به گزارش برنا به نقل از جام جم، پس از پاییزی خشک و نگرانکننده، بارشهای اخیر در برخی نقاط کشور، توجهها را به منابع آبی و چشمانداز زمستان جلب کرده و نشانههایی از تقویت سامانههای بارشی زمستانه را آشکار ساخته است.بررسیها حاکی از آن است که بارشهای پاییز امسال نسبت به میانگین بلندمدت، پایینتر از حد نرمال بوده و این کمبود بارندگی، وضعیت نامطلوبی برای منابع آب سطحی و زیرزمینی به وجود آورده است.
کاهش ذخایر آبی در سدها و افت رطوبت خاک، از پیامدهای مستقیم پاییز کمبارش به شمار میرود.براساس پیشبینیهای اقلیمی، انتظار میرود بارشهای زمستانی در مجموع، در محدوده نرمال قرار داشته باشند. این فصل میتواند نقش مهمی در جبران بخشی از کمبودهای پاییز ایفا کند. اگرچه بارشهای اخیر میتواند نویدبخش بهبود نسبی شرایط باشد، اما واقعیت کمآبی کشور ایجاب میکند این امید با نگاه محتاطانه و برنامهریزی دقیق همراه شود چراکه زمستان نرمال، تضمینی برای عبور بدون دغدغه از بحران آب نخواهد بود. مدیریت مصرف آب و آمادگی برای سناریوهای کمبارش، همچنان یک ضرورت جدی است.
صادق ضیائیان، رئیس مرکز ملی پیشبینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی کشور با اشاره به وضعیت هوا در زمستان میگوید: «بارشهای زمستانی در حد نرمال فصل میتواند برای برخی مناطق معمولی ارزیابی شود، اما این بارشها بهگونهای نیست که بتواند کمبود منابع آبی را جبران کند. این کمبود منابع نتیجه حدود چهار سال خشکسالی است و جبران آن تنها با بارشهای زمستانه دور از انتظار خواهد بود.»
اینکه کمبود بارشهای پاییزی در زمستان جبران میشود، پرسشی است که این روزها در ذهن کارشناسان این حوزه مطرح است. ضیائیان دراین خصوص عنوان میکند: «بخشی ازاین کمبود جبران میشود. هماکنون نیز در برخی استانها، بهویژه استانهای جنوبی مانند هرمزگان، کرمان، فارس و بوشهر، تا حدودی این جبران رخ داده است.»
برخی کارشناسان تأکید دارند که بارش برف نقش مهمی در تأمین منابع آبی دارد. رئیس مرکز ملی پیشبینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی در این خصوص کشور میگوید: «از اواسط هفته جاری، در ارتفاعات کشور بارشهایی خواهیم داشت. بهعنوانمثال، از فردا سامانهای وارد کشور میشود که عمدتا مناطق غرب و شمالغرب را تحت تأثیر قرار میدهد و بخش قابلتوجهی از بارشها بهصورت برف خواهد بود.»
آنطور که او توضیح میدهد در تهران بارش باران و برف عمدتا در ارتفاعات رخ میدهد. این سامانه همراه با وزش باد خواهد بود که میتواند به کاهش آلودگی هوا کمک کند و تأثیر اصلی کاهش آلودگی نیز ناشی از همین وزش باد است.
در روزهای گذشته، میزان بارشها دربرخی مناطق کشورمطلوب بوده وهمین مسأله باعث امیدواری کارشناسان هواشناسی به بارشهای زمستانه شده است. احد وظیفه، رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور نیز با اشاره به سامانه بارشی اخیر به جامجم میگوید: «در روزهای گذشته، مناطقی ازجمله آبدانان در استان ایلام، قشم و کیش در استان هرمزگان و همچنین بخشهایی از استان کرمان شاهد بارشهای قابل توجهی بودهاند. این بارشها بهویژه در نیمهجنوبی کشور که بخش عمده بارندگی سالانه آنها در فصل زمستان رخ میدهد، میتواند نشانهای مثبت از آغاز یک دوره نسبتا مطلوب بارشی باشد.»
آن طورکه رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور توضیح میدهد: «پیشبینیها نشان میدهد بارشهای زمستانی درمجموع در محدوده نرمال قرار دارند. با توجه به آنکه حدود ۴۴درصد بارش سالانه کشور در فصل زمستان اتفاق میافتد، این امیدواری وجود دارد که بخشی از کمبودهای بارشی پاییز جبران شود. شرایط اخیر بارش در برخی مناطق جنوبی، چشمانداز رسیدن به نتایج مفید در پایان فصل زمستان را تقویت کرده است.»
بااینحال، او نسبت به وضعیت استانهایی مانند تهران هشدار میدهد و میگوید: «شدت کمبارشی در این مناطق به حدی بوده که حتی در صورت وقوع بارشهای نرمال زمستانی نیز نگرانیها برطرف نخواهد شد. بارشهای زمستانه در دامنههای البرز بهویژه در بهمنماه، با ریسک همراه است و مشخص نیست بتواند بهطور کامل در حد نرمال محقق شود.» شرایط فعلی منابع آبی در این مناطق بسیار نگرانکننده توصیف شده و حتی تحقق سناریوی نرمال نیز زنگ خطری برای ورود به فصل گرم آینده خواهد بود.
بر اساس بولتنهای اقلیمی، بارشهای پاییزی کشور بهطورکلی کمترازنرمال بوده است. دراینباره رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور یادآورمیشود: «مناطق شمالی کشور بیشترین آسیب را از این وضعیت دیدهاندوبارندگیهای پاییزه دراین نواحی نهتنهاانتظارات رابرآوردهنکرده،بلکه شرایط نامطلوب و مخربی رارقم زده است.»
در مجموع، اگرچه پیشبینی بارشهای نرمال زمستانی میتواند تا حدی امیدوارکننده باشد، اما شدت کمبارشی پاییز، بهویژه در مناطق مرکزی و شمالی، باعث شده نگرانیها همچنان پابرجا بماند. کارشناسان معتقدند مدیریت منابع آب و آمادگی برای فصل گرم آینده باید با حساسیت بیشتری دنبال شود، حتی اگر زمستان پیشرو مطابق میانگینهای بلندمدت باشد.
براساس پیشبینی پنجروزه هواشناسی، امروز شنبه دربرخی مناطق آذربایجانشرقی، آذربایجانغربی، نیمهغربی کردستان، کرمانشاه، ایلام، لرستان، چهارمحال و بختیاری، کهگیلویهوبویراحمد، خوزستان، ارتفاعات غرب و جنوب اصفهان، ارتفاعات کرمان و نیمهشمالی استانهای فارس و بوشهر بارش باران، برف و وزش باد رخ میدهد.
فردا بارش در این مناطق تشدید میشود و گستره آن زنجان، همدان و برخی مناطق قزوین، البرز، تهران، سمنان، مرکزی، یزد، کرمان، هرمزگان، نیمهجنوبی فارس، خراسانرضوی و شمال خراسانجنوبی را فرامیگیرد. دوشنبه بهجز در مناطقی از دامنههای جنوبی البرز، شمال و مرکز در سایر مناطق کشور بارش پیشبینی میشود. سهشنبه نیز در شمالغرب، غرب، جنوبغرب، جنوب، استانهای ساحلی دریای خزر، ارتفاعات و دامنههای شمالی و جنوبی امتداد رشتهکوه البرز و زاگرس مرکزی و شمالی، شمالشرق، شرق و جنوبشرق شاهد بارش خواهیم بود.
شایان ذکر است، بارش در مناطق سردسیر و کوهستانی به شکل برف بوده و در مناطق جنوبی با رعد و برق و احتمال ریزش تگرگ همراه است. همچنین با توجه به افزایش سرعت باد، از امروز تا دوشنبه بارش برف بهویژه در گردنهها و مناطق کوهستانی شمالغرب، غرب و همچنین در امتداد رشته کوه البرز با کولاک همراه خواهد بود.از فردا تا سهشنبه نیز به تناوب در نیمهشرقی کشور، دامنههای جنوبی البرز و مرکز وزش باد شدید رخ میدهد. امروز و فردا در استانهای ساحلی دریای خزر با توجه به وزش باد جنوبی، افزایش نسبی دما رخ میدهد. همچنین دمای هوا از فردا تا سهشنبه در شمالغرب و غرب و سهشنبه در دامنههای جنوبی البرز و جنوبغرب بین ۵ تا ۸ درجه کاهش مییابد.امروز هوای شهرهای پرجمعیت و صنعتی تهران، کرج، اصفهان، اراک و قم بهنسبت آلوده است.