به گزارش برنا؛ عیدی کارگران و کارکنان مشمول قانون کار براساس نرخ دستمزد آنها محاسبه میشود که به طور معمول با حقوق ماه بهمن عیدی پرداخت میشود، اما براساس قانون کار عیدی امسال چقدر است؟
در ایران نه تنها کارگران مشمول قانون کار هستند بلکه بسیاری از کارمندان هم مشمول این قانون هستند و حقوق آنها براساس نرخ حداقل دستمزد محاسبه میشود.
طبق تصمیم شورای عالی کار برای نرخ دستمزد در سال ۱۴۰۲، حقوق و دستمزد کارگران ۲۷ درصد افزایش پیدا کرد.
براساس قانون کار ایران، حداقل میزان عیدی برای هر کارگر نباید از ۶۰ روز دستمزد او کمتر باشد که حداقل دستمزد روزانه برای امسال، ۱۷۶ هزار و ۹۴۳ تومان (یک میلیون و ۷۶۹ هزار و ۴۲۸ ریال) است که این رقم بدون در نظر گرفتن، حق مسکن، حق اولاد و کمک هزینه اقلام مصرفی است.
پس با ضرب حداقل دستمزد روزانه در ۶۰ روز، کمترین میزان عیدی و با ضرب حداقل دستمزد در ۹۰ روز، بیشترین میزان عیدی به دست می‌آید که نباید رقم عیدی از ۹۰ روز نیز بیشتر شود.
براین اساس، عیدی پرداختی به کارگران برای نوروز ۱۴۰۳، بین ۱۰ میلیون و ۶۱۶ هزار و ۵۶۸ تومان تا ۱۵ میلیون و ۹۲۴ هزار و ۸۵۲ تومان است.
طبق مصوبه شورای‌عالی کار برای امسال حداقل دستمزد کارگران ۲۷ درصد بالا رفت و برای یک شخص مجرد بدون فرزند و سابقه کار به هفت میلیون و ۳۰۸ هزار و ۲۸۴ تومان رسید.
حداقل دستمزد نیز برای یک کارگر با یک فرزند به هشت میلیون و ۴۹ هزار و ۱۱۲ تومان و حداقل دستمزد برای یک کارگر با دو فرزند به هشت میلیون و ۵۷۹ هزار و ۸۴۰ تومان رسید.
مبلغ عیدی برای افرادی که کمتر از یک سال کار کرده باشند هم بر اساس ۶۰ روز کار و نسبت ایام کارکرد محاسبه میشود. به این صورت که حداقل مزد ضرب در ۲ تقسیم بر ۱۲ و ضرب در تعداد ماه کارکرد خواهد بود.
عیدی
در حالی که در قانون، زمان دقیقی برای پرداخت عیدی مشخص نشده اما بر اساس عرف کارگاه‌ها، کارفرمایان در 2 ماه پایانی سال عیدی کارگران خود را پرداخت می‌کنند و معمولاً زمان پایانی پرداخت عیدی کارکنان پایان اسفندماه است.
باید بدانیم که طبق قانون تنها کارگاه‌های خانوادگی که رابطه همه کارگران کارگاه با کارفرما از نوع خویشاوندی درجه اول باشد یعنی کارگران، پدر مادر، خواهر، برادر، همسر یا فرزندان کارفرما باشند از پرداخت عیدی معاف هستند.
نکته دیگری که باید به آن توجه کنیم این است که بسیاری از کارفرمایان مبنای محاسبه را «ماههای کارکرد کارگر» در نظر می‌گیرند در حالی که مبنای محاسبه عیدی براساس قانون «روزهای کارکرد کارگر» است
عیدی سال ۱۴۰۲ کارگران چقدر است؟
نکته مهمی که باید به آن توجه شود این است که بر اساس قانون کار جمهوری اسلامی ایران، کمترین میزان قانونی عیدی برای هر یک از کارگران نباید از ۶۰ روز دستمزد آنها کمتر باشد. با توجه به افزایش حداقل دستمزد روزانه در سال ۱۴۰۲ به مبلغ ۱,۷۶۹,۴۲۸ ریال، پایین‌ترین میزان عیدی قانونی در سال ۱۴۰۲ نیز معادل ۱۰۶,۱۶۵,۶۸۰ ریال خواهد بود.
نکته دوم این است که در ماده واحده قانون کار آمده است، مبلغ پرداخت عیدی کارکنان نباید از ۹۰ روز حداقل مزد روزانه تجاوز کند. بنابراین حداکثر عیدی ۱۴۰۲ که کارگران دریافت می‌کنند هم مبلغ ۱۵۹,۲۴۸,۵۲۰ ریال خواهد بود.
مورد مهم دیگری که باید به آن توجه شود، تاثیر عواملی همچون سابقه کار، عملکرد، میزان مهارت و تجربه کارگر و همچنین وضعیت اقتصادی کارگاه یا کارفرما است که در نهایی شدن مبلغ دقیق عیدی هر یک از کارگران موثر خواهد بود.
حداقل و حداکثر عیدی ۱۴۰۲ کارگران
نحوه محاسبه میزان عیدی کارگران فرمول ثابتی دارد که برای افرادی مورد استفاده قرار می‌گیرد که حداقل یک سال سابقه کار داشته باشند. البته که برای افراد دارای کمتر از یک سال سابقه کار نیز فرمولی برای محاسبه عیدی مشخص شده است که در ادامه ذکر خواهد شد.
حداقل عیدی سال ۱۴۰۱ چقدر است؟
نحوه محاسبه عیدی دستمزد روزانه مصوب امسال ضرب در ۶۰ روز است که دستمزد روزانه ۱۳۹ هزار و ۳۲۵ تومان است از این رو حداقل عیدی که باید پرداخت شود هشت میلیون و ۳۵۹ هزار تومان است.
در ماده واحده قانون کار آمده است که مبلغ پرداخت عیدی کارکنان نباید از ۹۰ روز حداقل مزد روزانه تجاوز کند. بر این اساس حداکثر عیدی که کارگران دریافت می‌کنند هم ۱۲ میلیون و ۵۳۹ هزار و ۲۵۰ تومان است.
برای افرادی که کمتر از یک سال کار کرده باشند هم بر اساس ۶۰ روزکار و نسبت ایام کارکرد محاسبه میشود. به این شکل که حداقل مزد ماهیانه در عدد ۲ ضرب و بر تعداد روزهای کاری تقسیم میشود. (حداقل مزد ضرب در ۲ تقسیم بر ۱۲ و ضرب در تعداد ماه کارکرد)
بر این اساس حداقل عیدی کارگری با هفت ماه کار برابر است با چهار میلیون و ۸۷۶ هزار و ۳۷۵ تومان و حداکثر عیدی کارگری با همین مدت زمان ۶ میلیون و ۲۵۷ هزار و ۳۱۴ هزار تومان است.
در قانون، زمان قطعی برای پرداخت عیدی مشخص نشده است، بر اساس عرف کارگاه‌ها، کارفرمایان در ۲ ماه پایانی سال عیدی کارگران خود را پرداخت می‌کنند و معمولاً سقف پرداخت عیدی کارکنان پایان اسفندماه است.
دولت سیزدهم دستمزد کارگران را در سال ۱۴۰۱، ۵۷.۴ درصد افزایش داد بر این اساس حداقل دستمزد ماهانه چهار میلیون و ۱۷۹ هزار و ۷۵۰ تومان و حداقل دستمزد روزانه ۱۳۹ هزار و ۳۲۵ تومان اعلام شد.
بر اساس تصمیم شورای‌عالی کار حداقل دستمزد کارگران ۶ میلیون و ۴۳۳ هزار تومان برای خانواده ۳.۳ نفری عنوان شد.
جدول محاسبه عیدی کارگران در سال ۱۴۰۱ را در ادامه مشاهده می کنید
برای محاسبه حداقل میزان عیدی در سال ۱۴۰2 باید میزان دستمزد روزانه خود را در ۶۰ ضرب کنید. فرمول این محاسبه به صورت زیر می‌باشد:
آگاهی از میزان مبلغ مالیات اضافه شده بر عیدی سال ۱۴۰۳ برای کارفرمایان مهم است. چراکه از کسر اضافی و غیرقانونی مالیات عیدی جلوگیری می‌کند. بنابراین، آگاهی کارفرما از میزان دقیق مالیات، باعث شفافیت محاسبات و پرداخت‌ها میشود و به او کمک می‌کند تا بودجه و هزینه‌های مربوط به پرداخت عیدی را بهتر مدیریت کند.
بر اساس قانون مالیات‌های مستقیم، ۱۰ درصد از مبلغ عیدی به‌عنوان مالیات در نظر گرفته میشود. در نتیجه، کارفرما باید حداکثر ۱۰ روز بعد از پرداخت عیدی، مبلغ کسر شده را به حساب دولت واریز کند. در صورتی که کارفرمایان از پرداخت مالیات بر عیدی خودداری کنند، با جریمه‌ها و مجازات‌های قانونی مواجه می‌شوند.
روش محاسبه عیدی برای سابقه کار کمتر از یک سال
کارگر ابتدا باید لیستی از تعداد روزهای کارکرد خود در سال شامل روزهای عادی و اضافه‌کاری را تهیه کند. متوسط دریافتی روزانه کارگر از تقسیم مجموع درآمد سالانه شامل دستمزد پایه، مزایا و اضافه‌کاری بر تعداد کل روزهای کارکرد به‌دست می‌آید. در نتیجه حاصل ضرب تعداد روزهای کارکرد در متوسط دریافتی روزانه، مبلغ عیدی محاسبه میشود. این مبلغ نباید کمتر از حداقل قانونی یعنی معادل دو ماه آخرین دستمزد پرداختی باشد.
دو فرمولی که اعلام کردیم برای افرادی مورد استفاده قرار می‌گیرد که میزان کارکرد آنها در شرکت‌ها حداقل یک سال باشد. اما، هستند افرادی که سابقه کار آنها در شرکت‌ها به یک سال نمی‌رسد؛ برای این افراد روش محاسبه فرق می‌کند و فرمول آن به شکل زیر است:
حقوق ماهیانه ضرب در تعداد ماه نتیجه تقسیم بر ۱۲= مبلغ عیدی
قانون کار درباره میزان عیدی و پاداش کارگران چه می‌گوید؟
به موجب ماده واحده قانون مربوط به تعیین عیدی و پاداش سالانه کارگران شاغل در کارگاه‌های مشمول قانون کار مصوب مجلس شورای اسلامی، کلیه کارفرمایان مکلفند به هر یک از کارگران خود به نسبت یک سال کار معادل شصت روز آخرین مزد به عنوان عیدی و پاداش بپردازند، مبلغ پرداختی از این بابت به هر یک از کارگران نبایستی از معادل نود روز حداقل مزد روزانه قانونی تجاوز کند ضمناً بر طبق تبصره یک ماده واحده مذکور مبلغ پرداختی به کارگرانی که کمتر از یک سال در کارگاه کار کرده اند باید به ماخذ شصت روز مزد و به نسبت ایام کارکرد در سال محاسبه گردد، مبلغ پرداختی از این بابت برای هر ماه نباید از یک دوازدهم سقف تعیین شده موضوع ماده واحده این قانون تجاوز نماید. در کارگاه‌هایی که مطابق رویه جاری کارگاه بیش از مبلغ فوق پرداخت می‌کنند برابر تبصره ۲ ماده واحده فوق عرف کارگاه معتبر می‌باشد.
مبنای محاسبه عیدی، یک سال کاری است و کارگرانی که کمتر از یکسال در محل کار فعلی خود مشغول به کار هستند عیدی آنها به میزان تعداد ماههای پرداخت حق بیمه محاسبه میشود. این گروه از شاغلان باید دو برابر پایه حقوق خود را تقسیم بر ۱۲ ماه و مجموع حاصل را ضربدر تعداد ماههای کارکرد خود کنند.
شورای عالی کار اسفند ماه سال گذشته افزایش حداقل دستمزد سال ۱۴۰۰ کارگران را ۳۹ درصد تصویب کرد و از یک میلیون و ۹۱۲ هزار تومان به دو میلیون و ۶۵۵ هزار تومان افزایش داد.
پیش‌بینی میزان افزایش عیدی کارگران برای سال ۱۴۰۳
با توجه به نرخ تورم کشور در سال ۱۴۰۲ و پیش‌بینی ادامه روند افزایش قیمت‌ها در سال آینده، همچنین طبق بخشنامه بودجه سال ۱۴۰۳، انتظار می‌رود میزان افزایش ضریب ریالی حقوق کارکنان دولت ۲۰ درصد نسبت به سال ۱۴۰۲ باشد. این میزان افزایش حقوق باید با در نظر گرفتن شاخص هزینه زندگی خانوارهای کارکنان و بر اساس مشورت با نمایندگان کارکنان دولت تعیین شود.
پس از تصویب در هیئت دولت، لازم است ضمن ابلاغ به دستگاه‌های اجرایی، نحوه پرداخت و زمانبندی آن به‌نحوی تعیین شود که حقوق و مزایای افزایش یافته هرچه سریع‌تر به حساب کارکنان واریز شود.
بر اساس قانون کار، کمترین میزان قانونی عیدی هر کارگر نباید کمتر از ۶۰ روز دستمزد او باشد. با توجه به افزایش حداقل دستمزد روزانه در سال ۱۴۰۲ به ۱,۷۶۹,۴۲۸ ریال، کمترین مبلغ عیدی قانونی در سال جاری نیز ۱۰۶,۱۶۵,۶۸۰ ریال خواهد بود. همچنین در ماده واحده قانون کار آمده است که مبلغ پرداخت عیدی کارکنان نباید از ۹۰ روز حداقل مزد روزانه تجاوز کند. یعنی حداکثر میزان عیدی سال ۱۴۰۲ مبلغ ۱۵۹,۲۴۸,۵۲۰ ریال خواهد بود.
برای کسب اطلاعات دقیق‌تر و جامع‌تر درباره نحوه محاسبه عیدی و جزئیات مربوط به مقررات و ضوابط آن در سال ۱۴۰۳، می‌توانید به منابع معتبر و به‌روز مراجعه کنید. mohaseban.org که به‌طور تخصصی به موضوعات قوانین کار و بیمه، مالیات و حسابداری می‌پردازد، می‌تواند منبع مفیدی برای درک بهتر این موضوعات باشد. چراکه در این وب‌سایت، اطلاعات به‌روز و دقیقی در خصوص عیدی و مسائل مالیاتی مرتبط با آن ارائه شده است که می‌تواند در برنامه‌ریزی‌های مالی شما بسیار کمک‌کننده باشد.
همچنین بر اساس ماده ۳۹ قانون کار، مزد و مزایای کارگرانی که به صورت نیمه وقت و یا کمتر از ساعات قانونی تعیین شده به کار اشتغال دارند، به نسبت ساعات کار انجام یافته محاسبه و پرداخت میشود.
در مورد کارگران ساعتی که حقوق ماهانه ثابت نداشته و دستمزد آنان در ماه متغیر است، برای محاسبه عیدی و پاداش، میانگین حقوق سه ماه آخر خدمت آنها مبنای محاسبه قرار می‌گیرد.
مبلغ پرداختی بابت عیدی و پاداش به کارگران کارگاه‌های فصلی مشمول قانون کار و همچنین کارگران سایر کارگاه‌های مشمول که کمتر از یک سال در کارگاه کار کردند، باید بر مأخذ ۶۰ روز و به نسبت ایام کارکردشان در سال محاسبه شود.
از سویی دیگر نیز برخی از کارگران به صورت آزمایشی به کار گرفته می‌شوند که بر اساس ماده ۱۱ قانون کار و تبصره آن، مدت دوره آزمایشی باید در قرارداد کار مشخص شود؛ چنانچه رابطه کاری از جانب کارفرما قطع شود وی ملزم به پرداخت کلیه حقوق دوره آزمایشی خواهد بود و چنانچه قطع رابطه کاری از سوی کارگر باشد، کارگر مستحق دریافت تمام حقوق و مزایا به میزان مدت انجام کار است.
بنابراین مطابق با قانون کار، این دسته از افراد نیز مشمول دریافت کلیه حقوق و مزایای قانونی از جمله عیدی و پاداش پایان سال می‌شوند.
همچنین بر اساس ماده ۷۴ قانون کار مدت مرخصی استعلاجی که به تأیید سازمان تأمین اجتماعی رسیده باشد جزو سوابق کار کارگران محسوب میشود، بنابراین روزهای مذکور مشمول پرداخت مزایایی از قبیل حق اولاد، حق بن، سنوات خدمت، مرخصی استحقاقی و عیدی و پاداش سالانه خواهد بود که باید توسط کارفرما پرداخت شود.
کمترین عیدی کارگران و کارمندان قانون کار برای سال ۱۴۰۲: ۱۰۶,۱۶۵,۶۸۰ تومان است
بیشترین عیدی کارگران و کارمندان قانون کار برای سال ۱۴۰۲:۱۵۹,۲۴۸,۵۲۰ تومان است.
در قانون، زمان دقیقی برای پرداخت عیدی ۱۴۰۲ مشخص نشده اما بر اساس عرف کارگاه ها، کارفرمایان در ۲ ماه پایانی سال عیدی کارگران خود را پرداخت می کنند و معمولاً زمان پایانی پرداخت عیدی کارکنان پایان اسفند ماه است.