به گزارش خبرنگار نفت خبرگزاری برنا، توجه به بهینه‌سازی مصرف سوخت از اصلی‌ترین وظایف دولت‌ها محسوب می‌شود، زیرا بهینه‌سازی اقدامی فرا وزارت‌خانه‌ای بوده و ایجاد سازوکار برای آن، به وسیله‌ی یک وزارت‌خانه به تنهایی صورت نخواهد پذیرفت. اما در قدم اول، باید به این نکته توجه داشت که ضرورت بهینه‌سازی چیست و چه اقداماتی برای آن باید صورت پذیرد که در ادامه گزارش بررسی خواهد شد.
بررسی تراز انرژی
داده‌های تراز انرژی کشور در سال 97 در سه بخش تولید انرژی اولیه، عرضه انرژی اولیه و عرضه انرژی نهایی تقسیم‌بندی می‌شود.
تولید انرژی
بر اساس آمار مربوطه میزان انرژی تولیدشده با استفاده از منابعی نظیر نفت خام برابر 1187.4، گاز غنی 2189، برق اتمی، آبی و تجدید پذیر 14.1، زغال سنگ 6، سوخت‌های سنتی 8.3 و انرژی خورشیدی 0.2 میلیون و در مجموع 3405 میلیون بشکه معادل نفت خام در سال بوده است. به این عدد نیز میزان واردات 29.54 و برداشت از پتروشیمی‌ها 22.5 میلیون بشکه معادل نفت خام را باید اضافه کرد.
مصرف انرژی
در بخش مصرف، 226.42 صادر شده و 12.64 سوخت کشتی‌های بین‌المللی، 163.71 تزریق گاز، 128.34 گازهای قابل جمع آوری و 582.58 میلیون بشکه معادل نفت خام به مصرف رسیده و نهایتا انرژی حدود 2343 میلیون بشکه معادل نفت خام عرضه می‌گردد.
تلفات انرژی
در مصرف انرژی تلفات بسیار زیاد است. به طوری که تلفات زیادی در بخش پالایش نفت، پالایش گاز، نیروگاه و انتقال و توزیع وجود دارد. طبق آمار وزارت نفت در سال 97، 444.9 میلیون بشکه معادل نفت خام انرژی در بخش میان دستی تلف شده که 70 درصد آن در پخش نیروگاهی و معادل 310.7 میلیون بشکه معادل نفت خام مربوط است.
علاوه بر آن سایر بخش‌ها شامل مصارف نامشخص گاز، فراورش گاز، انتقال و توزیع برق، پالایشگاه‌های نفت و خطوط انتقال نفت و گاز به ترتیب حدود 14، 9، 4، 2 و 1 درصد از تلفات کل تبدیل، انتقال و توزیع را به خود اختصاص داده‌اند.
هزینه فرصت انرژی
در نهایت حدود 1449 میلیون بشکه معادل نفت خام در کشور عرضه نهایی می‌گردد که سهم بخش غیر مولد از مصرف انرژی نهایی حدود 58 درصد است.
از طرفی موضوع دیگری که باید به آن توجه کرد، عدم نفع‌هایی که در زیر سایه این اتلاف انرژی به کشور وارد می‌شود.
بنابراین طبق گزارش وزارت نفت، کاهش درآمد دولت ناشی از مصرف انرژی در داخل به جای صادرات تحت عنوان هزینه فرصت انرژی شناخته می‌شود.
طبق شکل زیر نزدیک به 83.5 میلیارد دلار هزینه فرصت سوخت کشور است که 62 درصد آن مربوط به سوخت گاز و 38 درصد آن نیز مربوط به فرآورده‌های دیگر می‌باشد. از طرفی بیشترین هزینه فرصت سوخت نیز مربوط به گاز و بخش نیروگاه و پس از آن به بخش خانگی اختصاص یافته است. در بخش فراورده نیز این هزینه مربوط به بخش حمل و نقل است.
بهینه‌سازی امر فراموش شده دولت‌ها
با توجه به اعدادی که در بالا بررسی شد، حدود 83.5 درصد حاصل از عدم توجه کشور به بهینه‌سازی مصرف سوخت است. لذا تا زمانی که به بهینه‌سازی توجه ویژه‌ای نشود، آش از این هم شورتر خواهد شد و به سمتی می‌رویم که هر چه تولید می‌کنیم به مصرف می‌رسد.
در گزارش بعدی به مصارف و پتانسیل صرفه جویی انرژی در بخش صنعت و کشاورزی کشور پرداخته خواهد شد.
انتهای پیام/