به گزارش گروه جوان و جامعه خبرگزاری برنا، به آرامستان که وارد می شوی تا آنجا که چشم کار می کند، قبر قرار دارد، قبرهایی که هر کدامشان بسته به سلیقه و وضعیت اقتصادی شکل به خصوصی دارد و به ندرت شبیه یکدیگر هستند. شکل کلی آرامستان با حالت معمولی که از یک قبرستان در ذهن وجود دارد متفاوت است. ردیف بندی و قطعه بندی خاصی ندارد و قبرها همگی برجسته اند. اما آنچه در بین قبرهای برجسته رخ نمایی می کند، مزارهایی است که سنگی ندارد و تنها با قرار گرفتن یک صلیب مشخص شده اند، آنطور که "ماسیس" سرایدار ٩٧ ساله آرامستان می گوید، این مزارها نیز در سال های دور سنگ داشته اند اما به دلیل سنگینی وزن ٤٠٠ کیلیوییشان به داخل زمین فرو رفته اند و شاخه های خشک درختان آن ها را پوشانده است.
در بین قبرها که قدم می زنی به وضوح کهنگی و قدمت را حس می کنی، آنطور که راهنمای آرامستان توضیح می دهد، قدیمی ترین سنگ قبرهای این مجموعه مربوط به سال ١٨٤٥ میلادی است.
تاریخچه شکل گیری آرامستان مربوط به اسکان چند سنگ تراش ارمنی در دوره زندیه است که بدون شک در آن زمان تصور نمی کردند در سال های بعد وسعت کارشان آرامستای به مساحت ٤٧ هزار متر مربع می شود و در نتیجه فعالیت هایشان به مرور زمان این محل تبدیل به آرامستان ارامنه خواهد شد.
وجه مشترک اکثر قبرها نقوشی مثل خورشید، گل پنج پر و فرشته یا به زبان ارمنی ها پرشتاگ است که هر کدامشان برای ارامنه مفهوم خاصی دارد.
قدم زدن در محوطه ٤٧ هزار متر مربعی آرامستان، بدون شک همراه با مشاهده تصاویر جالبی است. اما آنچه بیش از هرچیزی جلب توجه می کند، خاص بودن طراحی سنگ هاست از تزیین کردن سنگ قبر یک خلبان به وسیله ملخ هواپیما تا قبر دختر و پسر جوانی که پله می خورد و به زیر زمین می رود.
در آرامستان صد ساله ارامنه، بسیاری از قبرها بی نشان مانده اند چرا که روزگاری نه چندان دور، این مکان آرامستان کارتن خواب ها و معتادان منطقه نیز بوده است که نشان های فلزی روی قبرها را به یادگار برده اند.
در این قبرستان چهره های هنری شناخته شده ای، به خاک سپرده شده اند، در میان انبوه قبرهای موجود در آرامگاه، قبر ساده ای به چشم می خورد که خانه ابدی آوانس اوگانیانس، اولین کارگردان، فیلمنامه نویس و بنیان گذار مدرسه بازیگری در ایران است.
آرامگاه نازلی شعرهای احمد شاملو در دل انبوه قبرهای این آرامستان همچنان به پاس سکوتش پذیرای گل ها و یادگاری هایی است تا بعد از گذشت این سال ها همچنان شاملو بگوید " نازلی سخت نگفت" .
در ضلع جنوب شرقی آرامستان، ساختمان ماتور یا همان کلیسای مخصوص مراسم مذهبی کفن و دفن قرار دارد. مقابل ساختمان کلیسا سکوی سنگی قرار دارد که به تعبیر ماسیس ٩٧ ساله، اینجا محل خداحافظی اخر است و همه مردگانی که در این مجموعه دفن شده اند روزی روی این سنگ خوابیده اند.
آنچه بیشتر از هرچیز در این آرامستان خودنمایی می کند، سکوت و قدمت است .
آرامستان چند صد ساله ارامنه، امروز تنها منتظر پذیرفتن صاحبان قبرهای خریداری شده است و در سکوت و انزوا نفس می کشد. تنها مشتریان دیدارش پرندگانی هستند که دسته جمعی بر فراز تاریخ خوابیده در این قطعه از زمین، پرواز می کنند.