به گزارش خبرگزاری برنا از لرستان، رودخانه خرم‌آباد که در زبان محلی به آن «گلال» می‌گویند، در سال‌های اخیر به «خرم رود» تغییر نام پیدا کرد.
این رودخانه از ارتفاعات شمالی شهر و از دامنه‌‌های سفید‌کوه و کوه کمر سیاه سرچشمه گرفته است و چندین سر شاخه دارد که طولانی‌ترین آن از دامنه غربی کوه ریمله سرچشمه می‌‌گیرد.
خرم رود با طول ۱۱۰ کیلومتر از میان دره خرم‌آباد با جهتی شمالی‌ـ جنوبی می‌گذرد و شهر را به 2 قسمت شرقی و غربی تقسیم می‌کند
تامین هزینه ساماندهی توسط سازمان ملی زمین و مسکن
استاندار لرستان تصریح کرد: هزینه طراحی و عملیات اجرایی ساماندهی رودخانه خرم آباد از سوی سازمان ملی زمین و مسکن پرداخت خواهد شد و اگر بنا شد خارج از رودخانه اقدامی صورت گیرد هزینه های آن را استانداری لرستان پرداخت می کند.
بازوند مدت زمان عملیات اجرایی طرح ساماندهی رودخانه خرم آباد را حدود سه سال دانست و عنوان کرد: مطابق توافق صورت گرفته با وزارت راه و شهرسازی مسیری که برای ساماندهی رودخانه خرم آباد در نظر گرفته شده است دارای طولی حدود ۱۰ کیلومتر بوده که ممکن است در بحث ساماندهی رودخانه خرم آباد پل های موقت موجود در مسیر این رودخانه جمع آوری شوند و یا در صورت نیاز نسبت به احداث پلهای دائمی اقدام شود.
وی یادآور شد: رودخانه خرم آباد می توانست فرصت خوبی برای توسعه گردشگری باشد ولی متاسفانه در طرح های قبلی بدنبال تبدیل کردن این رودخانه به یک کانال بوده اند و با درست کردن کف بتنی و ایجاد پارکینگ برای رودخانه مشکلات زیست محیطی نیز ایجاد کرده اند.
وقتی مشکلات شهر به گردن رودخانه انداخته می شود
استاندار لرستان به طرح قبلی ساماندهی رودخانه خرم آباد اشاره کرد و با نقد این طرح اظهار داشت: در این راستا چندین جلسه با مسئولان امر در شرکت آب منطقه ای و مشاوران طرح گرفته و مشکلات مورد نظر مطرح شد چرا که با اجرای این طرح رودخانه خرم آباد تبدیل به یک کانال شده است.
.
این رودخانه به علت عبور از مرکز شهر می‌تواند نقش مهمی در مبلمان شهری و همچنین توسعه گردشگری داشته باشد. این در حالی است که به دلیل بی‌توجهی مردم و مسئولان انباشته از زباله و نخاله‌های ساختمانی است. ساماندهی رودخانه خرم رود در سال 1388 به شرکت آب منطقه‌ای استان واگذار شد که متأسفانه پس از گذشت 6 سال شاهد پیشرفت قابل توجه در آن نبوده‌ایم و این پروژه در حال حاضر تعطیل است.
ماجرای تکراری بلاتکلیف بودن و تعطیلی طرح‌های استان به دلیل نبود اعتبار مربوط به یک حوزه نیست، بلکه موضوعی فراگیر است که شامل همه طرح‌های اقتصادی، عمرانی، فرهنگی، گردشگری و دیگر حوزه‌هاست. طرح ساماندهی رودخانه خرم‌آباد هم از این قاعده مستثنا نیست. به نظر می‌رسد با توجه به این موضوع که رودخانه در محدودیت شهری قرار دارد، شهرداری باید متولی ساماندهی آن باشد تا با ایجاد فضای سبز در حاشیه رودخانه علاوه بر بهبود مبلمان شهری بتواند اشتغالزایی و درآمدزایی مناسبی نیز داشته باشد.
فقط 1500متر از رود ساماندهی شد
معاون طرح و توسعه شرکت آب منطقه‌ای لرستان با اشاره به طرح ساماندهی رودخانه خرم‌آباد می‌گوید: مطالعات ساماندهی رودخانه خرم‌آباد که با کارفرمایی شهرداری در حال انجام بود، در شهریور سال 1388 به شرکت آب منطقه‌ای استان واگذار شد.
«علی بیرانوند» در گفت‌وگو با برنا اظهار می‌کند: طرح ساماندهی رودخانه خرم‌آباد در حد فاصل تنگه شبیخون (بالادست خرم‌آباد) تا چم انجیر(پایین دست خرم‌آباد) به طول 35 کیلومتر تهیه شده است. بیرانوند می‌گوید: با گذشت 6 سال از آغاز طرح تاکنون تنها 1500متر از آن ساماندهی شده که مربوط به 6 کیلومتر داخل شهر است.
نبود اعتبار و تعطیلی طرح
این مسئول شرکت آب منطقه‌ای استان مهم‌ترین معضل پیش روی ساماندهی را «نبود اعتبار» عنوان می‌کند و می‌گوید: به دلیل نبود اعتبار، این طرح حرکتی بسیار کند دارد و همین امر موجب شده است پیشرفت فیزیکی آن بسیار کم باشد. بیرانوند ادامه می‌دهد: به دلیل نبود اعتبار، این طرح از یک سال پیش تا حالا تعطیل است.
معاون طرح و توسعه شرکت آب منطقه‌ای لرستان معتقد است که تزریق اعتبارات برای اجرای طرح ساماندهی رودخانه خرم‌آباد به‌صورت قطره چکانی است. =بیرانوند دیگر معضل پیش روی ساماندهی رودخانه خرم‌آباد را همکاری نکردن برخی دستگاه‌ها عنوان می‌کند و می‌گوید: این مسأله هم سبب شده است آن‌چنان که باید نتوانیم عملیات اجرایی را انجام دهیم.
اعتبار مورد نیاز
معاون طرح و توسعه شرکت آب منطقه‌ای لرستان در پاسخ به این پرسش که تاکنون برای ساماندهی رودخانه خرم‌آباد چه مبلغی هزینه شده است، می‌گوید: برای ساماندهی این رودخانه تا حالا 3 میلیارد و 800 میلیون تومان هزینه شده است. بیرانوند تأکید می‌کند: تکمیل این طرح به 25 میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد و چنانچه این مبلغ تأمین شود در مدت 5 سال ساماندهی کل 6 کیلومتر داخل شهر به پایان می‌رسد. بیرانوند اعتبار مورد نیاز برای ساماندهی رودخانه در محدوده خارج از شهر را هم رقم بالایی عنوان می‌کند.
طرح کارشناسی شده است
معاون طرح و توسعه شرکت آب منطقه‌ای استان در پاسخ به برخی انتقادها مبنی بر بتن‌کاری کف رودخانه و کاهش آب‌های زیرزمینی رودخانه هم می‌گوید: اول اینکه این طرح را تعداد زیادی کارشناس تأیید کرده‌اند و دوم اینکه وجود زهکش سبب می‌شود که آب در پایین دست جذب چاه‌ها شود. بیرانوند ادامه می‌دهد: در ضمن بتن‌کاری کف رودخانه تنها در محدوده شهر انجام می‌شود و در خارج از شهر فضای سبز در نظر گرفته شده است.
وی اضافه می‌کند: البته یک سال قبل طرح ایجاد فضای سبز رودخانه خرم‌آباد در محدوده شهر را ارائه کردیم که 90درصد مطالعات آن صورت گرفته است و در صورت اتمام مطالعات، بخشی از فضای رودخانه در محدوده شهر به فضای سبز اختصاص می‌یابد.
وجود پلهای موقت
بیرانوند در پاسخ به ایرادی مبنی بر وجود پلهای موقت روی رودخانه در زمان بارندگی و سیل می‌گوید: خرم‌آباد در 95درصد سال مشکلی ندارد. شاید تنها چند روز بارندگی شدید داشته باشیم که هم‌سطح آب خیلی بالا نمی‌آید و هم این موضوع برای مردم و شهرداری دور از انتظار نیست. وی ادامه می‌دهد: این پل‌ها نقل و انتقال را راحت می‌کنند و بار‌ترافیکی را کاهش می‌دهند؛. هرچند این اقدام برای بلندمدت در نظر گرفته نشده است.
لزوم همکاری دستگاه‌های مرتبط
معاون طرح و توسعه شرکت آب منطقه‌ای استان تخصیص اعتبار کافی و به موقع را از راهکارهای رفع مشکل طرح ساماندهی رودخانه خرم‌آباد عنوان می‌کند.
وی همکاری بین بخشی دستگاه‌های مرتبط مانند شهرداری، راهنمایی و رانندگی، آب‌وفاضلاب و دیگر دستگاه‌ها را هم از دیگر راهکارها مطرح می‌کند. به گفته بیرانوند ساماندهی رودخانه در محدوده داخل شهر به‌صورت برداشت لجن‌ها و خاک‌های اضافی و سپس با جایگزینی قلوه سنگ و نصب لوله‌های زهکشی و بتن‌ریزی قطعات بتن آرمه پیش‌ساخته و درجا انجام می‌شود.
اهداف طرح ساماندهی رودخانه
معاون طرح و توسعه شرکت آب منطقه‌ای لرستان در بخش دیگری از سخنان خود یکی از اهداف اجرای طرح را بهبود وضعیت سیل گذری رودخانه عنوان می‌کند.
بیرانوند فراهم آوردن بستر مناسب جهت امکانات تفریحی و گردشگری را هم از دیگر اهداف این طرح بیان می‌کند و می‌گوید: زیباسازی فضای شهری با توجه به عبور رودخانه از مرکز شهر هم از دیگر اهداف مورد نظر این طرح است. رفع مشکلات زیست‌محیطی و به حداقل رساندن بوی نامطبوع رودخانه در تابستان و مواقع کم‌آب هم از دیگر اهداف این طرح است که وی به آن اشاره می‌کند. جلوگیری از اتلاف بخشی از آب‌های منطقه که در پایین‌دست مسیر جهت مصارف کشاورزی و دیگر موارد استفاده می‌شود هم از دیگر اهدافی است که بیرانوند مطرح می‌کند