به گزارش خبرگزاری برنا از قزوین؛ کنترل عفونت‌های بیمارستانی یک فرآیند پیچیده و مستمر است که نیازمند همکاری همه جانبه تمامی دست‌اندرکاران حوزه سلامت است.
با وجود پیشرفتهای قابل توجهی که در زمینه کنترل عفونت‌های بیمارستانی در استان قزوین حاصل شده است، همچنان چالش‌های جدی وجود دارد که نیازمند توجه ویژه مسئولان و دست‌اندرکاران حوزه سلامت است.
یکی از بزرگترین چالش‌ها، مسئله مقاومت آنتی‌بیوتیکی است که درمان عفونت‌ها را دشوارتر کرده و هزینه‌های درمانی را افزایش داده است.
کمبود پرسنل متخصص و آموزش‌دیده در حوزه کنترل عفونت، یکی دیگر از چالش‌های مهم است که اجرای موفق برنامه‌های کنترل عفونت را با مشکل مواجه می‌کند. علاوه بر این، فرسودگی تجهیزات پزشکی در بسیاری از بیمارستان‌های استان، رعایت نشدن کامل پروتکل‌های بهداشتی توسط برخی از پرسنل و بیماران و همچنین هزینه بالای اجرای برنامه‌های جامع کنترل عفونت، از دیگر چالش‌هایی هستند که در این زمینه با آنها روبرو هستیم.
آگاهی پایین جامعه نسبت به اهمیت بهداشت فردی و نقش آن در پیشگیری از عفونت‌ها، نیز از عوامل مؤثر بر این مسئله است.
برای مقابله با این چالش‌ها، نیاز به همکاری همه جانبه تمامی دستگاه‌های مسئول و همچنین مشارکت فعال جامعه است. تدوین برنامه‌های آموزشی جامع، سرمایه‌گذاری در تجهیزات مدرن، نظارت مستمر بر رعایت پروتکل‌های بهداشتی و افزایش آگاهی عمومی، از جمله راهکارهایی است که می‌تواند در بهبود وضعیت کنترل عفونت‌های بیمارستانی موثر باشد.
کنترل عفونت‌های بیمارستانی در بیمارستان‌های استان قزوین
عفونت‌های بیمارستانی، به عنوان یکی از جدی‌ترین تهدیدات سلامت بیماران بستری، همواره دغدغه اصلی سیستم‌های بهداشتی در سراسر جهان بوده که این عفونت‌ها که در محیط‌های بیمارستانی و به دنبال مراقبت‌های پزشکی ایجاد می‌شوند، می‌توانند روند بهبود بیماران را طولانی‌تر کرده، هزینه‌های درمانی را افزایش داده و حتی منجر به مرگ شوند.
عوامل متعددی از جمله مقاومت آنتی‌بیوتیکی، ضعف سیستم ایمنی بیماران، رعایت نشدن اصول بهداشتی و استریلیزاسیون و وجود تجهیزات آلوده، در بروز این عفونت‌ها نقش دارند. با شیوع همه‌گیری کووید-19، اهمیت کنترل عفونت‌های بیمارستانی بیش از پیش نمایان شد و اقدامات گسترده‌ای در این زمینه صورت گرفت.
بیمارستان‌های استان قزوین در پی شیوع گسترده کرونا، تحولی چشمگیر در کنترل عفونت‌های بیمارستانی تجربه کرده‌اند. با تقویت زیرساخت‌ها، تجهیز بیمارستانها به دستگاه‌های پیشرفته ضدعفونی و اجرای دقیق پروتکل‌های بهداشتی، گام‌های بلندی در جهت حفظ سلامت بیماران برداشته شده است.
برگزاری دوره‌های آموزشی مستمر برای کادر درمان و نظارت دقیق بر رعایت استانداردهای بهداشتی، از دیگر اقدامات مهمی است که در این استان به اجرا درآمده است. به کارگیری فناوری‌های نوین مانند سیستم‌های تهویه هوا با فیلترهای HEPA نیز به طور قابل توجهی در کاهش بار میکروبی محیط‌های بیمارستانی مؤثر بوده است.
این اقدامات جامع و هدفمند، نشان از عزم جدی مسئولان استان قزوین برای مقابله با یکی از چالش‌های مهم حوزه سلامت یعنی عفونت‌های بیمارستانی دارد.
شناسایی به موقع؛ کلید کاهش عفونت‌های بیمارستانی
علیرضا ذوالقدری، دبیر کمیته کنترل عفونت مدیریت درمان تامین اجتماعی استان قزوین، عضو کارگروه کنترل عفونت دانشگاه علوم پزشکی و کارشناس خبره پرستاری، در پاسخ به این سوال که وضعیت عفونت‌های بیمارستانی در استان قزوین چگونه است و چه اقداماتی برای کاهش آن صورت گرفته می‌گوید: «موضوع عفونت‌های بیمارستانی یک شاخص مهم در ارزیابی کیفیت خدمات بهداشتی در سراسر جهان است.
به طور متوسط، سازمان بهداشت جهانی تخمین می‌زند که حدود ۱۰ درصد از بیماران بستری شده در بیمارستانها، به عفونت بیمارستانی مبتلا می شوند که خوشبختانه در ایران، این آمار به کمتر از ۳ درصد رسیده است.
اما این به معنای آن نیست که مشکل عفونت‌های بیمارستانی در کشور ما حل شده بلکه نشان می‌دهد سیستم نظارتی ما هم نیاز به بهبود دارد تا بتوانیم تمام موارد ابتلا به این نوع عفونت‌ها را شناسایی کنیم.»
وی در ادامه با اشاره به وضعیت استان قزوین بیان کرد: در استان قزوین، به ویژه در بیمارستان‌های تحت پوشش تامین اجتماعی و سایر بیمارستان‌های دولتی و خصوصی، با اجرای برنامه‌های مدون و دقیق برای شناسایی بیماران مبتلا به عفونت بیمارستانی، توانسته‌ایم کنترل خوبی بر این مسئله داشته باشیم و در سطح کشور نیز، استان قزوین در رتبه‌های برتر کنترل عفونت‌های بیمارستانی قرار دارد. به عنوان مثال، بیمارستان شفای تاکستان رتبه اول استان را به خود اختصاص داده است»
پس از کرونا، تحولی بزرگ در کنترل عفونت‌های بیمارستانی در قزوین
دبیر کمیته کنترل عفونت استان قزوین، در گفت‌وگو با خبرنگارما، از تحول چشمگیری در کنترل عفونت‌های بیمارستانی پس از شیوع کرونا خبر داد.
وی با تعریف عفونت بیمارستانی به عنوان هرگونه عفونت ایجاد شده در 48 ساعت اول بستری در بیمارستان، به تشریح روش‌های جدید شناسایی و کنترل این عفونت‌ها پرداخت.
ذوالقدری می‌گوید: «قبل از کرونا، بیشتر تمرکز ما بر روی بیمارانی بود که در بیمارستان بستری بودند. اما با شیوع این بیماری و اهمیت بالای کنترل عفونت‌ها، رویکردمان را تغییر دادیم. اکنون علاوه بر نظارت مداوم بر بیماران بستری، به صورت فعال بیمارانی را که از بیمارستان مرخص شده‌اند را نیز پیگیری می‌کنیم».
به گفته وی، تیم‌های ویژه پس از ترخیص بیماران، با تماس تلفنی با آنها، علائم احتمالی عفونت را بررسی می‌کنند. این اقدام منجر به شناسایی 58 درصد از بیمارانی شده است که پس از ترخیص به عفونت بیمارستانی مبتلا شده‌اند.
پیگیری بیماران پس از ترخیص، کلید موفقیت است
ذوالقدری با تأکید بر این جنکته افزود: این روش نه تنها به ما در کنترل بهتر عفونت‌ها کمک می‌کند، بلکه به بیماران نیز اطمینان می‌دهد که حتی پس از ترک بیمارستان، تحت مراقبت هستند.
در واقع، شیوع کرونا باعث شد تا سیستم مراقبتی ما از حالت تدافعی به حالت تهاجمی تغییر کند. با این رویکرد جدید، استان قزوین توانسته است گام‌های بلندی در جهت کاهش عفونت‌های بیمارستانی بردارد.
مراکز دولتی یا خصوصی، کدام بیمارستانها امن‌ترند؟
یکی از باورهای رایج در میان مردم این است که بیمارستان‌های خصوصی محیطی امن‌تر برای درمان هستند و احتمال ابتلا به عفونت‌های بیمارستانی در آنها کمتر است. اما آیا این باور واقعیت دارد؟
علیرضا ذوالقدری، دبیر کمیته کنترل عفونت استان قزوین، در پاسخ به این سوال می‌گوید: با احترام به همه فعالان حوزه سلامت، باید اذعان کرداین تصور چندان دقیق نیست. ما با بررسی دقیق آمار عفونت‌های بیمارستانی در انواع مختلف بیمارستانها، به این نتیجه رسیدیم که تفاوت معناداری بین بیمارستان‌های دولتی و خصوصی وجود ندارد.
وی ادامه می‌دهد: عفونت‌های بیمارستانی به عوامل مختلفی مانند نوع بیماری، سیستم ایمنی بیمار و حتی جنسیت او بستگی دارد. اینکه بگوییم به دلیل ازدحام جمعیت، احتمال ابتلا به عفونت در بیمارستان‌های دولتی بیشتر است، یک تعمیم نادرست است. شاید در شرایط خاص مانند پاندمی کرونا و افزایش مراجعات بیمارستانی، این احتمال اندکی افزایش یابد، اما به طور کلی نمی‌توان این موضوع را به همه بیمارستان‌های دولتی تعمیم داد.
ذوالقدری تاکید می‌کند که انتخاب بیمارستان برای درمان باید بر اساس کیفیت خدمات، تخصص پزشکان و سایر عوامل مرتبط با سلامتی بیمار صورت گیرد و نه بر اساس دولتی یا خصوصی بودن آن.
فرسودگی تجهیزات؛ تهدیدی جدی برای سلامت بیماران
عضو کارگروه کنترل عفونت دانشگاه علوم پزشکی، در این گفت‌وگویی اختصاصی به نقش حیاتی تجهیزات پزشکی در کنترل عفونت‌های بیمارستانی اشاره کرد و گفت: عفونت‌های بیمارستانی یک مسئله چند وجهی است، از ورودی بیمارستان گرفته تا اتاق عمل، همه بخش‌ها در کنترل عفونت‌ها نقش دارند. حتی اگر بهترین پزشکان و پرستاران را داشته باشیم، اما تجهیزات پزشکی به درستی ضدعفونی نشوند، خطر عفونت به شدت افزایش می‌یابد.
ذوالقدری با تاکید بر اهمیت استریلیزاسیون تجهیزات پزشکی، گفت: خوشبختانه کشور ما در زمینه استریلیزاسیون تجهیزات پزشکی پیشرفتهای چشمگیری داشته و تمام بیمارستانها به دستگاه‌های استریلیزاسیون پیشرفته مجهز شده‌اند و وزارت بهداشت نیز به شدت بر این موضوع نظارت دارد.
وی در ادامه به یک نکته مهم اشاره کرد و افزود: اگرچه تجهیزات پیشرفتهای در بیمارستانها وجود دارد، اما فرسودگی برخی از این تجهیزات می‌تواند به عنوان یک عامل خطرناک عمل کند. تجهیزات فرسوده ممکن است به درستی ضدعفونی نشوند و باعث انتشار عفونت شوند. بنابراین، نوسازی و تعویض به موقع تجهیزات پزشکی، یکی از ضروریات کنترل عفونت‌های بیمارستانی است.
کنترل عفونت‌های بیمارستانی؛ یک جنگ همه‌جانبه
علیرضا ذوالقدری در ادامه بر اهمیت یک رویکرد جامع برای کنترل عفونت‌های بیمارستانی تاکید کرد و گفت: کنترل عفونت‌های بیمارستانی، یک کار تیمی است که نیازمند همکاری همه جانبه کادر درمان، بیماران و حتی دولت است و کاهش این عفونت‌ها تنها با تلاش کادر بیمارستانها ممکن نیست، بلکه مشارکت همه افراد جامعه از جمله بیماران و مسئولان را می‌طلبد.
ذوالقدری با اشاره به نقش مهم بهداشت فردی در پیشگیری از عفونت‌ها نیز اظهارداشت: رعایت بهداشت دست و بهداشت فردی توسط بیماران، یکی از ساده‌ترین و موثرترین راه‌ها برای کاهش خطر ابتلا به عفونت است و از سوی دیگر، دولت نیز باید با تامین بودجه کافی برای نوسازی بیمارستانها و تجهیزات پزشکی، به کنترل عفونت‌ها کمک کند.
وی همچنین به مسئله مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها اشاره کرد و گفت: مصرف خودسرانه و بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها، یکی ازعوامل مهم در افزایش مقاومت باکتری‌ها و در نتیجه، کاهش اثربخشی این داروهاست. ایران متأسفانه در مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها رکورددار جهان است و این وضعیت نه تنها خطر ابتلا به عفونت‌های مقاوم به درمان را افزایش می‌دهد، بلکه می‌تواند در آینده، درمان بسیاری از بیماری‌ها را با چالش جدی مواجه کند.
ذوالقدری در پایان تاکید کرد:کنترل عفونت‌های بیمارستانی، یک سرمایه‌گذاری بلندمدت در حوزه سلامت است و هزینه‌هایی که برای کنترل عفونت‌ها صرف می‌شود، در واقع سرمایه‌گذاری برای سلامت جامعه است و با کاهش عفونت‌های بیمارستانی، می‌توانیم از هزینه‌های درمان بسیاری از بیماری‌های مرتبط با این عفونت‌ها جلوگیری کنیم.
انتهای پیام