برای آشنایی بیشتر با همایش و نمایشگاه 1402 Iran LogiTrans با مبتکر و بنیانگذار این رویداد در ایران به گفتگو نشستیم.
وی ضمن معرفی نمایشگاه و اهداف، کارکردها، بخش ها و ترکیب شرکت کنندگان خصوصی و دولتی؛ از دلیل خاک خوری کامیون ها در گمرک، داستان تولد فیاتا (FIATA) در ایران، ایمیل دلگرم کننده ریس وقت این سازمان(اقای شونی)، سالیان فعالیت پرمخاطره در افغانستان پساجنگ و چند اتفاق مهم در تاریخ صنعت حمل ایران و جهان سخن می گوید.
جای خالی یک نمایشگاه مهم
فعالیت در حوزه حمل‌ونقل بین‌المللی؛ شغل خانوادگی خانواده زمانی به شمار می‌آید. اعضای خانواده بیش از 5 دهه در این حوزه فعالیت داشته‌اند. حوزه تخصصی جواد زمانی حمل‌ونقل هوایی است و چند سال پرواز و خلبانی را در کارنامه دارد.
وی ضمن بیان این موضوع درباره انگیزه‌های برگزاری نمایشگاه گفت: بازدیدهای متعدد از نمایشگاه‌های متعدد مرا به این نتیجه رساند که نمایشگاه‌های داخلی موجود؛ چندان با نوع فعالیت و خاستگاه‌ها و نیازمندی‌های اصلی این صنف و صنعت تناسب ندارند. دریافتم که این قبیل نمایشگاه‌ها، دغدغه مند نیستند و به بدنه فعالان صنایع حمل‌ونقل تعلق ندارند و در آنها از درک ملموس مسائل و چالش‌های صنعت حمل‌ونقل کشور، خبری نیست. حوزه حمل‌ونقل به‌ویژه در شرایط تحریم، مسائل خاص خود را دارد. متاسفانه به دلیل منافع برخی افراد، دچار خودتحریمی هستیم و این به شدت آسیب‌زاست. پیامدهای این موضوع در صنعت حمل‌ونقل هوایی و جاده‌ای به‌وضوح دیده می‌شود.
کامیون های وارداتی و سرمایه هایی که به واسطه مافیای کندسازی خاک می خورند
جواد زمانی در تشریح بیشتر موضوع اظهار داشت: بنا به دستور مسئولان قرار بود با توجه به شرایط فعلی و سن کامیون های موجود، ناوگان جاده ای نوسازی و به‌روزسانی شود. پیرو این سیاست‌گذاری؛ جذب سرمایه‌گذار برای واردات کامیون‌های جدید و به‌روز، در دستور کار قرار گرفت. سرمایه‌گذاران بسیاری، علاقه نشان دادند و تحقیقات بازار با نگرش کاهش میزان مصرف سوخت ملی و آلودگی، کاهش تصادفات جاده ای و بالارفتن ضرایب امنیت جانی رانندگان، جذب بیشتر جوانان و ایجاد اشتغال که در نهایت رشد و توسعه اقتصادی را به دنبال دارد را انجام دادند.
بااین موارد آنها به عرصه واردات کامیون وارد شدند اما عدم هماهنگی لازم بین دستگاههای مرتبط منجمله سازمان راهداری، ستادسوخت، گمرک، وزارت صمت و موضوع بانک مرکزی جهت تخصیص ارز لازم ، رویه نوسازی را به شدت
دچار اشکال و کندسازی سازی کرد. رفع این مشکل، نیازمند بازبینی و احیای مجدد باتوجه تجربیات موجود و دلسوزی و عرق ملی دارد تا در اسرع وقت اقدامات لازم برای ترخیص و نوسازی این بخش نیز صورت پذیرد.
متاسفانه در صنعت هوانوردی هم وضعیت مشابهی دیده می‌شود. به‌محض آنکه قدمی برای ارتقا یا دست‌کم به‌روزرسانی ناوگان هوایی برداشته می‌شود با چالش‌های دشوار جهانی و بین‌المللی مواجه می‌شویم. این دغدغه‌ها را به‌صورت عینی و ملموس، احساس می‌کنیم.
حمایت تمام‌قد پیشکسوتان و مسئولان
وی در ادامه افزود: سال گذشته و بعد از تعامل و همفکری با باتجربه‌های صنعت به این نتیجه رسیدیم که چرا اهالی این صنعت، عهده‌دار برگزاری یک نمایشگاه تخصصی نشوند!؟ در تمام زندگی به نوآوری بها داده‌ام. بعد از مشورت و گفتگو با همکاران و به‌ویژه پیشکسوتان خواستار حضور آنان به‌عنوان حامی و بزرگ‌تر شدیم تا چنین رویدادی؛ آغازی باشد برای طرح دغدغه‌های مزمن و حل موثر آنها. مشکلات را شاید نتوان به‌سرعت حل کرد ولی می‌توان در یک گروه تخصصی به طرح و بررسی آنها پرداخت. خوشبختانه در این مدت شاهد حمایت دوستان و البته مسئولان و مدیران بوده‌ایم. صادقانه بگویم که انتظار چنین حمایتی را نداشتم. قدردان و شکر گذار این نگاه مثبت هستیم. بعد از ورود عملی به گود و طرح ماهیت موضوع دریافتم که اشتراک دیدگاه بسیاری وجود دارد اما موضوع به هر دلیلی تاکنون با این شفافیت، صراحت و صداقت، مطرح نشده است. صادقانه، وارد گفتگو با مدیران و دغدغه مندها شدیم و خوشبختانه فضایی از همدلی و همراهی را مشاهده کردیم. تصمیم گرفته شد که استارت اولین نمایشگاه امسال زده شود.
نمایشگاهی با دو دهه قدمت/ هر روز یک دوره آموزشی
مهمترین رویداد حوزه حمل‌ونقل کشور از دو بخش نمایشگاه و همایش تشکیل شده است. زمانی ضمن اشاره به این موضوع گفت: در بخش همایش، دوره‌های تخصصی برگزار می‌شود. سه کار مهم و اساسی را در سه روز انجام می‌دهیم. بدیهی است که دوستان و همکاران، دوشادوش ما در تلاش هستند تا رویداد به نحو احسن برگزار شود. در کوتاه‌ترین زمان ممکن، مجوز مربوطه، دریافت شد. این موفقیت را نتیجه گفتگوی صریح و صادقانه با مسئولان می‌دانیم. سازمان راهداری، وزارت راه و شهرسازی به‌ویژه مسئولان مرتبط در جزیره کیش، حمایت کردند. اجازه ندادیم که محدودیت زمانی باعث شود این موضوع مهم به سال بعد موکول شود.
ماهیت نمایشگاه لجستیک در جهان بیش از ۲دهه قدمت دارد. جوادزمانی ضمن اشاره به این نکته افزود: با بومی‌سازی این ماهیت امید می‌رود که شاهد برگزاری پررونق این رویداد مهم در کشورمان باشیم واین قدم در این صنف و صنعت از ما به یادگار بماند. خوشبختانه در این بازه زمانی کوتاه، شاهد استقبال خوبی بوده‌ایم اما شرایط پایانی سال و محدودیت‌های بودجه‌ای مشارکت کنندگان کار را کمی سختی کرده است.
فرصتی برای طرح دغدغه‌ها و مشکل‌گشایی
برگزاری رویدادهای نمایشگاهی توسط فعالان باتجربه حوزه‌های مختلف را باید به فال نیک گرفت. جواد زمانی دراین‌باره تصریح کرد: نمایشگاه‌های مشابه کنونی، ماهیت دستوری دارند. اهالی بخش خصوصی تاکنون جرئت طرح ایده برگزاری نمایشگاه حمل‌ونقل توسط فعالان حوزه و گفتگوی شفاف دراین‌باره با مسئولان را پیدا نکرده بودند. این در حالی است که صنایع حمل‌ونقل کشورمان با چند مشکل بزرگ روبرو هستند و همایش و نمایشگاه می‌تواند فرصتی بی‌همتا برای بیان و پرداختن به آنها باشد. مشکل بزرگ، تحریم‌های اداری و دست و پاگیری است که سازمان گمرک به صورت ناخواسته خلق کرده است. تصمیمات خلق‌الساعه و لحظه‌ای ضربه‌ای مهلک بر تجار و اقتصاد کشور وارد می‌کند. در همین راستا سه دوره تخصصی در نمایشگاه برگزار می‌شود. روز اول دوره اینکوترمز 2020 توسط یکی از اساتید عالی‌رتبه اتاق بازرگانی ایران برگزار می‌شود. روز دوم، مبانی لجستیک آموزش داده می‌شود. در روز سوم یکی از اساتید برجسته سازمان بنادر، به جمع‌بندی مباحث مطرح‌شده در روزهای اول و دوم خواهد پرداخت و آخرین دستاوردهای لجستیک ایران و جهان به اطلاع حضار می‌رسد.
وی افزود: در روز دوم با حضور پیشکسوتان، شرکت‌های سرمایه‌گذار دغدغه مند و مسئولان یک جلسه گفتگو و مباحثه دوستانه و حرفه‌ای خواهیم داشت. دوستان تصمیم گیر در وزارت راه و احتمالاً شماری از مقامات عالی‌رتبه سازمان گمرک و بنادر ایران ازجمله دولتمردان دعوت‌شده هستند. برای اولین بار، مهمترین دغدغه‌ها چالش‌های پیش رو با حضور خصوصی‌ها و دولتی‌ها به بحث و اشتراک نظر گذاشته می‌شود. حضور و همراهی پیشکسوتان و فیلم‌های حمایتی که در صفحه نمایشگاه ارسال می‌کنند مایه امیدواری و دلگرمی است. علی‌رغم همه مشکلات؛ امیدواریم که تعامل و دوستی میان پیشکسوتان و مدیران و طرح منطقی موضوعات مهم، نتایج مثبتی برای کشور به ارمغان آورد. نمایشگاه در سطح جهانی 25سال قدمت دارد اما در ایران تازگی دارد وامیدواریم دوره نخست آن به بهترین شکل ممکن برگزار شود . به‌عنوان اولین بانی این حرکت در ایران، امیدواریم که پاسخی منطقی و درخور بگیریم.
کیش، موقعیتی راهبردی دارد و در آینده نزدیک به یک قطب تجاری به‌ویژه در حوزه حمل‌ونقل تبدیل می شود. مدیران جزیره کیش از ابتدای طرح موضوع، از هیچ حمایتی دریغ نکرده‌اند و جا دارد از آنها تشکر کنم.
جای خالی استاد برجسته (روانشاد محمدحسین خجندی مقدم)
وی در ادامه افزود: سال 1378 یعنی در مقطع شکل‌گیری و تاسیس دوره های فیاتا در ایران توسط فعالان صنفی، دانشجویی فیاتا را در دوره های ابتدایی سپری کردم و از آنجاکه اشتیاق به این حوزه با سرشت و خون من آمیخته است، پس آن را به شکل آکادمیک درکنار تجربه پیگیری کردم.
جا دارد یاد کنم از بنیانگذار علمی فیاتا در ایران و استاد برجسته صنف و صنعت حمل‌ونقل کشورمان؛ روان شاد جناب آقای خجندی مقدم، که متاسفانه نتوانستم بدهی معنوی خودم را به ایشان ادا کنم. در ادامه همکاری بسیار نزدیک با مرحوم خجندی مقدم، دو سال در افغانستان فعالیت کردم تا دوره فیاتا در آنجا هم دایر و آموزش داده شود و مردم افغانستان هم مثل ما از مزایای این دوره های تخصصی و علمی بهره‌مند شوند. که سختی‌ها و مخاطرات را به جان خریدیم تا بعد از جنگ افغانستان، پیشرفت و توسعه آموزش دانشگاهی به رویکرد غالب تبدیل شود.
اتفاقی بی‌سابقه در تاریخ فیاتا
زمانی یادآور شد: دستاورد حرفه‌ای دیگرم به سال ۱۳۸۷ مربوط می‌شود. پراکندگی فارغ‌التحصیلان فیاتا و مهاجرت آنها به کشورهای دیگر، دغدغه‌ای تلخ بود. آنها به مرورزمان از حوزه تخصصی خود خارج می‌شدند. بعد از یک سال، ایده ی ابتدایی من، در نهایت به تاسیس “کانون فارغ‌التحصیلان ایرانی فیاتا” منجر شد و تلاش ها به ثمر نشست و کانونی منسجم متولد شد تا زمینه گردهمایی و اشتغال دوستان بعد از فارغ‌التحصیلی را فراهم آورد. به طرزی غیرمترقبه، ایمیل تقدیر و تشکری از رییس وقت فیاتا دریافت کردم. این در حالی بود که در این زمینه هیچ تبلیغاتی نداشتیم.
ایشان افتتاح اولین کانون فارغ‌التحصیلان فیاتا را در میان 128 کشوری که فیاتا در آنها فعالیت داشت تبریک گفته بودند که چنین کانونی را برای اولین بار در ایران دایر کردیم. به یادگار ماندن این کانون، جای خوشحالی دارد که امیدوارم دوستان جوان وبا انرژی بیشتر در تداوم و حفظ این امر تلاش مضاعف داشته باشند. امیدوارم برگزاری بهینه اولین دوره همایش و نمایشگاه، سومین دستاورد یا ادای دین من به صنف باشد.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: حمل‌ونقل به 4 شکل جاده‌ای دریایی هوایی و ریلی تقسیم می‌شود. انتظار می‌رود که فعالان همه این حوزه‌ها به شکل شایسته در نمایشگاه شرکت کنند. موضوع مهم و حیاتی، مشکلات عدیده حوزه لجستیک ایران است. مسئله اصلی و اساسی، اشکالات قوانین گمرکی است و به زنجیره لجستیک، آسیب زده است. مسائل قابل حل هستند که در صورت تعامل و گفتگوی سازمان گمرک با فعالان واقعی صنعت می‌توان اشکالات را رفع کرد تا حوزه لجستیک به معنای واقعی آن در ایران رشد کند. حمل‌ونقل ایران پتانسیل بسیار زیادی دارد. موقعیت راهبردی ایران قابل‌انکار نیست و نباید از این ظرفیت عظیم غفلت کرد.