به گزارش برنا؛ جامعه عشایری ایلام اگر چه تنها ۱۱ درصد جمعیت استان را تشکیل میدهد اما با تولید سالانه ۱۰۰ هزار تُن محصول ثروتی برابر هفت هزار میلیارد تومان خلق میکند، قشری که ثابت کرده «سیاهچادر» کارگاه بزرگ تولید ملی است.
۹۰ کیلومتر که از هیاهوی شهر ایلام فاصله بگیری و دل به جادههای پر پیچ و خم اما زیبای غرب استان بسپاری، به دشتهایی میرسی که تاریخ و طبیعت در آن همآغوش شدهاند.
اینجا منطقه «میمک» دیار مقاومت دیروز و عرصه تولید امروز است.
در دل این دشتهای سخاوتمند، زندگی رنگ و بوی دیگری دارد، اینجا از ترافیک، آلودگی و زرق و برق شهری خبری نیست، اما تا دلت بخواهد «کار» هست و «برکت».
در دشتهای پهناور میمک، جایی که آسمان به زمین نزدیکتر است، زنان و مردان عشایر ایلام هنوز خورشید سر نزده، بیدار میشوند تا چرخه اقتصاد استان را بچرخانند.
اینجا ساعت به وقت «تلاش» کوک شده است.
وارد یکی از سیاهچادرهای عشایری میشویم، بوی هیزم سوخته و نان تازه مشام را پر میکند.
همه چیز بوی اصالت میدهد، میزبان ما «احترام خانم» و همسرش هستند؛ زوجی از تبار ۱۰ هزار خانوار عشایری ایلام که واژه «خستگی» در برابر همتشان رنگ میبازد.
برخلاف زندگی شهری که آغاز روز با طلوع خورشید معنا مییابد، در تقویم روزانه «احترام خانم»، روز کاری خیلی پیشتر از بیدار شدن خورشید آغاز شده است.
دستانش که حکایت از سالها کار و زحمت دارد، با مهارتی عجیب مشغول کار است.
او در حالی که مشغول آمادهسازی مقدمات دوشیدن دامهاست، به خبرنگار ایرنا میگوید: زندگی عشایری خواب و بیداریاش با طبیعت تنظیم نیست، با نیاز دام و تولید تنظیم است.
این زن عشایر ایلام میافزاید: هر روز ساعت ۴ صبح بیدار میشویم، هنوز ستارهها در آسمان هستند که من و همسرم کار دوشیدن شیر را شروع میکنیم.
احترام خانم نماد زن ایلامی است، زنی که مدیریت اقتصاد خانواده را بر عهده دارد.
او با افتخار به محصولات چیده شده در گوشه چادر اشاره میکند و میگوید: ما اینجا مصرفکننده نیستیم. تمام این کره محلی، روغن حیوانی (روغن کرمانشاهی)، کشک، ماست، دوغ و پنیر حاصل دسترنج خودمان است.
باید شیر را تبدیل کنیم، مشک بزنیم، ماست ببندیم تا بتوانیم نان حلالی سر سفره بچهها بگذاریم.
کمی آنطرفتر، همسر احترام خانم مشغول رسیدگی به دامهاست.
چهرهاش آفتابسوخته است اما لبخندی از سر رضایت بر لب دارد.
او پیوند خود و همسرش را فراتر از یک زندگی مشترک معمولی میداند و میگوید: در زندگی عشایری، زن و مرد دو بال پروازند.
همسر احترام خانم میافزاید: اگر همسرم نباشد، این زندگی یک روز هم دوام نمیآورد، او همپای من در سرما و گرما زحمت میکشد.
وی یادآور میشود: خدا را شکر که با داشتن سه فرزند و چنین همسری، با وجود تمام سختیها، احساس خوشبختی میکنم.
روایت این زوج، تنها برشی کوتاه از یک تابلوی بزرگ و باشکوه اقتصادی در استان ایلام است.
شاید در نگاه نخست، زندگی عشایری ساده و سنتی به نظر میرسد اما وقتی پای آمار و ارقام به میان میآید، عظمت کار آنان نمایان میشود.
مدیرکل امور عشایر ایلام در این باره اظهار کرد: استان ایلام با برخورداری از مراتع غنی و دشتهای حاصلخیز از جمله «میمک»، یکی از قطبهای اصلی عشایری در کشور است.
فرشاد یاسمی بیان کرد: این استان میزبان ۱۰ هزار خانوار عشایری با جمعیتی افزون بر ۶۰ هزار نفر است.
وی با اشاره به این که زندگی عشایری نماد بارز «اقتصاد مقاومتی» است، افزود: این قشر زحمتکش با کمترین هزینه بالاترین میزان بهرهوری دارد.
مدیرکل امور عشایر ایلام بیان کرد: آمارها نشان میدهد که عشایر استان سالانه افزون بر ۱۰۰ هزار تُن انواع فرآوردههای دامی تولید میکند که این حجم از تولید، نقش تعیین کنندهای در امنیت غذایی استان و کشور دارد.
یاسمی در باره ارزش ریالی تولید عشایر ایلام یادآور شد: بر اساس برآوردهای کارشناسی، ارزش ناخالص تولید سالانه عشایر استان حدود هفت هزار میلیارد تومان است.
وی بیان کرد: این رقم شامل تولید گوشت قرمز، شیر خام، کشک، روغن حیوانی (روغن کرمانشاهی)، پشم و صنایع دستی است که به طور مستقیم وارد چرخه بازار میشود.
نکته شگفتانگیز ماجرا ارزش ریالی این تولیدات است، چرخش مالی حاصل از دسترنج عشایر ایلام نشان میدهد سیاهچادرهای عشایری، بنگاههای اقتصادی کوچک اما پربازدهی هستند که بدون کمترین وابستگی ارزی و با تکیه بر مراتع خدادادی استان، ارزش افزوده خالص تولید میکنند.
دشت میمک و دیگر مناطق عشایری ایلام، اکنون جایگاه استان را به عنوان یکی از قطبهای اصلی دامپروری مولد در کشور تثبیت کردهاند.
تولید روغن حیوانی مرغوب که شهرت جهانی دارد، به همراه گوشت قرمز با کیفیت و صنایع دستی پشمی، سبد محصولات این استان را متنوع کرده است.
خورشید حالا در آسمان میمک خودنمایی میکند و گلههای دام راهی مراتع میشوند.
«احترام خانم» و هزاران زن عشایر دیگر، مشکها را آماده میکنند تا شیر دوشیده شده را به «طلای سفید» (لبنیات) و سپس به ثروت تبدیل کنند.
آنها نه تنها حافظان سنتها و فرهنگ اصیل ایلام هستند، بلکه سربازان خط مقدم امنیت غذایی و اقتصاد مقاومتیاند.
حمایت از این قشر، تامین زیرساختهایی چون آب، راه و پنلهای خورشیدی، کمترین کاری است که میتوان برای تداوم این نبض تپنده اقتصادی انجام داد.
اینجا در ۹۰ کیلومتری ایلام، زندگی جریان دارد و «نان حلال» در تنور همت عشایر پخته میشود.