به گزارش خبرنگار فرهنگی برنا از قزوین، زیارت آیینی الهی است که هم در اسلام و هم در ادیان دیگر، تأکید بسیار زیادی بر آن شده است. در همه فرهنگ‌های دینی، زیارت به معنای ارتباط قلبی با بزرگان دین و ابراز ارادت و شیفتگی به این انسان‌های والاست. این ارتباط و ابراز ارادت اصولاً با حضور در مکان‌های مختص یا منتسب به آن‌ها و به‌جا آوردن آیین‌هایی مختلف صورت می‌گیرد.
به جهت نگاه خاص شیعه به مسئله امامت و معصوم و منصوص دانستن این افراد بزرگوار، زیارت از قبور این انسان‌های برگزیده همواره موردتوجه شیعیان بوده و این آیین در میان شیعیان تبلور خاصی داشته و دارد.
به دلیل وجود روایات معتبر فراوان، زیارت مرقد حضرت امام حسین علیه‌السلام در میان امامان شیعه اهمیت ویژه‌ای یافته خصوصاً زیارت کردن ایشان در روز اربعین شهادت ایشان، که بر آن تأکید شده و حتی از نشانه‌های مؤمن دانسته شده است.
همچنین به نظر می‌رسد خداوند برای نفس پیاده‌روی به‌عنوان مقدمه یک عمل عبادی، برکات و فواید فراوانی را قرار داده به‌طوری‌که امام صادق علیه‌السلام در این زمینه می‌فرمایند: «خداوند به چیزی سخت‌تر و بالاتر از پیاده‌رفتن [در زیارات و انجام فرائض دینی] پرستیده نشده است.»
پیاده‌روی، تنها کسب آمادگی جسمی نیست، روحِ انسان در جریان این پیاده‌روی، تمرین می‌کند و آماده‌تر می‌شود. پیاده‌روی یک فرصت عجیب و استثنایی است که نباید آن را از دست داد، هر یک‌قدمی که انسان در این مسیر نورانی برمی‌دارد، پاک‌کننده آلودگی‌های روحِ انسان است. سیره و اصرار ائمه علیهم‌السلام و بزرگان دین بر پیاده‌روی و بخصوص پیاده‌روی برای زیارت حضرت امام حسین علیه‌السلام نشان می‌دهد که خود پیاده‌روی هم موضوعیت داشته و آثار معنوی فراوانی را به همراه خود دارد؛ آثار بسیار عمیقی که هر کسی آن را تجربه کرده، کاملاً آن را احساس نموده است.
اگرچه سفر زیارتی، به هدف زیارت کردن است، اما شکل و چگونگی آن نیز در بیشتر شدن ثواب زیارت دخالت دارد. به بیان بهتر، هدف نهایی در سفر زیارتی، رسیدن به ثواب و تعالی روحی و معنوی است که هم زیارت کردن و هم شیوه سفر زیارتی و هم آداب زیارت، دررسیدن به این هدف نهایی و به اوج رساندنش، بسیار مؤثر است. یکی از عوامل و شرایط افزایش ثواب زیارت و تأثیرات معنوی آن، بنا به فرموده بزرگان دین، پیاده رفتن این مسیر است.
ریشه تاریخی پیاده روی اربعین
در این میان پیاده روی و زیارت حرم مطهر امام حسین (ع) در روز اربعین ریشه تاریخی هم دارد زیرا جابر بن عبدالله انصاری و عطیه عوفی در سال ۱۲۸۱ قمری با پای پیاده از مدینه حرکت کردند و در صبح اولین اربعینی که از شهادت حضرت سیدالشهدا (ع) می‌گذشت، به کربلا رسیدند.
طبق آنچه که در منابع شیعه معتبر مشهود است در روز اربعین حضرت زینب کبری (س) و امام سجاد همراه با هشتاد و چهار نفر وارد کربلا شدند و پس از گفتگو با جابر عبدالله انصاری، قبر مطهر امام (ع) را زیارت کردند و از آنجا زیارت اربعین آغاز شد.
فلسفه و اهمیت پیاده روی اربعین چیست؟
مراسم پیاده روی کربلا در روز اربعین، از دیرباز در میان شیعیان و دوستداران اهل بیت(ع) اهمیت بسزایی داشته و علما و مراجع نیز همگام با مردم عراق و دیگر سرزمینهای اسلامی در این مراسم معنوی شرکت می کنند.
این پیاده روی از مسیرهای گوناگون انجام می شود که شلوغ ترین مسیر، راه سه روزه نجف به کربلاست. در طول تاریخ، علمای شیعه در هدایت و ترغیب شیفتگان حسینی به این پیاده روی و زیارت اربعین، نقش اساسی داشته اند و ضمن ارائه رهنمود، خود نیز در این مراسم شرکت کرده اند.
علمایی چون آیات عظام ملکی تبریزی، بهجت، مکارم شیرازی، شبیری زنجانی، سیستانی، وحید خراسانی و جوادی آملی با ذکر اهمیت برگزاری هرچه باشکوه تر این مراسم، به شرکت شیعیان در آن سفارش کرده اند؛ به طوری که از گذشته تاکنون، علمای بزرگ شیعه نیز در کنار مردم در مراسم پیاده روی و زیارت اربعین شرکت می کنند و در طول مسیر، عشایر حاشیه نشین رود فرات با اشتیاق و اخلاص از زائران امام حسین(ع) پذیرایی می کنند.
حضور پرشور طلاب جوان، روحانیون، عالمان بزرگ و استادان برجسته، حتی مراجع تقلید حوزه علمیه نجف در مراسم پیاده روی اربعین، جلوه ای ویژه به این مراسم بزرگ بخشیده است. البته این مراسم اختصاص به روز اربعین ندارد و معمولاً به مناسبت اول و نیمه رجب، نیمه شعبان و روز عرفه (که روز زیارت مخصوص امام حسین(ع) است) نیز انجام می شود. اما در ایام اربعین، از شکوه و عظمت ویژه ای برخورداراست.
این مراسم همچنین اختصاص به شهر نجف ندارد؛ بلکه از شهرهای دیگر، مانند بصره، ناصریه، سماوه، بغداد، حله و اخیرا از کشورهای دیگر مانند ایران، لبنان، پاکستان و هندوستان نیز به کربلا می آیند.مراسم پیاده روی، معمولاً به صورت فردی، خانوادگی، گروهی و یا به صورت هیئت های عزاداری برگزار می شود. مسیر نجف به کربلا، دو راه اصلی دارد: یک راه مستقیم که پیشتر از بیابان های خشک این منطقه عبور می کند و امروزه در حاشیه جاده قرار دارد و مسافت آن، حدود هفتاد کیلومتر است و راه دیگر، از کنار رود فرات می گذرد و نزدیک به صد کیلومتر است و زائران حسینی، معمولاً از این مسیر حرکت کرده و در مدت سه روز، آن را طی می کنند و بعضی نیز با سرعت بیشتر و توقف کمتر، این مسیر را در مدت دو روز می پیمایند و خود را به حرم حسینی می رسانند. برخی نیز از سر عشق و ارادت به اباعبدالله(ع) با پا و سر برهنه، این مسیر را طی می کنند.
علمای شیعه در هدایت و ترغیب شیفتگان حسینی به انجام زیارت امام به ویژه در اربعین، نقش محوری داشته اند و ضمن ارائه رهنمود، خود نیز به این مهم مبادرت می ورزیدند.باید به این نکته هم توجه کرد که در دنیای امروز پیاده‌روی اربعین را مراسمی سراسر صلح و نیکی قلمداد می‌کنند که بنیان‌گذاران و اکثریت شرکت‌کنندگان آن شیعیان هستند. همچنین این رخداد سالانه باعث نشان دادن قدرت مادی و معنوی شیعیان به تمام عالمیان است؛ ازاین‌رو همگان بر انجام هر چه باشکوه‌تر آن تأکید می‌کنند.
حماسه بزرگ اربعین حسینی امروز به یک قدرت نرم مسلمانان برای انسجام وحدت اسلامی و زنده نگه داشتن اسلام تبدیل شده است که در سایه آن روابط تهران و بغداد می‌تواند بیش از گذشته تقویت شود.
این حماسه بزرگ حتی می‌تواند یک دیپلماسی برای تحقق اهداف سیاست خارجی شود، چراکه این دو کشور دارای اشتراک‌های مختلفی برای همکاری هستند و می‌توانند حول محبت اهل بیت (ع) راهکارهایی را برای مقابله با فتنه انگیزی دشمنان اسلام ارائه کنند.
امروز جمهوری اسلامی ایران در منطقه جایگاهی تاثیرگذار دارد و بدون آن هیچ تحولی در منطقه رخ نمی‌دهد، چراکه ایران ضامن صلح و امنیت منطقه است و عراق با حضورش در جبهه مقاومت در کنار ایران با راهبرد مقابله با تروریسم توانسته وحدت و یکپارچگی منسجمی را به نمایش بگذارد.
اشتراک اهداف این دو کشور نقش مهمی در پیشرفت اهداف سیاست خارجی تهران _بغداد برای رسیدن به منافع ملی دارد که نقطه عطف آن راهپیمایی اربعین حسینی برای نشان دادن اتحاد، برادری و انسجام دو کشور است.
حضور جمعیت میلیونی جهان با شعار «الحسین یجمعنا» نشان دهنده این است که دیپلماسی وحدت اسلامی می تواند میان مردم مسلمان سایر کشورها از جمله یمن،لبنان، پاکستان، بحرین، هند و شیعیان آفریقا، اروپا و آسیا هم‌افزایی ایجاد کند و دیدار بیش از هزار و 200 موکبدار و خادمان حسینی با رهبر معظم انقلاب اسلامی هم نشانه دوستی دو دولت و ملت است.
این گردهمایی بزرگ آنقدر مهم هست که امام خامنه‌ای در حساب کاربری توئیتر گفتند: «ایران و عراق دو ملتی هستند که تنها و دل‌ها و جانهایشان به وسیله ایمان بِه الله و محبّت به اهل‌بیت و حسین‌بن‌علی متصل به یکدیگرند؛ روزبه‌روز هم این اتصال زیاد خواهد شد. دشمنان سعی بر تفرقه دارند امّا نتوانسته اند و توطئه آنان اثری نخواهد کرد.»
پیاده روی اربعین ابعاد گوناگونی دارد که ابعاد تربیتی فردی آن شامل بصیرت افزایی, افزایش عزت نفس, الگوپذیری, تفکر و خودسازی معنوی و ابعاد تربینی خانوادگی آن همگرایی نسل ها, اصلاح الگوی مصرف است همچنین در ابعاد تربیتی اجتماعی می توان به هویت دینی, بهداشت روانی, اعتماد اجتماعی اشاره کرد.
پیاده روی اربعین اوج نمایش یکپارچه مسلمانان جهان در مقابله با استکبار و کشورهای مزدور است، دشمنان دوست ندارند این گردهمایی عظیم حسینی به خوبی در جهان مخابره شود چون می‌ترسند وحدت مسلمانان جهان ذیل شعار «لبیک یا حسین» آنان را متزلزل و نابود کند.
مردم استان قزوین نیز امسال در کنار سایر هموطنان با حضور در این همایش بزرگ مسلمانان اوج ارادت و بندگی خود به خداوند متعال و عشق و ارادت به سالار شهیدان را به نمایش گذاشته اند و با عزیمت به کربلا در این شور حسینی سهیم شده اند.
امسال حدود چهار میلیون زائر حسینی در پیاده روی اربعین شرکت کردند و جاماندگان اربعین نیز در شهرهای مختلف استان با برپایی مراسم نمادین پیاده روی اربعین این ایام را با یاد حسین(ع) سپری کردند.
از همه زائران حسینی التماس دعا داریم و برای بازماندگان اربعین آرزوی زیارت در سالهای آتی را داریم.
زیارت قبول و التماس دعا
نگارش : محمدرضا جباری
انتهای پیام