به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و هنر برنا؛ پوسترهای جشنوارهها (بخوانیم تئاتری و سینمایی) همواره نقشی کلیدی در معرفی رویدادها و جلب توجه مخاطبان ایفا می‌کنند. این آثار گرافیکی علاوه بر وظیفه تبلیغاتی خود آیینه‌ای از هویت و روحیه جشنوارهها هستند.
طراحی یک پوستر موفق باید توانایی بازتاب مفاهیم بنیادی و فضای خاص رویداد را داشته باشد و از طریق ترکیب رنگ‌ها، فرم‌ها و نمادهای بصری، احساسات و انتظارات مخاطب را برانگیزد. به‌عبارتی دیگر، پوستر جشنوارهها (بخوانیم تئاتری و سینمایی) همچون یک دعوت‌نامه بصری عمل می‌کنند که مخاطب را به دنیای هنر و فرهنگ می‌کشانند.
در این راستا، پوستر چهل و سومین جشنواره تئاتر فجر طراحی‌شده توسط مهدی دوایی، نمونه‌ای از این فلسفه طراحی است که روز گذشته ۲۰ دی ماه رونمایی شد. این پوستر با پس‌زمینه‌ای در رنگ کرم ملایم و تندیس جشنواره که در مرکز قرار گرفته، از نظر ترکیب‌بندی نقطه کانونی خود را به‌خوبی معرفی می‌کند. گل‌های بنفش و صورتی که با ظرافت در اطراف تندیس طراحی شده‌اند، علاوه بر ایجاد توازنی بصری، جلوه‌ای آرام و دلنشین به اثر بخشیده‌اند.
طراح مذکور با استفاده از نقوش ساده و هماهنگ و به‌کارگیری خطوط دقیق و طراحی منظم موفق شده است ارتباطی مؤثر بین زیبایی‌شناسی هنری و مفاهیم تئاتری برقرار کند. طراحی پوستر نه‌تنها به‌صورت بصری جذاب است، بلکه به‌طور معنایی نیز پیام جشنواره را به‌طور مؤثر انتقال می‌دهد.
ترکیب‌بندی متوازن، انتخاب‌های دقیق در استفاده از حروف و رویکرد بین‌رشته‌ای در استفاده از عناصر گرافیکی از ویژگی‌های برجسته این پوستر به شمار می‌روند. طراحی با احترام به هویت ملی و فرهنگی ایران، پیوندِ میان تصویر و مفهوم تئاتر را با ظرافت خاصی نمایان کرده است. این پوستر به‌طور کامل نه‌تنها به تئاتر فجر هویت بصری خاصی می‌بخشد، بلکه آن را در چشم مخاطب تبدیل به اثری ماندگار و یادگاری فرهنگی می‌کند.
این اثربخشی بصری پوستر جشنواره تئاتر فجر زمانی آشکارتر می‌شود که آن را با پوستر چهل و سومین دوره جشنواره فیلم فجر مقایسه کنیم. پوستر جشنواره فیلم که توسط ابراهیم حقیقی طراحی شده بود، بلافاصله با موجی از انتقادهای شدید روبه‌رو شد. تصویری که از رقیه چهره‌آزاد، بازیگر فیلم مادر ساخته علی حاتمی به نمایش گذاشته بود، به‌دلیل ناهماهنگی‌های بصری، ضعف در ترکیب‌بندی و استفاده نابجا از رنگ‌ها، نتوانست مفاهیم جشنواره را به‌خوبی منتقل کند. واکنش منفی گسترده‌ای که به این پوستر صورت گرفت، منجر به انتشار بیانیه‌ای رسمی از سوی مسئولان جشنواره شد که در آن اعلام کردند پوستر به زودي اصلاح خواهد شد.
لذا شرایط تا جایی پیش رفت که ابراهیم حقیقی در واکنش به انتقادات در یادداشتی نوشت: «هیچ‌گاه تصور نمی‌کردم پوستر از کتاب و جلد کتاب اهمیت بیشتری پیدا کند. پوسترهای جشنواره‌های فجر در سال‌های اخیر همواره خبرساز بوده‌اند. خشم مردم از طراحی‌های زشت قابل درک است. اگرچه تغییرات نادرست توسط گروهی دیگر انجام شده، اما مسئولیت طراحی این پوستر را بر عهده می‌گیرم.»
این اتفاق نشان داد که در طراحی پوستر جشنواره فیلم، نه‌تنها هویت بصری در اولویت قرار نداشته بلکه اثری ارائه شده که نتوانسته است پیام جشنواره را به‌درستی به مخاطب منتقل کند. در مقابل، پوستر چهل و سومین جشنواره تئاتر فجر، با استفاده از سادگی و هماهنگی در انتخاب عناصر بصری، نه‌تنها از پیچیدگی‌های اضافی دوری کرده، بلکه به‌خوبی حس و حال جشنواره را منتقل می‌کند. در واقع، طراحی این پوستر در دنیای پوسترها می‌تواند درس‌آموز سینما باشد.
پوسترها معمولاً به‌عنوان آثاری موقتی شناخته می‌شوند که وابسته به زمان و موقعیت خاص خود هستند،ط اما برخی از آن‌ها همچون پوستر جشنواره تئاتر فجر، می‌توانند در حافظه جمعی جامعه جای بگیرند. این آثار فراتر از تبلیغات ساده به‌عنوان بازتاب‌دهندگان هویت فرهنگی و هنری یک رویداد عمل می‌کنند و می‌توانند لحظاتی از تاریخ فرهنگی را در ذهن مخاطب ثبت کنند.
پوستر چهل و سومین جشنواره تئاتر فجر با استفاده از ترکیب دقیق و هماهنگ عناصر بصری، انتخاب رنگ‌های گرم و ملایم و استفاده هوشمندانه از تندیس جشنواره به‌عنوان محور طراحی، توانسته است به اثری تأثیرگذار و ماندگار تبدیل شود. این طراحی نه‌تنها جشنواره را در ذهن مخاطب ثبت می‌کند بلکه با ایجاد پیوندی هماهنگ میان هنر و جامعه بر اهمیت گرافیک در معرفی رویدادهای فرهنگی تأکید دارد.
در دنیای امروز که تبلیغات و طراحی گرافیک نقش بی‌بدیلی در ارتباطات اجتماعی دارند، چنین آثاری می‌توانند به‌عنوان نمونه‌هایی موفق در بازآفرینی مفاهیم هنری و انتقال آن‌ها به جامعه عمل کنند.
انتهای پیام/