رشد ۸ درصدی تولید ناخالص داخلی بخش صنعت/ رتبه ۱۱ رشد تولید خودرو در عرصه جهانی

به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی خبرگزاری برنا، رشد اقتصادی در بخش صنعت، معدن و تجارت ‌ در سال گذشته بر هیچ کس پوشیده نیست؛ در این بخش شاهد ارتقا تولید و اشتغال در این بخش  ها و بهبود اشتغال آنها بودیم. 

 

 

رشد تولید ناخالص داخلی صنعت در نه‌ماهه سال 1401 معادل 8 درصد بوده که بیش از 2 برابر نرخ رشد اقتصادی (معادل 3.7 درصد) است. 

میانگین فصلی نرخ رشد بخش صنعت در دولت سیزدهم 6.7 درصد بوده که بیش از 3 برابر میانگین نرخ رشد در دوره دولت یازدهم و دوازدهم است. میانگین فصلی نرخ رشد در این دوره 2 درصد بوده است.

نرخ رشد بخش صنعت در فصل سوم سال 1401 معادل 11.6 درصد بوده که بالاترین نرخ رشد فصلی از سال 1396 تاکنون می باشد.

 

نرخ رشد فصلی بخش معدن در تابستان 1400 معادل 0.5- درصد بوده که در طول یکسال 4 برابر و در پاییز 1401 به 2 درصد افزایش یافته است. نرخ رشد بخش معدن در سه فصل سال جاری به ترتیب 1.2، 5.4 و 2 بوده و در نه ماهه به 2.9 درصد رسیده که مقایسه با رشد 1- در نه ماهه سال قبل، رشد با ثبات و مستمری را در سال جاری طی کرده است. 

بالاترین سهم رشد در نه ماهه اول سال 1401 به میزان 1.1 واحد درصد (از 3.7) متعلق به بخش صنعت بوده است. سـهم ارزش افزوده عمده فروشی و خرده فروشی و حمل و نقل و انبارداری در رشد تولید ناخالص داخلی طی نه ماهه سـال ١٤٠١ بـه ترتیـب 0.7 و 0.9 واحد درصد می باشد. لذا بیش از 55 درصد رشد نه ماهه متعلق به فعالیت های حوزه صنعت، معدن و تجارت می باشد. 

نرخ رشد بخش عمده فروشی و خرده فروشی در طی سه فصل سال جاری مثبت شده و در مقایسه با نرخ رشد نه ماهه سال قبل (3.7) از رشد 2 برابری معادل 6.4 درصد برخوردار بوده است.   

از منظر مقیاس بنگاهی، بیش از 70 درصد از رشد ارزش افزوده بخش صنعت نسبت به دوره مشابه سال 1400 از مجرای رشد شاخص تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی 100 نفر کارکن و بیشتر (معادل 8.3 درصد) محقق شده است که این امر به واسطه بالاتر بودن فرصت بهره مندی از صرفه های مقیاس، دستاورد قابل توجهی به شمار می رود.

نظر مرکز آمار درباره بخش صنعت، معدن و تجارت 

رشد تولید ناخالص داخلی صنعت در نه‌ماهه سال 1401 معادل 5.1 درصد بوده که 1.5 برابر نرخ رشد اقتصادی (معادل 3.3 درصد) است. 

میانگین فصلی نرخ رشد بخش صنعت در دولت سیزدهم 4.2 درصد بوده که بیش از 2.5 برابر میانگین نرخ رشد در دوره دولت یازدهم و دوازدهم است. میانگین فصلی نرخ رشد در این دوره 1.7 درصد بوده است.

نرخ رشد بخش صنعت در سه فصل سال 1401 بالاتر از 5 درصد بوده که بالاترین نرخ رشد فصلی مستمر در سه ماه، از سال 1397 تاکنون می باشد.

نرخ رشد فصلی بخش معدن در تابستان 1400 معادل 3.7- درصد بوده که در طول یکسال 7 برابر و در پاییز 1401 به 2.6 درصد افزایش یافته است. نرخ رشد بخش معدن در سه فصل سال جاری به ترتیب 0.7-، 0.7 و 2.6 بوده و در نه ماهه به 0.9درصد رسیده که مقایسه با رشد 2.5- در نه ماهه سال قبل، رشد 3 برابری ، با ثبات و مستمری را در سال جاری طی کرده است. 

در نهایت، افزایش ارزش افزوده نمایانگر بهبود کلی تولید (فروش) و پرداخت به عوامل تولید است. به عبارت دیگر، با افزایش ارزش افزوده، انتظار بر این است که سهم فعالیت ها و دارایی های مولد در قالب دستمزد، اجاره و سود در ترکیب درآمدی خانوارها و سایر فعالیت های اقتصادی افزایش یابد. این امر می تواند عامل اصلی بهبود تقاضای کل اقتصاد و تداوم رشد اقتصادی باشد. از طرفی افزایش تولید در بخش صنعت، از این جهت که ظرفیت بالایی در اشتغال داشته و منجر به رشد تولید در سایر زنجیره های اقتصادی می شود، بسیار حائز اهمیت است.

رشد مستمر تولیدات صنعتی و معدنی‌ 

بر اساس نظر مرکز پژوهش های مجلس، شاخص تولید شرکت های صنعتی بورسی از فروردین سال جاری تا آخرین گزارش منتشر شده (بهمن ماه) همواره رشدی بالای 5 درصد تا 21.9 درصد داشته که در این مدت، رشد سه ماه بالای 13 درصد بوده است. بالاترین نرخ رشد این شاخص در بهمن ماه سال جاری ثبت شده که در مقایسه با ماه مشابه سال قبل 21.9 درصد بوده است و بیشتر تحت تأثیر رشد رشته فعالیت خودرو و قطعات بوده است. در این ماه شاخص تولید رشته فعالیت خودرو و قطعات نسبت به ماه مشابه سال قبل افزایش 80.4 درصدی داشته است. 

تولید انواع سواری و وانت در 11 ماهه 1401 نسبت به مدت مشابه سال قبل به ترتیب 31 و 71 درصد رشد داشته است. ضمنا تعداد خودروهای کف پارکینگ دو خودروساز بزرگ کشور در انتهای ماه بهمن به کمتر از 1000 دستگاه کاهش یافته که این عدد در زمان مشابه پارسال حدود 128هزار دستگاه بوده است.

تولید اتوبوس، مینی بوس و ون در 11 ماهه 1401 نسبت به مدت مشابه سال قبل 144 درصد رشد داشته است.

تولیدات پتروشیمی در 11 ماهه 1401 نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود 8 درصد رشد داشته است.

تولید الیاف اکریلیک، نخ فیلامنت پلی‌استر و الیاف پلی‌استر در 9 ماهه 1401 نسبت به مدت مشابه سال قبل به ترتیب ‌301، 5 و 3 درصد رشد داشته است. این رقم در پایان بهمن ماه با افزایش قابل توجه همراه بود و به ترتیب به 514، 7 و 6 درصد رسید. 

تولید انواع تلویزیون و یخچال و فریز در 9 ماهه 1401 نسبت به مدت مشابه سال قبل به ترتیب 37 و 6 درصد رشد داشته است. این رقم در دی ماه 59 و 20 درصد رسید. 

تولید الکتروموتور در 9 ماهه 1401 نسبت به مدت مشابه سال قبل 12 درصد رشد داشته است. این رقم در بهمن ماه به 22 درصد رسید. 

تولید انواع تراکتور و ماشین‌آلات راهسازی در 9 ماهه امسال به ترتیب 37 و 101 درصد افزایش یافته است. در بخش تولید تراکتور، روند رشد مشاهده شده تا پایان دی ماه در سطح قابل توجهی تداوم یافت (معادل 18 درصد)، و در نتیجه آن معادل 24145 دستگاه به کل تولیدات این بخش افزوده شد.

انجمن جهانی فولاد هم در گزارش خود اعلام کرده بود که قرار گرفتن در بین 10 تولیدکننده بزرگ فولاد جهان، بالاترین رشد تولید در بین این کشورها طی سال 2022 (با رشد 8 درصد) و احراز رتبه 9 تولید جهان در ماه ژانویه سال جاری میلادی (نیمه دی تا نیمه بهمن ماه) با بالاترین نرخ رشد که معادل 27.7 درصد بوده است. 

 

همچنین طبق اعلام سازمان بین‌المللی سازندگان وسایل نقلیه موتوری، ایران با قرار گرفتن در بین 16 تولیدکننده بزرگ خودرو جهان، با رشد تولید 19% طی سال 2022 (رتبه 11 رشد تولید). ایران طی سال 2021 در رتبه 19 بوده که در سال 2022 با رشد تولید به رتبه 16 ارتقاء یافته است. 

 

لازم به ذکر است شرکت‌های صنعتی و معدنی بورسی جزء شرکت های بزرگ و مهم کشور بوده که حدود نیمی از تولید کشور را در اختیار دارند. بهبود وضعیت تولیدات صنعتی بدلیل فرصت های اشتغالزایی صنایع، نقش افزایش عرضه و فراوانی کالاها در مدیریت گرانی ها، تامین الزامات توسعه زنجیره های ارزش و خلق ارزش افزوده بالاتر حائز اهمیت است. این موضوع بویژه در ارتباط با شرکت های بورسی که سهام آنها متعلق به مردم است، اهمیت دو چندان دارد چرا که باعث هدایت نقدینگی به سمت فعالیت های مولد و افزایش گرایش مردم جهت سرمایه‌گذاری در این فعالیت ها می شود.