به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و هنر برنا؛ از زمانی که مسعود پزشکیان رئیس جمهور منتخب مردم برای دولت چهاردهم شد مسأله انتقال پایتخت را مطرح کرد، موضوعی که بارها توسط رئیس جمهورهای دیگری نیز مطرح شده بود و در برخی موارد نیز تا حدودی در دست اعمال قرار گرفت اما در نهایت انجام نشد. در همین راستا علی نیکبخت به عنوان یک مستندساز مسأله محور با حمایت خانه مستند در چندین قسمت موضوع انتقال پایتخت را مورد بررسی قرار داد که این مستندها می‌توانند چرایی و چگونگی انجام این کار را به خوبی ارزیابی کنند. به همین بهانه با علی نیکبخت؛ کارگردان مستند «انتقال پایتخت» گفتگو کردیم و وی در مورد این مستند به خبرنگار برنا گفت: مساله انتقال پایتخت یک مساله ملی است. کشورهایی که در حال توسعه و متروپولیتن هستند به معنای اینکه نفت دارند و به دنیا می‌فروشند. در واقع یک ثروت ملی و پول زیادی دارند. این انباشت سرمایه، زمانی که یک برنامه بلند مدت وجود نداشته باشد برای کشورها بحران طراحی میکند.
وی ادامه داد: از قبل انقلاب اسلامی برای انتقال پایتخت از تهران به شهر دیگری تمایل وجود داشته است اما برای این تغییر نتوانسته اند به یک فکر همه جانبه و عزم ملی برسند. در دوره مرحوم رضا هاشمی، مرحوم کازرونی که وزیر وقت مسکن و شهرسازی بود، یک پرونده بسیار مفصلی را با مرحوم هاشمی مورد مطالعه قرار دادند که در مستند انتقال پایتخت» هم آمده است. در این پرونده امکانپذیری مسأله را مورد مطالعه قرار دادند. آن زمان که این مستند را ساختیم همه اعضای این پرونده در قید حیات بودند و ما با همه آنها گفتگو کردیم. جاهایی میان زنجان و آذربایجان شرقی، استان فارس از جمله مکان های بودند که دشت و مسطح بودند و هم دسترسی به آب وجود داشت که مورد مطالعه قرار گرفت که در همان زمان هم امکان جابجایی را نفی می کردند. نه اینکه هویت این کار رو نفی کنند بلکه امکان پذیری آن را به دلیل هزینه های سنگین و گرفتاری های کشور نفی می کردند.
این مستندساز بیان کرد: ذات حرفی که مسعود پزشکیان می زند غلط نیست اما آیا امکان آن وجود دارد؟ اگر قرار است پروژه های خصوصی برای یکسری نهادها طراحی و تعریف شود که بحث دیگری است اما اگر مسأله این است که در حال حاضر امکان این ماجرا وجود دارد باید بگویم با وجود تحریم های که هست، کلافگی ها و تورمی که وجود دارد، عملی کردن این ماجرا ممکن نیست. همه این موضوع را بپذیریم و تصمیم شتابزده نگیریم. بخش خصوصی در شرایط غیرتحریم از این موج ها استقبال می کند برای اینکه منافع خوبی برای آن دارد.
نیکبخت بیان کرد: آقای کلیوند در مجلس یک گفتگویی را با ما انجام داد که در آن سازمان های دولتی تهران را می شمارد و آن ها را دسته بندی می کند و به این اشاره می کند که برای جا به جایی این سازمان ها باید فکرهای اساسی کرد. باید به مسأله فکر کرد و به صورت تدریجی به سمت آن رفت چراکه امروزه تهران در بن بست های بسیار متفاوتی زیست می کند. از بن بست های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی گرفته تا بن بست های سیاسی! تهران باید از این بن بست ها خلاص شود.
وی افزود: ما در قسمت های ٣ و ۴ مستند «انتقال پایتخت» مطالعات تطبیقی انجام دادیم و ای موضوع را با جاهای مختلف دنیا مقایسه کردیم. مثلا برزیل را مورد بررسی قرار دادیم و دیدیم جنس تغییراتی که در پایتخت جدید این کشور رخ داده به گونه ای است که تحرکات اعتراضی در آن دیده نمی شود. لاین خیابان ها باز است، خیابان ها بزرگ هستند. به تمام بخش های این ماجرا فکر کرده اند. اگر عزم ملی وجود داشته باشد شاید در عرض دو دهه بتوان این اتفاق را در کشور ایران نیز رقم زد.
علی نیکبخت خاطرنشان کرد: از اواسط ده دهه ٨٠ تا اواسط دهه ٩٠ بزرگترین و کاربردی ترین شهر در کشور تهران بوده است. من فکر میکنم شتابزدگی که آقای پزشکیان در امر انتقال پایتخت دارد نتیجه پیشنهادهای آقای قالیباف است. آقای قالیباف ید طولایی در اجرا دارد و اگر مناظرات انتخاباتی مراجعه کنید به انتقال پایتخت در کنار آب های خلیج فارس هم اشاره کرده بود.
وی در پایان تاکید کرد: برای این کار باید شهر جدید ساخته شود و هیچ کدام از شهرهایی این کار مناسب این کار نیست. این کار شدنی است اما امری تدریجی است و هیچ دولتی نباید خللی در این کار ایجاد کند تا بتوان طی تقریبا دو دهه این کار را عملی کرد.
انتهای پیام/