به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا، الناز کیوانی، مدیر دفتر اقتصاد و فناوری سازمان حفاظت محیط زیست، اظهار داشت: رویکرد سازمان حفاظت محیط زیست معطوف به حفظ ارزش‌های خدمات چندگانه اکوسیستمی است که به واسطه افزایش جمعیت و توسعه نامتوازن، بطور فزاینده‌ای در معرض تهدید قرار گرفته اند. در چنین شرایطی حفاظت مشارکتی سنگ بنای ایجاد یک نظام مدیریتی موفق برای مناطق با ارزش بالای حفاظتی محسوب می‌شود.
کیوانی افزود: مناطق حفاظت شده پتانسیل زیادی در تولید ارزش‌های وابسته به خدمات اکوسیستمی نظیر؛ تولید آب، ترسیب کربن، کیفیت زیستگاه، گیاهان دارویی و همچنین تولید ارزش‌های غیر مستقیم مانند تولید آب برای مصارف خانگی و کشاورزی و تولید برق و... دارند که مدیریت صحیح ارتباط میان این ارزش‌ها و ذی نفعان اعم از جوامع محلی یا بخش اقتصادی، سبب ایجاد و توسعه مشاغل سبز و رشد اقتصادی پایدار در منطقه می‌شود.
وی با اشاره به اجرای طرح ارزشگذاری خدمات اکوسیستمی استان لرستان و نتایج حاصل از آن مبنی بر غنای منطقه حفاظت شده قالیکوه از حیث عرضه خدمات چندگانه اکوسیستمی با ارزش بالای اقتصادی، از پیشبرد طرح تکمیلی با عنوان "امکان‌سنجی اجرای برنامه پرداخت برای خدمات اکوسیستم (PES)، در راستای ایجاد معیشت پایدار در منطقه حفاظت شده قالیکوه استان لرستان"، از سال ۱۴۰۲، خبر داد.
کیوانی ارزیابی ارزش‌های خدمات اکوسیستمی منطقه حفاظت شده قالیکوه در استان لرستان، با رویکرد شناسایی ذی نفعان و از طریق ابزار ارزیابی منافع مناطق حفاظت شده را در راستای تحقق شعار سال "جهش تولید با مشارکت مردم" و "مردمی سازی اقتصاد" حایز اهمیت دانست.
وی دستیابی به یک درک مشترک از ارزش‌ها و منافع خدمات اکوسیستمی در میان ذی نفعان و مدیران، ایجاد بستر همکاری و مشارکت چند جانبه در جهت بهبود فرایند‌های مدیریتی و بکارگیری سازوکار‌های مناسب سرمایه گذاری از طریق بکارگیری ابزار ارزیابی منافع و ارزش‌های مناطق حفاظت شده را از اهداف طرح مذکور برشمرد.
کیوانی در تشریح کاربرد ابراز ارزیابی منافع مناطق حفاظت شده، ادامه داد: طی چندین گام ابتدا ارزش‌های منطقه مورد نظر و ذی نفعان آن ارزش‌ها شناسایی می‌شوند سپس الگوی مناسب جریان میان ارزش‌ها و ذی نفعان به نحوی ترسیم می‌شود که بهره برداری ذی نفعان و اهداف حفاظتی به طور همزمان مورد توجه قرار گیرند.
مدیر دفتر اقتصاد و فناوری سازمان حفاظت محیط زیست اذعان داشت: این ابزار با تهیه فهرست ارزش‌های منطقه حفاظت شده، تحلیل ذی نفعان، سنجش جریان منافع در میان ذینفعان مختلف و تمرکز بر فعالیت‌های اقتصادی سازگار با اهداف حفاظت، به ایجاد توازن و ارتباط منطقی میان مناطق حفاظت شده، جوامع محلی، بخش اقتصادی (کسب و کار) و در نهایت استفاده پایدار از منابع و حفاظت موثر از آن کمک می‌کند.
کیوانی گفت: شناسایی و طراحی کسب و کار و فعالیت‌های اقتصادی بالقوه‌ای که می‌توانند در اقتصاد آینده منطقه نقش داشته باشند، در چارچوب PA-BAT+ و از طریق شناسایی محصولات، خدمات، مصرف کنندگان، زمینه رقابت و مزیت‌های نسبی مرتبط با منافع شناسایی شده، امکان پذیر می‌باشد.
مدیر دفتر اقتصاد و فناوری سازمان حفاظت محیط زیست اصلاح و بازنگری برنامه مدیریت سالانه منطقه بر اساس نتایج حاصل از ارزیابی ارزش‌های منطقه حفاظت شده را از کارکرد‌های این طرح دانست و افزود: میزان پایداری، با در نظر گرفتن نحوه و میزان بهره برداری ذی نفعان از ارزش‌ها و مطابقت آن با اهداف مدیریت منطقه قابل احصا خواهد بود و در صورت لزوم، برنامه ریزی برای تغییر رفتار ذی نفعانی که با استراتژی‌های حفاظت همسو نیستند در دستور کار قرار می‌گیرد.
کیوانی افزود: مناطق حفاظت شده با ارزش بالای خدمات اکوسیستمی به صورت موردی در کشورهای، چون آمریکا، ترکیه، کلمبیا، کرواسی و...، توسط این ابزار مورد ارزیابی قرار گرفته اند به نحویکه پایدارترین حالت میان منافع و ارزش‌های منطقه حفاظت شده، ذی نفعان محلی و فعالیت‌های اقتصادی، مبنای حفاظت منطقه قرار گرفته است.
ابزار PA-BAT توسط صندوق جهانی طبیعت (WWF) و اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) توسعه یافته است و بر جمع‌آوری و پایش دیدگاه‌های ذینفعان محلی از ارزش‌ها و منافع مناطق تحت حفاظت و جریان این منافع به ذینفعان تاکید دارد. راهنمای بکارگیری این ابزار در مناطق تحت حفاظت به زبان فارسی ترجمه و به منظور استفاده علاقمندان منتشر خواهد شد.
انتهای پیام/