به گزارش برنا؛ علیرغم تاکیدات مسئولان آموزش و پرورش مبنی بر اینکه سوالات امتحان نهایی خردادماه پایه دوازدهم در سطح کتاب طرح شد و گواه آن تعداد افرادی هستند که نمرات ۲۰ در دروس مختلف کسب کرده‌اند، اما گزارش‌های میدانی و صحبت با دانش آموزان و اولیای آنها همچنین نمرات کسب شده بالاخص در دروس عمومی، گواه سختی بالای سوالات طرح شده در امتحانات نهایی است؛ موضوعی که معاون وزیر معتقد است سختی سوالات بدلیل "مفهومی" بودن آنها بود.
یکی از دانش‌آموزان مدارس خاص تهران که می‌توان گفت در مدرسه‌ای درس می‌خواند که سطح علمی بسیار بالایی دارد می‌گوید که سطح سوالات به ویژه در دروس عمومی بسیار بالا تر از حد عادی بوده و دلیلش برای این سخن، تناقضی است که در نمرات خود دیده است. برای مثال نمره درس زیست شناسی او ۱۹ اما نمره درس بهداشت و سلامتش ۱۵ شده است.
مادر دانش آموز دیگری معتقد است که آموزش و پرورش امسال تعمدی سطح سختی سوالات دروس عمومی را بالا برده است؛ به دلیل حذف دروس عمومی از کنکور سراسری، سوالات امتحان نهایی دروس عمومی بسیار سخت و در حد کنکور برگزار شده است: دختر من در یکی از دبیرستان‌های خاص تهران درس می‌خواند، سطح علمی دانش آموزان واقعا بالاست و نمرات مستمر نتیجه تلاش دانش آموزان است. با این وجود درحالی نمرات مستمر دخترم بالای ۱۹ و اغلب ۲۰ بوده است که بعضا در بین نمرات امتحان نهایی او ۱۶ و ۱۵ هم دیده می‌شود. واضح است که امسال سطح سوالات بسیار بالا بوده است و خود معلمان بعضا به این امر اذعان دارند.
محسن زارعی رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش اما این ادعاها را قبول ندارد. وی پیش‌تر اعلام کرده بود «مبنای طراحی سوالات ما فقط کتاب درسی بوده است. هیچ سوالی خارج کتاب طرح نشده است و این قاعده را رعایت کردیم. بخش محدودی از سوالات سطوح بالای شناختی را مورد ارزیابی قرار می‌داد. نمره ۲۰ که دانش آموزان از دروس مختلف و در سطح توزیع کشوری کسب کرده‌اند نشان می‌دهد سوالات به گونه‌ای بوده است که دانش آموزان از عهده آن بر می‌آمدند. می‌گویند برخی سوالات به گونه‌ای بود که حتی معلم از پاسخ به آن عاجز بود، اما اینگونه نیست.»
با این وجود اخیرا نیز در فضای مجازی خبری منتشر شد که در امتحانات نهایی امسال تنها یک نفر در بین ۳ رشته ریاضی، تجربی و انسانی معدل ۲۰ کسب کرده است.
در همین راستا محمد مهدی کاظمی معاون آموزش متوسطه وزیر آموزش و پرورش در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه می‌گویند در تمام کشور و در میان ۳ رشته تجربی، ریاضی و انسانی تنها معدل یک دانش آموز پایه دوازدهم در امتحانات نهایی خرداد امسال ۲۰ شده است، اظهار کرد: تقریبا همین است. پاسخ دقیق را آقای زارعی (رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش) باید بگویند اما اطلاعاتی که من به دست آوردم تقریبا خبر از همین موضوع داشت.
وی در پاسخ به اینکه گفته می‌شو سطح سوالات امتحان به ویژه در دروس عمومی خیلی بالا و در حد کنکور بود، این را تایید می‌کنید؟، توضیح داد: خیر، بحث کنکور نبود بلکه سوالات آزمون، مفهومی بود. با این حال در این خصوص اطلاع رسانی شده بود. شاید خیلی از بچه‌ها تمرکز در حوزه امتحان نهایی نداشتند و از طرفی شرایط کرونا و آموزش دو ساله مجازی هم بی تاثیر نبود که آزمون امسال کمی متفاوت تر برگزار شده بود. طبیعتا در سال‌های اول پس از کرونا دانش آموزان به همان سبک و سیاق درس خواندند و مطالعه کردند و ممکن است این اتفاق بیافتد، لذا به نظر من بخشی از این امر طبیعی بوده است.
معاون آموزش متوسطه وزیر آموزش و پرورش معتقد است که باید به سمت آموزش مفهومی برویم، توجه بیشتری به برنامه درسی داشته باشیم و از حافظه محوری پرهیز داشته باشیم.
کاظمی در پاسخ به اینکه یعنی سوالات سخت نبوده است، گفت: بالاخره همیشه نتایج آزمون متفاوت است. زمانی یک نفر نمره بالا کسب می‌کند و زمانی ۱۰ نفر نمره بالا کسب می‌کند. نکته این است که اگر امتحان سخت بوده، برای همه سخت بوده است و اگر آسان بوده برای همه آسان بوده است لذا تفاوتی نمی‌کند. حتی در ترازی که به دست می‌آید نیز سختی و آسانی آزمون مد نظر است و هرچه آزمون سخت تر باشد معمولا تراز بالاتر است. با این حال دانش آموزان تصور می‌کنند اگر نمره آنها پایین باشد تراز آنها با مشکل مواجه شود، اما اینگونه نیست.
وی همچنین با تاکید بر اینکه همه معمان مسئولیت پذیر هستند و هیچ معلمی در تدریس خود کم‌کاری نکرده است، تصریح کرد: سهم دروس عمومی در پذیرش دانشگاه‌ها خیلی بیشتر از گذشته شده است. در گذشته دروس عمومی حداکثر تاثیری بین ۱۲ تا ۱۷ درصدی در کنکور سراسری داشتند، اما امسال در بحث سوابق تحصیلی، تاثیر دروس عمومی در کنکور سراسری ۲۶ درصد است. سال بعد نیز دروس عمومی تاثیر ۲۸ درصدی و ۲ سال بعد تاثیر ۳۰ درصدی خواهد داشت و این یعنی تاثیر دروس عمومی دو برابر شده است و دانش آموزان باید به این امر توجه کنند.
علیرغم توضیحات معاون آموزش متوسطه وزیر آموزش و پرورش، محسن زارعی رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش در پاسخ به پیگیری‌های ایسنا مبنی بر صحت این ادعای منتشر شده در فضای مجازی، بدون رد یا تایید این ادعا فقط اعلام کرد که نمی‌توان درباره کل دروس و سوالات اظهار نظر کرد و گفت سخت یا آسان بوده است، چراکه این امر نیازمند تحلیل است و این مرکز تحلیل خود در این زمینه را طی نشستی خبری ارائه خواهد داد.