ارتودنسی دندان و مراقبت از براکت‌ها در حین آن

ارتودنسی یکی از شاخه‌های تخصصی دندانپزشکی است. اصطلاح "ارتودنسی" را می‌توان به دو کلمه یونانی - "orthos" به معنای صاف یا صحیح و "dontics" به معنای دندان، تقسیم کرد. بنابراین ارتودنسی، عمل صاف کردن دندان‌های نامرتب یا "مال اکلوژن" را توصیف می‌کند. دندانپزشکان متخصص در ارتودنسی می‌توانند به تراز موقعیت غیر طبیعی دندان‌ها، فک و صورت شما کمک کنند.

 چه کسی درمان ارتودنسی را انجام می‌دهد؟

در بیشتر موارد، ارتودنتیست‌ها این نوع درمان را انجام می‌دهند. متخصص ارتودنسی، دندانپزشکی است که پس از فارغ التحصیلی از دانشکده دندانپزشکی، دو تا سه سال آموزش می‌بیند تا یک ارتودنتیست حرفه‌ای شوند. آن‌ها همچنین بر بهبود بایت دندان‌های شما تمرکز می‌کنند.

 ارتودنسی برای چه کسانی مناسب است؟

تقریباً همه می‌توانند از ارتودنسی سود ببرند. اما برخی از افراد بیش از دیگران به این درمان نیاز دارند. بسیاری از افراد به دلیل بهبود ظاهر لبخند خود به دنبال ارتودنسی هستند، اما علاوه بر مزایای زیبایی، ارتودنسی عملکرد جویدن را بهبود می‌بخشد و سلامت دهان و دندان را نیز بهتر می‌کند.

اهداف ارتودنسی

• ارائه اصلاحات زیبایی و بهبود ظاهر
• تقویت بایت دندان
• پیشگیری از بیماری‌های دندان

برخی از مال اکلوژن‌های دندانی (انحراف شدید و تراز نبودن دندان‌ها نسبت به یکدیگر) که ممکن است با ارتودنسی اصلاح شوند عبارتند از:

• شلوغی و به هم ریختگی دندان‌ها - شلوغی دندان‌ها یا تراز نامناسب آن‌ها که ممکن است اذیت کننده باشد، منجر به بایت ضعیف و همچنین ظاهری ناخوشایند می‌شود. این شلوغی بیشتر در بین دندان‌های نیش بالایی دیده می‌شود.
• اپن بایت – زمانی اتفاق می‌افتد که انتهای پایینی دندان‌های جلو و بالایی با انتهای بالایی دندان‌های جلویی پایین تماس نداشته باشد. این عارضه منجر به عدم توانایی کافی در جویدن می‌شود.
• دیپ بایت - حالتی را توصیف می‌کند که دندان‌های جلویی بالا و پایین تراز نیستند و دندان‌های پایین نیز تمایل به تماس با سقف دهان دارند و گاهی به لثه و کام آسیب می‌رسانند. این عارضه ممکن است منجر به آسیب و بیماری‌های لثه، از دست دادن و سایش دندان شود.
• کراس بایت - زمانی اتفاق می‌افتد که انتهای دندان‌ها به هم نمی‌رسند. این حالت منجر به ظاهر ضعیف، عدم توانایی کافی در جویدن و فرسایش دندان‌ها می‌شود.
• اورجت – جلو آمدگی دندان‌های فک بالا که ممکن است در اثر مکیدن انگشت شست ایجاد شود. این عارضه همچنین می‌تواند به دلیل رشد ناهموار استخوان فک نیز باشد.
• اورجت معکوس – حالتی که در آن فک پایین از فک بالا جلوتر باشد. جدا از ظاهری نامناسب، می‌تواند منجر به ساییدگی دندان‌ها شود.
• فاصله - فاصله غیرطبیعی بین دندان‌ها که می‌تواند ناشی از رشد ضعیف یا از دست دادن دندان‌ها باشد.

چه کسانی نباید ارتودنسی انجام دهند؟

به منظور واجد شرایط بودن برای ارتودنسی، نباید مشکلات دندانی جدی مانند پوسیدگی گسترده یا بیماری لثه داشته باشید. قرار دادن براکت بر روی دندان‌های بیمار می‌تواند تأثیر منفی جدی بر سلامت دهان و دندان شما داشته باشد. اگر پوسیدگی یا بیماری لثه دارید، برای درمان به دندانپزشک مراجعه کنید.

نمونه‌هایی از ارتودنسی کدامند؟

چندین روش درمانی برای انجام ارتودنسی وجود دارند که تحت تخصص ارتودنتیست قرار می‌گیرند و هزینه‌های ارتودنسی نیز معمولا به این روش‌های انتخابی بستگی دارد. برخی از رایج‌ترین آن‌ها عبارتند از:

بریس‌ها

بریس‌ها با استفاده از ترکیبی از براکت‌ها و سیم‌ها به تدریج دندان‌های شما را به موقعیت دلخواه خود در طول زمان تغییر می‌دهند. انواع مختلفی از بریس‌ها بسته به نیاز شما وجود دارد، از جمله بریس‌های فلزی سنتی و بریس‌های شفاف (سرامیکی).

بریس‌های شفاف

بریس‌های (الاینرهای) ارتودنسی شفاف جایگزین محبوبی برای سایر بریس‌ها هستند. این نوع، به جای استفاده از براکت‌ها و سیم‌ها برای صاف کردن دندان‌هایتان، از یک سری ترازهای شفاف و سفارشی استفاده می‌کند. قبل از تعویض این برس‌ها، هر یک از آن‌ها را به مدت یک تا دو هفته استفاده کنید. با گذشت زمان، بریس‌های شفاف، دندان‌های شما را به موقعیت مناسب خود تغییر می‌دهند.

نگهدارنده‌ها یا ریتینرها

اگر از بریس یا الاینرهای شفاف استفاده می‌کنید، پس از پایان درمان ارتودنسی، به یک نگهدارنده نیاز خواهید داشت. نگهدارنده یک وسیله سفارشی است که از بیرون زدن دندان‌ها از موقعیت مناسب خود جلوگیری می‌کند. متخصص ارتودنسی شما به شما خواهد گفت که چند بار برای حفظ نتایج درمان نیاز به استفاده از ریتینر دارید.

گسترش دهنده‌های کام

ارتودنتیست‌ها برخی از درمان‌ها را در دوران کودکی توصیه می‌کنند. این به این دلیل است که استخوان‌های صورت کودک هنوز در حال رشد هستند و حرکت و دستکاری آن‌ها بسیار آسان‌تر است. گسترش دهنده کام، به گشاد شدن فک فوقانی کودک کمک می‌کند. بیشتر کودکان نیازی به این گسترش دهنده‌های کام ندارند؛ اما در شرایط مناسب، این وسایل می‌توانند بدون نیاز به کشیدن دندان یا سایر روش‌ها فضای اضافی ایجاد کنند.

مراقبت از براکت‌ها در طول درمان

مراقبت از براکت برای دریافت بهترین نتایج درمانی، به اندازه نصب براکت مهم است! برخی از افراد پس از ارتودنسی دندان‌هایشان مشکلات بسیار کمی را تجربه می‌کنند، در حالی که برخی دیگر سختی‌های بیشتری خواهند داشت. در اینجا چند نکته مفید برای مراقبت‌های بعد از ارتودنسی ذکر خواهیم کرد که برای شما مفید خواهند بود

به محض اینکه براکت‌های شما نصب شد.

کاملا طبیعی است که اولین روز ارتودنسی، کمی احساس ناراحتی کنید – بافت‌های نرم شما طی 2 تا 3 روز سازگار می‌شوند و احساس راحتی بیشتری بعد از این زمان با براکت‌های خود خواهید داشت.

 موم ارتودنسی

گاهی اوقات براکت‌ها (قطعه‌ای که به دندان‌های شما چسبانده می‌شود و سیم فلزی از آن عبور می‌کند) روی گونه‌ها و لب‌های شما ناهموار است. در این حالت، از مومی که به شما داده‌ایم برای کاهش سایش استفاده کنید. یک تکه بزرگ از موم را بردارید، آن را به شکل یک توپ درآورید و روی براکت قرار دهید - مهم است که موم را به یک براکت خشک بچسبانید زیرا بزاق شما می‌تواند مانع از چسبیدن آن شود. در چند ساعت اول پس از نصب براکت‌ها، ممکن است کمی ناراحتی را تجربه کنید زیرا براکت‌ها نیروی ملایم و دائمی بر روی دندان‌ها وارد می‌کنند.

غذاهایی که باید از آن‌ها اجتناب کرد.

در چند روز اول باید از غذاهای سفت و جویدنی مانند نان و باگت پرهیز کنید. سعی کنید به جای آن غذاهای نرم تر بخورید، مانند پوره سیب زمینی یا پاستا! همچنین مهم است که تعداد غذاهای شیرین را در رژیم غذایی خود محدود کنید تا بریس خود را کاملاً تمیز نگه دارید. در طول درمان نیز باید از گاز زدن غذاهای سفت مانند سیب یا هویج خودداری کنید. جهت نیرویی که هنگام خوردن این نوع غذاها اعمال می‌شود، همان جهتی است که برای جدا کردن بریس استفاده می‌کنیم، بنابراین می‌توانید براکت‌ها را از روی دندان‌هایتان جدا کنید (نصب مجدد این براکت‌ها کار سختی نیست ولی دردسر دارد. همچنین، بریس در حالی که به دندان شما چسبیده نیست، کار نخواهد کرد).

تمیز کردن بریس

هنگامی که بریس شما نصب شد، مراقبت‌های بعدی به عهده شماست. داشتن دندان‌های تمیز و سالم، نیازمند رسیدگی دائمی است. چنانچه با وجود ارتودنسی، دندان‌های شما پلاک گیرند، تمیز کردن دندان سخت تر خواهد شد! بنابراین، شما باید روال معمول بهداشت دهان خود را ارتقا دهید.

 هنگام تمیز کردن دندان‌های خود، این سه ناحیه از دندان‌های خود را مد نظر داشته باشید:

1. بالای بریس
2. خود بریس
3. زیر بریس

هدف این است که با مسواک تا حد امکان به سطح دندان خود برسید. همچنین باید از یک مسواک تک تافتی برای رسیدن به سطح دندان در پشت سیم بریس استفاده کنید، سطح دندان و کناره‌های هر براکت را تمیز کنید.