سهم ایران از تولیدات علم دنیا به ۱.۵۹ درصد افزایش یافت

به گزارش گروه جوان و جامعه خبرگزاری برنا، ، دکتر محسن شریفی مدیرکل دفتر سیاستگذاری و برنامه ریزی امور پژوهشی وزارت علوم،  در نشست خبری، گفت، با بیان اینکه سنجش و پایش تولید علم بر اساس گزارش های پایگاه های استنادی بین المللی صورت می گیرد، گفت: بر اساس اطلاعات پایگاه استنادی ISI ،جمهوری اسلامی ایران در سال 2012 میلادی 30 هزار و 300 مدرک تولید کرده که در سال 2014 میلادی به 31 هزار و 100 مدرک افزایش یافته است.

وی افزود: همچنین بر اساس همین اطلاعات، ایران در سال 2012 میلادی با کسب سهم 1.38 درصدی جایگاه بیستم دنیا و دوم منطقه و تاکنون در سال 2015  میلادی با کسب سهم 1.59 درصدی جایگاه هجدهم دنیا و دوم منطقه را کسب کرده است.

به گفته وی جایگاه استنادی ایران بر اساس نمایه های ISI تا پایان سال 2014 میلادی، 22 دنیا بوده است.

دکتر شریفی خاطرنشان کرد: همچنین بر اساس اطلاعات پایگاه ISI سهم مقالات محققان ایرانی از مقالات برتر دنیا در سال 2012 میلادی0/82درصد که در سال 2014 میلادی به 1/56درصد ارتقا یافته است.

وی افزود:  بر همین اساس،در سال 2012 میلادی تعداد محققان ایرانی حاضر در جمع دانشمندان یک درصد برتر دنیا بسیار ناچیز بود که در سال 2014 میلادی، 170 دانشمند ایرانی موفق به حضور در لیست یک درصد برتر دنیا شده اند.همچنین در سال 2012 آماری مبنی بر حضور دانشگاه های ایرانی در لیست دانشگاه های یک درصد برتر دنیا وجود نداشت اما در سال 2014 میلادی، 12 دانشگاه موفق به در این لیست شده که در سال جاری میلادی به 13 دانشگاه افزایش یافته است.

مدیرکل دفتر سیاستگذاری و برنامه ریزی امور پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری درخصوص آمار تولید علم ایران در پایگاه استنادی اسکوپوس گفت: در سال 2012 میلادی حدود 40 هزار و 300 مدرک علمی در این پایگاه نمایه شده که در سال 2014 میلادی این میزان به بیش از 41 هزار و 300 مدرک افزایش یافته است.

وی افزود: بر اساس همین اطلاعات،ایران در سال 2012 میلادی رتبه هفدهم و در سال 2014 میلادی رتبه 16 تولید علم جهان را کسب کرده است..

مدیرکل دفتر سیاستگذاری و برنامه ریزی امور پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری خاطرنشان کرد: همچنین بر اساس آمار پایگاه استنادی اسکوپوس ، ایران در تولیدات علمی منطقه در سال 2012 میلادی جایگاه اول را داشته و در سال 2014 میلادی همین رتبه حفظ شده است.

وی تاکید کرد: تجربه خوب دانشگاه ها در بحث آموزش و گستردگی تحصیلات تکمیلی در سراسر کشور طی سال های اخیر موجب شده که وضعیت پژوهش و فناوری کشور رشد مناسبی را داشته باشد.

دکتر شریفی با بیان اینکه توسعه نشریات علمی داخلی به عنوان یکی از زیرساخت های موثر حوزه پژوهش و فناوری یکی از سیاست های سال های اخیر وزارت علوم است،گفت: تاکنون 982 نشریه علمی-پژوهشی و 148 نشریه علمی – ترویجی موفق به کسب مجوز از کمیسیون نشریات وزارت علوم شده اند؛ از این بین 150 نشریه به زبان انگلیسی و مابقی به زبان های فارسی، عربی و روسی منتشر می شوند.

همچنین 60 درصد نشریات در حوزه علوم انسانی منتشر می شوند که نشان می دهد تولید مقاله محققان کشورمان در این حوزه قابل توجه بوده است.البته با توجه به پیچیدگی چاپ مقاله حوزه علوم انسانی در ژورنال های بین المللی، باید نشریات داخلی توسعه یابد.

وی با بیان اینکه از ابتدای سال 1393 دو هدف در کمیسیون نشریات وزارت علوم پیگیری شده است، خاطرنشان کرد: توسعه کمی هدفمند بر اساس طرح آمایش موضوعی نشریات یکی از این اهداف است.بر همین اساس تمامی نشریات مورد تایید وزارت علوم بر اساس سامانه  ارزیابی نشریات وزارت علوم به آدرس Journals.ac.ir که در هفته پژوهش سال 1393 راه اندازی شد، به صورت یکپارچه ارزیابی شدند.

وی افزود: بر اساس نتایج ارزیابی 33 نشریه رتبه A+ ، 411 نشریه رتبه A ، 163 نشریه رتبه B و 446 نشریه رتبه C را دریافت کردند.

دکترشریفی با بیان اینکه نمایه سازی نشریات داخلی در پایگاه های استنادی معتبر دنیا دومین هدف کمیسیون نشریات وزارت علوم محسوب می شود، تصریح کرد: در فاز اول قرار است که نشریات به زبان انگلیسی در اولویت این طرح قرار بگیرند که بر اساس 16 شاخص ISI مورد ارزیابی قرار گرفتند که درنهایت 16 نشریه رتبه A کسب کردند. البته 22 نشریه انگلیسی زبان ایرانی نمایه ISI دارند.

وی افزود: بنابراین در فاز اول باید به گونه ای برنامه ریزی کنیم که با برگزاری کارگاه های آموزشی هر سال 3 تا 5 نشریه موفق به کسب نمایه ISI شوند.همچنین به دنبال این هستیم که نشریات فارسی که زبان دوم دارند، ارزیابی کرده تا کاندیداهای حائز شرایط برای ورود به عرصه بین المللی شناسایی شوند.

دکتر شریفی با بیان اینکه بناداریم حداقل هر سال یکبار نشریات را ارزیابی جامع کنیم، گفت: چنانچه نشریه ای در 3  ارزیابی نتواند رتبه خوبی کسب کند، پس از 3 اخطار کتبی فرآیند لغو مجوز نشریه آغاز خواهد شد.

مدیرکل دفتر سیاستگذاری و برنامه ریزی امور پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با بیان اینکه واحدهای پژوهشی یکی دیگر از زیرساخت های پژوهشی محسوب می شوند، تصریح کرد: واحدهای پژوهشی که از شورای گسترش آموزش عالی وزارت علوم مجوز دریافت می کنند یا دولتی یا غیر دولتی هستند. واحدهای پژوهشی  دولتی یا وابسته به دانشگاه،دستگاه های اجرایی و یا وزارت علوم هستند و غیر دولتی ها نیز یا کاملا خصوصیند و یا وابسته به نهادی عمومی هستند.

وی افزود: هم اکنون 235 واحد پژوهشی خصوصی، 394 واحد پژوهشی دانشگاهی، 47 واحد پژوهشی وابسته دستگاه های اجرایی، 32 واحد پژوهشی وابسته به وزارت علوم و 18 واحد پژوهشی وابسته به نهادهای عمومی فعالیت می کنند.

دکتر شریفی با بیان اینکه توسعه کمی هدفمند بر اساس نیاز و طرح آمایش و کیفی سازی، دو هدف وزارت علوم برای واحدهای پژوهشی است، اظهارکرد: به دنبال این هستیم که تمامی واحدهای پژوهشی به خصوص پژوهشگاه های بزرگ و وابسته به وزارت علوم دارای برنامه راهبردی باشند.الیته انتظار ما این است که واحدهای پژوهشی حلقه واسط دانشگاه ها و نیازهای جامعه را رفع کنند.

وی در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه قطب های علمی جایگاه ویژه ای در تولید علم و فناوری دارند، گفت: هم در سال پایانی سال سوم فعالیت قطب های علمی در کشور هستیم و دبیرخانه قطب های علمی در حال آماده سازی ارزیابی قطب ها و ثبت نام برای دوره جدید فعالیت هاست.البته درصددیم در پیش نویس برنامه ششم توسعه برای توسعه قطب های علمی جایگاه ویژه ای در نظر بگیریم.

به گفته دکتر شریفی، 154 قطب در دوره سوم در حوزه های علوم پایه، کشاورزی،دامپزشکی، فنی و مهندسی و علوم انسانی فعالیت می کنند که  28 قطب صرفا در حوزه علوم انسانی است.

وی افزود: در فعالیت قطب های علمی به دنبال این هستیم که متناسب با نیازهای کشور برنامه محور باشند و تلاش شود که در حوزه تخصصی به مرجعیت علمی دست یابیم بنابراین توجه به این دو موضوع در آیین نامه ای که در حال بازنگری است، مورد تاکید است.

مدیرکل دفتر سیاستگذاری و برنامه ریزی امور پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با اشاره به توجه ویژه معاونت پژوهش و فناوری به علوم انسانی گفت: مهم ترین اقدام این معاونت ،ایجاد شورای توسعه پژوهش وفناوری علوم انسانی و هنر است که آیین نامه شورا پس از تدوین حدود یک ماه پیش با امضای وزیر علوم ابلاغ شد. 

وی افزود: هدف این شورا سیاست گذاری کلان و برنامه ریزی بالادستی حوزه علوم انسانی است به طوری که هم برنامه ریزی و مدیریت واحدهای پژوهشی علوم انسانی و هم هدفمندسازی مجموعه پایان نامه ها و رساله های دانشگاهی محقق شود. 

دکتر شریفی با اشاره به ضرورت ایجاد ارتباط حوزه های نیاز و صنعت گفت: در همین زمینه آیین نامه پسادکتری صنعتی و فرصت مطالعاتی صنعتی تدوین شده و کمیته اجرایی آن بین وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت صنعت، معدن و تجارت شکل گرفته است.در همین زمینه با ارتباط با بنگاه های صنعتی، نیازها احصاء شده و موضوعاتی که برای پسادکتری صنعتی و فرصت مطالعاتی صنعتی قابل ارائه است، استخراج شده است. پس از اعلام نهایی کمیته مشترک و نیازسنجی به واحدهای پژوهشی و دانشگاه ها اطلاع رسانی خواهد شد تا کاندیداهای واجد شرایط را معرفی کنند.

به گفته وی کمیته مشترک وزارتخانه های علوم و صنعت به دنبال این است که از پایان نامه های واحدهای پژوهشی که نیازهای واحدهای صنعتی را مرتفع می کنند، حمایت کند.