خبرگزاری برنا؛ جواد الخراز در مورد اهمیت جایزه مصطفی(ص) اظهار داشت: چنین جایزه ای، می تواند انگیزه ای برای دانشمندان و محققان جهان اسلام برای انجام تحقیقات برجسته و ارائه راه حل های نوآورانه و فن آوری های جدید باشد؛ به طوری که ابتکارات علمی را در پی خواهد داشت و برکیفیت علمی دانش بشر به ویژه جهان اسلام می افزاید.
وی ضمن اشاره به مبلغ نقدی جایزه مصطفی(ص) گفت: این پاداش به محقق یا دانشمند کمک می کند تا اختراع یا نو آوری خود را به بازار عرضه کند یا تحقیقات علمی خود را به بازارهای بین المللی برساند یا آزمایشگاه و گروه تحقیقاتی خود را برای افزودن اطلاعات علمی بیشتری سامان دهد. در عین حال، ارزش معنوی این جایزه بیشتر است زیرا نام دریافت کننده جایزه در جوامع علمی دنیا ثبت می شود. بر همین اساس جایزه مصطفی در آینده به جایزه ای مرجع در جهان تبدیل می شود.
وی در مورد فرصتی که جایزه مصطفی(ص) و نشست تبادل علم و فناوری (استپ /STEP ) برای دانشمندان و نوآوران ایجاد می کنند بر اهمیت توسعه همکاری علمی بین دانشمندان و نوآوران جهان اسلام تأکید کرد و گفت: بیشتر همکاری های علمی دانشمندان مسلمان با دانشمندان اروپایی یا آمریکایی است و به ندرت بین دانشمندان جهان اسلام تبادل علمی اتفاق می افتد.
وی افزود: دانشمندان جهان اسلام باید از این فرصت استفاده کرده و گروههای تخصصی در زمینه های علمی مختلف ایجاد کنند. بدون تحقیقات علمی، کشورهای اسلامی ضعیف خواهند شد، به همین دلیل باید در تحقیقات علمی سرمایه گذاری و همکاری علمی را بین خود تقویت کنیم و منابع و مشوق هایی برای آن ایجاد کنیم و حداقل در سطح مشاوره علمی، دانشمندان را در کنار تصمیم گیرندگان قرار دهیم.
الخراز با اشاره به مشکلات پیش روی رشد جهان اسلام، توضیح داد: مهاجرت نخبگان مسلمان، موضوع مهمی است و خسارات بزرگی به جهان اسلام وارد می کند، زیرا به سود کشورهای مهاجر پذیر است که آنها را می‌پذیرند و کشورهای وطن این نخبگان سودی نمی‌برند.
مدیر مرکز منطقه ای انرژی های تجدید شونده و کار آمدی انرژی در مورد جایزه مصطفی گفت: این جایزه برای جلوگیری از مهاجرت نخبگان کافی نیست، زیرا جایزه مصطفی(ص) باید با اقدامات دیگری مانند تعهد تصمیم گیرندگان از طریق افزایش بودجه تحقیقات علمی، توجه بیشتر به نیروهای علمی و دانشگاهی و فراهم آوری محیط تحقیقاتی به دانشمندان و محققان نظیر کشورهای اروپایی و آمریکایی و توسعه آزمایشگاه های مجهز و روش های اداری روان، دستمزد تشویقی و جوایز و مشوق های مستمر نیز انجام دهد.
الخراز پیشنهاد کرد: بودجه اختصاص یافته به تحقیقات علمی و تشویق مشارکت دانشگاه ها و موسسات تحقیقاتی و بخش خصوصی؛ از جمله شرکتهای صنعتی افزایش یافته و اعتبار بیشتری برای همکاری بین نهادهای مختلف تحقیقاتی در جهان اسلام و حتی با نهادهای تحقیقاتی پیشرو در اروپا، آمریکا و آسیا، به موازات ایجاد جوایز ملی و بین المللی اختصاص یابد.
وی در خصوص تحقیقات علمی گفت: باید ساز وکار منظم و مشخصی داشته باشیم که هدف آن ارتقای جایگاه علمی محققان و اساتید دانشگاه ها بر اساس کیفیت تحقیقات علمی باشد نه کمّیت آن و بر اساس ارزش تولیدات علمی و کاربردهای عملی و سرمایه گذاری روی پروژه های مبتنی بر نوآوری باشد که نیازهای ملی و مشکلات اساسی مربوط به بخش های آب و انرژی، بهداشت، حمل و نقل و کشاورزی را رفع میکند. همه این ها باید بخشی از یک راهبرد ملی و منطقه ای برای پیشرفت تحقیقات علمی با سازوکارهای مشخّص وشاخص های معین باشد که کارگروه های تخصصی بر آن نظارت دارند و براساس آنها کمک های مالی و بودجه ای میان محققان و تحقیقات علمی توزیع می شود.
این دانشمند مراکشی یادآور شد: همکاری بین کشورهای جهان اسلام؛ به‌ویژه در زمینه تحقیقات علمی هنوز محدود است و در سطح همکاری بین محققان جهان اسلام و همتایان آنها در کشورهای غربی نیست. فرصت های توسعه این همکاری ها با امضای توافق نامه های همکاری و تبادل علمی و ایجاد برنامه های مشابه برنامه های اتحادیه اروپا در حال اجراست، قابل ارتقاء می باشد.
وی در مورد دلایل منجر به زوال تحقیقات و مطالعات علمی در جهان اسلام در گذشته خاطرنشان کرد: بزرگ ترین دلیل آن رکودی است که قرن ها پیش در جهان اسلام رخ داد؛ به گونه ای که علوم محدود به علوم دینی شده بود و با هر متفکری که اندیشه جدیدی داشت، مبارزه می شد. کتاب های ابن رشد که هزاران نسخه در اروپا ترجمه شد، سوزانده شد و حاکمان آن زمان جامعه ای بدون تفکر یا ابتکار و نوآوری ایجاد کردند؛ به گونه ای که منجر به عقب ماندگی جهان اسلام و پیشرفت اروپاییان شد که از قرن هفدهم تقریباً همه چیز جدید را اختراع کردند، آنها کشورهای ما را استعمار و ما را از نظر فکری، علمی، اقتصادی و حتی سیاسی پیرو خود کردند.
جواد الخراز گفت: جهان اسلام بدون پیشرفت در تحقیقات علمی و سیستم نوآوری و آزاداندیشی نمی تواند بار دیگر افتخارات خود را به دست آورد.
جایزه مصطفی با هدف شناسایی تلاش های دانشمندان مسلمان در توسعه علم و فناوری در جهان و بعد از مطالعه علمی ۳۰۰ جایزه جهانی و بررسی استانداردهای این جوایز از اوایل دهه 90 و به دلیل اهمیت دانش در سخنان پیامبر خاتم و مختص دانشمندان مسلمان و مزین به نام پیامبر اکرم آغاز به کار کرد و تاکنون چهار دوره در سال های 1394، 1396، 1398 و 1400 برگزار شده و پنجمین دوره آن مهر 1402 و همزمان با میلاد پیامبر رحمت در اصفهان برگزار خواهد شد.
این جایزه هر سال در سه حوزه تخصصی فناوری ارتباطات و اطلاعات، علوم زیستی و پزشکی، نانو و یک حوزه عمومی؛ یعنی سایر علوم اعطا می‌شد که در این دوره یعنی دوره پنجم حوزه عمومی به گروه علوم پایه و مهندسی تغییر کرده است.
انتهای پیام/