به گزارش گروه سیاسی برنا، رهبر انقلاب اسلامی در بیانات نوروزی در حرم مطهر رضوی به نقد برخی از رویکردهای اقتضادی کشور پرداختند که بحث تصدی گری دولتی کی از آنها بود. خبرگزاری برنا در میزگردی با حضور علی حدادی نماینده مردم ساوجبلاغ، نظر آباد و طالقان در مجلس شورای اسلامی و علیرضا شعبانی کارشناس اقتصادی به ابعاد این تاکیدا رهبر انقلاب اشاره کرده است:
برنا: بحث تصدی گری دولتی در حوزه اقتصاد که رهبر انقلاب در بیانات ابتدای سال در حرم رضوی اشاره کردند در کنار سایر چالش های اقتصادی این مسئله را مهمترین چالش اقتصادی بیان کردند به عنوان سوال اول در حوزه قانون برای بحث مردمی سازی و خصوصی سازی اقتصاد اصل 44 قانون اساسی را داریم و رهبر انقلاب اشاره کردند چیزی که برمی آید به آن صورتی که باید، اقتصاد در خدمت مردم قرار داده نشده است به نظر شما چرا این بخش از قانون به اجرا گذاشته نشده تاکنون؟
حدادی: مقام معظم رهبری در شروع سال بر اساس اولویت کشور شعار سال 1402 را «مهار تورم و رشد تولید» نامگذاری کردند و در حرم مطهر علی بن موسی الرضا (ع) نکات بسیار مهمی را مطرح فرمودند. اولین نکته مقدمه‌ای که حضرت آقا بیان داشتند و نیاز به توجه دارد این است که تحول در جامعه اسلامی را مطرح کردند. نگاه تحولی و تحول به معنای واقعی را تعریف کردند که قطعا باید انجام شود. در این اندیشه حضرت آقا فرمودند که تحول به معنای این است که یک دگرگونی اتفاق بیفتد با نگاه درست به نقاط ضعف یا آسیب ها و نقاط قوت. که باید نقاط قوت، تقویت و در مورد نقاط ضعف می‌بایست در افکار عمومی جامعه طرح موضوع بشود. در خصوص مسائل مرتبط با مباحث اقتصادی ما باید نسبت به آسیب های این حوزه که محور اول است دقت لازمی را داشته باشیم.
باید حکمرانی مردمی و اعتماد واقعی به مردم داشته باشیم
ناظر بر فرمایشات حضرت آقا باید حکمرانی مردمی و اعتماد واقعی به مردم داشته باشیم و تصدی گری‌ها و مدیریت اقتصادی به مردم واگذار شود. مردم به عنوان ولی نعمت اصلی این انقلاب در هر یک از عرصه ها وارد شدند، موفقیت حاصل شد که مصداق های فراوانی هم مانند ورود مردم به بخش‌های اقتصادی و سلامت وجود دارد. از جمله مصادیق آن دفاع مقدس بود که مردم به صورت واقعی آمدند و اگر مردم مشارکت نداشتند در آن حماسه ما مشکل داشتیم. در بخش سلامت هم وقتی که مردم وارد شدند با احساس مسئولیت و وظیفه پذیری موفقیت به دست آمد و حضور واقعی مردم در بخش اقتصاد هم همین نتیجه را به دنبال خواهد داشت که انتظار حضرت آقا و فرمایشاتشان محور اصلی است.
اعتقاد داریم اصل 44 درست عملیاتی نشده است و ما اگر به معنای واقعی یک تعریفی برای دولت قائل باشیم دولت باید کنترل و نظارت را داشته باشد که در این کنترل و نظارت و مراقبت، تصدی گری دولت باید قطعا کم بشود و باید به روشی مناسب به آن بپردازیم. در اجرای اصل 44 قانون اساسی، مشکل قانون نداریم بلکه مشکل در اجرا است.
شرکت هایی که دولتی هستند از یک سبک و سیاق و شرکت های نیمه دولتی که بخش هایی از آن واگذار شده و دولت در بخشی از آن دولت دخالت می کند، این دخالت دولتی موانعی ایجاد کرده است. بخش خصوصی در هر جایی که ورود کرده و خود مردم مشارکت کرده‌اند، موفقیت هایی بوده از جمله بخش اقتصاد که مصداق های بارزی داریم.
برای مثال در تولید انسولین در کشور مشکل داشتیم که بطور جدی بخش خصوصی ورود کرده و امروز پاسخگویی خوبی را انجام می دهد. امروز چون ما یک به بخش خصوصی اعتماد کردیم و مورد حمایت است اگر دولت حمایت همه جانبه نکند که حضرت آقا در فرمایشاتی بصورت کلید واژه مهم شان این بود که رفع موانع باید باشد و مجلس هم یکی از وظایفش در تنقیه قوانین همین است و در بخش های مختلف که مرتبط با تولید و مباحث اقتصادی است سعی کردیم موانع را در بحث قوانینی که مانع ایجاد می کند اینجا مجلس باید ورود کند در جهش تولید و بخش های مختلف که مصداق دیگری هم هست که به آن اشاره خواهیم کرد. باید ضعف ها و آسیب ها شناسایی شود. یک زمانی ما گفتمان داریم اما در کف جامعه آن چه واقعیت است را باید ببینیم.
احتیاج به یک اعتماد به نفس ملی داریم که حضرت آقا هم به آن اشاره کردند که این اعتماد به نفس همان خودباوری است که حضرت امام هم بارها بر آن تاکید کردند. امام راحل مردمی‌محور حرکت می کردند و مردم را باور داشتند. خدامحوری و مردم محوری به این معنا است که واقعا «می توانیم» اما در اصل 44 و بخش خصوصی موانعی بوده که باید در اجرا دولت به این باور برسد. چه در مجلس و چه در دولت و چه در جامعه اسلامی که جمع همه مردم می شود اگر باورمند باشیم، با این اعتماد به نفس می توانیم خیلی از مشکلات اقتصادی را حل کنیم.
چون ما در داخل کشور ظرفیت های بسیار خوبی داریم که متاسفانه نگاه درست به این ظرفیت هایِ بسیار مستعد نمی شود. این موضوع به یک نکته بسیار مهم در ساختار اداری ما بر می گردد، در ساختار مریض بروکراسی که متاسفانه موانعی را هم ایجاد می کند، به جای اینکه جذب سرمایه گذاری کند، مانع ایجاد می‌شود. زمانی سرمایه گذاری خارجی اتفاق می افتد که سرمایه گذاری داخلی ما بدون موانع کار کند.
برنا: جناب آقای شعبانی! با توجه به اینکه در این زمینه اقتصاد هم فعالیت دارید و نگاه میدانی‌تر ارائه می دهید چرا در این سالها دولت ها نتوانستند تا بخش خصوصی تصدی گر اقتصاد کشور باشد؟ چرا این موضوع در تولید و بازرگانی و تجارت مغفول مانده است؟
شعبانی: ما اگر به صحبت های مقام معظم رهبری دراول سال خوب توجه کنیم، می‌بینیم که یکسری قوانین داریم و یک اجرای متفاوت داریم. حالا به دلیل وجود این بروکراسی و یا به دلیل ترس از بخش خصوصی، دولت نمی آید کامل ورود کند. مقام رهبری در حرف هایشان متذکر شدند که ما در بازارهای خارجی کم تحرکی داریم. اگر شما مثل ایشان ایران را یک خانواده ببینید ما زمانی وضع مان بهتر است که بتوانیم آورده بیشتری از بیرون داشته باشیم و خروجی کمتر که مهمترین نیاز ما می شود نیاز به حضور در بازارهای جهانی. چند سال است که روی تولید کار می کنیم اما روی تولید با دقت نیستیم.
رهبر معظم انقلاب گفتند که ما تولیداتمان بیشتر از نیاز داخل است و این باید به خارج از کشور صادر شود اما در عمل یک بخشی به نام اداره بازرگانی داریم که مسئول صادر کردن و کارت بازرگانی و یک موضوعاتی مثل این است. اصلا چه ضرورتی در این قانون می بینیم؟ می‌خواهیم یک محصولی از ایران مانند کاشی سرامیک که یک کالای تولیدی است و خام فروشی هم نیست و محصول نهایی است و ارزش افزوده آن انجام شده و تولید و اشتغال آن انجام شده است همه اتفاقات مثبت رخ داده، وقتی که می خواهیم آن را صادر کنیم و ارز بیاوریم با مشکلاتی روبه رو می شویم. درست است که ما اصلا نباید پایه اقتصاد را روی دلار بگذاریم و باید دلارزدایی کنیم اما می خواهیم ارز بیاوریم و این کالا می خواهد برود کشور روسیه و برای ما روبل بیاورد و به عراق برود برای ما دینار بیاورد و قطر برود ریال بیاورد.
برای ارزآوری باید یکسری بروکراسی ها حذف شود
پس وقتی می توانیم ارزآوری کنیم باید یک سری بروکراسی ها را حذف کنیم. مثلا سال گذشته دولت یک طرحی گذاشت برای اینکه مجوزها را بصورت آنلاین و برخط صادر کنند ولی در عمل سامانه را چک می کنید و من خودم چند روزی است مجوزهایم را چک می کنم اما دو هفته است که هیچ پاسخی نمی آید. این گیر می ا فتد و عملی رخ نمی دهد.
یک سری کلید واژه مهم در صحبت های رهبری داریم که خیلی برای قشر جوان مثل ما جذاب است کلمه امید آفرینی است. وقتی صحبت می کنید امید آفرین باشید و می خواهید با مردم صحبت کنید از واژه های امیدآفرینی استفاده کنید. ما می توانیم با توجه به ظرفیت هایی که داریم و منابع خوبی که داریم به این مهم دست پیدا کنیم. مگر نمی خواهیم کشور را از صادرات نفتی بی نیاز کنیم، در بخش غیرنفتی وارد شویم .غیر نفتی یعنی محصول نهایی تولید شده و ورود به بخش خصوصی و ما در کشور چند میلیون عرب زبان داریم که می توانند با خیلی از کشورهای عرب زبانی ارتباط برقرار کنند و روی بحث صادرات ورود کنند و ترک های ما در کشورهای ترک زبان ورود کنند ولی متاسفانه یک سازمان هایی که تعریف کردیم و کاربرد خاصی ندارند و فقط بخشی از کار را خودشان گرفته‌اند.
تصدی گری که واقعا دغدغه است و الان کشور این را نمی خواهد، الان نیاز داریم که آزاد کنیم و اقتصاد در قشر جوان بیاید. جوان ایرانی با جوان بیان شده در شبکه های اجتماعی فرق می کند و دو درصد مردم ما رفتند بیرون چون شبکه اجتماعی دست آنها بود بزرگنمایی کردند.
بیاییم آن قشری که همه جوره هست و کشور و انقلاب و اسلامش را دوست دارد اینها را ناامید نکنیم. الان کشور ما نشسته و هیچ اعتراضی ندارد ولی ناراحت است، بگذاریم اینها ورود کنند. ما قانون می گذاریم اما قانون اجرا نمی‌شود و یک جا گیر می کند، دولت فقط باید ناظر باشد و هر کسی تخلف کرد جلویش را بگیرد وگرنه بگذار همه کار کنند و همه در اقتصاد ورود کنند. ما در بهداشت و دفاع مقدس بُردیم چون همه مردم کشورمان بودند.
ما 22 بهمن امسال آن قدر پرشور بودیم، چون مردمِ عادی بودند. دولت را تبدیل به یک ناظر کنیم و اجازه بدهیم همه کارها انجام شود و محلی برای بروکراسی بگذاریم. اگر 30 نفر گفتند که اینجا بروکراسی اشتباه است آن را حذف کنیم و بگذاریم بخش خصوصی وارد اجرا شود.
معتقدم با توجه به اطلاعات دقیقی که از وضعیت تولید و لجستیک کشور دارم و با توجه به اینکه روابط خوبی که الان با کشورهای آسیایی داریم و به قول حضرت آقا، با وجود اینکه مشکلی با کشورهای اروپایی نداریم اما اگر حذف شدند، هم شدند. آمریکا اصلا تاثیری در اقتصاد ما ندارد. ما می توانیم مشکلات اقتصادی را بصورت سریع و مستمر حل کنیم. کلید واژه های سخرانی نوروزی رهبری انقلاب جالب بود. باید اتفاقات اقتصادی سریع و مستمر باشد؛ یعنی یک سال رشد نکند دو سال افت کنیم. این روند می تواند کشور را به خوبی هایی که درنظامی و سیاسی دارد در اقتصاد هم که الان پاشنه آشیل کشور ما شده به رشد و به موفقیت برساند. مشکل ما این است که قانون یک چیز است و اجرا چیز دیگر که باید این درست شود.
در 8سال دولت گذشته دیپلماسی اقتصادی تعطیل بود
برنا: در بحث چالش های اجرا بحث بروکراسی و حذف زوائد مجلس نمی تواند وارد شود؟
حدادی: در رفع موانع حضرت آقا مطالبه جدی در این زمینه داشتند. یکی از امتیازهای خوب کشورمان اتصال به اوراسیا است و این ویژگی بسیار مهمی است. اتصال به اوراسیا و توجه به جمعیت کشورهای همسایه که راهبرد دولت مردمی آقای رئیسی است.
دیپلماسی اقتصادی ما ضعیف بود با توجه به سفرهایی که در بخش های مهم داشتیم، دیپلماسی ما در بخش اقتصادی در هشت سال گذشته به معنایی تعطیل بود که ایراد و اشکال بود. ما باید ظرفیت های کشور خود را درست ببینیم. در زمینه کشاورزی و بخش نیروی انسانی ما بهترین ظرفیت ها را داریم که باید قدر این نیروی انسانی را بدانیم و در بخش قوانین ما در مجلس یازدهم مصوبات خوبی را در این راستا داشتیم.
تسهیل گری صدور مجوزهای کسب و کار که به جهت حذف امضاء های طلایی و سرعت لازم برای اینکه بخش خصوصی وقتی مراجعه می کنند با مشکلات کمتری روبه رو شند. این بخش را داریم جمع بندی می کنیم زیرا معایبی هست و وزارتخانه هایی که به این قانون دقت و توجه نکردند و آن سیستم های نرم افزاری و سخت افزاری راجع به همین یک قانون است که درست انجام نمی شود.
روزهای سه شنبه مجلس اختصاص داده شده به بخش نظارت و مجلس وظیفه سنگین قانونگذاری را نیز دارد.
وظیفه دوم مجلس در همین بخش نظارت است. ما در بخش قانونگذاری برای جهش تولید مسکن قوانین محکمی آوردیم. قانونگذار همه مراتب را دیده است. چرا باید امروز جوانهای ما مشکل مسکن در خرید و در اجاره داشته باشند؟ دو حالت دارد یکی اینکه قانون بایگانی شده باشد و دوم اینکه مولفه هایی که در قوانین دیده می شود به آنها توجه نمی شود.
مصداق آن در بخش رتبه بندی فرهنگیان بود که بهترین قانون را بعد از 12 سال مصوب کردیم ولی در آئین نامه اجرایی دقت نشد.
در قانون جهش تولید مسکن هم آئین نامه اجرایی مهم است. زمانی مشکل مسکن ما حل می شود که به بخش خصوصی در این موضوع اعتماد کنیم تا وارد عرصه شوند. با همان اصل مهم انگیزه الهی و اعتماد به مردم، مشکل مسکل حل خواهد شد زیرا ظرفیت های خوبی هست.
شرکت های دولتی یا نیمه دولتی باید واگذار شود
برنا: بخش خصوصی باید برای خودش ظرفیت ایجاد کند. یک بخش بنگاه های بزرگ هستند که ثروت عظیم در آنها هست و باید به آنها اشاره کرد که بخش خصولتی را مورد نقد قرار دادند؟
حدادی: باید واگذاری ها درست انجام شود. همان اصلی که حضرت آقا در فرمایشات خود داشتند نکته مهم ما باور است؛ دولت باید به این باور برسد که تصدی گری را کنار بگذارد. شرکت های دولتی یا نیمه دولتی باید واگذار شود و دولت همان نظارت دقیق و کنترل و مراقبت را داشته باشد و جایی که نیاز است ورود کند نه به معنای ایجاد مانع. ما الان در تولید و بخش کشاورزی نیاز به صنایع تبدیلی داریم و دولت وارد این عرصه نمی شود، مردم خودشان وارد شدند و در بخش کشاورزی الان جلوگیری از خام فروشی می شود. نمونه های آن در سطح کشور فراوان است.
ارتباط نزدیک با بخش خصوصی دارم. من نکته ای را در کمیسیون تلفیق بودجه 1401 به آقای ساداتی‌نژاد ایراد گرفتم اما آقای وزیر سابق کشاورزی دقت نکردند و نمی خواستند خودشان را از موضوع مدیریتی کنار بکشند و به بخش خصوصی اعتماد کنند. در خصوص دامداران، بخش زارعتی و باغداران، اگر بگوییم که فقط یک وزارتخانه سهم دارد و باید دخالت کند اشتباه بزرگی مرتکب شده ایم زیرا وزارتخانه های مختلف مسئول هستند همانگونه که در بخش حجاب می گوییم 32 دستگاه وظیفه دارد. در بخش اقتصاد و توجه به بخش خصوصی همه وزارتخانه ها باید پیوست داشته باشند و وظیفه خودشان را مشخص کنند و اعتماد کنیم تا کارها را به این بخش واگذار کنیم.
این هم برمی گردد به آمایش سرزمین، در سال آخر دولت قبل در کمیسیون مسئولان سازمان برنامه و بودجه را خواستیم اما برنامه کاملی در خصوص آمایش سرزمین آماده نداشتند و تقریبا ماههای آخر چهارسال پایانی دولت سابق، یک آمایش سرزمین ارائه کردند و من به آقای رئیس جمهور هم گفتم که این آمایش سرزمین ملی ما ایراد دارد. آمایش سرزمین نقشه راه کشور است و همه ظرفیت ها باید مشخص باشد. اگر در بخش اقتصاد بخواهیم جلوگیری از خام فروشی کنیم و تحول درست را انجام دهیم باید به معنای واقعی با رشد در تولید و مهار تورم همراه باشد.
در خصوص آمایش یک مصداق بگویم که تولید کننده بخش خصوصی ما دارد تولید را انجام می دهد مواد اولیه که نیاز دارد وارد می کند اما همان مواد اولیه در داخل تولید می شود چرا؟ این برمی گردد به بحث آمایش سرزمین که همه وزارتخانه ها زنجیره‌وار باید وظیفه خود را انجام دهند. آمایش سرزمین سند ملی و نقشه راه است اگر به این توجه نشود تمام مولفه های مرتبط با آمایش سرزمین اگر دقت نکنیم با مشکلاتی مواجه می شویم.
تعلل در تدوین برنامه هفتم را نمی پذیریم و این تاخیر ایراد کار است. برنامه هفتم ما بر اساس همان آمایش سرزمین و سندهای بالادستی مان و سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری در بخش اقتصاد محورهای مهمی دارد که حضرت آقا به آن اشاره کردند اقتصاد مقاومتی است. ما اقتصاد مقاومتی را کجا می بینیم ؟ بنگاه های کوچک و اقتصادی را کجا می بینیم ؟ اگر به این بنگاه های کوچک و متوسط و همان بخشی که جنابعالی اشاره کردید شرکتهای بزرگی که چون تصدی گری دولتی است خیلی از مواقع زیان‌ده دیده می شوند اما سودآوری دارند. اگر شما وارد یک عرصه می شوید و سر و صداهای آن چنانی ایجاد می شود بدانید که آنجا اتفاقاتی دارد می افتد.
برخی شرکت هایی که زیاده اعلام می شوند، سودآور هستند
آقای مرتضوی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به استان البرز آمدند و به ایشان گفتم میزان نظارت بر مجموعه های اقتصادی زیر نظر شستا هست چه مقدار است؟ چرا به بخش خصوصی داده نمی شود؟ چرا اصرار است که ما مدیریت دولتی خود را داشته باشیم؟ به نظرم به دلیل ترس افراد است. افرادی در بخش های دولتی نمی خواهند از بخش هایی که دارند دل بکنند، من نمونه هایی را می شناسم که درباره شرکتی زیان ده ارائه آمار می کردند اما وقتی درست تحقیق و تفحص انجام می شود می‌بینیم که اینها نه تنها زیان ده نبودند بلکه سود آور هم بودند. این مسئله هست اما متاسفانه بعضی مواقع صورت مسئله را به جای حل
باید مسئله محور عمل کنیم و و همانطور که حضرت آقا هم تاکید داشتند به دنبال تحول با حل مسئله باشیم و معنای واقعی آسیب ها را بشناسیم و بدانیم که هدف دشمن چیست؟ دشمن می خواهد هجمه کند و به اقتصاد ما ضربه بزند و ما در این شرایط باید متوجه جایگاه خود باشیم و آن را بشناسیم؛ شناخت یک مطلب است و آن باور به دنبال شناخت مطلبی دیگر است؛ مثال های اقتصادی که حضرت اقا می زند بیشتر دفاع مقدسی است چون خیلی قابل باور و عینی است. در موضوع شرکت های دولتی مجلس آمادگی کامل را داشته و دارد؛ مصوبه ای که اخیرا داشتیم در ارتباط با گزارشگران مفاسد اقتصادی می تواند یکی از محورهای موثر در بخش مالیات باشد می‌دانیم که یکی از مشکلات جدی فرار مالیاتی در اقتصادمان است؛ اقتصاد وابسته به نفت است که این وابستگی باید کم شود؛ یکی از محورها ، محور مالیاتی است.
مالیات را تابحال از کارمند و کارگر قبل از پرداخت کسر می‌کردند ولی درباره آن درآمدهای سنگین و میلیاردی فکری نشده بود و قانونی که در مجلس مصوب کردیم در مالیات درباره همین مسئله بود در جلسه مشترک دولت و مجلس رئیس جمهور آماری از شناسایی دو میلیون نفر ارائه دادند اما مطمئن هستیم که راهکارهای زیادی برای این فرارهای مالیاتی وجود دارد؛ امروز آقای وزیر هم در مجلس حضور پیدا کردند و ما در ارتباط با اقتصاد چه با وزیر اقتصاد، صمت و وزیر کشاورزی از بخش تئوری باید گذر کنیم زیرا تئوری محور امروز جواب نمی دهد بلکه باید کف جامعه را ببینیم و بدانیم که مشکلات اصلی در کف جامعه چیست؟ واردات ما ، صادرات ما در بخش های مختلف را باید رصد کنیم؛ الان آمارها در دولت مردمی آقای رئیسی نشان می دهد صادرات غیر نفتی ما درحال افزایش است، مشارکت ما با کشورهای همسایه و فعالیت اقتصادی با آنها همچنین با آسیا، آمریکای لاتین و آفریقا تاثیرگذار و امیدآفرین است.
هر جا رشد می‌ببینیم رد پای مردم را هم می‌ببینیم
برنا: بخش خصوصی ما ظرفیت مدیریتی محدودی دارد و همین بنگاه‌های بزرگ را ممکن است مانند دولت نتواند مدیریت کند شما به عنوان کسی که در این حوزه فعال هستید ظرفیت بخش مردمی را چطور ارزیابی می کنید؟
شعبانی: بخش خصوصی ما مردم ما هستند، دولتمردان ما مردم ما هستند ما همه ایرانی هستیم و اینکه بگوییم بخش خصوصی نمی تواند فقط ترس واگذاری است؛ مگر بخش خصوصی ما از آسمان آمده آنها هم مردم همین کشور بودند و در همین سیستم رشد کردند و آموزش دیدند و همین پایبندی را به نظام دارند پس این همان ترس است که ما می خواهیم پشت ترس خودمان را قایم کنیم و بخاطر ترس ارائه نکنیم وگرنه درحال حاضر صادرات غیر نفتی ما رشد کرده است. بررسی کنید ببینید چه مقدار آن توسط دولتمردان بوده و چه مقدار توسط بخش خصوصی بوده. خیلی واضح است که ما هر جا رشد می‌ببینیم رد پای مردم را هم می‌ببینیم، ما در بهترین دوران از حاکمیت و مدیریت کشور هستیم. مجلس، دولت و قوه قضائیه یکپارچه و همراه و بدون هیچ اختلاف مهمی داریم. ما باید در این بهترین دوران مردم را نیز بیشتر مشارکت بدهیم چون در این صورت خروجی ما بالاتر می‌رود، درحال حاضر کشورهای اطراف را داریم، بازار آفریقا را بعنوان یک بازار بکر داریم که ورود به آن راحت است ولی ما همایش برگزار می کنیم با عنوان "فرصت های سرمایه گذاری در بازار آفریقا"، چرا سرمایه گذاری؟ مگر پول ما اضافه آمده که برویم آنجا سرمایه گذاری کنیم. ما باید یک سیاستی بگذاریم که سرمایه‌های آفریقا را وارد کشور کنیم. باید جلوی همایش های اینچنینی را بگیریم. چرا یک نفر باید بیاید در کشور ما پرزنت کند و صحبت کند که بیاید در کشور ما سرمایه گذاری کنید. ما امید می دهیم و ریسک سرمایه گذاری را در کشور خودمان پائین می آوریم قوانین مان را ثابت می کنیم؛ جالب است که هر واژه ای که ما می خواهیم قبل از اینکه ما مطالبه کنیم مقام معظم رهبری مطالبه کردند مثلا گفتند که ریسک سرمایه گذاری را پایین بیاورید وقوانین سیاسی اقتصادی را ثبات بدهید که بخش خصوصی بتواند برنامه ریزی کند که من این تولیدی را راه می اندازم و در این صنعت وارد می شوم و برای این بازارها که بازارشناسی کردم تولید می‌کنم و من پولی که بگذارم 5 سال بعد برمی گردد چه زمانی من این سرمایه را می گذارم و اعتماد می‌کنم؟ زمانی که بدانم این قانون 5 سال می ماند و بدانم هر کاری که کنم از طرف دولت و کشورم حمایت می‌شوم.صحبتی آقای دکتر حدادی داشتند مبنی بر ورود همه بخش ها به اقتصاد مثلا وزارت امور خارجه ما باید آنقدر که به سیاست فکر می کند به اقتصاد هم فکر کند وزیر اقتصاد و صمت باید فکرکنند، بخش فرهنگ و ارشاد ما هم باید فکر کنند که چکونه فرهنگ سازی کند برای مردم.
باید غرور اقتصادی مردم را برگردانیم
ما اقتصاد مقاومتی داریم یعنی یک اقتصاد درون زای برون گرا که باید در درون تمام مردم این دغدغه ها بوجود بیاید و این اعتماد به نفس و غرور بازگردد ما نیاز داریم مردم غرورشان به اقتصاد برگردد چون مردم ما خیلی از اقتصاد ترسیدند. اولین دغدغه در صحبت های رهبری نیز بازگشت اقتصاد بود. باید همان اعتماد به نفسی که در سیاست و بهداشت داریم در همین بخش ها هم داشته باشیم و نترسیم.
بحثی که چند وقت پیش در کشور ما باب شد بحث باشگاه استقلال بود بخشی که دولت در اختیار خودش نگاه داشته و گزارش می دهند از آمار و ارقام این باشگاه اما شاید اگر بخش خصوصی بود خیلی بهتر این را جمع می کرد. پس اینکه بگوییم بخش خصوصی نمی تواند فقط یک فرار است برای عدم تحلیل و نباید با دو سه مورد مصداقی که مثلا فلان جا را واگذار کردیم اما نشد آن را رها کنیم.باید افراد دلسوز و کاربلد را بگذاریم و نتایج آن را هم در کوتاه مدت ببینیم که خیلی خوب می توانیم این بخش ها را داشته باشیم. ما به جز نفت مان تمام بخش های کشورمان توسط بخش خصوصی رشد خواهد کرد فقط کافی است یک بستری آماده کنیم که بخش خصوصی وارد شود.
در بخش کشاورزی اگر خام فروشی نکنیم و تبدیل به محصول خیلی خوب می‌شود چون ما کشور در حال توسعه هستیم و کشورهای درحال توسعه دو بحث دارد یکی اینکه خام فروشی نکند تا ارزش افزوده داشته باشد و دوم اینکه چون خام فروشی نکرده و تولیدش را ارتقاء داده شغل ایجاد کند به این صورت هر دو دغدغه ما با هم رفع می‌ود همه دغدغه های کشور پس حل شده است.
خدا را شکر مقام معظم رهبری روی این موضوع محکم ایستادند. پس بخش خصوصی را وارد کنیم و در اقتصاد جدی باشیم و بگذاریم همه مسائل پیش برود هر جمله ای ناامید کننده ای که مثلا بخش خصوصی نمی تواند و اگر وارد شود اقتصاد آسیب می بیند را کنار بگذریم ده بیست سال این حرف ها زدیم و نتیجه اش را دیدیم و ده سال معکوس برویم شاید نتیجه آن بهتر بود که قطعا نتایج بهتر خواهد بود.
برنا: در مورد خصولتی که اشاره شد نگاه شما به این مسئله چیست بخشی واگذار شده و بخشی واگذار نشده است این تبعاتش در فضای اقتصادی چگونه است؟
شعبانی: فکر می کنم بهترین تفسیر را در این باره خود حضرت آقا کردند که این واژه زشت را به کار نبرید این واژه عجیب است و پایه اقتصادی و مشابه جهانی ندارد و اصلا معلوم نیست از کجا آمده است. به این منظوراست که ما می گوییم که مردم برای شما ولی ما مدیریت می کنیم؛ اگر برای مردم است که خود مردم باید مدیریت کنند. خوبی مدیریت مردم این است اگر در کار مشکلی پیش بیاید پای آن می ایستند؛ مثلا چرا ما دفاع مقدس را بردیم چون مردم خودشان خواستند رفتند و روبروی آن ایستادند، روبروی پیشرفته ترین تجهیزات ایستادگی کردند. فعل خواستن را مردم صرف کردند. مثلا برای شرکتی شصت تا سهامش را بگویند مردمی باشد ولی توسط دولت اداره شود بعد دولت مدیریت می کند و در آن اختلاسی رخ می دهد عدد درشتی از صندوق می رود و مردم این را دوست ندارند و می گویند شما هیچ اجازه ای به ما ندادید که این بدترین اتفاق است. اگر شرکتهای بزرگ استراتژیک مثل نفتی ها هستند برای دولت بماند اما ما بیاییم در بخش های دیگر بگذاریم بخش خصوصی خوب کار کند وگرنه این قدر با واژه ها بازی نکنیم. اعتماد مردم را از بین نبریم. حرف من این است ما به مردم اعتماد کنیم و در اختیارشان بگذاریم. جایی که مقام معظم رهبری رضایت داشتند دانش بنیان بود. ما از اعتماد به جوانان هیچ جا آسیب ندیدیم پس چرا جلویش را می گیریم باید فضا را باز بگذاریم که بیایند. کسانی که در این باره می‌گوید نمی شود افرادی هستند که منافع می برند یا ترسو هستند که نه با ترسوها و نه با منفعت طلب ها کشور پیش نمی رود.
بخش خصوصی یا توانمند است و یا باید توانمندسازی شود
برنا: یک اصل داریم که اجرایی نشده یا بد اجرا شده، الان در سال تولید و مهار تورم مجلس برای اصلاح وضعیت و تحقق شعار بحثی دارد؟ در این دولت اقدامات مثبتی دیده شده نسبت به دولت‌های گذشته که توانایی یا تمایل انتقال اقتصاد به بخش خصوصی را نداشتند، مجلس آیا در این مدت برنامه‌ای خواهد داشت؟
حدادی: جنب و جوش مجلس دراین موضوع را در کمیسیون ها می دید. بهتر است پاسخ شما به شکل سوالی بدهم. چرا مجلس وزیر اقتصاد را در این برهه از زمان با این سبک و سیاق در مجلس می آورد و امروز مصوب می کند که شما 20 روز وقت دارید که محورها را بیاورید. ما به معنای واقعی کلمه به این نتیجه رسیدیم و باید کار را به اینجا برسانیم. من می خواهم بگویم که یا توانمند هستند یا باید دولت توانمند سازی کند که این توانمندسازی مهم است. تجربه من نشان می دهد که آنجاهایی که واگذار شده و موفق نبودند رگه هایی از دولتی ها آمدند به جهت دسترسی به اطلاعات ورود کردند. ما برای چه بحث شفافیت را آوردیم و پیگیری زیادی کردیم و با چالش هایی هم روبرو شد. خود بنده هم از روز اول آراء را منتشر می کنم و داوطلب شدم برای این موضوع و داوطلبانه بحث شفافیت را انجام می دهم . این شفافیت را در بحث اقتصاد دولتی نیز باید کامل کنیم، ضمن اینکه مجلس و کمیسیون ها و جلسات و تصمیم گیری ها باید شفاف باشد دولت چرا نباید شفاف باشد؟ هیات دولت چرا نباید شفاف باشد؟ در قانون شفافیت قوای سه گانه تعریف کردیم در بخش قضایی و مجریه و مقننه نیز تعریف کردیم در تشخیص مصلحت هم یک بخش وارد شدیم و گفتیم آنجا که یک بخش بین مجلس و شورای نگهبان است آن بخش را نیز شفاف کنید اما چرا باید در مجمع روی زمین مانده باشد این مطالبه مردم است.اگر این بخش‌ها را شفافیت بیاوریدو به فضل الهی اجرایی شود خیلی از این مباحث جمع می شود ؛ یکی از آسیب ها این است که آن واقعیت ها یا لایه های مختلف پنهان باید آشکار شود.
یکی از ظرفیت های بسیار خوبی که در میراث فرهنگی و گردشگری داریم و زمینه ساز رونق اقتصادی است و باید از کشورهای دیگر بیایند سرمایه گذاری کنند . گردشگری یکی از محورهای اصلی است که می تواند در این بخش مهم باشد امروز چرا وزیر محترم میراث به ناکجاآباد می رود ؟ این ظرفیت بهترین ظرفیت است. ما انتقادمان این است که در بحث اقتصاد شما کجای صحنه هستید ؟ یکی از محورهای اصلی می تواند گردشگری و صنایع دستی ما باشد. در مباحث تاریخی تمدن ما با تمدن کشورهای اروپایی قابل مقایسه نیست چون تمدن ما خیلی عمیق است. در بخش گردشگری الان معطل هستیم و به طور جدی مجلس درحال پیگیری است و در بخش گردشگری و صنعت و اقتصاد، وزرا آمد و رفت شان مرتب است. شخص آقای رئیسی دلسوزانه در میدان است. به طور جدی پیگیری می کنند اما انتظارمان این است که مسئولین در سطح وزراء و مدیران کل باید در عرصه و صحنه باشند و وظیفه خاص خود را انجام دهند و از بخش خصوصی حمایت کنند.
سوال ما هم‌اکنون این است که تبصره 18در قانون 1401 چرا ابلاغ نشد؟ امروز جوان ها از بحث های ازدواج، مسکن و اشتغال، که مباحث اقتصادی و معیشتی هستند انتظار دارند؛ اگر دولتمردان ما آن وظیفه اصلی خودشان را داشته باشند اعتماد واقعی و تمام به مردم در بخش اقتصاد کنیم به اعتقاد من موفقیت حتمی است.
برای مثال اینجا در بخش نیروی انسانی جوانان ارزشمندی در منطقه خودمان در استان البرزوجود دارد و یک بستر خوبی برای این شرکت های دانش بنیان ایجاد می کنیم صد هکتار زمین آماده می شود و طرفیت‌های مختلف برای این شرکت های دانش بنیان ایجاد می‌شود که این ظرفیت در کل کشور است و ظرفیتی که من بخواهم مصداق ها را اشاره کنم شاید نشود ولی بخش خصوصی چه در واردات و چه در صادرات و مخصوصا تولید وارد شده و در تولید باید یک روند خوبی داشته باشد به فضل الهی این اعتقاد را داریم که آینده بسیار درخشان با توجه به اتفاقاتی که می افتد در انتظارمان است؛ پیمان شانگهای از پیمان های خوب است و پیمان بریکس نیز از اتفاقات خوب است که حضرت آقا هم اشاره خاصی داشتند انشاالله دیپلماسی اقتصادی ما بیش از بیش فعال شود و مجلس هم اعلام آمادگی کرده است که الان همه این فراخوان ها چه در قالب استیضاح و سوال و تذکر در مجلس رفت و آمدهایی می شود چون ما نسبت به فرامین حضرت آقا وظیفه سنگینی داریم و به عنوان سرباز ولایت امروز مجلس آمادگی کامل را دارد که یک رونق اقتصادی و رشد تولید ایجاد کند؛ درباره رشد نقدینگی مجلس یکی از وظیفه های نظارتی اش همین است که دولت نباید چاپ اسکناس را داشته باشد و از رشد نقدینگی که مهار تورم را در پی دارد جلوگیری کند ، دولت باید مدیریت در هزینه های داشته باشد و اگر در هزینه ها درست مدیریت کند یعنی همان بخش مهمی که حضرت آقا سالیان قبل با کلید واژه الگوی درست مصرف به آن تاکید کردند؛ الان الگوی مصرف کجاست؟ انتظار بر این است که الگوی مصرف در بخش اقتصاد مقاومتی و بخش های مختلف با یک اعتماد کامل به بخش خصوصی آینده خوبی خواهد داشت حضرت آقا هم فرمودند که سختی ها هست وآزمایش و سختی باید باشد ؛ یادی از حاج قاسم کنیم که مکتب حاج قاسم سلیمانی به این است که ما تهدیدها و فرصت ها را ایجاد کنیم و آنچه در سختی ها وجود دارد فرصت برای برون رفت کامل است.
تولید داخل در بسیاری از بخش ها نسبت به مصرف داخل مان بالاتر است
برنا: با توجه به رویکردها شاهد بودیم که اقای رئیسی نگاه ویژه به فرمایشات آقا دارند اما یک مقدار در عملی شدن بخش خصوصی مشکل وجود دارد؛ جوان هایی که گفتید چه کمکی می‌توانند در این زمینه به دولت داشته باشند؟
شعبانی: در اقتصاد تولید برای ما تاثیرگذار و مهم است ولی فکر می کنم چیزی که به آن کم توجه می کنیم این است که تولید نیاز به وجود بازار دارد، الان که صحبت می کنیم تولید ما در بسیاری از بخش ها نسبت به مصرف داخل مان بالاتر است. من یکی از چیزهایی که در اقتصاد نمی فهمم وام تولید است چرا ما برای راه اندازی کارخانه جدید وام می دهیم و حمایت می کنیم ؟
ما تعداد زیادی کارخانه داریم که در بازپرداخت وام ها دچار مشکل و مصادره شدند یا چرا برای کارخانه مشابه دوم ، دوباره وام می دهیم؟ مثلا کارخانه لبنیات در خراسان رضوی داریم که جمع کرده چون نتوانسته وامهایش را بازپس بدهد، ما باید همان اندازه که به تولید فکر می کنیم به کسانی که می توانند در بازار سازی و ایجاد بازار جدید و شناساندن محصولات جدید به تمام ایران کمک کنند هم فکر کنیم. یکی از مهمترین پروژه هایی که غرب در مقابل ما دارد ایران هراسی است که تمام رسانه های آنها در این زمینه کار می کنند که ما هم باید مقابلش کار کنیم و دراین راستا باید در بخش های مختلف کالای ایرانی را بشناسانیم و مزیت های مان را بگوییم و با توجه به هزینه های تولید و مواد اولیه مان و موقعیت جغرافیایی که در آن قرار گرفتیم مزیت رقابتی برای حضور در خیلی از بازارها را داریم و در کنارش ظرفیت حضور در اوراسیا و شانگهای را داریم. الان اقتصاد ما نیاز دارد یک بازنگری در این بخش کند و تحولی در این بخش بدهیم و یک سری مجموعه های جدید به وجود بیاوریم که در کنار فکر کردن به تولید به فکر کردن به بازارها هم فکر کنند.
لزوم راه اندازی بازارهای تخصصی آفریقا و کشورهای عربی
باید بازارهای تخصصی در مورد آفریقا به ازای غرب و شرق آفریقا داشته باشیم و بازارهای تخصصی در مورد کشورهای عربی داشته باشیم؛ الان زمزمه های ارتباط مجدد با مصر وجود دارد وقتی با مصر روابط مان خوب شود یک ورود خیلی خوب می توانیم به آفریقا داشته باشیم و از طریق کنیا به آفریقا ورود کنیم و با توجه به روابط خوبی که کشورمان با سواحل عاج دارد به آفریقا ورود گسترده تری داشته باشیم. از طرف دیگر روابط مان با عربستان دارد خوب می شود که با استفاده از آن وارد بازار می‌شویم و عمان و یمن هم بازار خوبی دارند. هند از دیروز پرجمعیت ترین کشور جهان شد و دیگر چین را گرفت که بازار بسیار خوبی دارد. ما یک چابهار داریم که راحت با آن به کشورهای دیگر دسترسی داریم مثلا هند دسترسی به روسیه می‌خواهد که چابهار ما دسترسی را برای آن می شکند.
باید ما یک بخش بوجود بیاوریم برای بازارسازی در کشورهای دیگر یعنی یک بخشی و کمیسیونی برای حضور در بازارهای جهانی که مشخص کند اگر می خواهیم وارد بازارهای خارجی شویم فرهنگ آنها چیست و کدام محصولات ایرانی مزیت رقابتی دارند برای آنها خط کشتیرانی بگذاریم و این کارها را انجام دهیم چون ما می توانیم با این کارها رشد تولید داشته باشیم و تورم را مهار و اشتغال ایجاد کنیم. جوان وقتی شغل داشته باشد می تواند ازدواج کند و اجاره منزل بدهد.
درحال حاضر همه مشکلات ما در گرو اقتصاد شده پس الان و بیاییم این مشکلات را به این شیوه حل کنیم . بیاییم این فضا را ایجاد کنیم وزارت فرهنگ و ارشاد در صداو سیما در جاهایی که می‌تواند فرهنگ سازی کند وارد اقتصاد شود. زیرا ما نیاز داریم این فرهنگ به اقتصادمان وارد شود و بصورت تخصصی افرادی روی این کار کنند و اگر این اتفاق بیفتد بصورت تئوری و عملی خیلی خوب رونق می آید.برخلاف دو سه درصد رسانه های غربی معتقد نیستم که شرایط بد است بلکه شرایط در کشور ما عالی است و می توانیم مشکلات کوچک را حل کنیم و امید را به کشور بازگردانیم.
انتهای پیام/