به گزارش برنا، سیدرضا فاطمی امین وزیر صنعت، معدن و تجارت در برنامه صف اول ۲۳ فروردین ۱۴۰۲ در خصوص شعار سال گفت: خوشبختانه در این دو حوزه، کارهایی را از سال قبل آغاز کرده‌ایم که نتایج قابل توجهی به دست آمده است، در آماری که بانک مرکزی به لحاظ رشد اقتصادی منتشر کرده است در پاییز ۱۴۰۱ رشد بخش صنعت ۱۱.۶ بود که از سال ۹۶ به بعد بی‌نظیر است و در ۹ ماه سال، این رشد ۸ درصد شد یعنی هر فصل زیاد می‌شود که بیش از دو برابر کل اقتصاد کشور است.
وزیر صمت افزود: در بخش معدن که در سال ۱۴۰۰ رشد منهای یک درصد بود در ۹ ماه سال گذشته, ۲.۹ درصد شد یعنی تقریباً رشد سه تا چهار درصدی را در رشد تولید بخش معدن شاهد بودیم.
فاطمی امین با اشاره به اینکه در حوزه سرمایه‌گذاری اتفاقات بسیار خوبی افتاد گفت: در پاییز ۱۴۰۱ سرمایه‌گذاری در خرید ماشین‌آلات برای بخش تولید, ۲۸ درصد رشد داشت که از سال ۹۰ بی‌نظیر است، این یعنی اینکه آن رشد تولید می‌گوید اتفاقات خوبی در اقتصادی در حال رخ دادن است و تولید بالا می‌رود، اما رشد سرمایه‌گذاری می‌گوید آینده خوبی در پیش است.
وی افزود: ما دو تورم داریم یک تورم مصرف‌کننده است که عموم مردم با آن سروکار دارند و یک تورم تولیدکننده است یعنی تولیدکنندگان هم برای مواد اولیه با تورم مواجه هستند؛ تورم بخش معدن در تابستان ۱۴۰۰، ۱۱۶ درصد بود که در پاییز سال گذشته به ۲۵ درصد کاهش یافت. همینطور در صنعت ساخت در تابستان ۱۴۰۰، ۸۰ درصد تورم تولیدکننده داشتیم که این عدد در پاییز ۱۴۰۱ به ۳۴ درصد رسید.
وزیر صمت اضافه کرد: این‌ها یعنی اینکه تولیدکننده افزایش قیمت دارد، اما به‌شدت تورم اش کاهش پیدا می‌کند می‌تواند در تورم مصرف‌کننده اثر بگذارد، در مورد تورم مصرف‌کننده هم چند گروه کاری به طور مشخص در حوزه کار ماست، مثلاً مواد غذایی در حوزه کار ما نیست، اما پوشاک، لوازم خانگی، خودرو کار ماست در همه موارد می‌بینید تورم مصرف‌کننده در بخش پوشاک کاهشی بوده و در آخر سال گذشته از میانگین تورم کشور پایین‌تر بوده یعنی ما در پوشاک در لوازم خانگی، مبلمان، تورم داشته‌ایم، اما تورم آنها کمتر از میانگین تورم اقتصاد است.
فاطمی امین گفت: در مورد شعار سال، در حوزه رشد تولید سال گذشته آماری که تاکنون منتشرشده, ۹ ماهه بیش از دو برابر کل اقتصاد در بخش صنعت رشد داشته‌ایم، معدن از یک رشد منفی به مثبت قابل توجه تغییر کرده است.تورم مصرف‌کننده هم در بخش ما کمتر از تورم کل کشور بوده، پس ما هم در تولید و هم در تورم، نتیجه قابل توجه داشتیم این‌ها آماری است که مرکز آمار و بانک مرکزی منتشر می‌کنند.
وی افزود: مهم‌ترین کاری که امسال داریم این است که روند را تضمین کنیم تداوم داشته باشد و رشد پیدا کند یعنی آن ۸ درصد نه تنها کمتر نشود بلکه بیشتر شود. دو برنامه متناسب با شعار سال درآوردیم، یک برنامه مهار تورم، همان طرح‌های قبلی ماست، اما کمی کامل‌تر شد و یک برنامه برای رشد تولید؛ این دو برنامه را برای اظهارنظر هفته آینده برای همه علاقه‌مندان منتشر می‌کنیم. ما امسال رویکردی را توجه داریم، آن هم حکمرانی مردمی و مشارکتی است یعنی مردم در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها درگیر شوند، هفته آینده به عنوان نمونه این را منتشر می‌کنیم.
فاطمی امین گفت: همه علاقه‌مندان نظیر دانشجو، صنعتگر، معدنکار، بازاریان، این برنامه را ببیند و نظر دهند، ما از نظرات آنها حتماً استفاده می‌کنیم.
وزیر صنعت، معدن و تجارت افزود: دهه ۹۰، دهه خوبی به لحاظ اقتصادی نبود و بد بود، در دهه ۹۰ متوسط رشد اقتصادی کشور یک درصد بوده، نکته اول این یعنی اینکه درآمدها ممکن است کسی حقوقش دو برابر شده، اما تورم در آن وجود دارد، پس سرانه درآمد واقعی خیلی زیاد نشده است. نکته دوم اینکه ما در این دهه تورم‌های بالایی داشتیم، تورم خاصیت انباشتی دارد، اینکه شما سال ۹۷ تورم دارید دوباره سال ۹۸، اثر تورم ۹۷ بر روی ۹۸ هم است، زیرا شما در ۹۷ یک بخشی از قدرت خرید را از دست دادید، ۹۸، بخش دیگر و ۹۹ از دست داده‌اید، پس ما وقتی ۱۰ سال تورم بالا داریم انگار هر سال بخشی از قدرت خرید کم می‌شود وقتی به پایان ۱۰ سال می‌رسیم این‌ها همه با یکدیگر جمع شده است. بدتر از آن این است که ما از سال ۹۷ به بعد ۵ سال تورم بالای ۳۰ درصد داشتیم که در تاریخ ایران بی‌نظیر است یعنی ما در سال ۷۴ و سال ۹۱ تورم بالایی داشتیم، اما دو سال رفته بالا و برگشته، این خاصیت انباشتی یعنی ذره ذره قدرت خرید کم شده و خودش را در سال ۱۴۰۱- ۱۴۰۲ یکباره نشان می‌دهد.
وی ادامه داد: حال، چه کار باید انجام دهیم، باید تمرکز کنیم بر تولید، تولید بهترین روش برای توزیع درآمد در جامعه است وقتی تولید بالا می‌رود، اشتغال بالا می‌رود، وقتی اشتغال ایجاد شد افراد درآمدشان افزایش پیدا می‌کند و می‌توانند خرید کنند و به نوعی تراز مصارف خانوار بهبود پیدا کند، حسی که مردم دارند حس کاملاً درستی است اینکه معیشتشان دچار مشکل است، علت اینکه ما ۱۰ سال تولیدمان به‌شدت رشد کمی داشته و تا تولید رشد نکند آن مسائل حل نخواهد شد.
برنامه وزارت صمت برای خودرو
وزیر صنعت، معدن و تجارت درباره صنعت خودرو گفت: در صنعت خودرو چندین چالش وجود دارد حتی در یکی از برنامه‌ها مجری از من پرسید شما به مافیا معتقد هستیم گفتم بله، ما در خودرو یک و نیم میلیون مافیا داریم، روند تولید خودرو را نگاه کنید ما از سال ۹۷ تا سال ۱۴۰۰ هر سال کمتر از یک میلیون دستگاه تولید کرده‌ایم و تازه ۲۰۰ هزار خودرو هم ناقص بوده است. پس چهار سال ما کاهش تولید داشتیم و یک تقاضای انباشته شده داریم، در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال قبل آن ما ۳۹ درصد رشد تولید خودرو داشتیم و تولید رسید به یک میلیون و ۳۵۰ هزار، پس ما در مورد خودرو که اشاره شد یک مشکلی داریم که کمبود عرضه تولید خودرو بوده است.
فاطمی امین افزود: مشکل دیگر این است که ما در بازار خودرو دو مسئله را همزمان داریم که این‌ها با عرضه بیشتر و مالیات بر عایدی سرمایه قابل حل است. یک مسئله اینکه وقتی این شکاف زیاد می‌شود بین عرضه و تقاضا، خودرو خاصیت حفظ ارزش پول پیدا می‌کند. پس وقتی مردم انتظار تورم دارند وقتی قیمت ارز بالا می‌رود دنبال این هستند که این دارایی را به نحوی حفظ کند، یکی از گزینه‌های خوب خودرو است، پس ما یک تقاضای کاذب داریم. از یک طرف چهار سال تولید خودرو زیر یک میلیون دستگاه بوده، در حالی که تقاضای جامعه بالای یک میلیون است. همچنین واردات خودرو هم در این چهار سال نداشتیم، قیمت ارز بالا رفته و ویژگی خودرو که یک کالای جانشین و حفظ ارزش پول پیدا می‌کند این موضوع تقاضا را بیش از حد بالا برده و این شکاف و باعث می‌شود. بحث مافیا هم در بازار خودرو است.
وی اضافه کرد: بعضی از خودروسازان به ویژه آن‌هایی که مونتاژکار هستند واقعاً به التهابات بازار دامن می‌زدند مثلاً مواردی بود خودرو می‌فروختند و بعد بقیه را سکه می‌گرفتند مثلاً می‌گفتند خودرو ۶۴۰ میلیون تومان و فلان قدر سکه هم بدهید، یا مثلاً ثبت‌نام می‌کردند می‌گفتند از هشت صبح شروع ثبت‌نام است هر کس ثبت‌نام می‌کند باید همان موقع هم ۸۰۰ میلیون تومان پول بدهد و ساعت هشت و ربع هم تمام می‌شد، چه کسی می‌توانست سریع ثبت‌نام کند و مبلغ را واریز کند پس یک عدم شفافیتی در عرضه وجود داشت که این را حل کردیم و حل این شفافیت‌ها مافیا را به حرکت درمی‌آورد یک کاهش تولیدی وجود داشت که خدا را شکر به آن رسیدیم.
فاطمی امین بیان کرد: امسال برنامه‌ای که خودروسازان دادند درمجموع تولید دو میلیون دستگاه است که ما بر روی یک میلیون و ۷۰۰ هزار دستگاه برنامه‌ریزی کرده‌ایم، از آن طرف بحث واردات را پیگیر هستیم. واردات سال گذشته فراز و نشیب‌هایی داشت به لحاظ اینک چندین سال از سال ۹۷ واردات ممنوع بود چالش‌های زیادی وجود داشت، قانونی داریم مربوط به سال ۷۱ است که محدودیت‌های شدیدی را برای واردات ایجاد می‌کند، خوشبختانه از یکی از مراجع حاکمیتی، مصوبه‌ای گرفتیم که این موانع را برداشت. از طرفی ما بر روی بحث واردات خودروهای کارکرده کار می‌کنیم و در دستور کار ما قرار دارد به نظر ما بحث واردات خودروهای نو و کارکرده در کنار افزایش تولیدی که ما امسال خواهیم داشت می‌تواند به تعادل بازار کمک کند.
وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: قطعاً اینکه درباره واردات خودرو مصوب شده در حال اجراست، محدودیت‌هایی بوده که در طول سالیان گذشته مقرراتی گذاشته شده و در شرایطی بوده که تحریم وجود نداشته، حالا ما می‌خواهیم در این شرایط خودرو وارد کنیم بیش از ۱۰ مورد را یک به یک رفته‌ایم حتی یک مورد را از مجلس مصوبه گرفتیم و موارد مختلف را اصلاح کردیم که این هفته موارد نهایی شد که کار انجام شود. پس ما معتقدیم یک با افزایش عرضه خودرو و تولید خودرو که پارسال اتفاق افتاد و امسال هم برنامه قابل توجهی داریم، دو، واردات خودروهای نو و کارکرده و تکمیل قواعد مالیاتی کشور، قانون مالیات بر عایدی سرمایه که در مجلس وجود دارد و نمایندگان تا حدی به آن پرداخته‌اند تقاضا داریم تصریح شود، این ضلع می‌تواند مسئله را حل کند.
فاطمی امین افزود: قیمت خودروها که الآن در بازار وجود دارد کاذب است، مثلاً خودروی شاهین حدود ۴۰۰ میلیون تومان قیمت کارخانه‌ای آن است اما در بازار ۷۰۰ میلیون تومان نرخ‌گذاری می‌شود. این در حالی است که هفته آینده به کسانی که قبل از سال ثبت‌نام کردند تحویل خودروی شاهین شروع می‌شود و تا سه ماه دیگر کسانی که ثبت‌نام کرده‌اند به آنها این خودرو با قیمت حدود ۴۰۰ میلیون تحویل داده خواهد شد. دوباره در اردیبهشت ما ثبت‌نام جدید خواهیم داشت پس این قیمت ۷۰۰ میلیونی شاهین از کجا می‌آید این همان مافیا است.
وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: در مورد خودروی شاهین، اوایل سال گذشته روزی ۶۰ دستگاه تولید می‌شد امسال روزی ۲۵۰، تولید می‌شود و اصلاً این قیمت‌ها منطقی نیست. دو عامل از دو طرف می‌آید یک عامل، مردم هستند که یک تقاضای واقعی دارند در بخشی از جامعه تقاضای کاذب ایجاد شده، طرف دیگر، مافیاست که دوست ندارد این قیمت‌ها بشکند، زیرا نفع می‌برند. در حالی که قیمت‌هایی که گفته می‌شود به چند همکار سپرده‌ام تماس می‌گیرند، خیلی جالب است تماس می‌گیرند و می‌گویند این خودرو را می‌خواهم بفروشم و می‌گویند فروختم یعنی نشان می‌دهد که یک قیمت‌سازی‌هایی صورت می‌گیرد.
فاطمی امین افزود: چطور می‌شود قیمت‌سازی‌ها را حل کرد؟ یک تولید را باید بالا ببریم که اتفاق می‌افتد دو، واردات را متمرکز شویم که سازوکار بخش خودروهای نو تمام شده است.
فاطمی امین گفت: ما دو رویکرد داریم در مقابله با تحریم یک رویکرد دور زدن تحریم‌هاست، سال گذشته عمدتاً این مبنا قرار می‌گرفت. در چهار سال متوالی تا ۱۴۰۰ تولیدات خودرو به‌شدت پایین و یک پنجم تولید هم ناقص بود. اما سال گذشته یکباره ۳۹ درصد رشد تولید خودرو محقق شد. بعضی از خودروها ۱۱۰ درصد و در مجموع ۳۹ درصد که این رشد پایدار است و امسال تقویت می‌شود و یک عده از این قضیه زیان می‌برند.
وی ادامه داد: ما به سمت افزایش ساخت داخل می‌رویم و تاکید می‌کنیم به مؤلفه‌های داخلی، این‌ها به تولید ما پایداری می‌دهد یعنی نباید تولید ما در هر محصولی آنقدر متأثر از تکان‌های خارجی باشد یعنی اگر قیمت ارز بالا و پایین رفت یا یک تحریمی اعمال شود و سیستم به هم بریزد، این شرایط را یک عده از آن نفع می‌برند و قطعاً مقابله می‌کنند و قطعاً ما و مردم موفق می‌شویم. برآوردهای ما نشان می‌دهد که تقاضای جامعه با مجموع واردات و تولید خودرو می‌تواند امسال به حد تعادل عرضه و تقاضا برسد، پیشنهادم این است که مردم در مورد خرید دقت کنند یعنی قیمت‌سازی‌های کاذب را خیلی متمرکز نباشند.
وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: در مورد خودرو تا آبان سال گذشته، تورم آن کاهشی بود، نمودارها مشخص است، اما از آبان و آذر به بعد که چالش‌های ارزی و جنگ ارزی اتفاق افتاد طبیعتاً آن فاصله را ایجاد کرد یعنی فاصله بین قیمت کارخانه و قیمت بازار بیشتر شد و فضا را برای تقاضای کاذب و فرصت‌هایی دلالی ایجاد کرد..
وی ادامه داد: سازوکار نوبت‌دهی را شروع کرده‌ایم یعنی می‌خواهم اطمینان دهم به همه کسانی که در این سازوکار ثبت‌نام می‌کنند به آنها خودرو خواهد رسید. قبلاً ۲۰ هزار خودرو عرضه می‌شد چند میلیون نفر ثبت‌نام می‌کردند به عده کمی خودرو می‌رسید و دوباره قرعه‌کشی دیگری برگزار می‌شد. افرادی بودند که می‌گفتند بیش از ۲۰ بار در قرعه‌کشی شرکت کرده‌ام و برنده نشده‌ام، اما قرعه‌کشی را به طور کامل کنار گذاشتیم و روش نوبت‌دهی را شروع کردیم بعضی از خودروها که تقاضای کمتری داشته‌اند از هفته آینده قراردادهای تحویل آنها آغاز خواهد شد، دوباره در اردیبهشت‌ماه ثبت‌نام مجددی خواهیم داشت این ثبت‌نام هم با روش نوبت‌دهی است یعنی هر کسی ثبت‌نام می‌کند خودرو خواهد گرفت.
فاطمی امین گفت: بعضی از خودروها که متقاضی بیشتر دارد دیرتر تحول داده می‌شود، البته مردم می‌توانند جابه‌جا کنند ما در نیمه دوم سال هم به سمت این می‌رویم که فروش قسطی خودرو را فراهم کنیم، در مهرماه سال گذشته در مورد خودروهای سایپا قرعه‌کشی از بین رفت یعنی مهرماه سال گذشته هر کسی ثبت‌نام می‌کرد در یک زمان سه‌ماهه یا چهارماهه تحویل می‌گرفت، اما ما در سال جاری برنامه‌ریزی می‌کنیم که در نیمه دوم سال فروش قسطی و لیزینگی را هم شروع می‌کنیم.
وزیر صنعت، معدن و تجارت اضافه کرد: در حساب وکالتی، اتفاق بدی افتاد بعضی از بانک‌ها حساب‌های وکالتی را باوجود اینکه متقاضی می‌خواست انصراف دهد پولش را پس نمی‌دادند ما با بانک مرکزی مکاتبه کردیم. متأسفانه بعضی از بانک‌ها این کار را انجام می‌دادند که در دوره‌های بعد ما به آن بانک‌ها اجازه نخواهیم داد که در طرح‌ها مشارکت کنند. متقاضیان می‌توانستند پولشان را حساب سپرده کوتاه‌مدت و بلند وکالتی قرار دهند تا به آن سود تعلق بگیرد.
فاطمی امین گفت: خودرو یک صنعت بیمار تحت درمان است. نمی‌توانیم بگوییم الآن وضعیت خوبی دارد یعنی خود بنده به عنوان وزیر صمت، نخستین منتقد خودروسازان هستم جلسات متعددی را می‌گذارند ایراد و پیگیری می‌کنند، اما این صنعت رو به بهبودی است یعنی الآن وضعیت مناسبی ندارد، اما تحت درمان است و رو به بهبودی است.
وی افزود: در مورد بحث تولید، روند بسیار خوب است، دوم پایداری تولید است سه تا از شرکت‌های مونتاژکار که سال‌های قبل تقریباً ۲۰ درصد بیشتر ساخت داخل نداشتند امسال به بالای ۴۰ درصد ساخت داخل می‌رسند که وابستگی آنها را به ارز کم می‌کند. ما تاکید کردیم به جای اینکه خودروی خارجی وارد کنیم داخلی‌سازی کنیم رویکرد را عوض و دانش‌بنیان کردیم. باید یک پلتفرم ایرانی باشد و آن را توسعه دهیم این خیلی متفاوت است. ما باید محصولی با طراحی ایرانی داشته باشیم و آن را توسعه دهیم ضمن اینکه این کار منافع برخی را بر هم می‌زند.
فاطمی امین ادامه داد: پایداری تولید بحث دوم است که علاوه بر اینکه تولید بالا می‌رود پایدار باشد، نکته سوم بحث رضایت مشتریان است رضایت فقط بر روی کیفیت نیست که مهم است، اما خدمات پس از فروش و نحوه تعامل بر روی این قضیه است.
وی گفت: ما از سال گذشته شروع کردیم و امسال حساسیت‌های خاصی را اعمال می‌کنیم حتی موردی بوده که مراجعه کردند خودرو ایراد داشته و من شخصاً خودم کار را پیگیری کردم، پس محور سوم رضایت مشتری است. بحث بعدی عرضه محصولات جدید است که امسال برای نخستین بار ۹ محصول جدید تولید خواهند شد، مثل خودروی ریرا که پارسال رونمایی شد. امسال به طور انبوه عرضه می‌شود. همچنین خودروی اطلس یا محصولات جدیدی را داریم که عرضه خواهد شد.
وزیر صنعت افزود: نکته مهم این است که ما وقتی می‌گوئیم بن‌سازه ممکن است از یک بن‌سازه ۱۰ خودرو بیرون بیاید، اما فقط فیس لیف نیست. خودروی تارا یک بن‌سازه دارد که آریا در همان بن‌سازه تولید می‌شود، اما دیگر تارا نیست، نکته مهم این است که ۷۰ درصد قطعات یکسان است، اما یک خودرو شاسی‌بلند محسوب می‌شود. این قیمت تمام شده را پایین می‌آورد دیگر شما نیاز نیست برای ۳۰ هزار خودرو یک قطعه جدید بیاورید که هزینه را افزایش دهد، ما از بن‌سازه‌های متفاوت استفاده می‌کنیم که کلی هزینه خودرو را افزایش می‌دهد، یکی از نکاتی که بسیار برای ما مهم است بحث آلایندگی و کاهش مصرف سوخت است که برنامه‌ای در این زمینه داریم.
فاطمی امین افزود: هفته آینده دعوت‌نامه ارسال و فراخوان داده می‌شود و کسانی که در طرح خودروی تولید داخل ثبت‌نام کرده‌اند اگر نوبتشان تا پایان تابستان است با آنها قرارداد بسته می‌شود و آن‌هایی که از مهر به بعد هستند می‌توانند پولشان را از مسدودی خارج کنند، اما نوبتشان حفظ خواهد شد. پس آن کسانی که در ۶ ماهه نخست امسال خودرو تحویل می‌گیرند عملاً پول به حساب خودروساز واریز می‌شود با آنها قرارداد منعقد می‌شود و قیمت خودرو نیز مشخص خواهد بود ضمن اینکه زمان‌بندی تحویل دارد.
وزیر صنعت، معدن و تجارت درباره واردارت خودرو اضافه کرد: طبق قانون ساماندهی صنعت خودرو، در ماده ۴ آن، چند شرط بیان شده است، این قانون است و دست ما نیست یکی از شرط‌ها، این است که کسی که وارد می‌کند باید شبکه خدمات پس از فروش داشته باشد؛ هم‌اکنون بیش از ۳۰ شرکت نهایی شده، الآن نزدیک به صد هزار خودرو ثبت سفارش شده و ۱۳ شرکت در مراحل پایانی هستند که از هفته آینده عرضه‌ها انجام خواهد شد، در بین این‌ها هستند که خودشان شبکه ندارند و می‌روند با یک شرکتی که شبکه خدمات پس از فروش دارد قرارداد می‌بندند پس الزام نیست خود واردکننده خدمات پس از فروش داشته باشد، زیرا واردکنندگان ممکن است کار تجاری کنند و زیرساخت نداشته باشد بنابراین اگر همین واردکنندگان اعلام کنند که فلان شرکت خدمات دارد آن متعهد می‌شود این خودروها را خدمات دهد.