رسانه ها به کودکان و نوجوانان بدهکار می مانند

 علی رغم اینکه ما اسطوره های ملی بسیاری داریم اما همچنان قهرمانان کودکان سرزمین ما شخصیت های انیمیشن های سایر کشورها هستند. چه در تلویزیون و چه در انیمیشن و تئاتر کودکان برنامه های جذاب تولید نشده است و این موجب شده تا این حوزه مخاطبان خود را از دست بدهد، برای بررسی نتایج اخلاقی این موضوع در کودکان و نوجوانان با برخی کارشناسان این حوزه به گفت و گو نشستیم.

امیررضا کاوه، تهیه کننده، مجری طرح سینما و تلویزیون، در این باره به خبرنگار برنا گفت: 

اما به روز نیستیم، سیستم نتوانسته است برنامه ساز متخصص در این حوزه تربیت کند. برنامه های امروز که مشاهده میکنید با برنامه های یک دهه پیش تفاوتی ندارد. دلیل اصلی اش این است که اگر یک برنامه ای در دهه ای موفق بوده، خوشبختانه یا متاسفانه برخی از مدیران همچنان همان راه را در پیش گرفتند و همان الگویی را که در یک دهه پیش در آن موفق بودند، بدون اینکه بخواهند به خود زحمت بدهند ادامه دادند، طبیعتا برنامه ساز زمانی که موجه شده است مدیر وقت همان برنامه را می پسندد راه را بدون تغییر ادامه داده است و درباره نیاز روز کودک و نوجوان تحقیق نکرده است.

تهیه کننده برنامه «رنگین کمان» بیان کرد: تولید کنندگان برنامه های کودک و نوجوان همچنان بر مبنای همان الگوی گذشته در حال حرکتند غافل از اینکه دیگر برنامه های به شیوه قدیمی برای کودک و نوجوان جذابیت ندارد و آنها را تماشا نمیکند و طبیعتا خواه ناخواه به برنامه های تولیدی خارج از کشور روی می آورد . برنامه سازان خارجی نیز منتظر همچین فرصتی هستند که مباحثی که مربوط به فرهنگ ما نیست را در کنار محتوای خودشان مطرح می کنند. کودک و نوجوان امروز هم شاید  از اینکه محتوایی که کشورهای بیگانه برایشان تهیه میکنند، غافل باشد.

این مجری طرح افزود: کارشناسانی که در حوزه کودک و نوجوان صاحب نام هستند متوجه هستند که بخش هایی از برنامه ها مناسب کودکان و نوجوانان نیست و بر عکس بخش هایی هم دارند که برای این سنین مناسب است. تشخیص این مسئله که کدام بخش را بازخوانی و بر روی آن کار کنیم وجود نداشته و این میشود که کشورهای دیگر قهرمانان خودشان را خیلی راحت فراخور سلیقه کودک امروز جا می اندازند در حالی که ما اسطوره های ملی بسیاری داریم اما چون نگاه کارشناسی نداشتیم، نتوانستیم  روی این مسئله کار کنیم، البته در این زمینه نیز فعالیت شده اما به لحاظ تکنیکی، فنی و محتوا نتوانستیم روی آن بخشی که می تواند مناسب و جذاب باشد، کار کنیم.

او ادامه داد: زمانی که تفاوت فرهنگی وجود داشته باشد ممکن است کودک و نوجوان کره ای که محتوایی که برایش ساخته شده را ببیند و مفهوم آن موضوع را دریافت کند اما کودک و نوجوان ایرانی نتوانذ مفهوم درست آن برنامه را دریافت کند و ممکن است که الگوبرداری غلط کند.  مشکل در عدم تحقیق گروه های برنامه ساز و حتی خانواده است که سطح فرهنگ خود را نسبت به شرایط روز کودک و نوجوان ارتقا نمی دهند.

امیررضا کاوه در پایان گفت: امیدوارم اتفاقی بیافتد که همه ی ما بتوانیم درک بکنیم که زمان با سرعت جلو میرود و ما نمیتوانیم با به نگاه گذشته پیش رویم و کودک و نوجوان خود را تربیت کنیم. اگر قرار است تغییری ایجاد کنیم باید متناسب با شرایط روز باشد بنابراین باید پدر و مادران و برنامه سازان خود را به روز کنند. 

فرزاد اژدری، نویسنده، کارگردان سینما و تلویزیون، در این باره به خبرنگار برنا گفت:

به غیر از حوزه کودک و نوجوان در حوزه های دیگر هم نگاه ویژه ای نشده است و آن ها هم به همین سرنوشت دچار شده اند و عادتی ایجاد شده است مخاطبان کمتر به سینما می روند و حوزه کودک نیز از سال ها قبل دچار این موضوع شده است اما حوزه کودک و نوجوان شدیدتر از سایر حوزه ها درگیر این مسائل شده است.

کارگردان فیلم «سلام بر فرشتگان» بیان کرد: در بهترین شرایط ممکن که مخاطبان پول بلیط سینما را دارند برای تماشای فیلم، سالن ها بسیار زیبا و شیک هستند، پروژکتور نمایش دهنده فیلم را کاملا خوب نشان میدهد و بهترین پخش کشور را داشته باشیم و تمام سالن ها فیلم کودک و نوجوان را پخش کنند و ... می توانیم مخاطبان را جذب کنیم. باید فیلمساز و گروه فیلمسازی مخاطب خود را بشناسد، اگر بر اساس نوستالژی های کودکی خود فیلم بسازیم و یا از سایر فیلم های این حوزه کپی کنیم نمی توانیم پیشرفت کنیم.

اژدری با بیان اینکه سلیقه کودکانمان را نمی شناسیم، توضیح داد: اگر همه شرایط مناسب هم مهیا باشد ما که در حوزه کودک و نوجوان فیلم می سازیم باز هم سلایق کودک و نوجوان خود را نمی شناسیم و با سلایق دهه 60 و یا 70 دست به ساخت فیلم های این حوزه می زنیم. منظور این نیست که فیلم هایی که کاملا موزیکال باشند ساخته شود، فیلم کودک و نوجوان برای کودکان الان بسیار باید خاص باشد و اصلی ترین مسئله شناخت کودوکان و نوجوان زمان حال باشد.

او افزود: متاسفانه در این حوزه فیلم ها به گونه ای ساخته می شوند که انگار قرار نیست کودکان و نوجوانان امروز افراد باهوش و زرنگی باشند و همیشه باید در حال خرابکاری باشند و یا قدرت تصمیم گیری ندارند. حالا پس از چندین سال افراد فعال در این حوزه متوجه شده اند که این رنج سنی نیازمند قهرمان هستند اما خب قهرمانی وجود ندارد. فیلم هایی که در حوزه کودک و نوجوان ساخته می شود قهرمان سازی درستی ندارند.

کار گردان فیلم «عملیان مهد کودک» بیان کرد: قهرمان یک تعریفی دارد و اولین مسئله ای که باید در قهرمان وجود داشته باشد زنده بودن او است، ما در فرهنگ ایرانی قهرمان بسیاری مانند رستم و سهراب و ... داریم اگر قرار باشد این قهرمانان در کودکان امروزی نیز زنده شوند باید با امکانات و تجهیزات و فیلمنامه جدید قهرمانان گذشته را برای چنین روزهایی آداپته کنیم.

اژدری در ادامه بیان کرد: ما الان قهرمانان گذشته را نمی خواهیم بلکه باید این قهرمانان را آداپته کرد و به هوش مصنوعی تجهیز کنیم تا با پوسته و شکل و شمایل جدید بچه ها آن ها را بپذیرند و یا اگر علم کافی و یا شرایط کافی برای این کار را نداریم حداقل قهرمانان گذشته را به شکل درست تر و به روز تر به تصویر بکشیم و به عنوان فیلم، سریال و یا مجموعه به شکلی بسازیم که مخاطب نوجوان ما به دنبال استفاده و بهره گیری از خصوصیات این قهرمانان باشند. نباید متون قدیمی را عینا در سینما بیاوریم.

این نویسنده ادامه داد: ما کودکان و نوجوانانی داریم که در جبهه جنگیدند و شهید شدند، اگر این قهرمانان را به گونه ای نشان دهیم که کشته می شوند چندان فایده ای ندارد بلکه باید رشادت و فداکاری این نوجوان را به تصویر بکشیم. قرار است رسیدن به درجه قهرمانی را روایت کنیم. قهرمان باید زنده و جاری در زندگی کودکان و نوجوانان باشد. مسئله ازدواج در فیلم های کودک و نوجوان بی داد می کند، چرا کودکی که کم سن است باید به ازدواج فکر کند، ما قرار نیست کودک همسری را رواج بدهیم.

فرزاد اژدری گفت: ما به قهرمان سازی در این حوزه نیاز داریم و اگر برای این رنج سنی قهرمان سازی نکینم خودشان به دنبال پیدا کردن قهرمانان خود می روند و از منابع خارجی تغذیه می شوند و دیگر قهرمانان ما نخواهند بود، قهرمانان جهان می شوند و دلشان برای کشور خودمان نمی تپد.

این نویسنده در ادامه افزود: متاسفانه موج عجیبی در فیلم ها و انیمیشن ها به راه افتاده است که به همجنس گراها بیش از اندازه توجه می شود و قبح این ماجرا از بین رفته است و کشور ما در حد خودش سعی بر سانسور این مسائل دارد. اما فرزندان ما هوشمند هستند و متوجه برخی مسائل می شود. فیلمسازان اصلا این مسئله برایشان مهم نیست و به دنبال بیزنس خود هستند و دست به ساخت کارهای کم کیفیت می زنند. 

اژدری با اشاره به اینکه کودکان و نوجوانان به سوی رسانه های خارجی می روند، توضیح داد: کودکان ما به قهرمان نیاز دارند و زمانی که ما نیازشان را به لحاظ روحی و بصری تامین نکنیم به سمت منابع خارجی می روند و رسانه دیگر کشورها تغذیه می کنند. اما دردسری که در آینده برای ما خواهد داشت این است که کودکان و نوجوانان با فرهنگ ایرانی بیگانه می شوند به عنوان مثال یعنی اگر انیمیشن رستم با بهترین شرایط ساخته شود کودکان ما دیگر اصلا به تماشای آن نمی نشیند زیرا به سمت قهرمانان خارجی رفته اند. 

او در ادامه اضافه کرد: همین الان اگر تمام بودجه های لازم تهیه شود تا فیلم ها و انیمیشن های مناسب و جذاب برای کودکان و نوجوانان بسازند باز هم دیر است. امروزه جوانان بسیاری هستند که می توانندا فیلمنامه های خوب در این حوزه بنویسند اما نادیده گرفته می شوند و برای ساخت فیلم به سراغ آن ها نمی رویم.

فرزاد اژدری در پایان گفت: برای ساخت فیلم در این حوزه نیازمند فیلمنامه نویسان جوان با ایده های مناسب، روان شناس، جامعه شناس، کارشناس فضای مجازی و ... هستیم برای نسل آینده. جهان در حال حرکت به سمت و سویی است که ما حتی به آن فکر نمی کنیم و باید از هوش مصنوعی استفاده کنیم و درب برابر آن مقاومت و مخالفت نکنیم و به دنبال بررسی کاربردهای هوش مصنوعی در ساخت فیلم های این حوزه باشیم.

انتهای پیام/