به گزارش خبرنگار نفت خبرگزاری برنا، ایران به عنوان یکی از بزرگترین دارندگان گاز طبیعی در جهان شناخته می‌شود. بنابراین این پتانسیل، به کشور کمک می‌کند که با صادرات گاز به کشورهای مختلف، نقش خود را بیش از بیش در تجارت گاز پر رنگ کند. اما در واقع این عمل میسر نخواهد شد چراکه روند مصرف گاز در کشور با سرعت بالا در حال حرکت است به نوعی که کارشناسان معتقدند هر چه که تولید کنیم، به مصرف می‌رسد. لذا مصرف بی‌رویه گاز سبب شده که کشور با ناترازی گاز روبرو شود به عبارتی تقاضا از عرضه پیشی بگیرد.
از طرفی اولویت سوخت رسانی در کشور، بخش خانگی است بنابراین افزایش مصرف در بخش خانگی سبب شده که وزارت نفت در تامین سوخت مورد نیاز صنایع عمده دچار مشکل شود.
همچنین طبق گفته مجید چگینی مدیر عامل شرکت ملی گاز، مصرف گاز تنها در 20 آذر ماه به 607 میلیون متر مکعب رسیده و پیش بینی می‌شود این مصرف تا حدود 615 میلیون متر مکعب نیز برسد.
با وجود اینکه تولید گاز در کشور برابر با 830 میلیون متر مکعب در روز بوده این موضوع نمایانگر این است که حدود 75 درصد از گاز تولیدی کشور در بخش خانگی مصرف می‌شود و در نتیجه گازی برای ارسال به صنایع موجود نخواهد بود. چنانچه چگینی نیز در این مورد گفته بود :« با افزایش مصرف گاز در این بخش، محدودیت‌هایی در بخش صنایع و پتروشیمی‌ها اعمال می‌شود و ناچار به مصرف سوخت مایع خواهند بود.»
طبق آمار سال 1400 در 4 ماه سرد سال، 75 درصد از سوخت مورد نیاز صنایع سیمانی از طریق نفت کوره صورت می‌گیرد و در نتیجه کشور، از صادرات نفت کوره محروم می‌شود.
با این حال اگر مصرف نفت کوره در صنایع سیمان در ماه‌های آینده با همین منوال ادامه پیدا کند، در مجموع حدود 1.8 میلیارد لیتر نفت کوره در صنایع سیمان هدر می‌رود. اگر قیمت هر تن نفت کوره را حدود 420 دلار در نظر بگیریم، سود از دست رفته یا عدم النفع این موضوع برابر با 710 میلیون دلار می‌باشد. در کنار این موضوع بحث آلودگی هوا را نیز باید در نظر گرفت.
قطع گاز صنایع سیمانی
با افزایش مصرف گاز در بخش خانگی، شاهد این موضوع خواهیم بود که توان تولیدی صنایع کاهش پیدا کند چراکه در زمان‌های پیک، صنایع از گاز محروم شده گاز به بخش خانگی تعلق می‌گیرد.
در همین راستا علی اکبر الوندیان، دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان گفت: از ابتدای آذر ماه گاز بسیاری از واحدها قطع شده و به جای آن مازوت به آن‌ها داده می‌شود. از سوی دیگر شنیده‌ها حاکی از این است که وزارت صمت قصد داره محدودیت‌هایی را در برق واحدهای سیمانی اعمال کند.
وی در ادامه به جایگزینی مازوت با گاز اشاره کرد و گفت: برنامه ریزی شده است که قیمت مازوت با گاز برابری کند، این در حالی است که به دلیل هزینه‌های حمل، قیمت مازوت بالاتر از قیمت گاز تمام می‌شود.
همچنین الوندیان معتقد است که قیمت بالای تمام شده مازوت برای واحدهای تولیدی سیمان، تعطیلی را به ادامه تولید با مازوت ترجیح دهند.
بنابراین در صورت عدم تامین سوخت مورد نظر صنایع سیمانی، تولید سیمان نیز با مشکل مواجه می‌شود که این موضوع نیز به معنای عدم النفع در صادرات سیمان نیز خواهد بود.
بهینه سازی مصرف سوخت، راه نجات کشور
مشکل و مسئله اصلی کشور در بحث سوخت، بهینه سازی مصرف سوخت است به طوری که محمد رضا اکبری کارشناس انرژی معتقد است که بهینه‌سازی در ساختار حکمرانی کشور عملا جایگاهی ندارد و این باعث شده که علی رغم تولید، در سال‌های آینده وارد کننده سوخت شویم.
علاوه بر آن ظفریان کارشناس انرژی نیز با اشاره به ناترازی کلی گاز گفت: در مورد ناترازی کلی اگر بخواهیم شاهد افزایش تولید و یا کاهش مصرف باشیم باید رویکردهای سنتی به تولید و بهینه سازی را کنار بگذاریم و با توجه به فضای فعلی کشور به دنبال رویکردهای جدید ابتکاری رفت. به عنوان مثال برای افزایش تولید از طریق توسعه میادین بالادستی، با توجه به پایین بودن قیمت گاز در کشور، امکان بازگشت سرمایه پروژه‌های بالا دستی را از طریق فروش داخل کشور ندارد. بنابراین در اینجا می توان از طریق صادرات گاز، بازگشت سرمایه‌گذاری را انجام داد و یا اینکه از مشارکت بخش صنایع بزرگ برای توسعه میادین به منظور مصرف خود این صنایع استفاده کرد.
این کارشناس افزود: به عنوان مثال اگر بخواهیم میدان گاز پارس شمالی را توسعه دهیم می‌توان نصف تولید آن را جهت تامین نیاز داخل کنار گذاشت و نصف دیگر آن را صادر کرد تا بتوان از محل صادرات، بازگشت سرمایه‌گذاری انجام شده را صورت داد و توسعه میادین بالا دست تامین مالی شود. وزارت نفت در شرایطی که کشور با کمبود منابع مالی مواجه است باید چنین ابتکاراتی را برای توسعه میادین استفاده نماید.
بهینه سازی مهم‌ترین روش کاهش مصرف
وی به بهینه سازی مصرف گاز اشاره کرد و گفت: اما مهم‌ترین راهبردی که باید در جهت ناترازی گاز صورت پذیرد بهینه‌سازی مصرف گاز و کاهش مصرف است. در این حوزه نیز بایستی رویکردهایی مانند اجرای پروژه‌های پیچیده توسط دولت را کنار گذاشت و به سمت رویکردهایی رفت که امکان تحول جدی در این حوزه را ایجاد می کند.
بنابراین برای جلوگیری از بحران انرژی به خصوص در مصرف گاز، سیاستگذاران باید به این مسئله توجه کنند و با اتخاذ و توجه هر چه بیشتر به این مسئله راه را برای توسعه کشور و جلوگیری از عدم النفع‌های موجود مسدود کنند.
انتهای پیام/