طبس یکی از شهرهای ایران است که دارای جاذبههایی بسیار خاص و دیدنی در منطقهٔ کویری ایران در غرب خراسان جنوبی هم قرار گرفته است. این شهر درگذشته جزئی از استان یزد محسوب میشده که در سال ۱۳۹۱ به استان خراسان جنوب ملحق شده است. در این شهر شرایط آبوهوایی بیابانی بوده و معادن غنی زغالسنگ این شهرستان حاکی از وجود جنگلهای انبوه و دریاچههای بزرگ در گذشتههای دور در این منطقه است. این معادن، طبس را در ردیف یکی از غنیترین مناطق کشور به لحاظ ثروت ملی قرار داده است.
نایبند در طبس در دامنهٔ کوهستان و مشرف بر کویر لوت در جنوب شهرستان طبس و با نزدیکترین فاصله از شهر دیهوک هم قرار گرفته است.
روستایی در دل کویر که وقتی به آن وارد میشوید باورتان نمیشود، اینجا کویر باشد، کشتزارهای گندم و جو، نخلستانهای زیبا و باغهای مرکبات جلوهگری زیبایی دارد و مناظری بکر آفریده است. روستای نایبند در طبس جز روستاهای پلکانی کشورمان قرار گرفته و عنوان ماسوله کویری را به خود اختصاص داده است. این روستا همچون جزیرهای سبز در میان کویر به نظر میرسد و جلوهای شگفتانگیز دارد. قدمت روستای نایبند در طبس به قرون اولیه تاریخ اسلام بر میگردد البته این منطق را بر اساس وجود حفرهها و غارهایی که در دل کوهها وجود دارد میگوییم.
روستای نایبند طبس از نمونههای معماری پلکانی در استان خراسان جنوبی است که از آن بهعنوان ماسوله کویر یاد میکنند و چنان شگفتانگیز است که به یک جزیره سبز در میان کویر شباهت دارد. زندگی در این جزیره سبز به لطف آب قناتهایش برای سالها جریان دارد و منجر به شکلگیری بهشتی در دل کویر خشک لوت شده است. روستای نایبند به دلیل داشتن بافت سنتی و خشتی، درختان مرکبات و نخل و چشماندازی دیدنی، برجهای دیدهبانی، چشمههای آب گرم و سرد، حیوانات خاص نظیر یوزپلنگ آسیایی و بسیاری دیگر همیشه گردشگران زیادی را بهسوی خود جذب میکند.
این روستای منحصربهفرد که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است، در کویر لوت قرار دارد و تا شعاع ۲۰۰ کیلومتری آن، هیچ آبادی وجود ندارد. نایبند بهعنوان یکی از جاهای دیدنی طبس، در دهستان کویر واقع شده است و طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیتی بالغ بر ۴۲۷ نفر (۱۲۶ خانوار) در آن سکونت دارند.
منطقه نایبند در سرزمینی کویری واقع شده است وجود کوههای علیآباد، آب شلمه و کوه نایبند، اینجا را به منطقهای کوهستانی تبدیل کردهاند. این کوهها حدود ۲,۵۰۰ متر نسبت به کویر لوت اختلاف ارتفاع دارند که نایبند با ۳,۰۵۰ متر ارتفاع مرتفعترین آنها به حساب میآید.
در کنار جاذبههای طبیعی و تاریخی این منطقه، آنچه که بهشدت موردتوجه علاقهمندان به محیطزیست قرار میگیرد، یوزپلنگ ایرانی است که حیوانی بسیار کمیاب در جهان است. منطقه نایبند از معدود جاهای دستنخورده ایران است که زیستگاه یوزپلنگ آسیایی محسوب میشود.
روستای نایبند از جاهای دیدنی استان خراسان جنوبی است و در جنوب شهرستان طبس و در کنار جاده طبس – راور قرار دارد. این روستا مشرف به کویر لوت و در دامنه کوهستان است و از توابع بخش دیهوک در دهستان کویر بهحساب میآید. برای دسترسی به روستای نایبند باید به جنوب شهر طبس بروید و وارد جاده طبس – راور شوید و پس از کریت، دیهوک و نوغان، با تابلوهای نایبند مواجه میشوید
نایبند یک روستای معمولی نیست و از بافت تاریخی تا معماری پلکانی، ساباطها کوچههای باریک و حتی معاشرت با مردم بومی، از گذراندن اوقاتی خوش در این محل حکایت دارند.
همیشه گفتهاند، آسمان کویر فوقالعاده دیدنی است و از آن جا که در این روستا آلودگی نوری کمی وجود دارد، میتوانید حتی بدون تجهیزات هم از تماشای ستارگان نهایت لذت را ببرید.