یادداشت؛ مجتبی احمدی – دبیر گروه فرهنگ و هنر – خبرگزاری برنا؛اگر چه سریال های تاریخی در بحث تولید مخاطرات بسیاری دارد و معمولا فیلم های تولیدی برای ساخت این دست آثار رغبت چندانی ندارند با این حال باید گفت یکی از ژانر های پرطرفدار در گونه آثار نمایشی ساخت سریال ها و فیلم های تاریخی است که بر کشور ما جدا از آثار کلاسیک ،تاریخ اسلام و تاریخ معاصر نیز مد نظر است و معمولا با وسواس بسیار در انتخاب قصه،شخصیت،کارگردان و حتی عوامل ساخت و بازیگران این آثار تولید می شوند و اصطلاحا جز آثار«الف ویژه»محسوب می شود، که به لحاظ تامیین بودجه معمولا محدویتی روی آن لحاظ نمیشود.
در بحث ساخت سریال های تاریخی جدا از تحقیقات میدانی و مطالعات تیم تولید نیز مسیر پر مشقتی را در بحث دکور،صحنه،گریم،لباس .. دارند که جدا از هزینه های هنگفت در این حوضه هم نیاز به مطالعات کامل و بی نقص وجود دارد و تنها بخشی از ماجرا برا اساس تخیل خالقان اثر می تواند شکل بگیرد.
کارنامه سینما و تلویزیون ما مملو از آثاریست که اصولا تعدادی کارگردان محدود درآن فعال هستند و به جرئت می توان گفت کشور ما در این ژانر موفق و صاحب امضا است. با این وصف باید یادآور شویم که آثار کلاسیک در تمام دنیا به لحظ پروداکشن پر هزینه و نیازمند متخصصی ویژه است به خصوص در حوضه جلوه های ویژه و امور هنری نیاز است تا از سینما دنیا عقب نمانیم و همانقدر که در محتوا،ادبیات نمایشی،گریم و لباس دارای نقاط قوت الگویی هستیم در بحث حیله های نمایشی هم این آوردگاه مهم را از دست ندهیم.
در ادامه به تولید تعدادی ازآثار موفق تاریخی رسانه ملی اشاره می کنیم:
الف)سریال سربداران
این برترین سریال تاریخی ایرانی مربوط به دوران قیام سربداران خراسانی به رهبری شیخ حسن جوری در مقابل مغول‌ها است و جزو اولین سریالهای فاخری است که پس از انقلاب درتلویزیون ایران ساخته شده است.
سربداران از مجموعه های تلویزیونی تاریخی ایرانی و نام فیلمنامه‌ای بوده که محمود دولت آبادی قبل از انقلاب برای تلویزیون ایران نوشته، اما بنا به دلایل مختلف اجازه ساخت پیدا نکرده و بعد از انقلاب و تغییر ساختار سیاسی، فیلمنامه‌ای از فیلمنامه‌نویسی دیگر با همین نام سربداران توسط محمدعلی نجفی اجازه ساخت گرفته است.
ب) سریال هزاردستان
این سریال از بهترین سریال های تاریخی ایرانی قصه فردی به نام رضا خوشنویس (تفنگچی) است که تفنگچی مخصوص یکی از شاهزاده‌های قاجار بوده است. با مرور زندگی پرفراز و نشیب او، اتفاقات تاریخی روایت می‌شود. ماجرای این برترین سریال تاریخی ایرانی از جایی آغاز می‌شود که رضا به همراه همسرش در مشهد زندگی آرامی دارد و به شغل خوشنویسی مشغول است، تا اینکه مفتش شش انگشتی وارد می‌شود و او را برای اعتراف به جرمی نکرده مجبور می‌کند. از اینجا به بعد است که ماجرای زندگی رضا پیش چشم مخاطب قرار می‌گیرد.
پ)سریال امیرکبیر
این اثر از سریالهای تاریخی ایرانی برتر تلویزیونی به جزئیات زندگی و اتفاقات سیاسی تاریخی زمان صدارت امیرکبیر می‌پردازد. تا کنون چندین کارگردان سراغ ساخت زندگی و صدارت امیرکبیر رفته‌اند، اما «امیرکبیر» سعید نیکپور بهترین و محبوب‌ترینِ آن‌هاست. همچنین جزو معدود مجموعه‌هایی است که نام سریالهای تاریخی ایرانی از نام شخصیت اصلی گرفته شده است.
در این اثر از بهترین سریال های تاریخی ایرانی خود سعید نیکپور در نقش امیرکبیر بسیار خیره‌کننده بازی کرده است. علاوه بر سعید نیکپور، محمدصادقی در سریال «سال‌های مشروطه» و داریوش ارجند در فیلم «ناصرالدین شاه آکتور سینما» هم از به یادماندنی‌ترین امیرکبیرهای سینما و تلویزیون ایران هستند.
ت)سریال امام علی
این اثر از بهترین سریال های تاریخی ایرانی به وقایع تاریخی و منش و سبک زندگی و حکومت امام علی (ع) می‌پردازد و با شهادت ایشان به پایان می‌رسد. سریال امام علی (ع) یکی از اولین سریال های تاریخی مذهبی ایرانی رسانه ملی است.
نقش ابن ملجم مرادی که یکی از منفورترین شخصیت‌های این برترین سریال های مذهبی تاریخی به شمار می‌رود که توسط مرحوم کریم اکبری مبارکه در این مجموعه بسیار خارق‌العاده ایفا شده است. جالب است که داوود میرباقری برای این نقش بازیگری پیدا نمی‌کرده، تا اینکه اکبری مبارکه را در ورودی سازمان صدا و سیما می‌بیند و به او می‌گوید «ریش‌هایت را نزن که نقشی مهم برای تو در مجموعه جدیدم دارم»!
ث)سریال ولایت عشق
داستان با مرگ هارون الرشید خلیفه عباسی و روی کار آمدن پسرش امین آغاز می شود . در ادامه جنگ امین و برادرش مامون، خلافت مأمون و آوردنغلی ابن موسی الرضا به مرو به نمایش کشیده است . همچنین به بیان روایات شیعه در این زمینه از جمله نماز باران ، نماز عید فطر و مناظرات بینادیان می پردازد.
ج) سریال تنها ترین سردار
تنهاترین سردار به ماجرای حکومت شش‌ماهه امام حسن علیه‌السلام پس از شهادت امام علی علیه السلام و همچنین اواخر زندگی امام حسن مجتبی(ع) می‌پردازد که در نهایت با شهادت ایشان به پایان می‌رسد. فخیم‌زاده داستان خود را از جایی آغاز می‌کند که همزمان با شهادت امام علی(ع)٬ یکی دیگر از خوارج هم قصد جان معاویه را می‌کند که در انجامش ناکام می‌ماند. حوادث پس از شهادت امام علی(ع) ماجرای صلح امام حسن(ع) با معاویه و همچنین شرایط جامعه اسلامی و شیعیان پس از شهادت ایشان از جمله مسائل مطرح شده در این مجموعه است.
چ)سریال معصومیت از دست رفته
شوذب از یاران علی است، منتهی اکنون خزانه‌دار کوفه و امویان شده‌است. میرباقری شوذب را در میانه عشق بین دو زن ترسیم می‌کند. اولین زن ماریا است که زمانی مسیحی بوده‌است و خاطرات شیرینی از دوران خلافت علی دارد که به منزل آنها سر می‌زده‌است و دستگیر فقر و تنگدستی‌شان بوده‌است. دیدن شوذب، ماریا را به یاد علی می‌اندازد و همین بتدریج علاقه او را به شوذب شکل می‌دهد.
ح)سریال کیف انگلیسی
در لیست محبوبترین و برترین سریال تاریخی ایرانی، جای کیف انگلیسی نباید خالی بماند. این اثر از سریالهای تاریخی تلویزیونی ایرانی ماجرای روزنامه‌نگاری به نام منصور ادیبان است که در فرنگ تحصیل کرده است و سودای ورود به دنیای سیاست و نمایندگی مجلس را در سر دارد، اما در انتخابات شکست می‌خورد. در دوره بعد با حمایت زنی به نام مستانه موفق به پیروزی در انتخابات مجلس می‌شود و ارتباطش با مستانه شکل می‌گیرد.
خ) سریال روزگار قریب
این برترین سریال تاریخی ایرانی به زندیگینامه دکتر محمد قریب، بنیانگذار طب اطفال می‌پردازد و همراه با او از دوران خردسالی تا دوران میانسالی وقایع تاریخی و پزشکی و فرهنگ زندگی مردم ایران را مرور می‌کند.
سریال «روزگار قریب»، از سریالهای تاریخی ایرانی برتر، جذاب‌ترین و شاخص‌ترین سریال ایرانی در زمینه فرهنگ تاریخی مردم و پیشرفت‌های پزشکی ایران است. بازی مهدی هاشمی در این برترین سریال تاریخی ایرانی در نقش دکتر قریب، به‌یادماندنی و درخشان است.این اثر از لیست سریال های ایرانی تاریخی نه تنها به زندگی دکتر قریب اشاره دارد، بلکه تمرکز خود را روی اتفاقات تاریخی همان دوره نیز گذاشته است.
د)سریال مدار صفر درجه
این بهترین سریال تلویزیونی تاریخی که بارها از تلوزیون پخش شده درباره حبیب پارسا (با بازی شهاب حسینی) دانشجوی ایرانی در پاریس است که برای تحصیل در رشته فلسفه همزمان با آغاز جنگ جهانی دوم به فرانسه اعزام شده است. در بحبوحه جنگ که تنش زیادی بین یهودی‌ها و صهیونیست‌ها در ایران و اروپا در جریان است، حبیب عاشق همکلاسی خود سارا می‌شود. سارا دختری یهودی است و برای اینکه از خطر در امان باشد، همراه مادرش و حبیب به ایران می‌آید، غافل از اینکه خطرات و تهدیدات در ایران منتظر حبیب و سارا هستند.
این اثر از سریالهای تاریخی تلویزیونی ایرانی هیچ ارتباطی با رمان «مدار صفر درجه» اثر نویسنده بزرگ احمد محمود ندارد. همچنین با اینکه در این مجموعه هیچ اشاره‌ای به نام عبدالحسین سرداری (دیپلمات ایرانی در پاریس در خلال وقایع جنگ جهانی دوم) نشده است و سرنوشت شخصیت اصلی هم ارتباطی به ایشان ندارد، اما به نظر می‌رسد از زندگینامه وی در نوشتن فیلمنامه این اثر الهام گرفته شده است؛ ادعایی که حسن فتحی هیچ‌گاه آن را تکذیب نکرد.
ذ) سریال شهریار
سریال شهریار از سریالهای قاجاری محسوب می‌شود که نه به حوادث درون دربار، که به زندگینامه یک شاعر بزرگ ایرانی می‌پردازد. کمال تبریزی زندگی محمدحسین بهجت تبریزی ملقب به شهریار را در این عنوان از سریالهای تاریخی ایرانی برتر، به تصویر کشیده است. این برترین سریال تاریخی ایرانی زندگی شهریار را طی دوران جوانی، میانسالی و پیری‌اش و در دوران حکومت سلسله قاجار روایت می‌کند. سریال 26 قسمتی شهریار اولین بار در سال 1386 و از شبکه 2 سیما پخش شد. پیام دهکردی برای بازی در نقش ابوالقاسم شیوا، از دوستان نزدیک شهریار، نامزد دریافت جایزه بهترین بازیگر مرد تلویزیونی از جشنواره فیلم حافظ شد. اگر تا کنون این برترین سریال تاریخی ایرانی را تماشا نکرده‌اید، پیشنهاد می‌کنیم هرچه سریع‌تر سراغ آن بروید.
ر)سریال عمارت فرنگی
سریال عمارت فرنگی از سریال های زمان شاه است. ماجراهای این سریال در دوران سلطنت رضاشاه رخ می‌دهند و به مسائل مربوط به امضای قرارداد 1919 اشاره می‌کند. این سریال برای اولین بار در سال 1388 و در 15 قسمت توسط صدا و سیما منتشر شد. بسیاری از مخاطبان، این عنوان را از سریالهای تاریخی ایرانی برتر می‌دانند.
ز)سریال سال های مشروطه
سریال سال‌های مشروطه از سریالهای تاریخی ایرانی قدیمی به کارگردانی محمدرضا ورزی است. این عنوان از سریالهای تاریخی ایرانی برتر، سرگذشت چهار پادشاه سلسله قاجار را طی مدت 70 سال حکومتشان بر ایران را به تصویر می‌کشد. این برترین سریال تاریخی ایرانی وقایع تاریخی متعددی که در این دوران رخ داده را در 21 قسمت به نمایش می‌گذارد.
ژ)سریال در چشم باد
قصه برترین سریال تاریخی ایرانی «در چشم باد» ماجرای زندگی پر فراز و نشیب خانواده ایرانی در سه دوره قاجار، پهلوی و جمهوری اسلامی است. حسن ایرانی از یاران میرزاکوچک‌خان جنگلی است که در قیام گیلان کنار اوست و پس از کشته شدن میرزا، به همراه خانواده خود راهی تهران می‌شود. بعدها قصه روی زندگی بیژن ایرانی که خلبان است و در جریان جنگ مجروح و اسیر می‌شود تمرکز می‌کند. بیژن با بازی پارسا پیروزفر در دوران اسارت، عشق دوران کودکی خود «لیلی» را که حالا در ارتش شوروی حضور دارد می‌بیند و همراه او می‌شود. نادر ایرانی با بازی کامبیز دیرباز، فاطمه ایرانی با بازی گلاره عباسی و اسد ایرانی با بازی مهدی کاسه‌ساز خواهر و برادرهای بیژن هستند که هر کدام سرنوشت متفاوتی دارند.
س)سریال یوسف پیامبر
داستان یوسف پیامبر از بهترین سریال های تاریخی ایرانی به زندگی حضرت یوسف می‌پردازد. پس از اینکه پیامبر الهی، یعقوب نبی مردم را به پرستش خدا دعوت می‌کند و آنها را آگاهی می‌بخشد که از پرستش بت‌های سنگی دست بکشند، خداوند پسری بسیار زیبا به او می‌دهد تا ادامه راه نبوت باشد. یوسف در کودکی مورد توطئه برادرانش قرار می‌گیرد و توسط آنها در چاه انداخته می‌شود. خداوند یوسف را حفظ می‌کند و کاروانی که از آنجا عبور می‌کنند او را پیدا کرده و به عنوان برده به عزیز مصر می‌فروشند.
ش)سریال مختارنامه
برترین سریال تاریخی ایرانی با موضوع مذهبی مختارنامه است. این بهترین سریال های تاریخی ایرانی به زندگی مختار ثقفی بزرگترین منتقم خون امام حسین می‌پردازد. ماجرا از آنجایی آغاز می‌شود که عموی مختار که حاکم مدائن است از مختار که جنگجویی باهوش و قدرتمند در امر تیراندازی و سوارکاری است می‌خواهد از امام حسن مجتبی در برابر بدخواهان و دشمنان محافظت کند. در ادامه سریال به دوران حکومت یزید و ماجرای بیعت امام حسین (ع) و واقعه عاشورا پرداخته می‌شود. در بخش‌های پایانی سریال هم قیام مختار در حمایت از امام حسین (ع) به تصویر کشیده می‌شود.
ص)سریال تبریز در مه
از بهترین سریال های تاریخی ایرانی باید به تبریز در مه اشاره کنیم. این سریال ایرانی دوره تاریخی کمتر به آن اشاره شده ای را به تصویر می‌کشد. همیشه در هر دوره تاریخی حتی اگر سران آن بدترین عملکرد را داشته باشند، باز هم کسی پیدا می‌شود که درست عمل کند. از سریال های قاجاری تبریز در مه هم از این قاعده مستثنی نیست. گویی در این تاریخ سراسر تنزل و افول قاجار عباس میرزایی وجود داشته که برخلاف زمانه حرکت می‌کرده. برترین سریال تاریخی ایرانی، تبریز در مه به زندگانی عباس میرزا ولیعهد فتحعلی شاه قاجار و چالش های دوره او تا زمان کشته شدن ناحقش می‌پردازد. او از دلاوران خاندان قاجار بود.
ض)سریال کلاه پهلوی
داستان سریال کلاه پهلوی، برترین سریال تاریخی ایرانی، با جوانی به نام فرخ آغاز می‌شود. او یک دانشجوی ایرانی است که پس از جنگ جهانی اول در شهر پاریس مشغول تحصیل است. اما آشنایی فرخ با افراد قدرتمند و روابطی که او با این افراد برقرار می‌کند، سبب می‌شود او پس از بازگشت به ایران، به سمت فرمانداری یک شهر کوچک به نام سامان منصوب شود.
ط) سریال شهرزاد
وقتی حرف از بهترین سریال های زمان شاه به میان می‌آید، نمی‌توانیم نام سریال محبوب شهرزاد را از قلم بیندازیم. این سریال عاشقانه در دهه 1330 شمسی روایت می‌شود. داستان آن با شهرزاد و فرهاد که عاشق یکدیگر هستند آغاز می‌شود اما طولی نمی‌کشد که مشکلات زیادی جلوی پای آنها سبز می‌شود و در نهایت شهرزاد مجبور می‌شود همسر دوم قباد، داماد یکی از افراد قدرتمند شهر بشود. اما این تازه شروع ماجراست…
فصل اول این برترین سریال تاریخی ایرانی در سال 1394 منتشر شد. سریال شهرزاد، از سریالهای تاریخی ایرانی برتر، در ژانر درام، عاشقانه، تاریخی و جنایی ساخته شده است. این عنوان از سریالهای تاریخی ایرانی نمایش خانگی در سه فصل و 59 قسمت در اختیار بینندگان قرار گرفت. سریال شهرزاد، از سریالهای تاریخی ایرانی برتر، جوایز متعددی را نیز برای بازیگران و عوامل خود به ارمغان آورد که از میان آنها می‌توانیم به جایزه حافظ بهترین بازیگر مرد برای مهدی سلطانی، بهترین کارگردان تلویزیونی برای حسن فتحی و بهترین بازیگر زن برای رویا نونهالی اشاره کنیم.
ظ)سریال معمای شاه
سال پخش: 1395
کارگردان: محمدرضا ورزی
بازیگران: حسین نورعلی، سعید نیکپور، گوهر خیراندیش و امیریل ارجمند
به کدام دوره تاریخی می‌پردازد: دوره محمدرضا پهلوی
این اثر از سریال های تاریخی ایرانی درباره حوادث انقلاب اسلامی است. قطعا معمای شاه برترین سریال تاریخی ایرانی نیست و سریالهای بهتر و دقیق تری از آن وجود دارد اما این اثر توانست سیمای کلی از حوادث انقلابی نشان دهد و با جذب مخاطب از بهترین سریال های تاریخی ایرانی جدید شود. از نکات مثبت این سریال به گریم‌های نزدیک به واقعیت آن می‌توان اشاره کرد.
ع)سریال خاتون
سریال تاریخی ایرانی جدید خاتون از سریالهای تاریخی تلویزیونی ایرانی است که طرفداران زیادی داشت این مجموعه به زندگی زنی به نام خاتون در این سال‌ها می‌پردازد. خاتون سریال بسیار پر مخاطبی بود.
غ)سریال جیران
ف)سریال سلمان فارسی
آخرین عنوان لیست سریالهای تاریخی ایرانی برتر را به یک سریال درحال ساخت از داوود میرباقری خالق مختارنامه اختصاص می‌دهیم. چندین سال است که درباره پروژه سلمان فارسی می‌شنویم! این اثر از سریالهای تاریخی تلویزیونی ایرانی از ۲۰ آذر ۱۳۹۸ شروع به فیلم‌برداری کرده است. تاریخ پخش آن هنوز مشخص نیست اما بنا به گفته‌ی کارگردان اثر، ساخت آن حدود 5 سال زمان خواهد برد. سلمان فارسی، برترین سریال تاریخی ایرانی در حال ساخت، به زندگی روزبه ایرانی از تولد تا مرگ او خواهد پرداخت.
انتهای پیام/