ورزش، بهویژه در کشورهای در حال توسعه، نه فقط یک سرگرمی یا رقابت، که بخشی از هویت ملی و سرمایه اجتماعی است. اما این سرمایه گرانبها در ایران سالهاست که زیر سایه پدیدهای مخرب و ریشهدار نفس میکشد: *دلالان ورزشی*.
دلالان ورزشی تنها واسطههای نقل و انتقال یا هماهنگکننده قراردادها نیستند؛ آنان در بسیاری از موارد، بازیگردان پشت پرده تصمیمات کلان و ریز سیاستهای ورزشیاند. از تعیین سرمربی و بستن فهرست بازیکنان و جابهجایی میلیاردی قراردادها گرفته تا فشار بر مدیران و متولیان ورزش با اهرم رسانه، همه و همه در مسیری هدایت میشود که منافع شخصی تضمین شود، نه رشد و تعالی ورزش شهر، استان و یا کشور
آسیب حضور این افراد، محدود به حیفومیل منابع مالی یا ایجاد فضای ناسالم در باشگاهها نیست. بزرگترین خسارت، نابودی شایستهسالاری و بیاعتبار کردن فرآیندهای فنی است. جایی که استعداد واقعی قربانی روابط پشت پرده میشود، امید جوانان به عدالت ورزشی فرو میریزد و اعتماد هواداران به سیستم از بین میرود.
این افراد و یا گروه ها، وقتی دستشان از منافع شخصی و جریانهای مالی پشت پرده کوتاه میشود، به جای پذیرش واقعیت، مسیر دیگری را در پیش میگیرند؛ آنها با تخریب چهرهها، زیر سوال بردن مدیران سالم، توانمند، تحول گرا و ایجاد فضای ملتهب در افکار عمومی، تلاش میکنند با فشارهای پیدا و پنهان، دوباره به جایگاه پیشین خود برگردند. این رویکرد نه تنها به اعتبار متولیان ورزش لطمه میزند، بلکه برنامههای اصلاحی و توسعهای را نیز با اخلال جدی مواجه میکند.
راه مقابله با این آفت، صرفاً در شعار و بخشنامه خلاصه نمیشود. شفافسازی قراردادها، تدوین آییننامههای سختگیرانه در حوزه نقل و انتقالات، و ایجاد سیستمهای نظارتی مستقل و پاسخگو، اطلاع رسانی پشت پردهها و روشن کردن افکار عمومی نسبت به اقدامات این افراد مخرب تنها بخشی از اقداماتی است که میتواند این چرخه فساد را بشکند. بدون اراده جدی مدیران و حمایت افکار عمومی، هر اصلاحی نیمهکاره خواهد ماند.
ورزش کشور برای رشد و قهرمانی، نیاز به میدان شفاف و عاری از نفوذ دارد. دلالان ورزشی اگرچه سالها از خون این پیکر تغذیه کردهاند، اما با بیداری مدیران، رسانهها و هواداران، میتوان رگهای نفوذشان را بست و فرصت را به آنهایی داد که شایستهاند، نه آنهایی که «به هر قیمتی» میخواهند در صدر باشند.