به گزارش برنا؛ درباره هر فردی از روی خودرویی که سوار میشود میتوانید چیزهای زیادی را بگویید. دادههایی که اکنون بسیاری از وسایل نقلیه جمعآوری میکنند میتوانند الگوهای زندگی روزمره ما را نشان دهند و بینشی در مورد رفتار، اعمال و حتی وضعیت ذهنیمان ارائه دهند. پزشکی قانونی خودرو نوعی علم پزشکی قانونی دیجیتال است که بر شناسایی، دریافت و تجزیه و تحلیل دادههایی که توسط خودروها، ونها و کامیونها ذخیره شدهاند تمرکز دارد.
در اصل پزشکی قانونی وسایل نقلیه عمدتا مربوط به شناسایی خارجی خودروهای دزدیده شده یا خودروهای مرتکب تخلفات مالیاتی از سوی رانندگان شان با استفاده از سیستم ANPR (تشخیص خودکار شماره پلاک) در بریتانیا بود. این سیستم در دهه ۱۹۷۰ میلادی اختراع شد، اما تا اواخر دهه ۱۹۹۰ میلادی به طور گسترده توسط پلیس مورد استفاده قرار نگرفت. ANPR با اسکن پلاکها و بررسی آن کار میکند.
با این وجود، در سالیان اخیر روند تعقیب متخلفان پیچیدهتر شده است و در حال حاضر شامل استخراج دادهها از داخل وسایل نقلیه نیز میشود. از سازوکارهای مورد استفاده برای افزایش تجربه رانندگی گرفته تا سیستمهای سرگرمی داخلی همگی میتوانند به کشف جرم کمک کنند و قادر هستند به عنوان مدرک در دادگاه مورد استناد قرار گیرند و قابل قبول باشند.
۱-جعبه سیاه
جعبههای سیاه دستگاههایی هستند که در وسایل نقلیه برای نظارت بر مهارتهای رانندگی افراد مورد استفاده قرار میگیرند. جعبههای سیاه در هر وسیله نقلیهای وجود ندارند، اما بین شرکتهای بیمه محبوب هستند. اگر دادههای جعبه سیاه نشان دهد که رانندهای پشت فرمان عملکرد خوبی دارد میتوان از آن برای کاهش حق بیمه استفاده کرد.
در کنار ثبت مختصات GPS جعبههای سیاه میتوانند نشان دهند که یک وسیله نقلیه چه میزان مسافتی را طی کرده، چندین بار رانندگی با آن صورت گرفته و هم چتین توانایی ترمزگیری آن را نیز نشان میدهد.
۲-سیستم اطلاعات سرگرمی
پیشتر گوش دادن به موسیقی در حین رانندگی یک نوار کاست ساده یا پخش کننده سی دی را شامل میشد. با این وجود، این سیستمها به تدریج جای خود را به دستگاههای بلوتوث، وای فای و USB دادند که با استفاده از صفحه نمایش لمسی یا نمایشگر نصب شده بر روی داشبورد قابل استفاده هستند. علاوه بر ارائه اطلاعات و سرگرمی، سیستم اطلاعات سرگرمی اغلب نحوه تعامل رانندگان با سایر عملکردهای وسیله نقلیه مانند نمایش میزان سوخت مصرف شده و کنترل گرمای صندلیها را نیز برعهده دارد.
هنگامی که گوشیهای هوشمند به خودروها وصل میشوند یا از طریق بلوتوث متصل شدهاند سیستم اطلاعات سرگرمی میتواند دادههایی مانند تاریخچه پیمایش، پیامهای متنی و ایمیل ها، تاریخچه مرور اینترنت و فیدهای رسانههای اجتماعی و هم چنین بلوتوث و اتصالات تلفنی را ذخیره کند.
۳-واحدهای کنترل الکترونیکی
واحدهای کنترل الکترونیکی یا ECU به نحوه عملکرد خودرو کمک میکنند و اغلب به عنوان "مغز" موتور توصیف میشوند. واحدهای کنترل الکترونیکی معمولا در فضای موتور یا زیر داشبورد قرار دارند. در اصل واحدهای کنترل الکترونیکی یک رایانه، یک سیستم سوئیچینگ و یک سیستم مدیریت انرژی است که در یک کیس بسیار کوچک قرار دارد. معمولا بیش از ۷۵ واحد کنترل الکترونیکی در یک وسیله نقلیه وجود دارد و هر یک وظیفه خاصی را بر عهده دارند. برای مثال، واحد کنترل الکترونیکی موتور تزریق سوخت و در موتورهای بنزینی و زمان جرقه برای احتراق آن را کنترل میکند. بستن کمربند ایمنی، فشار هوا و روشن و خاموش شدن چراغها نیز همگی از عملکردهای واحد کنترل الکترونیکی هستند.
برای کمک به راندمان عملکرد راننده واحد کنترل الکترونیکی و سیستم اطلاعات سرگرمی اغلب با یکدیگر کار میکنند و طیف گستردهای از دادهها را در مورد روشهای استفاده از یک وسیله نقلیه ذخیره مینمایند.
۴-واحدهای تماس الکترونیکی
واحدهای تماس اضطراری یا eCall در سال ۲۰۱۸ میلادی به وسایل نقلیه جدید در سراسر اتحادیه اروپا و بریتانیا معرفی شدند. این یک سیستم اضطراری است که هدف آن ارائه کمکهای سریع در صورت وقوع حوادث ترافیکی جادهای است. سنسورهای (حسگرها) خودرو میتوانند برخوردها را شناسایی کنند و قادر هستند باز شدن کیسههای هوا را تشخیص دهند. این به نوبه خود تماس با خدمات اورژانس را فعال میکند. دادههای جمعآوری شده توسط eCall شامل مختصات GPS خودرو، جهت حرکت، VIN (شماره شناسایی خودرو)، نوع سوخت مصرفی و حتی بسته بودن یا نبودن کمربند ایمنی است.
۵-ریموت دزدگیر خودرو
فراتر از بارزترین عملکردشان در قفل کردن و باز کردن قفل خودروهایمان ریموتهای دزدگیر خودرو حاوی مقدار قابل توجهی اطلاعات هستند. برخی از دادههای ذخیره شده در یک ریموت دزدگیر خودرو شامل VIN، تعداد کلیدهای جفت شده با یک وسیله نقلیه خاص و آخرین باری که وسیله نقلیه قفل و باز شده میباشد.
۶-دوربینها
دوربینهای دنده عقب معکوس و دوربینهای داشبورد علاوه بر کمک به راننده برای پارک کردن میتوانند فیلم لحظه تصادف را برای بازرسان بیمه تهیه کنند. این دوربین هم چنین میتوانند تاریخ، زمان و موقعیت جاده در سفر انجام شده توسط وسیله نقلیه را نیز نشان دهند.
علاوه بر این، دوربینهای داشبورد میتوانند از سایر کاربران جاده و عابران پیاده عکس بگیرند. برای مثال، پرتال ملی ایمنی دوربین داشبورد در بریتانیا به صاحبان دوربین اجازه میدهد تا فیلم را به نیروهای پلیس در انگلستان و ولز ارسال کنند که پس از آن میتواند توسط بازرسان مورد استفاده قرار گیرد.