گرچه وجود این فاصله ها بسیار رایج است اما گاهی اوقات در صورت غیرمعمول بودن و تعدد فاصله ها، کمی آزاردهنده می شوند. شاید ظاهر آنها را دوست نداشته باشید یا متوجه شوید که غذا میان آنها گیر می‌کند و باعث ایجاد مشکلاتی برای سلامت لثه می‌شود. در واقع این فضاهای خالی بین دندان‌ها و لثه، سبب می‌شود که لثه حساس و دردناک شود و حتی منجر به بروز بیماری‌های مزمن لثه می‌گردد. خوشبختانه، امکان اصلاح و پر کردن این فواصل خالی وجود دارد.
درمان‌های متعددی برای «دیاستما» وجود دارد و رفع آن سبب زیبایی لبخند و سلامتی بیشتر دهان و دندان می‌شود. علاوه بر ارتودنسی، دیاستما را میتوان با درمان‌های ترمیمی مانند باندینگ کامپوزیت، روکشهای چینی یا روکش معمولی اصلاح کرد. فضاهای بزرگ‌تر با دندان‌های ازدسترفته را میتوان با ایمپلنت‌های دندانی یا بریج‌کاری بازسازی کرد.
برای دریافت اطلاعات تخصصی می‌توانید با متخصصان و دندانپزشکان شرکت بیمه دندانپزشکی دندونت تماس حاصل فرمایید.
انواع دیاستما
فقط بین دندان‌های کناری و جلویی فاصله وجود دارد.
یک فاصله در مجاورت دندان نیش شما در یک‌طرف وجود دارد
بین دندان‌های جلویی فاصله وجود دارد
بین تمام دندان‌ها فاصله وجود دارد
گرچه فواصل معمولاً بین دو دندان جلویی بالایی ظاهر میشوند اما می تواند بین هر جفت دندان دیگر هم ایجاد شود و دلایل متعددی برای بروز آنها وجود دارد. حتی اگر شکاف دندان‌هایتان از نظر زیبایی شما را آزار نمی‌دهد مهم است که دیاستما توسط دندانپزشک بررسی شود تا در صورت وجود بیماری جدی‌تر مانند بیماری لثه، برای رفع فوری آن اقدام کنید. دیاستما ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
اندازه دندان‌ها نسبت به استخوان فک
اگر دندان‌های فردی نسبت به اندازه استخوان فک او خیلی کوچک باشد ممکن است بین دندان‌ها فاصله ایجاد شود.
اندازه استخوان فک و دندان می‌تواند ژنتیکی باشد که یکی از دلایلی است که دیاستما در اکثر اعضای خانواده ایجاد شود.
دندان‌های ازدسترفته یا با اندازه کوچک
اگر برخی از دندان‌ها ازدسترفته یا کوچک‌تر از دیگر دندان‌ها باشد باعث بروز دیاستما می‌شود.
این مورد اخیر، اغلب شامل دندان‌های جانبی فوقانی یعنی دندان‌های دو طرف دو دندان جلویی بالایی است. اگر دندان‌های جانبی بالایی ازدست رفته یا نسبتاً کوچک باشند ممکن است بین دو دندان جلویی گپ ایجاد شود.
فرنوم لبی بزرگ
فرنوم لبی بافتی است که از داخل لب بالایی تا لثه بالای دندان‌های جلویی بالایی امتداد دارد. اگر این بافت به خصوص بزرگ باشد می‌تواند باعث ایجاد شکاف بین این دندان‌های فوقانی قدامی شود.
بیماری لثه
در افراد مبتلابه بیماری لثه، التهاب منجر به آسیب به استخوانی می‌شود که از دندان‌ها حمایت می‌کند. در نهایت ممکن است دندان‌ها لق شوند و شکاف‌هایی ظاهر شوند.
رفلکس نادرست
هنگامی‌که رفلکس بلع به درستی اتفاق میافتد زبان به سقف دهان فشار می آورد.
در عوض ممکن است یک فرد هنگام قورت دادن زبان خود را به دندان‌های جلویی خود فشار دهد. با گذشت زمان، این فشار مکرر به دندان‌های جلویی آنها را به جلو می‌راند و باعث ایجاد شکاف می‌شود.
عادات
مکیدن شست، مکیدن لب، فشار دادن زبان و عادات مشابه می تواند به دندان‌های جلویی فشار وارد کند و آن ها را به جلو ببرد. این می‌تواند منجر به دیاستما شود.
از دست دادن دندان‌های شیری
زمانی که دندان‌های شیری میافتد کودکان ممکن است دچار دیاستمای موقت شوند. هنگامی‌که دندان‌های دائمی یا بزرگسال آنها درمی‌آیند این فواصل معمولاً بسته میشوند.
این نوع فواصل بین‌دندانی به قدری رایج است که دندانپزشکان آن را یک پدیده رشد طبیعی در کودکان می دانند. معمولاً برای رفع آنها هیچ درمانی لازم نیست. مطالعات و یافته‌های قدیمی‌تر گزارش می‌دهد که این دیاستم‌ها ممکن است در تقریباً دوسوم کودکانی که فقط دندان‌های ثنایای مرکزی در آنها درآمده است وجود داشته باشد..
چه زمانی به دندانپزشک مراجعه کنیم
اگر شما یا فرزندتان دیاستما دارید و نگران آن هستید باید با دندانپزشک خود صحبت کنند. توصیه می‌شود که ارتودنتیست ها همه کودکان را تا سن 7 سالگی ارزیابی کنند. دندانپزشک یا متخصص ارتودنسی می‌تواند علت زمینه‌ای را تشخیص دهد و در صورت لزوم یک دوره درمانی را توصیه کند.
چگونه دیاستما را رفع کنیم
درمان دیاستما ممکن است ضروری نباشد، بهخصوص اگر دیاستما ناشی از عدم تطابق بین اندازه دندان‌ها و استخوان فک باشد یا اگر ناشی از دست دادن دندان‌های شیری باشد. اگر درمان از نظر پزشکی ضروری نباشد اما فرد بخواهد دیاستما را به دلیل تاثیر آن بر زیبایی رفع کند دندانپزشک می تواند به تعیین بهترین رویکرد کمک کند.
در اینجا چند تکنیک وجود دارد که می‌توانید از آنها برای رفع چنین فواصلی استفاده کنید
ارتودنسی
درمان ارتودنسی مدرن اغلب برای تغییر موقعیت دندان‌هایی که کج یا بیش‌ازحد نامرتب هستند و همچنین برای بستن فاصله بین دندان‌ها و اصلاح اختلالات بایت استفاده می‌شود. برخی از موثرترین گزینه‌ها برای رفع دیاستما عبارت‌اند از:
بریسهای ثابت لینگوال
این ابزار که در پشت دندان‌ها قرار می‌گیرد به اندازه بریس های لبیال معمولی در پر کردن فواصل بین‌دندانی موثر است و حتی در هنگام لبخند زدن نیز از دید خارج میشوند. بریس های لینگوال یک نوآوری ارتودنسی هستند که مخصوصاً برای کسانی که از ظاهر بریس ها خوششان نمی‌آید ساخته شده است. برخلاف بریسهای فلزی سنتی که در جلوی دندان‌ها قرار می‌گیرند، بریسهای ارتودنسی لینگوال در پشت دندان‌ها قرار می‌گیرند. در نتیجه، آنها مانند ارتودنسی نامرئی به چشم نمیآیند.
بریس های ثابت لبیال (خارجی) معمولی
این نوع ارتودنسی بهترین اثربخشی را دارند. انتخاب نوع ارتودنسی بستگی به ترجیحات و بودجه شخصی دارد زیرا همه آنها می‌توانند به نتایج مشابهی دست یابند. نسخه‌های فلزی سنتی کمتر از گذشته آشکار هستند و به چشم می آیند و با کش‌های رنگی قابل‌تغییر برای کودکان در دسترس هستند. براکت‌های سرامیکی همرنگ دندان را میتوان با براکت‌های کریستالی شفاف که تقریباً نامرئی هستند هماهنگ کرد.
اینویزیلاین یا ارتودنسی نامریی
بریس اینویزیلاین روش ارتودنسی جدید و تقریباً نامرئی برای صاف و مرتب کردن دندان‌ها است که در آن از پلاک‌های شفاف، متحرک و راحت استفاده می‌شود. مجموعه پلاک‌های ارتودنسی نامرئی با بهره‌گیری از نرم‌افزارهای تخصصی رایانه‌ای و به‌طور سفارشی برای هر بیمار ساخته می‌شود. در این روش با مرتب کردن و تراز کردن دندان‌ها، فواصل خالی بین دندان‌ها به‌مرور رفع می‌شود.
باندینگ دندان
اگر می‌خواهید یک راه‌حل سریع برای گپ‌ها یا فواصل بزرگ ایجاد کنید باید باندینگ دندان را امتحان کنید. یک رزین همرنگ دندان روی دندان شما اعمال می‌شود و با استفاده از نور مخصوص سفت می‌شود. فقط در چند ساعت دندان شما طبیعی به نظر می‌رسد حتی اگر تراشیده یا شکسته باشد. اگرچه ماده‌ای که برای ساخت باندینگ دندان استفاده می‌شود تا حدی در برابر لکه مقاوم است، اما به اندازه روکشها مقاوم نیست.
روکش و تاج
روکش چینی به پوسته نازکی گفته می‌شود که می‌تواند به جلوی دندان شما بچسبد. بااین‌حال دندانپزشک قسمت کوچکی از مینای دندان شما را قبل از چسباندن روکش برمیدارد. از طرف دیگر، روکشهای دندانی طوری طراحی شدهاند که کاملاً همچون پوششی روی دندان شما قرار بگیرند. تاج به‌منظور رفع آسیب‌های ناشی از ضربه یا پوسیدگی است.
دندان مصنوعی
این روش جایگزینی متحرک برای دندان‌های ازدسترفته و پر کردن فضای بین‌دندانی است و می‌توانید پروتزهای جزئی یا کامل را انتخاب کنید. اغلب افراد معمولاً زمانی که چندین دندان را کشیدهاند و سلامت کلی دندان و دهانشان زیر سوال می‌رود دندان مصنوعی را انتخاب می‌کنند. اگر فواصل کوچکی دارید این دندان مصنوعی هم به‌عنوان نوعی ایمپلنت متحرک عمل می‌کند.
ایمپلنت‌ها
اگر فاصله زیادی بین دندان‌ها دارید، باید ایمپلنت را انتخاب کنید. در این روش دندانی با مینای مصنوعی در لثه و به عبارتی در استخوان فک شما قرار می‌گیرد. متخصصان ماهر تنها کسانی هستند که می‌توانند این روش پزشکی را انجام دهند.
عمل جراحی
هنگامی‌که دیاستما ناشی از فرنوم لب بزرگ است دندانپزشک ممکن است جراحی "فرنکتومی" را توصیه کند که روشی برای برداشتن بافت اضافی است. کودکان بزرگ‌تر و بزرگسالان ممکن است به بریس یا درمان دیگری برای رفع دیاستما نیاز داشته باشند اما در کودکان کوچک‌تر، فضاهای خالی ممکن است خودبه‌خود و به‌مرورزمان با بزرگ شدن اندازه دندان‌ها بسته شود.
درمان بیماری لثه
بیماری لثه به درمان برای توقف عفونت و جلوگیری از عوارضی مانند از دست دادن دندان، نیاز دارد.
درمان ممکن است شامل جرم‌گیری دندان برای رفع پلاکت دندانی از لثه باشد. جرم‌گیری همچنین باکتری‌های عامل عفونت را از بین می‌برد. علاوه بر این، آنتی‌بیوتیک‌های موضعی یا خوراکی هم کمک‌کننده هستند.
در موارد شدید، ممکن است برای برداشتن تارتار عمیق از زیر لثه،جراحی لازم باشد. هنگامی‌که لثه ها دوباره سالم شدند، دندانپزشک ممکن است از یکی از درمان های فوق برای رفع دیاستما استفاده کند.
پیشگیری
پیشگیری از همه موارد دیاستما ممکن نیست. بااین‌حال، اگر علت بروز آن بیماری یا عادات غلط باشد میتوان با رعایت بهداشت دهان و دندان به پیشگیری از بیماری‌های ناشی از دیاستما کمک کرد، پس در مورد دیاستما هم رعایت موارد زیر ضرورت دارد:
مسواک زدن دو بار در روز
نخ دندان کشیدن روزانه
مراجعه منظم به دندانپزشک برای معاینه و تمیز کردن منظم
اجتناب از مکیدن شست و کمک به کودکان برای ترک این عادت
اصلاح رفلکس های نادرست بلع
برای دریافت اطلاعات درباره معرفی دندانپزشکان متبحر در زمینه دیاستما و نیز دندانپزشکی اقساطی و دریافت بیمه دندانپزشکی می‌توانید با کارشناسان شرکت بنیان سلامت پاسارگاد تماس حاصل فرمایید.