این دیدارها از آن جهت حائز اهمیت تر از دوره های قبلی است که به عنوان رقابت های مقدماتی جام ملت های آسیا سال 2019 هم محسوب می شود و در واقع AFC برای اولین بار با یک دوره مسابقات مقدماتی، تیم های حاضر در دو رویداد مهم را انتخاب می کند و همین عامل سبب شده این بازی ها از اهمیت ویژه ای برخوردار شود.
صرفنظر از اهمیت این بازی ها و رقبایی که در گروه D در کنار ما قرار رگفته اند، این بازی ها می تواند تولدی دوباره برای فوتبال ایران باشد. یک پیغام مستتر در دل تمامی اخبار و حواشی موجود پیرامون تیم ملی که افق آینده تیم ملی را ترسیم می کند و می تواند یک هوای تازه برای فوتبال ملی ما باشد.
این گروه آسان و شرایط اخیر فوتبال ایران سبب شده تا بهترین فرصت برای تماشای یک تیم ملی متفاوت بوجود بیادید. تیمی که با گذشته نزدیک خود تفاوت داشته باشد، متحول شده باشد و چه در بحث نیروی انسانی و چه در بحث فنی و تاکتیکی تفاوت را با تمام وجود احساس کنیم.
به رغم همه مشکلات موجود در فدراسیون فوتبال و امکانات محدودی که وجود دارد اما حضور کارلوس کی روش برای حضور در رقابت های جام جهانی 2018 قطعی شده و اکنون انتظار می رود تحولات تازه ای را در تیم ملی شاهد باشیم.
کی روش در 4 سال گذشت شناخت نسبت کاملی از فوتبال ایران به دست آورده و توانایی های باشگاه ها، مربیان و بازیکنان ما را می شناسد. اگر در چهار سال اول بیشتر وقت او صرف شناسایی نفرات مدنظرش شد انتظار می رود در این دوره شاهد اثرگذاری بیشتری از سوی این مربی باشیم.
کی روش باید طرحی نو دراندازد و هر آنچه که در سالیان طولانی مربیگری اش در سطح اول فوتبال دنیا از منچستریونایتد و رئال مادرید گرفته تا تیم ملی پرتغال را در فوتبال ایران نهادینه کند.
کی روش در چهار سال گذشته بیشترین تمرکز خود را روی سازماندهی و ساختارسازی فوتبال ایران صرف کرد که نتیجه آن نظم تاکتیکی و اتحاد تیمی بود.
حالا وقت آن رسیده که تیم منظم، متحد و روئین تن کی روش، به سمت کمال گرایی حرکت کند و فوتبالی متفاوت را ارائه دهد. فوتبالی که در طول چهارسال پیش روی به اندازه ای پخته شود که در روسیه شگفتی جام ایران لقب بگیرد. تیمی شبیه شیلی یا کلمبیا.
این البته یک آرزوی محال نیست. تیمی که قادر است شیلی شگفتی جام جهانی 2014 را در خاک اروپا مقهور کند، به اندازه ای پتانسیل دارد که با تدوام روند رو به رشد خود و حرکت به سوی کمال گرایی و استمرار آن در روسیه این کیفیت را برابر سایر رقبای درجه اول و دوم فوتبال دنیا تکرار کند.
کارزار مقدماتی جام جهانی بهترین فرصت برای استارت این هدف متعالی است.
هدفی که البته بستر آن دمیدن روحی تازه در کالبد تیم ملی و جاری کردن خونی تازه در رگ های تیم ملی است. تیمی که با گذر تدریجی از نام های تکراری و جایگزین کردن آن با چهره های جوانتر، بی پرواتر، مستعدتر و جسورتر می تواند مسیر رشد را با سرعتی بیشتر طی طریق کند.
تیم ملی کشورمان از میانگین سنی نسبتا بالایی برخوردار است و به رغم خداحافظی یا کنار گذاشتن بازیکنانی چون جواد نکونام، رحمان احمدی، شهاب الدین گردان، سیدمهدی رحمتی، محسن بنگر، سیدهادی عقیلی، احمد آل نعمه، مجتبی جباری، محمد نوری، محمدرضا خلعتبری و ...، کماکان میانگین سنی بالایی دارد. نفراتی چون امیرحسین صادقی، سیدجلال حسینی، آندرانیک تیموریان، پژمان منتظری، خسرو حیدری، مسعود شجاعی و ... در تیم ملی هستند که باعث بالا بودن میانگین سنی تیم می شوند و کی روش باید با تکمیل روند قبلی به فکر نفرات جایگزین برای این بازیکنان باشد. روندی که استارت آن از جام ملت های 2014 آسیا آغاز شد و حالا باید با سرعت بیشتری در تیم ملی ادامه پیدا کند.
نگاهی به ترکیب تیم هایی چون نفت، سپاهان، ذوب آهن، سایپا و حتی تراکتورسازی نشان می دهد فوتبال ما چندان هم از بازیکنان جوان و باآتیه تهی نیست و کی روش می تواند با اتکا به آنها هرچه زودتر دگردیسی و پوست اندازی در تیم ملی را انجام دهد.
اگر این روند زودتر در دستور کار کی روش قرار بگیرد، نفرات تازه وارد هم زودتر با شرایط تیم ملی آداپته می شوند و با آبدیده شدن در چهار سال پیش رو در کارزار مقدماتی جام جهانی 2018، برای رقابت های جام جهانی 2018 و متعاقب آن جام ملت های آسیا 2019 از تجربه و پختی لازم برخوردار خواهند شد تا در روسیه تیمی جوان، بی پروا و البته باتجربه در اختیار داشته باشیم که تنه به تنه بزرگان دنیا بزند.
******************
جلال چراغپور کارشناس فوتبال ایران اعتقاد دارد در مسابقات مقدماتی جام جهانی باید تیم ملی ایران به سمت جوانگرایی برود.
چراغپور در گفت و گو با خبرنگار سرویس ورزشی برنا، درخصوص روند جوان سازی تیم ملی، اظهارداشت: تیم ملی کشورمان برای صعود از این مرحله کار مشکلی ندارد. روی کاغذ خطری تهدیدمان نمی کند گرچه با کی روش به لبنان هم باخته ایم. اصلی ترین کار ایران در مسابقات مقدماتی جام جهانی مرحله بعد است که با تیمهای قوی آسیا تقابل داریم. بنابراین در این مرحله کارمان دشوار نیست اما باید به فکر آینده باشیم.
وی ادامه داد: میانگین سنی تیم ملی ایران قبل از خداحافظی جواد نکونام 4/28 بود. این میانگین برای تیمی که می خواهد 4سال دیگر در جام جهانی بازی کند بالا است و باید تغییراتی در آن رخ دهد. ما می توانیم جوانگرایی کنیم اما همه اعم از مسئولان، مردم و روزنامه نگاران باید بپذیرند که جوانگرایی تاوان دارد. مثل باخت تیم امید به عربستان در آزادی که باید بپذیریم ممکن است با یک تیم جوان نتایج خیلی خوبی نگیریم.
چراغپور افزود: برای جوانگرایی باید استراتژی داشته باشیم. برخی کشورها آنقدر از بازیکنانشان استفاده می کنند تا آنها پیر شوند و نسل دیگری بیایند. برخی از تیمها مثل اماراتی که امسال در جام ملتها سوم شد چند سال قید نتیجه گرفتن را می زنند و تیمی قوی می سازند. به نظر من ما باید برای جوان کردن تیم ملی استراتژی کشور آلمان را دنبال کنیم. آلمانها با تفکر و اندیشه پیش رفتند و تیمشان را جوان کردند. ما مجبوریم که این تیم را جوان کنیم اما چگونه جوان کردن و مدرن اندیشیدن مهم است.
وی درباره جوانگرایی که کی روش در تیم ملی انجام داد، بیان کرد: سبکی که کی روش برای جوانگرایی انجام داد سبک خوبی بود. او طرح دقیقی برای جوانگرایی داشت و تیم ملی را لایه به لایه جوان کرد. بازیکنانی مثل پورعلی گنجی، غفوری، جهانبخش، آزمون و امیری می توانند آینده فوتبال ایران باشند. ما ابزار جوانگرایی را داریم و نحوه استفاده از آن مهم است. به اعتقاد من بهترین فرص است که میانگین سنی تیم پایین بیاید. بهتر است به جای استفاده از لفظ جوانگرایی از پایین آوردن میانگین سنی استفاده کنیم چون جوانگرایی به معنی این است که آنهایی که سنشان بالا رفته را نمی خواهیم. باید بهترین الگو را برای پایین آوردن سن تیم ملی انتخاب کنیم تا بهترین نتیجه را بگیریم.
**************************
وی ادامه داد: شخصا با تغییرات تدریجی موافقم نه اینکه ناگهان ترکیب تیم ملی تغییر کند. گروه ما در مقدماتی جام جهانی آسان است اما نباید دست به کار غیر اصولی بزنیم. بااین حال مقابل تیمهای ضعیف بهترین فرصت است که تیم را جوانتر کنیم.
حاج رضایی افزود: نیروهای جوان باید به تدریج به تیم ملی اضافه شوند. مثلا خسرو حیدری در جام ملتهای آسیا به جای خسرو حیدری بازی کرد و تجربه قاره ای هم به دست آورد. بازیکنان دیگر را هم نباید از چرخه خارج کرد بلکه این اتفاقات به مرور زمان باید رخ بدهد.
حاج رضایی در پایان گفت: برخی بازیکنان هوشمند هستند و زمان خداحافظی از فوتبال را می دانند اما برخی نمی دانند و به وضع بدی از تیم ملی می روند. تیم ملی باید به تدریج جوان شود و نباید در این زمینه عجله کنیم.
**************************
وی ابتدا درباره قرعه کشی مقدماتی جام جهانی و ارزیابی خود از گروه تیم ملی را بیان کرد: در برخورد با قرعه کشی های این گونه دو نگاه وجود دارد. یک دیدگاه به کسانی اختصاص دارد که از بیرون به قدرت تیم ها نگاه می کنند و نظر خود را می گویند. دسته دیگر به مسئولین تیم ها اختصاص دارد. آن ها باید نظر خود را به نحوی بیان کنند که هم احترام تیم های مقابل حفظ شود و هم بازیکنان تیم خودی دچار ترس یا غرور نشوند. به نظر من گروه تیم ملی آسان ترین گروه ممکن است و حتی اگر خود مسئولین هم می خواستند به صورت دستی قرعه را بیرون بیاورند همچنین گروه آسانی نصیب ما نمی شد.
مربی سابق تیم ملی فوتبال کشورمان نظر خود را درباره جوانگرایی در تیم ملی و اینکه آیا الان زمان مناسبی برای سرعت بخشیدن به جوانگرایی در تیم ملی نیست یا خیر گفت: با قرعه ای که نصیبمان شده است می توانیم دو استفاده خوب داشته باشیم. اول اینکه هم می توانیم به مرحله بعد صعود کنیم و این برای ما گارانتی شده است و دوم اینکه می توانیم ضمن اطمینان از پیروزی از بازیکنان جوان تر هم استفاده کنم و این پروسه را که از جام ملت ها آغاز شده با شدت بیش تر ادامه دهیم.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: این اتفاق در صورتی که یک تیم قدر در گروهمان قرار می گرفت تا حدی منتفی می شد ولی با قرعه ای که به ما افتاده امکان ادامه این مسیر وجود دارد.
عضو سابق کمیته فنی فدراسیون فوتبال در مورد اتفاقات اخیر کارلوس کی روش و فدراسیون فوتبال نظر جالبی داشت: من فکر می کنم فدراسیون باید موج سواری را کنار بگذارد و تکلیف خودش و کارلوس کی روش را روشن کند. آقای کفاشیان یا باید یک تصمیم سخت بگیرد و با کی روش قطع همکاری کند یا حداقل به تعهداتش در قبال سرمربی تیم ملی عمل کند.
***************
مربی سابق پرسپولیس درباره گروه بندی تیم ملی ایران در مقدماتی جام جهانی صحبت کرد: در گروه نسبتا آسانی قرار داریم و تنها حریف جدیمان عمان خواهد بود.
وی درباره ادامه جوانگرایی در تیم ملی گفت: به نظرم باید این کار ادامه پیدا کند اما نه به صورت متواتر. باید کاملا آهسته و پیوسته این کار صورت گیرد تا مشکلی در بحث نتیجه برای ما به وجود نیاید.
عبدی در انتها درباره طولانی شدن پروسه ماندن یا رفتن کی روش توضیح داد: باید سریع تر فدراسیون و کی روش تصمیم نهایی را بگیرند و مشکلات را حل کنند. کی روش مربی بسیار بزرگی است و اگر قرار باشد در تیم ملی بماند باید نوع همکاری او و حیطه وظایفش مشخص شود تا در آینده مشکلی به وجود نیاید.
**********************************
یادداشت
مرتضی محصص-کارشناس فوتبال
تیم ملی فوتبال ایران در مسابقات مرحله اول مقدماتی جام جهانی روسیه کار چندان سختی ندارد. اگر بخواهیم حریفان ایران را به میزان بازی سختی که باید مقابلشان به نمایش بگذاریم، ارزیابی کنیم عمان اولین حریف سر سخت ایران محسوب می شود. اگر این تیم آمادگی خوبی داشته باشد، بدون تردید توانایی شکست تیم های بزرگ در آسیا را دارد.این تیم با سرمربیگری پل لی گن که یکی از برترین مربیان فرانسه است تمرینات خود را پیگیری کرده و به مصاف حریفان خود می رود. تیم عمان تدارکات خوبی را برای بازیکنان در نظر می گیرد. هفته گذشته در یک دیدار دوستانه به مصاف استرالیا رفت و این دیدار را باخت اما نکته ای که برای این سرمربی مهم است ارزیابی و محک جدی بازیکنانش است. هر چند که این تیم در بازیهای جام ملتهای آسیا به غیر از کویت، تمام بازیای خود را واگذار کرد اما بازی خوبی را برابر تیم الجزایر انجام داد. تیمی که در رقابتهای جام جهانی مقابل آلمان بسیار پر قدرت ظاهر شد. اگر بخواهیم بازیکنان شاخص در تیم ملی عمان را ارزیابی کنیم، این تیم دروازه بان بسیار خوبی دارد که اکنون در تیم بولتون انگلیس بازی می کند. علی الحبسی بازی ساز بسیار خوبی است و یکی از نقاط قوت تیم عمان محسوب می شود. 16 مهر 94 و 10 فروردین 95 ما با تیم عمان بازی داریم و معتقدم فاصله زمانی 6 ماهه به تیم ملی و کادر فنی کمک می کند تا عمان را ارزیابی کنند و مورد آنالیز قرار دهند. همانطور که اشاره کردم تیم عمان همیشه خطرناک ظاهر می شود. در بازیهای آسیایی تایلند و در زمان سرمربیگری منصور پور حیدری ما یکبار بازی را به عمان واگذار کردیم اما در مسابقات بعدی این تیم را شکست دادیم. بدون شک عمان تیم خوبی است و در حال پیشرفت. نباید بازیکنان عمان را دست کم گرفت.
هند را نباید دست کم گرفت. فوتبال هند با مربیان هلندی کار کرده و طرز تفکر بازیکنان این تیم مانند بازیکنانی که در هلند هستند در حال تغییر است. این تیم با سرمربیگری استفان کونسانتین که اصلیتی قبرسی دارد خود را برای حضور در مسابقات مقدماتی جام جهانی 2018 و جام ملتها آسیا آماده می کند. این تیم بازیکنان شاخصی ندارد و یک تیم معمولی به حساب می آید اما اگر از موقعیت های خود به خوبی استفاده کند، میتواند برایمان خطرناک باشد.
ترکمنستان نیز تیم منظمی است. در گذشته قربان بردیف که در گذشته مربی سردار آزمون نیز بود، هدایت ترکمنستان را بر عهده داشت. این تیم بدون شک از نظم و انضباطی بالایی برخوردار است. تیمهای ترکمنستان، ازبکستان، تاجیستان و قرقیزستان بدون شک با توجه به شرایطی که در شوروی سابق حاکم بود از نظم و انضباط تیمی بالایی بهره می برند و از لحاظ قدرت بدنی با ما برابر هستند. این تیم بازیکن شاخصی در اروپا ندارد.
گوام اگرچه تیم مطرحی نیست اما سرمربی این تیم گری وایت است. با وی در دوره آموزشی که به میزبانی ژاپن برگزار شد، آشنا شدم. تیم گوام تیم مطرحی نیست اما باید مقابل تیم هایی که استیل بازیشان به امریکای جنوبی و رفته هوشیار باشیم.
با توجه به شرایط موجود باید امیدوار باشیم که کی روش در ایران بماند و در صورت ماندن به طور کامل حمایت شود. باید انتظارات کی روش را فراهم کنیم تا قوی تر از سال های گذشته به مصاف حریفان خود برویم و با تدارکات بسیار خوب، فوتبال زیبایی را به نمایش بگذاریم. هر تیمی برای حضور در جام جهانی و یا جام ملتهای آسیا پر قدرت تر ظاهر می شود. تیم ایران نیز نباید از این قاعده مستثنی باشد.
با توجه به گروه ایران بهترین فرصت برای جوانگرایی در تیم ملی بوجود آمده. به عقیده من در این مرحله از بازیها می توان به بازیکنان ذخیره و یا جوان تر میدان داد. اما کادر فنی هر تیمی مختار است که درباره بازی دادن به بازیکنان تصمیم بگیرد.