این سوالی است که انسان ها در برهه های مختلف زندگی از خود می پرسند و فیلسوفان و روانشناسان بزرگ نیز در طول تاریخ به دنبال یافتن بهترین پاسخ برای آن بوده اند.
پاسخ این سوال در قالب روانشناسی مثبت گرا به این صورت تعریف می گردد: (شادی واقعی وقتی حاصل می شود که شکوفایی در تمام ابعاد زندگی رخ دهد). روانشناسی مثبت حوزه ای است که می توان با دنبال نمودن برنامه ها و راهنمایی های آن و مطالعه تخصصی درباره آن، در تمام جوانب زندگی به عملکرد حداکثری دست یافت.
روانشناسی مثبت به عنوان یکی از شاخه های علم روانشناسی، رفاه انسان را در اولویت قرار می دهد و به صورت مستقیم در ارتباط با شادی پژوهش می کند.
به طور خلاصه می توان گفت دوره روانشناسی مثبت گرا یا (Positive Psychology) علم مطالعه بر روی ویژگی های مثبت زندگی است. تمرکز این رشته بر روی ساختن زندگی هدفمند و پرمعنا است. بدین صورت که عواملی از قبیل: رضایت، شادی، روابط معنا دار، لذت بردن از شغل، رسیدن به هدف و توانایی پیشرفت در زندگی روزمره مورد مطالعه قرار می گیرند. روانشناسی مثبت ادامه دهنده ی روانشناسی انسان گرایانه است که از نظریات متفکرانی چون آبراهام مازلو و کارل راجرز الهام گرفته شده است. چرا که آنها بر این باور بودند روانشناسی باید بر نقاط قوت شخصیت افراد تمرکز کند و موجب رشد شخصی و خودشکوفایی افراد گردد.
در این باره مارتین سلیگمن رئیس وقت انجمن روانشناسان آمریکا و از چهره های صاحب نظر در این حوزه، در اواخر دهه 1990 در کتاب خود تحت عنوان: «شکوفایی، روانشناسی مثبت گرا» اینطور بیان نمود: روانشناسی برای دهه ها بر روی اختلالات و مشکلات روان تمرکز کرده و دیگر وقت آن رسیده به موضوعاتی که عملکرد انسان را از حالت عادی به فوق العاده می رساند بپردازیم.
همچنین کریستوفر پترسون از روانشناسان مشهور جهان، روانشناسی مثبت گرا را علمی تعریف کرد که در مورد آنچه که زندگی انسان را ارزشمندتر می سازد مطالعه می کند. بنا به این تعریف تاکید این رشته بر روی نقاط قوت شخصی به جای نقاط ضعف است.
در دهه های اخیر به روانشناسی مثبت توجه بسیاری گردیده است و در این زمینه کتابهای بسیاری انتشار یافته است. بیشتر نویسندگانی که در نوشته های خود به روشهایی برای شاد زیستن، خوشبختی و مفهوم زندگی پرداخته اند، از دیدگاههای این شاخه از روانشناسی استفاده کرده اند.
اساس روانشناسی مثبت گرا تشویق افراد به کشف و پرورش نقاط قوت در شخصیت خود است و بر روی نقطه ضعف افراد تمرکز نمی کند. در این فرآیند فرد برای بهبود کیفیت زندگی خود، دیدگاههای منفی خود را به ذهنیتی خوشبینانه تبدیل می کند. در روانشناسی مثبت هدف نادیده گرفتن احساسات منفی و بوجود آمدن شادی سطحی نیست، بلکه نوعی مدیریت احساسات است که به جنبه های مثبت زندگی توجه بیشتری شود و احساسات منفی کنترل شود. این امر موجب بالا رفتن عملکرد افراد در مسائل مهمی مانند روابط انسانی، رضایت شغلی، هدف وجودی و رسیدن به اهداف مهم زندگی می شود.
ممکن است در بعضی مواقع دو اصطلاح روانشناسی مثبت گرا و مثبت اندیشی بجای یکدیگر به کار روند. اما لازم است بدانید که این دو مفهوم تفاوت بسیاری دارند. مثبت اندیشی در مواقعی استفاده می شود که به تمام امور با دید مثبت نگاه شود. این امر موجب خوش بینی می گردد. اما همانطور که گفته شد روانشناسی مثبت گرا شاخه ای از روانشناسی است که تمرکز آن بر پاسخ دادن سوالاتی از قبیل: چه عواملی باعث می شود که برای افراد، زندگی ارزش زیستن داشته باشد؟ و اینکه چه چیزهایی موجب می شوند انسان به شکوفایی همه جانبه در ابعاد مختلف زندگی خود دست پیدا کند؟
به دلایل زیر در کوچینگ از روانشناسی مثبت گرا استفاده میشود:
کوچ ها برای غلبه بر مشکلات مراجعان خود از روانشناسی مثبت گرا استفاده می کنند و به وسیله ی آزمونهای مورد استفاده در آن، نقاط قوت مراجعان را شناسایی کرده و برای حل مشکلات و رسیدن به اهداف از آنها استفاده می کنند.
کوچ کمک میکند با شناسایی و توسعه ی نقاط قوت ، استعداد های مراجع توسط خودش کشف شود و بر روی حل مسائل و ریشه یابی مشکلات تمرکز کند. در نتیجه تمرکز بر نقاط قوت، موجب تقویت فرد در زمینه های زیر می شود:
مهارت هدف گذاری
اعتماد به نفس
حس امید به زندگی
افزایش حس شادی و رفاه
حس شکرگزاری و قدرشناسی
روابط سالم با دیگران
مارتین سلیگمن از صاحب نظران در حوزه روانشناس مثبت، دستاوردهای این رشته را بررسی کرده است. تاثیرات علم روانشناسی مثبت گرا از نظر مارتین سلیگمن به پنج دسته تقسیم شده اند:
روانشناسی مثبت گرا با ارائه راه حل در موضوعاتی از قبیل هدف گذاری، افزایش امید و ایجاد عادت های مفید موجب به موفقیت رسیدن افراد می گردد.
با کمک دانش روانشناسی هیجانات و احساست مثبت از قبیل: شادی، عشق و رضایتمندی در افراد شناسایی میشود و برای رسیدن به اهداف استفاده می گردد.
اکثر محققان در این حوزه همواره به افراد توصیه می کنند که خود را مشغول به کارهایی کنند که متوجه گذر زمان نشوند. زیرا این امر موجب می شود افراد تا حد زیادی به شکوفایی استعداد های خود نزدیک گردند.
یافتن مفهوم زندگی از نظر سلیگمن به این معناست که افراد حس کنند زندگیشان در خدمت چیزی ارزشمند تر از خودش است. روانشناسی مثبت به افراد در یافتن مفهوم زندگی کمک میکند.
تاکید روانشناسی مثبت گرا بر این است که انسان باید همواره تلاش کند به روابط خود معنا دهد و برای بهبود آنها تلاش کند.
با مطالعه و اشراف کافی بر روانشناسی مثبت گرا می توانید در مراکز آموزشی، سازمان های غیر انتفاعی و خصوصی، واحدهای منابع انسانی شرکت ها و نیز موسسات مراقبت بهداشت روان کار، به عنوان مدرس تحول فردی، روانشناس، کوچ، محقق یا معلم مشغول به کار شوید.
به طور کلی می توان گفت اکثر مدرسان و کوچ هایی که به علم روانشناسی مثبت اشراف داشته باشند، فرصت های شغلی زیادی دارند. آنان باید بتوانند پروسه تغییرات را در سطح فردی و سازمانی طراحی و هدایت کنند. در واقع با استفاده از روانشناسی مثبت می توان به کشف استعداد و افزایش عملکرد کارکنان کمک کرد.
اگر به حوزه روانشناسی مثبت و دوره کوچینگ شهاب اناری علاقه مند هستید و می خواهید اصول کاربردی و با ارزش این حوزه را یاد بگیرید، دوره روانشناسی مثبت با دکتر شهاب اناری که تحت عنوان دوره تربیت مدرس شکوفایی برگزار می شود، می تواند شما را به طور کامل آموزش دهد و شما را برای پیشرفت آماده سازد. پس از گذراندن این دوره مدرک معتبر و مورد تایید فدراسیون جهانی کوچ ICF به شما اعطا خواهد شد. این مدرک بین المللی است و با در دست داشتن آن می توانید دوره های توسعه فردی/سازمانی برگزار کرده و یا به عنوان کوچ در مدارس یا موسسات مشغول به فعالیت شوید.
این محتوا حاوی تبلیغات میباشد