به گزارش خبرگزاری برنا، علی سلاجقه معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان محیط زیست پس از بازدید میدانی که از ارتفاعات جنوبی مشهد، کشف رود و وضعیت تصفیه خانه ها داشت، در نشست با دستگاه‌های اجرایی که در شهرک صنعتی توس برگزار شد، اظهار کرد: کشورهای توسعه یافته دارای محیط زیست پایدار هستند و مسائل محیط زیستی نقش پررنگ و تعیین کننده ای در برنامه هایشان دارد.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، استاندارهای محیط زیست در سطح بین المللی را دوگانه و جهت دار برشمرد و افزود: طرح شکایت هایی که در دنیا به وجود می آید هم راستا با سیاست‌های استثماری و استعماری با خط کش محیط زیستی رقم می‌خورد.
وی تصریح کرد: مشهد با ظرفیت‌هایی که دارد باید در همه زمینه ها الگو و پیشتاز باشد همانطور که ما الان مدیریت پسماند مشهد را به لحاظ روش شناسی در کشور به عنوان یک الگوی موفق معرفی می‌کنیم.
سلاجقه با اشاره به بازدیدی که صبح از ارتفاعات جنوبی و کشف رود داشت، عنوان کرد: این وضعیت را نمی‌پذیریم و به خاطر حفظ حرمت امام رضا علیه‌السلام و زوار و مجاورین، اجازه نمی‌دهیم این اتفاقات رقم بخورد و همه دستگاه‌ها موظفند به وظایف خود عمل کنند.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به طی شدن فرایندثبت ارتفاعات جنوبی مشهد به عنوان منطقه حفاظت شده اظهار کرد: این موضوع را دستور کار محیط زیست و منابع طبیعی قرار دارد و این کار بهترین راه حل برای محدود کردن دست اندازی ها به این منطقه است.
سم وارد سفره مردم نکنید، این جنایت است
وی با اظهار تاسف از وضعیت رودخانه کشف رود، گفت: این وضعیت پذیرفته نیست، مردم مجبورند کشاورزی کنند اما ما به عنوان مسئولین حق نداریم در ۴ هزار هکتار زمین کشاورزی اطراف کشف رود سم وارد سفره مردم کنیم، این جنایت است.
سلاجقه گفت: معاون محیط زیست و خدمات شهری در این جلسه عنوان کرد که ۵۳ میلیارد تومان اعتبار تامین کنید من سپتاژ را ۶ ماه دیگر تحویل می‌دهم، بنده همین الان با صندوق تماس گرفتم تا دیگر بهانه‌ای نداشته باشید، من ۶ ماه دیگر سپتاژ را تکمیل شده می‌خواهم.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه کشف رود تبدیل به یک آبفاضلاب رو شده است، نسبت به حیات گیاهان و جانوران این منطقه هشدار داد و گفت: اینکه کدام بخش‌های این رودخانه باید از حالت حفاظت شده خارج شود باید با دلایل متقن به شورای عالی اعلام شود تا بتوانند دستگاه‌های اجرایی کارهای ساماندهی را انجام دهند.
وی با اشاره به آلودگی زیاد فاضلاب چرمشهر تصریح کرد: محیط زیست باید وظایف خود را در این خصوص به درستی انجام دهد حتی لازم شد زندگی و سلامتی مردم شوخی بردار نیست، حتی لازم شد پلمب هم انجام می‌دهیم.
سلاجقه با اشاره به قدرت اجرایی سازمان محیط زیست در برخود با تخلفات بیان کرد: سایر صنایعی هم که در حاشیه کشف رود قرار دارند باید تعیین تکلیف شوند، هر کدام از صنایعی که آب کشف رود را آلوده می‌کنند باید فاضلاب شان را تصفیه کنند.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست افزود: فاضلاب و پساب یک سرمایه است که با سو مدیریت تبدیل به ضد سرمایه شده است و باعث تهدید سلامتی مردم و محیط زیست شده است.
وی خاطرنشان کرد: کشف رود را به این شرط از منطقه حفاظت شده خارج می‌کنیم که در سفر بعدی این وضعیت و بوی گندی که امروز بود، وجود نداشته باشد و تصفیه‌خانه‌ها تکمیل شود.
سلاجقه با اشاره به تصفیه فاضلاب در شهرک صنعتی توس گفت: یک سرمایه‌گذاری در اینجا انجام شده و روزانه ۶ هزار مترمکعب در روز تصفیه انجام میشود اما دوباره در مسیر با فاضلاب مخلوط میشود! هیچ آدم عاقلی این کار را انجام نمی‌دهد؛ به راحتی میتوانید مازاد این آب تصفیه شده را با برق نیروگاه توس تهاتر کنید. متناسب با حجم آب تصفیه شده ای که وارد چرخه میشود چاهها را از دسترس خارج کنید این کار را شرکت آب منطقه‌ای در دستور کار خود قرار دهد تا تراز سفره های زیرزمینی به وضعیت قابل قبولی برسد.
طرح گوگردزدایی از سوخت به بهره‌برداری می‌رسد
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در حاشیه این جلسه در پاسخ به خبرنگار قدس خراسان آنلاین در خصوص اهمال پالایشگاهها در گوگردزدایی مازوت گفت: متاسفانه در مورد توسعه زیرساخت‌های نفت و گاز کشور این چند سال اتفاقی نیفتاده و ما مجبوریم در فصل سرد سال مازوت را جایگزین گاز کنیم اما طی هفته آینده یک طرح بسیار عالی در مورد کیفی سازی سوخت کشور را افتتاح خواهیم کرد و مطمئن باشید این طرح تاثیر بسیار خوبی در بحث گوگردزدایی از سوخت دارد.
وی همچنین در پاسخ به این سوال که چه زمانی کشف رود از حالت حفاظت شده خارج میشود اظهار کرد:این پیشنهاد در شورای عالی محیط زیست بررسی میشود؛ در خصوص ثبت ارتفاعات جنوبی مشهد به عنوان منطقه حفاظت شده هم قرار شد بررسی ها به صورت دقیق بین دو سازمان محیط زیست و منابع طبیعی انجام شود چراکه منطقه حفاظت شده محدودیت‌های خاص خود را دارد و اگر بتوانیم در آن منطقه پارک جنگلی هم ایجاد کنیم به جلوگیری از تجاوزات بیشتر به این منطقه کمک می‌کند.
مشهد آلوده ترین شهر ایران است
حجت الاسلام نصرالله پژمانفر که هماهنگ کننده این نشست بود، اظهار کرد: بررسی های رسمی وزارت بهداشت نشان داده در ۲۷ شهر با جمعیتی حدود ۳۵میلیون، مرگ ۲۰ هزار و ۸۳۷ نفر ناشی از ذرات معلق است.
نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس افزود: در سال ۱۴۰۰ مرگ ناشی از آلودگی هوا هزار و ۸۹۱ نفر بوده و مجموعه هزینه های مرگ و میری که مردم از مواجهه با ذرات معلق داشته داشته اند، یک میلیارد و ۲۲ میلیون ریال است.
وی متذکر شد: در بین این ۲۷ شهر، وضعیت مشهد از همه وخیم تر است، بر اساس استاندارد جهانی غلظت ذرات معلق ۱۵ واحد است در حالی که در مشهد این عدد ۳۱/۰۷ است و این میزان حتی از تهران (با ۳۰/۹۹ واحد)بیشتر است.
طبق گفته نماینده مشهد در سال ۱۴۰۰، غلظت آلاینده ها در مشهد ۳۵۷ روز بیشتر از استاندارد جهانی بود و فقط ۸ روز شرایط استاندارد داشت، این در حالی است که در تهران این عدد ۳۵۵ روز است.
حجت الاسلام پژمانفر در ادامه به مسأله کشف رود اشاره کرد و گفت: نه تنها مدیریت منابع آبی در شهر مشهد نداریم بلکه در زمینه مدیریت و ساماندهی پساب هم دچار مشکل هستیم، روزانه ۴۰۰ تانکر فاضلاب در کشف رود تخلیه میشود، برای ساماندهی این وضعیت تصمیمات و اعتبارات استانی کافی نیست.
حقوق دولتی برای استخراج هر تن سنگ، پول یک پفک نیست!
در ادامه این جلسه گزارشی در خصوص وضعیت معادن در ارتفاعات جنوبی داده شد، بر اساس این گزارش در جلسه اخیر شورای معادن تمدید فعالیت ۸ معدن در این منطقه (حریم شهر و کمربند سبز) تصویب شد و این موضوع با پهنه تفرجگاهی و سکونتگاهی، پسماند و گردوغبار تعدادی از مشکلاتی است که وجود دارد و این در حالی است که با وجود داشتن پروانه بهره برداری، قوانین محیط زیست ادامه کار را با مشکل مواجه کرده است.
البته بحث معادن به همینجا ختم نشد و مدافعان فعالیت این معادن بحث حقوق دولتی را در ازای بهره برداری عنوان کردند و گفتند که به ازای هر تن برداشت سنگ از معادن ۶ هزار تومان حق دولت پرداخت میشود؛ صحبتی که با واکنش ایرج حشمتی، معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت از محیط زیست روبرو شد، او گفت: یک تن سنگ با این همه آسیبی که به محیط زیست وارد می‌کند، حقوق دولتی اش از پول یک پفک کمتر است!
بگو مگوی نماینده مشهد و معاون رئیس جمهور
حجت الاسلام پژمانفر هم در واکنش به تمدید فعالیت معادن حریم شهر در شورای معادن استان، خطاب به رییس سازمان محیط زیست گفت: در حالی که هم نظر دادستانی در خصوص ادامه فعالیت این معادن منفی است و هم محیط زیست، این شورا خودش می‌برد و می‌دوزد و تصمیم می‌گیرد من خواهشم این است شما ورود پیدا کنید، آیا سازمان محیط زیست در عرض سایر دستگاه هاست و نظرش تعیین کننده نیست شما هم بروید و جمع کنید، سازمان محیط زیست باید توان وتوی نظر دیگران را داشته باشد.
معاون رییس جمهور هم خطاب به نماینده مشهد گفت: در مورد معادنی که خارج از مناطق حفاظت شده است ماده ۲۴ مکرر که شما در مجلس تصویب کردید کار ما را با مشکل مواجه کرد، محیط زیست کاملا وتوکننده است اما متاسفانه قانون شما همه چیز را خراب کرد و ما فقط در مناطق حفاظت شده برای معادن میتوانیم ورود داشته باشیم اما در بحث آلایندگی این معادن حتما ورود می‌کنیم.
در ادامه این جلسه حاضرین در خصوص کشف رود و معضلات زیست محیطی آن با جزییات بیشتری صحبت کردند، بر اساس گزارشی که ارایه شد تعداد واحدهای آلاینده این رودخانه که در سال ۹۶ یعنی پنج سال قبل ۷۰ مورد بوده یا رشد فزاینده، امسال به ۱۷۲ مورد رسیده است.
کشف رود، زاینده رود میشود
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی در این نشست لیوانی را از آب لبریز کرد و بالا آورد و از معاون رییس جمهور خواست نیمه پر لیوان کشف رود را ببیند، گفت: ۲۰ سال پیش در کشف رود چیزی از رودخانه نمی‌توانستید ببنید همه بستر توسط مزارع آلوده صیفی و سبزی با مساحتی بیش از هزار و ۵۰۰ هکتار کشت می‌شد.
علیرضا طاهری به تمام کارهایی که این مدت برای ساماندهی این رودخانه انجام شده اشاره و عنوان کرد: در یک مقطعی به این نتیجه رسیدیم باید بستر را آزاد کنیم و این کار بدون هیچگونه عارضه ای با کمک دستگاه‌های قضایی، انتظامی و محیط زیست انجام دادیم.
وی در ادامه گفت: این رودخانه به عنوان زهکش و فاضلاب روی شهر عمل می‌کند. من امروز اعلام میکنم چهار پنج سال دیگر این رودخانه زاینده میشود، همین الان در انتهای طبرسی تصفیه خانه های آبفا شروع شده است. الگوی ما برای اصلاح کشف رود این است که اول باید رودخانه از فاضلاب خشک شود.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی با اشاره به تصفیه خانه های کشف رود، دو تصفیه خانه خین عرب و التیمور را جزو بهترین تصفیه خانه های ایران برشمرد و گفت: در مجموع از همه این تصفیه خانه ها روزانه حدود ۵۰ تا ۶۰ میلیون مترمکعب پساب تولید میشود و تصفیه خانه جدیدی در طبرسی شمالی با ظرفیت حدود ۷۰ هزار مترمکعب در حال ساخت است.
طاهری با بیان اینکه امسال مشهد هم مانند تهران با مشکل کمبود آب شرب مواجه خواهد شد و سال سختی پیش رو داریم، به راههای شرکت آب منطقه‌ای برای جبران و مدیریت این کمبود اشاره کرد و گفت: تمام نیازهای آبی زارعین منطقه سد کارده و طرق را با پساب تامین کردیم و آب این دو سد کامل در اختیار آبفای مشهد برای مصرف ۲۸۰ میلیون مترمکعبی شهر قرار گرفته است.
وی به فرمول نجات دهنده کشف رود اشاره کرد و ادامه داد: این مثلث شامل سه ضلع شرکت آب منطقه‌ای، شهرداری مشهد و سرمایه‌گذاران محلی است و ما میتوانیم کشف رود را مانند چهل بازه که هم اکنون تبدیل به یکی از زیباترین رودپارکهای کشور شده، ساماندهی کنیم.
طاهری تاکید کرد: ۴۲ کیلومتر از رودخانه کشف رود که در شهر است باید از حالت حفاظت شده خارج شود تا بتوانیم آن را ساماندهی کنیم، مطالعات این طرح هم توسط مشاور انجام شده است.
در حوزه ساخت تصفیه خانه عقب هستیم
مدیر عامل آب و فاضلاب خراسان رضوی هم در ادامه این جلسه ضمن تسلیت ایام شهادت حضرت زهرا(س) گفت: تامین آب مشهد در میان مدت و بلند مدت از چالش‌های جدی است و بر اساس مطالعاتی که انجام گرفته باید بخش عمده ای از آب مورد نیاز شهر در افق ۱۴۲۰ از طریق جایگزینی آب صورت بگیرد چون هیچ منبع آب دیگری نداریم بنابراین پساب تنها فرصتی است که برای حل این موضوع در اختیار داریم.
اسماعیلیان با بیان اینکه بخش قابل توجهی از منابع تأمین آب مشهد در داخل شهر قرار دارند، گفت: بیش از ۲۵۰ حلقه چاه داریم که اگر شبکه جمع آوری فاضلاب مشهد انجام نمی‌شد قطعا ما تمامی این منابع را از دست می‌دادیم کمااینکه همین الان در مناطقی که شبکه جمع آوری هنوز تکمیل نشده چاهها با مشکل مواجه شده‌اند.
وی تصریح کرد: با وجود پیشرفت خوبی که در زمینه شبکه جمع آوری فاضلاب داشته ایم در حوزه تصفیه خانه های فاضلاب عقب هستیم، ما در افق ۱۴۲۰ نیاز به ۸۱۴ هزار مترمکعب تصفیه خانه در شبانه روز داریم و چیزی که تا الان ساخته شده ۲۶۳ هزار مترمکعب است و ظرفیت بالفعل ما ۲۳۰ هزار مترمکعب است.
مدیر عامل آب و فاضلاب خراسان رضوی اظهار کرد: برای رسیدن به این هدف به هفت تا هشت هزار میلیارد تومان نیاز داریم.
۵۳ میلیارد بدهید، سپتاژ را ۶ ماهه تکمیل میکنم
معاون محیط زیست و خدمات شهری شهرداری مشهد هم در ادامه این نشست گفت: در بحث تصفیه فاضلاب ساخت پنج تصفیه خانه فاضلاب را با کمک آبفا در برنامه کاری داریم که تا سال ۱۴۰۳ با ظرفیت حدود ۱۹۸ لیتر بر ثانیه به بهره برداری خواهد رسید.
نجفی ادامه داد: ساخت سپتاژ وظیفه شهرداری نبود و به ما محول شد، الان همه کنار کشیده اند و فقط شهرداری مانده است، در سفر استانی رییس جمهور اعتبار ۱۶۵ میلیارد تومانی برای این موضوع مصوب شد اما تا الان فقط ۱۵ میلیارد تخصیص یافته است.
وی ادامه داد: از صندوق ملی محیط زیست هم پیگیری کردیم تا بتوانیم اعتباری برای تکمیل سپتاژ بگیریم که ۵۳ میلیارد محیط زیست شهرستان مصوب کرده است که منتظر تصمیم کارگروه هستیم، اگر ۵۳ میلیارد به من بدهید ۶ ماه دیگر تصفیه خانه را کامل تحویل می‌دهم.