هفته آینده روز اجرایی شدن برجام است/ تحرکات منطقه مانع رسیدن به توافق جامع در ژنو شد

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری برنا، حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی سه شنبه شب در ابتدای این گفت وگوی تلویزیونی با بیان اینکه این روزها مردم برای نشان دادن عشقشان به خاندان رسالت و به حضرت ابی عبدالله الحسین (ع) آماده می شوند، گفت: مردم در حال آماده شدن برای گرامیداشت فرهنگ عاشورا هستند که فرهنگ عزت، آزادگی، ایستادگی در برابر ظلم و مسیر ناحق است.

حجت الاسلام  دکتر حسن روحانی اظهار داشت: امسال مردم دلشان برای فاجعه منا به درد آمد و آن بدلیل بی تدبیری حاکمان سعودی بود. 400 تن از پیکر جانباختگان منا به کشور فرستاده شده و ضعیت مفقودان در حال رسیدگی است. تعدادی حاجیان ما از مفقودین هستند که امیدواریم شناسایی شوند و یا اگر مساله دیگری هست برای مردم ما روشن شود.

رییس جمهوری تصریح کرد: به همه خانواده ها تسلیت عرض می‌کنم و از بعثه مقام معظم رهبری، سازمان حج و وزارتخانه‌های مربوطه و همه دست اندرکارانی که برای تخفیف آلام مردم تلاش کردند تشکر می کنم. دستگاه های دولتی به وظایف خود در رابطه با این واقعه عمل کردند و البته پیگیری هایی نیز باقی مانده که باید ادامه دهیم، به خصوص اکنون باید از برگزاری امن و آسایش مراسم حج اطمینان حاصل شود.

دکتر روحانی همچنین با بیان اینکه قبل از ورود به بحث اصلی این گفتگوی تلویزیونی می خواهم از همه آنهایی که در تحقق برجام تلاش کردند، تشکر کنم، خاطرنشان ساخت: همه ملت ایران با تلاش مستمر، ایستادگی و مقاومت در طول این 10 تا 12 سال مخصوصاً در 2 سال اخیر و در دوران مذاکره با 6 قدرت جهانی، نقش آفرینی کردند و لازم است از هدایت های مقام معظم رهبری و از مجلس شورای اسلامی که امروز طرح وظایف دولت در اجرای برجام را به تصویب رساندند تشکر کنم.

دکتر روحانی افزود: علی القاعده نظر شورای نگهبان باقی مانده است و بعد از آن کارهایی است که دولت باید در این مسیر انجام دهد.

رییس جمهوری همچنین گفت که از هفته بعد اجرای توافق آغاز می شود و همه باید اجرای توافق را آغاز و مقدمات و مسیر تشریفات قانونی و حقوقی را فراهم کنند تا حدود یک تا دو ماه دیگر که تحریم ها برداشته می شوند و شرایط جدیدی برای کشور ایجاد می شود.

رییس‌ جمهوری در پاسخ به سوالی در خصوص شرایط اقتصادی کشور طی دو سال گذشته گفت: یکی از نکاتی که  در این توافق و در مذاکرات هسته‌ای اهمیت داشت، مسایل اقتصادی بود نه از دیدگاهی که اقتصاد چه روندی در کشور دارد بلکه بخاطر اینکه اقتصاد و تحریم، حربه‌ای بود که دشمن برای  فشار بر ملت ایران در اختیار گرفته بود.

دکتر روحانی با بیان اینکه تحریم تجاری و نفتی در دنیا و عراق و همچنین تحریم هوشمند در لیبی سابقه داشت اما تحریم بانکی از ایران شروع شد، اظهار داشت:  این اولین تجربه‌ای بود که قدرت‌های بزرگ انجام دادند.

دکتر روحانی با طرح این پرسش که چرا قدرت های بزرگ فکر کردند با فشار اقتصادی می‌توانند به اهدافشان برسند،  گفت: در سال‌های فراوانی دلارهای نفتی، روند به این صورت بود که نفت را بفروشیم و با دلارهای حاصل از آن اقتصاد را اداره کنیم و عمدتاً واردات را انجام دهیم اما زمانی که آنها متوجه شدند متکی به فروش نفت هستیم و از طرف دیگر این تبادلات از طریق سیستم بانکی باید انجام بگیرد تا بتوانیم از دلارها استفاده کنیم، فشار را وارد کردند.

رییس شورای عالی اقتصاد با اشاره به اینکه در واقع شرایط اقتصادی کشور به آنها علامت داد که از این طریق شما می‌توانید فشار را خوب وارد کنید چراکه نیازمندی به نفت یعنی نیازمندی به دلارهای نفتی، ادامه داد: آن ها با کاهش فروش نفت به مقدار زیاد، مسیر بانکی را نیز با مشکلات فراوانی مواجه کرده و تحریم بانکی را اعمال کردند. دکتر روحانی افزود: درآمدی که ما در سال 90 از فروش نفت به دست ‌آوردیم حدود 119 میلیارد دلار بود و پس از اعمال تحریم در سال بعد درآمد نزدیک به  70 میلیارد دلار شد که این درآمد کاهش پیدا کرد. آن زمان یعنی سال 90 تا 91 قیمت نفت کاهش پیدا نکرده بود و ما در اوایل 93 نفت را حدود 100 تا 112 دلار می‌فروختیم و از آن طرف استفاده از منابع از طریق سیستم بانکی دچار مشکل شد و در نهایت این کاهش درآمد نفتی مشکلاتی را برای کشور ایجاد کرد.

رییس جمهوری با اشاره به نرخ تورم بالای 40 درصد تورم در کشور در سال 92 و همچنین رشد اقتصادی منفی  6.8 در سال 91 اظهار داشت: هدف دولت گرفتن حربه تحریم از طرف مقابل بود . اولین کاری که لازم بود انجام دهیم این بود که از طریق اقتصادمان برعکس پیامی که آنها در سال‌های قبل دریافت کرده بودند، پیام دهیم که در شرایط تحریم و فشار می‌توانیم اقتصادمان را سامان دهیم و  می‌توانیم به جای تلاطم‌ها تورم را کاهش دهیم، از رکود خارج شویم و  یک آرامش در بازار بوجود بیاوریم.

دکتر روحانی در تشریح اقدامات دولت یازدهم برای بهبود وضعیت اقتصادی کشور گفت:  توفیق دولت در طول سال 92 و 93 این بود که در قدم اول تورم کاهش پیدا کرد. در سال 92 اعلام کرده بودیم که کاهش تورم 35 درصد خواهد بود که البته نرخ تورم 34.7 شد. در سال 93 گفتیم این تورم به 25 درصد می‌رسد اما در پایان سال تقریباً به 15 درصد رسید و در حال حاضر نیز این روند ادامه دارد.

رییس جمهوری با بیان اینکه کاهش نرخ تورم و دستیابی به رشد اقتصادی ، مسیر ثابت دولت خواهد بود،  تصریح کرد: تورم نقطه به نقطه در شهریور با نرخ در حدود 11.7 درصد، کاهش قابل توجهی داشت و از 12 درصد کمتر بود و احتمال دارد ماه‌های آینده این تورم نقطه به نقطه حتی تک رقمی شود و تا پایان سال چنین اتفاقی رخ دهد و به طور کلی نرخ تورم در کشور در سال جاری کاهشی خواهد بود.

دکتر روحانی افزود: زمانی که در ژنو به توافق نهایی رسیدیم و می‌توانست در 24 ساعت این توافق امضا شود، با تحرکاتی که در منطقه رخ داد و برنامه‌ریزی که برای کاهش قیمت نفت صورت گرفت ، می خواستند هم در مذاکرات تأثیر بگذارند و هم بر روسیه فشار بیاورند و به همین دلیل مذاکرات 7 ماه تمدید شد که این تمدید برای مردم هم خوشآیند نبود.

رییس جمهوری دلیل کاهش قیمت نفت را اعمال فشار به ایران برای گرفتن امتیاز در مذاکرات عنوان کرد و گفت: خوشبختانه آنها نتوانستند هیچ امتیازی را بگیرند و اگر توافق برجامی که پیش روی ماست را تطبیق دهیم درمی یابیم که درست برعکس شده است.

دکتر روحانی ادامه داد: کاهش قیمت نفت در اقتصاد کشور بسیار تأثیرگذار است چراکه وقتی قیمت نفت کاهش پیدا کند، قیمت برخی از صنایع و تولیدات وابسته به نفت و میعانات نفتی نیز پایین می‌آید.

رئیس جمهوری گفت: پیام من به ملت ایران امشب این خواهد بود باید همه برای یک جهش تولید و رشد اقتصادی و شکوفایی اقتصادی آماده شویم.

دکتر روحانی افزود: این نه به خاطر این که تحریم برداشته می شود و نه به خاطر اینکه اقتصاد مقاومتی اجرا و پیاده می شود بلکه به خاطر حضور و امیدی که ملت ایران در اقتصاد دارد و اساسا تحولات اقتصادی ما عمدتا توسط مردم، بخش خصوصی و بخش عمومی غیر دولتی خواهد بود و دولت هم تسهیلات لازم را در اختیار آنها می گذارد.

وی در پاسخ به این سوال مبنی بر این که اگر ما توانستیم تورم را کاهش دهیم در سایه سیاست های انقباضی بود که منجر به رکود بیشتر شد، گفت: پاسخ روشن است. اگر سیاست های ما سیاست های انقباضی و رکودی بود باید در سال 93 تورم ما کاهش پیدا کند و همزمان اقتصاد رشد منفی داشته باشد. یعنی در سال 92 رشد اقتصادی ما منهای 1.9 و در سال 93 مثبت 3 بوده است پس بنابراین این چنین نبوده است.

رییس دولت یازدهم ادامه داد: اما این که ما توانستیم تورم را کاهش دهیم عمدتا به خاطر انضباط مالی و پولی که خیلی روی آن حساس هستم بوده است. همه مسئولین بانک مرکزی به خوبی این را می دانند که من با چه حساسیتی این انضباط را دنبال می کنم.

دکتر روحانی خاطر نشان کرد: رشد پایه پولی را کاملا مهار کردیم و آن عامل اصلی است. البته امید ، تحرک و حضور مردم در اقتصاد هم عامل بسیار مهمی است و بنابراین ما همین روند کاهنده را در مساله تورم ادامه خواهیم داد.

دکتر روحانی در پاسخ به این سوال که آیا نگران برگشت تورم با توجه به پایه پولی که گفتید، نیستید؟ گفت: رشد پایه پولی ما زیاد نبوده است. البته رشد پولی اساسا در زمینه نقدینگی رشد داشته است و این شتابی که وجود دارد با پایه پولی متفاوت است. در پایه پولی روند را می بینید که کاملا کنترل شده است و رشد پایه پولی رشد محدودی است و ما این مسیر را ادامه خواهیم داد.

رئیس جمهوری اضافه کرد: الان هم در سیاست های جدید این را مراقبت خواهیم کرد که در این زمینه بانک مرکزی مراقبت می کند. البته خود بانک مرکزی در این زمینه تحرکات لازم را دارد و بحث ضریب فزاینده بحث دیگری است. ضریب فزاینده نمی تواند عاملی برای تورم باشد اما رشد پایه پولی بله بسیار حساس است و باید مراقبت شود.

رییس جمهوری گفت: دو تا مشکل اساسی پیش رو بود که در این ماهها زیاد گزارش می شد، یک مشکل این بود که تولید کننده های ما برای سرمایه در گردش به بانک مراجعه می کنند. بانکها گاهی منابع کافی ندارند که در اختیار بگذارند و گاهی قیمت منابعی که در اختیار می گذارند سود بالایی برای این تسهیلات دارد.

دکتر روحانی توضیح داد: ما می خواهیم در این بسته اقدامی کنیم که بانکها برای تسهیلات دستشان بازتر شود، و بانک های منضبط هزینه کمتری برای بخش پولی شان دهند و بتوانند ارزانتر این تسهیلات را در اختیار متقاضی قرار دهند.

وی توضیح داد: در این بخش شما می دانید که همه بانک ها پولی که از مردم دریافت می کنند، پس انداز مردم، یک ذخیره قانونی باید در بانک مرکزی قرار دهند، این ذخیره قانونی اکنون حدود 13 درصد است، البته حداقل آن 10 درصد است و حداکثر آن می تواند 20 تا 30 درصد باشد.

رییس شورای عالی اقتصاد افزود: ما به بانک مرکزی در این بسته سیاستی اجازه می دهیم، به بانک هایی که خوب کار کردند و انضباط درستی دارند، تشویق کند، تشویق از این طریق که این ذخیره قانونی را تا 10 درصد کاهش دهد. این بسیار مهم است برای اینکه دست بانکها را برای منابع بیشتر باز می کند.

دکتر روحانی ادامه داد: از طرف دیگر، ما تورم را خیلی کاهش دادیم اما سود بانکی پشت سر کاهش تورم نیامده است. در حالی که سود بانکی باید از کاهش تورم تبعیت کند و همه جای دنیا اینگونه است. تورم، ما فرض کنیم 15 درصد است اما از آن سو سود تسهیلاتی که بانکها به بخش های تولیدی می دهند، بسیار بالاست. این را باید کاهش دهیم، اگر هزینه بانکها کاهش یابد آنها می توانند سود تسهیلات را هم پایین بیاورند، این یک قدم برای تولیدکننده ها در این زمینه است.

رییس جمهوری گفت: پس از یک سو بانک مرکزی نسبت به این ذخیره قانونی دستش باز شده تا به صورت تشویقی نسبت به برخی بانکها اقدام کند،  اما شرط آن، این است که بانک مرکزی هفته به هفته شرایط تورمی کشور را رصد کند، این اجازه مشروط به این است که در طول یک ماه تورم از یک درصد کمتر باشد، یعنی نه دهم درصد باشد، می دانید از دی ماه تاکنون به طور متوسط تورم ماهانه ما نیم است ما اجازه دهیم این نیم تا 7 دهم، 8 دهم و نه دهم ولی بیشتر شود و بانک مرکزی بر این مبنا حرکت کند.

دکتر روحانی ادامه داد: این سیاست برای این است که هم پایه پولی افزایش نیابد و هم باعث تورم نشود، یعنی ما نمی خواهیم آن دستاورد را از دست دهیم و آن را حفظ کنیم. در کنار آن بتوانیم با رکود مبارزه کنیم، رونق را تسریع ببخشیم و از آن طرف برخی موسسات و صندوق هایی که امروز انضباط لازم را ندارند بانک مرکزی این اهرم در اختیارش باشد که بتواند انضباط لازم را برقرار کند.

رئیس جمهوری افزود: چون پایه اقتصاد مقاومتی درون زا بودن است، بنابراین اقداماتی را باید هم در زمینه تسهیلاتی که تولید می خواهد مد نظر قرار دهیم و هم بیشتر منابع بانکها در اختیار تولید قرار گیرد .

روحانی گفت: طرف دیگر تحریک تقاضا است که دولت می تواند در طرح های عمرانی برای این منظور وارد عمل شود. بسته سیاست اقتصادی که هفته آینده اعلام خواهد شد برای بانکهای خوش حساب مشوق هایی را در نظر گرفته است تا منابع در اختیار آنها قرار گیرد .

وی ادامه داد: در این بسته چارچوبها برای مصرف منابع مشخص شده است و درباره تسهیلاتی که باید به مردم داده شود نیز اقداماتی در نظر گرفته شده است .

رئیس دولت تدبیر و امید با بیان این که آیین نامه های عملیاتی این بسته نیز تدوین خواهد شد، اظهار داشت: 7.5 هزار میلیارد تومان هم هفته آینده به خزانه دولت وارد می شود و طی دو الی سه هفته آینده در جهت تحرک در اقتصاد تلاش خواهد شد تا به تولید و رونق اقتصادی تحرک ببخشد.

دکتر روحانی در پاسخ به نحوه پرداخت مطالبات پیمانکاران نیز اظهار داشت: پیمانکارها سالهاست که برای دولت کار کردند اما نتوانستند پول خود را دریافت کنند که از آغاز دولت یازدهم بخشی از بدهی پیمانکاران پرداخت شد .

وی با بیان این که اگر چه با طلب پیمانکاران فاصله داریم، ادامه داد: وقتی پیمانکار از دولت طلب دارد به دلیل دریافت وام برای اجرای پروژه دچار معوقات بانکی می شود و بانکها نیز منابع را از بانک مرکزی گرفته اند، بنابراین در یک زنجیره همه به هم بدهکارند.

رئیس جمهوری اضافه کرد: طی سه الی چهار هفته گذشته در این زمینه بحث شده است تا به طریقی این سیکل بدهی ها شکسته شود که بخشی از آن از طریق اوراق مشارکت و برخی با صکوک که برای اولین بار اقدام می شود، طرحی در نظر گرفته شده است .

رئیس جمهوری اظهار داشت: از بخش خصوصی تقاضا داریم برای شرایط جدید خود را آماده کنند و در این شرایط باید حماسه جدید اقتصادی بیافرینیم چرا که در شرایط آینده خطوط اعتباری برای سرمایه گذاری خارجی بوجود خواهد آمد و به هر حال کارآفرینان به منابع خارجی و داخلی بهتر دسترسی خواهند داشت .

روحانی گفت: البته در رابطه با پولهای ذخیره کشور موضوعاتی مطرح می شود که باید گفت که عمده این پولها متعلق به بانک مرکزی است که ریال آن قبلا خرج شده است .

وی اضافه کرد: البته بخشی از آن منابع به خزانه وارد خواهد شد که ان شاءالله شرایط بهتری پیش روی کشور خواهد بود و این بسته اقتصادی برای این دوره گذار در جهت تحرک بخشی است .

رییس جمهوری در پاسخ به اینکه ممکن است این چنین استنباط شود که سیاست دولت انبساطی بوده و خطر برگشت تورم در این شرایط وجود خواهد داشت و دولت از سیاست تک رقمی تورم دست کشیده است؟ گفت: آن سیاست ها به جای خود باقی است و ادامه خواهد داشت ولی مواردی است که گفته شد.

رییس جمهوری خاطرنشان کرد: درشرایط فعلی چناچه می‌خواهیم سرمایه به داخل کشور بیاید باید به صورت جدی‌تری با فساد مبارزه کنیم.

وی با تاکید بر لزوم وجود هماهنگی میان قوای کشور در دوران پسابرجام خاطرنشان کرد: همان طور که ما توانستیم در توافق هسته‌ای در برابر قدرت‌های دنیا با حضور مردم و حمایت آن‌ها و هدایت های مقام معظم رهبری و هماهنگی های میان قوای کشور و نیروهای مسلح و سایر نهادها ایستادگی کنیم در دوران پسابرجام نیز به این هماهنگی بیش از قبل نیازمند هستیم.

دکتر روحانی با اشاره به ابراز نگرانی های مطرح شده درباره نفوذ دشمن به کشور در شرایط پساتحریم افزود: مطمئنا با هماهنگی و قدرتی که پیدا می‌کنیم و همچنین با اقتصاد قوی و ایمان جوانان خود می‌توانیم در برابر آن نفوذ سدی ایجاد کنیم.

وی همچنین با اشاره به شعار انتخاباتی خود مبنی بر «نجات اقتصاد ایران، تعامل سازنده با جهان و احیای اخلاق» است و تاکید بر اینکه همچنان به این شعار پایبند هستیم اظهار کرد:‌ با اقتصاد و سیاست خارجی درست و اخلاق و فرهنگ می توانیم شرایطی به وجود بیاوریم که در همه زمینه‌ها موفق باشیم.

رییس جمهوری در پاسخ به این پرسش که آیا در مجموع بسته سیاست‌های اقتصادی هدفگذاری برای ایجاد اشتغال و کاهش بیکاری صورت گرفته است خاطرنشان کرد:‌ دولت همواره بر تولیدی توجه دارد که کاهش نرخ بیکاری از جمله اهداف آن باشد.

رییس جمهوری اظهار کرد: آمارها نشان می‌دهد در کشور رشد اشتغال داشتیم. البته ما باید در صنایع هم اشتغال ایجاد کنیم و واحدهای پایین دستی نیز می توانند ایجاد اشتغال کنند.

وی افزود: در کشاورزی طرحی را برای تجهیز زمین‌ها و آبیاری مدرن دنبال می‌کنیم که تحرک خوبی به وجود آورده است. ما در مساله آب، محیط زیست، حمل ونقل، اشتغال و رونق اقتصادی مشکلات فراوانی داریم که به عنوان اهداف مهم مدنظر است. در ابتدای سال هم گفتم که همه تلاش ما برای ایجاد رونق اقتصادی و صادرات غیرنفتی است.

دکتر روحانی همچنین یادآور شد: روابط اقتصادی ما با کشورهای همسایه خیلی بهتر شده و امیدواریم شاهد روابط صمیمی بیشتری با همسایه‌ها باشیم. البته ممکن است الان یکی دو کشور مشکل داشته باشند اما پیام من به همسایه‌ها این است که برای ثبات و امنیت منطقه با هم برای توسعه تلاش کنیم. باید در این منطقه برای رونق اقتصادی تلاش صورت گیرد چون رونق اقتصادی می‌تواند پایه‌ای برای مبارزه با تروریسم باشد زیرا فرد برای گروه‌های تروریستی سربازسازی می‌کند.

وی در ادامه بیان کرد: ما همه سیاست‌های رفاهی ، اجتماعی در زمینه سلامت، بیمه و امنیت قضایی را ادامه خواهیم داد. من شنیدم که بعضی‌ها در این مساله تشکیک کرده بودند اما تاکید می‌کنم دولت به همه آن سیاست‌ها پایبند است. روزهای خوبی را برای ملت ایران آرزو می کنم و همه باید با هم همکاری کنیم. مردم در انتخابات سال 92 فقط رای ندادند و رفتارشان هم حمایت از دولت بوده که باید این راه را ادامه دهیم.

رییس جمهور در پایان با آرزوی رفاه و خوشبختی برای ملت ایران اظهار کرد:‌ از ملت بزرگ ایران سپاسگزارم و از رسانه ملی هم تشکر می‌کنم. برای رسانه ملی و همه رسانه‌ها در اطلاع رسانی بهتر آرزوی موفقیت می‌کنم چرا که مشکلات کشور نیاز به توضیح و تشریح توسط رسانه‌ها دارد تا حل شود.