به گزارش خبرگزاری برنا، سیدطه‌حسین مدنی رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند در این خصوص نوشت: تصمیم‌گیری‌های این وزارت یکی از کلیدی‌ترین نهاد‌های کشور است و تقریباً زندگی تمام مردم را تحت تأثیر قرار می‌دهد به همین دلیل لازم است فردی توانمند و کارآمد برای وزارت راه و شهرسازی دولت چهاردهم انتخاب شود.
با توجه به این موضوع و شعار تخصص‌گرایی و شایسته‌گزینی رئیس جمهور منتخب، یک شورای راهبری برای تعیین اعضای کابینه دولت چهاردهم به ریاست محمدجواد ظریف تشکیل و کار تعیین هر کدام از اعضا در کمیته‌های مختلف پیگیری شد. در همین حین برخی رسانه‌ها از تقلیل گزینه‌های کمیته راه و شهرسازی به سه نفر خبر دادند، اما ظریف در صفحه اجتماعی خود اعلام کرد که برای هر وزارتخانه حداقل هشت گزینه به رئیس جمهور معرفی خواهد شد.
نهایتاً ظریف در آخرین روز کاری شورای راهبری اعلام کرد که «خروجی نهایی فرآیند پیشنهاد کابینه به رئیس جمهور در مجموع قابل دفاع و افتخار و همسو با راهبرد توافق‌گرا و عدالت‌خواهانه دکتر پزشکیان شد و شورای راهبری از سلامت و کارآمدی گزینه‌های پیشنهادی به رئیس جمهور رضایت داشت.»
وی در آخرین اطلاع‌رسانی خود درباره لیست نهایی گزینه‌های پیشنهادی در ۱۵ مردادماه اعلام کرد که منتظر استعلامات هستیم و برای هر وزارتخانه ۳ نامزد نهایی داریم. با توجه به شنیده‌هایی درباره جلسات کمیسیون‌های تخصصی مجلس و استعلامات، اگرچه ظریف تعداد نامزد‌های نهایی را ۸ نفر اعلام کرده بود، اما احتمالاً این تقلیل نامزد‌ها از ۸ نفر به ۳ نفر حاصل همین جلسات کمیسیون‌ها و نتیجه استعلامات است.
در همین راستا کمیته انتخاب وزیر راه و شهرسازی هم پس از بررسی‌های فشرده در ابتدا به ۱۰ گزینه نهایی رسیده بود که طبق شنیده‌ها براساس آراء داده شده در کمیته، ترتیب این گزینه‌ها به شرح زیر است:
۱-عباس آخوندی، ۲-فرزانه صادق مالواجرد، ۳-پیروز حناچی، ۴-محسن هاشمی، ۵-محمد اسلامی، ۶-محسن پورسید آقایی، ۷-عبدالکریم حسین زاده، ۸-هوشنگ بازوند، ۹-سعید محمدزاده، ۱۰-محمد سالاری
همچنین طبق شنیده‌ها با توجه به امتیازدهی از بین این ۱۰ نفر، به ترتیب محسن هاشمی، عباس آخوندی، عبدالکریم حسین زاده، پیروز حناچی و محمد اسلامی پنج نفر دارای بیشترین امتیاز در این کمیته بوده‌اند.
البته در این مدت افراد دیگری مانند مازیار حسینی و فریدون درویش‌زاده هم مطرح شده بودند که در نهایت نامی از آنها در کمیته نیامد.
در این یادداشت قصد داریم به بررسی این ۱۲ نفر بپردازیم.
۱-عباس آخوندی ۶۷ ساله
عباس آخوندی با تخصص اقتصاد سیاسی، استادیار دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران است. وی قبل از علی عبدالعلی‌زاده به مدت چهارسال در زمان ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی وزیر مسکن و همچنین از سال ۹۲ تا ۹۷ و در زمان ریاست جمهوری حسن روحانی وزیر راه و شهرسازی بوده است. آخوندی در سال ۱۳۶۵ مشاور رئیس بنیاد مسکن و سال ۱۳۶۶ به عنوان رئیس بنیاد مسکن منصوب شده بود. آخوندی در سال ۱۳۷۶ قائم مقام سازمان صدا و سیما بوده و در سال ۱۳۷۷ برای ادامه تحصیلات به انگلستان رفته بود.
وی در سال ۱۳۹۷ از وزارت راه و شهرسازی کنار رفت و بعد از آن به عنوان یکی از نامزد‌های جدی شهرداری تهران مطرح شد، اما در نهایت با یک رأی کمتر از پیروز حناچی عقب ماند و نتوانست شهردار تهران شود.
از جمله حوادث پررنگ دوره وزارت آخوندی در زمان ریاست جمهوری روحانی، حادثه قطار در محور سمنان-دامغان بود که نزدیک به ۱۵۰ نفر کشته و زخمی داشت. مزخرف خواندن مسکن مهر از دیگر حاشیه‌های آخوندی در دوران وزارت بوده است. البته او در زمان رأی اعتماد گرفتن از مجلس برای وزارت راه و شهرسازی گفته بود که مسکن حمایتی را ادامه خواهد داد ولی در عمل بر خلاف آن عمل کرد. آخوندی در زمان ارائه برنامه پس از نامزد شدن برای انتخابات اخیر هم باز اعلام کرد که مسکن حمایتی را قبول دارد و آن را ادامه خواهد داد.
آخوندی در دوره دوم وزارت خود طرح مسکن اجتماعی را طرحی برای جایگزینی مسکن مهر اعلام کرد، اما وزیر بعد از او یعنی محمد اسلامی این طرح را رد و اعلام کرد که علت اصلی افزایش حدود ۱۰۷ درصدی قیمت مسکن در سال آخر وزارت آخوندی همین طرح بوده است.
۲-فرزانه صادق مالواجرد ۴۷ ساله
فرزانه صادق مالواجرد دارای مدرک کارشناسی ارشد شهرسازی است و معاونت معماری و شهرسازی وزیر راه و شهرسازی در سال ۱۳۹۷ (محمد اسلامی) را در کارنامه خود دارد. صادق مالواجرد درباره صدور پروانه‌های جدید با شهردار تهران اختلاف داشته و نامه‌های رسمی و غیررسمی وی به خصوص در اواسط سال ۱۴۰۱ مطرح شد و مردم او را با نامه‌هایی که علیه زاکانی در رسانه‌ها منتشر کرد می‌شناسند. او سمت مشاور امور شهرسازی و معماری وزیر راه و شهرسازی دولت سیزدهم را هم در سوابق خود دارد.
۳-پیروز حناچی ۶۰ ساله
پیروز حناچی دکتری معماری خود را از دانشگاه تهران گرفته است. او در دوران جنگ عضو سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸ مشاور وزیر مسکن و شهرسازی (محمد سعیدی‌کیا) بوده است. حناچی در سال ۱۳۹۶ معاون فنی و عمرانی محمدعلی نجفی شهردار وقت تهران و از سال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ شهردار تهران (پس از محمدعلی افشانی) بوده است. محسن هاشمی رئیس شورای شهر وقت تهران یکی از منتقدین حناچی بود و او را فاقد جسارت مدیریتی برای شهرداری دانسته بود.
پیروز حناچی جدا از سوابق مدیریتی در حوزه عمرانی و شهری، در بیست و یکمین جشنواره سینمای ایران برنده تندیس بهترین فیلم مستند بلند برای تهیه‌کنندگی فیلم «زمستان است» شد.
۴- محسن هاشمی بهرمانی (رفسنجانی) ۶۲ ساله
محسن هاشمی دارای فوق لیسانس مهندسی مکانیک از پلی تکنیک مونترال کانادا است. وی به توصیه پدر تحقیقاتی در حوزه ساخت موشک داشته و دوران خدمت سربازی خود را در صنایع موشکی گذارنده است. هاشمی در سال ۱۳۶۸ مدیر دفتر تحقیقات ویژه رئیس جمهور بوده و از سال ۱۳۷۹ تا ۱۳۹۰ مدیریت سازمان قطار شهری تهران را بر عهده داشته است. وی در دوران مدیرعاملی سازمان قطار شهری تهران و حومه با شهردارانی، چون کرباسچی، احمدی‌نژاد و قالیباف همکاری کرده است.
هاشمی یک بار در سال ۹۳ نامزد شهرداری تهران بود که با دو رأی کمتر از قالیباف، موفق به کسب این جایگاه نشد. او بعد از استعفای محمدعلی نجفی در سال ۹۶ برای بار دوم نامزد شد که باز هم نتوانست به عنوان شهردار تهران انتخاب شود. او در دوره پنجم شورای اسلامی شهر تهران با رأی بالایی که از مردم تهران گرفت عضو و رئیس شورای شهر تهران شد.
هاشمی فعالیت‌های اقتصادی زیادی داشته است که مهمترین آن مالکیت دو شرکت فرانسوی در حوزه املاک و ساخت و ساز است.
۵- محمد اسلامی ۶۷ ساله
محمد اسلامی دارای مدرک کارشناسی ارشد مهندسی راه و ساختمان از دانشگاه اوهایو آمریکا و MBA مدیریت جهانی هوانوردی مشترک دانشگاه رویال رودز کانادا و دانشگاه شریف است. اسلامی به مدت ۸ سال مدیرعامل شرکت هواپیماسازی ایران بوده و از سال ۱۳۸۸ تاکنون عضو شورای عالی هواپیمایی کشور است. او همچنین از ۱۳۹۳ تاکنون عضو شورای عالی معماری و شهرسازی ایران است. علاوه بر این اسلامی دارای سابقه‌ای ۴ ساله به عنوان رئیس هیئت مدیره شرکت عمران و مسکن ایران است. مهمترین مسئولیت اسلامی به دوران سه ساله وزارت راه و شهرسازی باز می‌گردد. مرکز ملی ایمنی و بررسی سوانح حمل و نقل در همین دوره تاسیس شد. اسلامی یکی از منتقدان جدی سیاست‌های عباس آخوندی بوده است.
اسلامی به دلیل موضوع راه‌آهن خواف-هرات و عدم تردد حتی یک قطار در این مسیر، هک شدن سامانه شرکت راه‌آهن در دوران وزارت وی و عملکرد بنادر و توزیع نامناسب کشتی‌ها بین بنادر مورد انتقاد قرار گرفته است.
۶-محسن پورسیدآقایی ۶۳ ساله
محسن پورسیدآقایی دکترای مهندسی صنایع خود را از دانشگاه تربیت مدرس گرفته است. او ۶ سال مدیرعامل بخش حمل و نقل ریلی شرکت مپنا، ۷ سال مدیرکل نیروی کشش راه‌آهن ایران، ۹ سال معاون ناوگان راه‌آهن ایران، عضو هیئت مدیره راه‌آهن، رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت قطار‌های مسافری رجاء و عضو هیئت مدیره شرکت راه‌آهن، ۳ سال معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل راه‌آهن ایران، ۲ سال معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران و مدیرعامل سازمان حمل و نقل و ترافیک تهران در دوران شهرداری محمدعلی نجفی، سید محمدعلی افشانی و پیروز حناچی بوده است.
پورسیدآقایی اگرچه در حوزه حمل و نقل و مخصوصاً بخش ریلی سوابق اجرای زیادی دارد، اما با توجه به اینکه حوزه حمل و نقل وزارت راه و شهرسازی کلان‌تر از حوزه ریلی است و همچنین حوزه‌های بزرگ و کلیدی دیگری، چون مسکن هم در ذیل آن قرار دارد؛ منتقدین معتقدند که او با توجه به نداشتن سابقه در بخش مسکن، گزینه مناسبی برای این وزارتخانه نیست.
۷- عبدالکریم حسین‌زاده ۴۴ ساله
عبدالکریم حسین‌زاده دارای مدرک کارشناسی ارشد شهرسازی از دانشگاه علم و صنعت ایران است. از سوابق وی می‌توان به مشاور و مدیر شهرسازی در چند شرکت، مشاور بنیاد مسکن استان کردستان، رئیس فراکسیون حقوق شهروندی مجلس و نمایندگی مجلس در سه دوره نهم و دهم و دوازدهم (عضو کمیسیون عمران دوره دوازدهم) از حوزه انتخابیه نقده و اشنویه در استان آذربایجان غربی اشاره کرد.
۸- هوشنگ بازوند ۶۲ ساله
هوشنگ بازوند دانشجوی دکتری برنامه‌ریزی شهری منطقه‌ای است و معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری استان‌های مرکزی، لرستان و همدان و عضویت در هیئت مدیره چند شرکت خصوصی و دولتی را در کارنامه خود دارد. بازوند در دولت حسن روحانی ۴ سال استاندار لرستان و ۴ سال هم استاندار کرمانشاه بوده است.
۹- سعید محمدزاده ۵۷ ساله
سعید محمدزاده دارای مدرک دکتری مهندسی عمران از دانشگاه علم و صنعت ایران است. محمدزاده بیشتر چهره‌ای دانشگاهی است و مهمترین سوابق اجرایی او شامل مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربنا‌های حمل‌ونقل و معاون وزیر راه و شهرسازی در دوران وزارت آخوندی، ۳ سال مشاور معاونت فنی و زیربنایی راه آهن جمهوری اسلامی ایران و ۹ سال مسئول و دبیر کمیته فنی پل‌های راه آهن جمهوری اسلامی ایران است.
۱۰- محمد سالاری ۵۵ ساله
محمد سالاری مدرک دکتری شهرسازی و کارشناسی ارشد مدیریت اجرایی خود را از دانشگاه آزاد گرفته است. سالاری دارای سوابقی، چون عضویت در شورای اسلامی شهر تهران و ریاست کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر تهران و عضویت در کمیته مدیریت شهری دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام است. او البته سوابق رسانه‌ای نیز دارد و مسئولیت روزنامه همبستگی، اسرار، روایت روز و عضویت در انجمن مدیران مسئول روزنامه‌های غیر دولتی کشور را در کارنامه خود ثبت کرده است.
از میان این ۱۰ نفر علاوه بر پورسیدآقایی که به آن اشاره شد؛ افرادی، چون حسین‌زاده، بازوند، محمدزاده و سالاری به دلیل سوابق اجرایی کم مرتبط با وزارت راه و شهرسازی، اقبال چندانی در کمیته انتخاب وزیر راه و شهرسازی نداشته‌اند، اما جدا از این ۱۰ نفر که به عنوان نفرات مورد نظر کمیته معرفی شده‌اند در اینجا دو نفر دیگر را بررسی می‌کنیم.
۱۱- مازیار حسینی ۵۴ ساله
مازیار حسینی دارای دکتری مهندسی عمران گرایش مهندسی سازه و زلزله و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد است. حسینی در زمان وزارت راه و شهرسازی اسلامی ۱ سال معاون مسکن و ساختمان بوده است. از دیگر سوابق او می‌توان به ۲ سال معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران، ۶ سال معاونت فنی و عمرانی شهرداری تهران، ۶ سال جانشینی شهردار تهران در ستاد مدیریت بحران و رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران تهران، ۱۳ سال عضویت در شورای عالی فنی شهرداری تهران، ۳۲ سال عضویت در سازمان نظام‌مهندسی شهر تهران، عضویت در انجمن‌های بین‌المللی تونل سازی و مهندسی زلزله ایران و مهندسین عمران آمریکا اشاره کرد. او شخصیتی دانشگاهی و دارای مقالات علمی و نزدیک به ریاست قوه مقننه است.
سوابق اجرایی حسینی شامل طراحی و اجرای بزرگراه امام علی (ع)، بزرگراه طبقاتی صدر، بزرگراه آزادگان، تونل نیایش، تونل امیرکبیر و موارد دیگر در شهر تهران همچنین مواردی، چون طراحی و اجرای دریاچه شهدای خلیج‌فارس (چیتگر)، نوسازی ۱۲ هزار تاکسی و حذف کامل پیکان از خطوط تاکسیرانی تهران و تهیه نقشه گسل‌های شهر تهران در مقیاس کاربردی است.
حسینی در سال ۱۴۰۰ به عنوان یکی از گزینه‌های شهرداری تهران مطرح شد، اما در آن دوره برخی رسانه‌ها با عنوان «اصلاح‌طلب دیروز و انقلابی امروز» او را نقد کردند. همچنین برخی از رسانه‌ها، تعدادی از پروژه‌های حسینی مانند پل طبقاتی صدر را مورد انتقاد قرار دادند و معتقد بودند این طرح با هزینه ۱۳۰۰ میلیارد تومانی به هدف خود نرسیده و از آن به عنوان یک پروژه ناموفق یاد می‌کنند.
۱۲-فریدون درویش‌زاده
درباره سن و تحصیلات فریدون درویش‌زاده اطلاعاتی در دسترس نیست. او از سال ۱۳۷۲ تا ۱۳۷۶ شهردار تبریز بوده و در سال ۱۳۷۶ با حکم حسن حبیبی به عنوان مدیر عامل سازمان ملی زمین و مسکن منصوب شده بود. درویش‌زاده که از چهره‌های نزدیک به علی عبدالعلی‌زاده رئیس ستاد انتخاباتی مسعود پزشکیان است سابقه معاونت وزیر مسکن در دهه ۸۰ را دارد. او مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران هم بوده است.
سخن پایانی
در این یادداشت ۱۰ نفر معرفی شده از طرف کمیته و دو نفر دیگر که نزدیک به رئیس مجلس و رئیس ستاد انتخابات مسعود پزشکیان هستند را مورد بررسی قرار دادیم. به طور کلی عملکرد کمیته وزارت راه و شهرسازی از این جهت که چهره‌های کارآمد دیگری را معرفی نکرده قابل انتقاد است و به همین دلیل گمانه‌زنی‌هایی از معرفی وزیر راه و شهرسازی خارج از ساز و کار شورای راهبری و کمیته راه و شهرسازی مطرح است.
موضوع دیگری که درباره انتخاب وزیر راه و شهرسازی وجود دارد؛ حضور افرادی، چون علی نیکزاد، محمدباقر قالیباف و محمد منان رئیسی در مجلس شورای اسلامی و وجود قوانینی، چون جهش تولید مسکن است که احتمالاً نظر و رأی این افراد در انتخاب وزیر تأثیرگذار خواهد بود.
علاوه بر موارد فوق، زمزمه‌هایی از سطح کلان تصمیم‌گیری مبنی بر تفکیک دو حوزه وزارت راه و شهرسازی به دلیل تخصصی بودن هر دو این حوزه به گوش می‌رسد. چون به هر حال وزیری که برای این وزارتخانه انتخاب می‌شود احتمالاً در یکی از این موضوعات قوی و در زمینه دیگر تخصص کمتری دارد و یافتن فردی که در هر دو حوزه متخصص باشد بسیار دشوار است. تفکیک این دو حوزه از یک طرف همسو با تخصص‌گرایی و از طرف دیگر دارای هزینه است به همین دلیل نیاز به بررسی دقیق و هزینه و فایده دارد. اما در نهایت مهمترین محور اهمیت این وزارتخانه کلیدی است که بر زندگی مردم اثر عمیقی دارد.
به بیان دیگر وزارت راه و شهرسازی با موضوعاتی، چون چالش بزرگ مسکن چه در بخش اجاره چه در بحث تملک، پیش‌بینی‌های مربوط به هواشناسی و لزوم نوسازی و بروزرسانی تجهیزات آن، راه‌ها و نقاط حادثه‌خیز، کریدور‌ها و دسترسی مردم به حمل و نقل عمومی اعم از هواپیما، اتوبوس و قطار مواجه است بنابراین لازم است فردی برای این وزارتخانه انتخاب شود که توانمندی مدیریت مطلوب همه این حوزه‌ها را داشته باشد و بتواند چالش‌ها را رفع و تهدید‌ها را تبدیل به فرصت کند.
انتهای پیام/