به گزارش گروه جوان و جامعه خبرگزاری برنا، باید توجه کرد دلیل اصلی جا به جایی، رسیدن به سطح بهتری از زندگیست که اگر این اتفاق بیوفتد می توان گفت این جا به جایی و ترک وطن خوب است اما همیشه اینطور نیست، در بسیاری از موارد تصور افراد از زندگی آرمانی که در مکان جدید برای خود ترسیم کرده اند محقق نمی شود، مانند آنچه در مورد مهاجرت به تهران برای عده ای رخ می دهد، افراد به امید یافتن شغل و دست یافتن به سطح بالاتری از امکانات از شهرستان ها و مناطق مختلف به سمت پایتخت می آیند، اما پایتختی که نه تنها در آن کار نیست بلکه شاید معضلات دیگری هم دارد که گریبانگیر افراد می شود. معضلات این مهاجرت های آرمانی به پایتخت را نیز نباید نادیده گرفت. از هجمه ترافیک تا آلودگی هوا، مشاغل کاذب و زاغه نشینی تا گسترش انواع بزه. برای آنکه با نگاه علمی و کارشناسی ابعاد این موضوع را بررسی کنیم به سراغ یک جامعه شناس رفتیم تا موضوع را برایمان تشریح کند.
دکتر مریم یوسفی، جامعه شناس و استاد دانشگاه در رابطه با موضوع مهاجرت به خبرگزاری برنا گفت: «مهاجرت انواع مختلفی دارد، در متدوال ترین شکل آن، مهاجرت از یک کشور به کشور دیگر و مهاجرت از روستا به شهر را می توان نام برد که مهاجرت از روستا به شهر در شرایطی می تواند برای شهر پیامد هایی داشته باشد و شهر را دچار چالش کند.»
وی در ادامه در رابطه با این پیامد ها افزود: «مهاجرت برای محیط شهری، 2 حالت به وجود می آورد، حالت اول زمانی است که جا به جایی افراد با برنامه ریزی دقیق و به صورت هدفمند انجام شود که در این حالت مسئولان مربوطه در این خصوص کمپ هایی را در اطراف شهر ایجاد می کنند که دارای امکانات اولیه و رفاهی هستند و برای این کمپ ها و این نوع از جا به جایی از ابتدا تا انتهای طرح برنامه ریزی انجام می دهند، معمولا مهاجرت در کشورهای پیشرفته به این شکل است. در اصطلاح علمی به این نوع از جا به جایی، شهرنشینی ارگانیزیشن گفته می شود. حالت دوم زمانی است که مهاجرت هدفمند نیست و بیش از مقدار طبیعی رخ می دهد که این امر سبب حاشیه نشینی می شود. حاشیه نشینی نیز مادر و مولد تمام جرم ها و بزه هاست، با اندکی مطالعه در سطح جامعه و اخبار می‌بینیم که بیشتر قاچاقچی ها و مفسدان اخلاقی در حاشیه شهرها زندگی می کنند و ثمره چنین محیط هایی هستند. مسئولان هم چون خود برنامه ریزی و طرحی برای این نوع از مهاجرت ندارند، بنابر این هیچ مسئولیتی در قبال نیازهای این مناطق به عهده نمی گیرند و نبود امکانات و مزایای ابتدایی سبب می شود این افراد برای تامین معاش در کار خلاف از یکدیگر سبقت بگیرند.»
یوسفی در خصوص تاثیر روانی که مهاجرت بر افراد می گذارد، گفت: «امر مهاجرت باعث می شود افراد مهاجر از ایل و قبیله خود منفک شوند و در زاغه ها یا حلبی آباد ها ساکن شوند، مناطقی که در کمربندی اطراف شهر پخش هستند، این اتفاق و این جدایی باعث می شود گروه مهاجر دچار ازدست دادن هویت و افسردگی شوند، فردی که در شهر خودش مورد احترام همشهری هایش بوده است حالا در مکانی زندگی می کند که حتی کسی او را نمی شناسد، این امر سبب می شود فرد دچار بحران شخصیت شود و به دنبال آن برای یافتن همشهری یا هم ولایتی خود اقدام کند در ادامه این روند بعد از آنکه همشری ها کنار یکدیگر قرار گرفتند چون از وطن خود دور هستند دچار حس قرابت، نزدیکی و همبستگی می شوند، در واقع روح جمعی بین این گروه بسیار بیشتر از ساکنان خود شهر است و بنا بر اقتضای محلی که در آن زندگی می کنند که عموما زاغه و حاشیه است این روح جمعی در جهت کارهای خلاف به کار گرفته می شود.»
این جامعه شناس عواملی که سبب بروز پدیده مهاجرت از روستا به پایتخت می شود را اینطور تشریح کرد: «عوامل مختلفی سبب بروز این پدیده می شوند از جمله فرهنگ چشم و هم چشمی که بین افراد وجود دارد و به نوعی برای در پایتخت زندگی کردن از یکدیگر سبقت می گیرند. مورد بعدی نبود امکانات و فاکتورهای اصلی و اولیه نظیر تجهیزات بهداشتی و تحصیلی در محیط روستایی است، متاسفانه در بعضی روستاها امکانات اولیه وجود ندارد و مورد سوم می توان از تجملات و زرق و برق محیط شهری به عنوان فاکتور دیگری که روند مهاجرت از روستا به شهر را تسریع می کند نام برد و لازم به ذکر است که این افراد معمولا به نحوی مهاجرت می کنند که راه برگشتی ندارند یعنی به طور کلی از دیار خود دل می کنند به همین دلیل مجبور هستند در شهر مقصد با هر شرایطی زندگی کنند و به هر کاری تن دهند که این امر امنیت و اسایش شهر را از بین می برد.»
مریم یوسفی در خصوص اقداماتی که می تواند معضل مهاجرت از روستا به شهر را رفع کند گفت: «باید تلاش کنیم روستاها را به شکلی درآوریم که نه تنها مهاجرت فرست نباشند، بلکه سبب جذب مردم از شهر نیز باشند نظیر اتفاقی که برای کشورهای پیشرفته رخ داد و سبب شد مهاجرفرستی از روستا به شهر متوقف شود اما در کشور ما هیچ تشویقی برای ماندن در روستا نمی کنیم و امروزه در کشور شاهد روستاهایی هستیم که فاقد سکنه اند و ادامه این روند در سال های آتی منجر به از بین رفتن روستاها و روستایی می شود. همچنین جمعیت باقی مانده در روستا هم روبه پیری و سالخوردگی می رود. برای رفع این مشکلات باید امکانات و تمهیدات و برنامه ریزی های اساسی در نظر گرفته شود.»