به گزارش گروه محیط زیست خبرگزاری برنا، نخستین سوالی که از دکتر سعید متصدی معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست مطرح شد سد شفارود در گیلان بود .
سد شفارود گیلان
وی در پاسخ به این سوال گفت:تا زمانی که گزارش ارزیابی زیست محیطی سد شفا رود مورد موافقت قرار نگیرد احداث آن متوقف است و در غیر این صورت مجری متخلف خواهد بود.
متصدی افزود: پروژه سد شفارود در سال ۸۲ به تصویب دو وزیر و معاون رئیس جمهور رسیده و تفاهم نامه آن توسط وزیر جهاد کشاورزی، رئیس سازمان محیط زیست و وزیر نیرو امضاء شده است.
به گفته وی: تاکنون برای این سد علاوه بر فاینانس، ۱۴۰ میلیارد تومان هزینه شده است. اما از ابتدای دوره جدید سازمان محیط زیست دستور توقف آن را داده است.
معاون سازمان محیط زیست تصریح کرد: چرا که با ساخت سد شفارود حدود ۳۵۰ هکتار از جنگلهای هیرکانی کشور نابود می شد. بنابراین سازمان محیط زیست دستور توقف این سد را علی رغم تفاهم نامه ابتدایی داد.
متصدی اظهار داشت: سازمان محیط زیست پس از اعلام مخالفت خود درخواست اصلاح این پروژه را صادر کرد که پس از اصلاحات انجام شده میزان تخریب جنگل ها از ۳۵۰ هکتار به ۲۰۰ هکتار کاهش یافت، اما باز هم سازمان محیط زیست با این اصلاح موافقت نکرد و به دلیل اختلاف بین مدیریت اجرایی پروژه و سازمان محیط زیست، مسئله به معاون اول رئیس جمهور در شورای عالی حفاظت آب ارجاع داده شد.
وی با بیان اینکه: در تمام دنیا و ایران تهیه آب شرب و محیط زیست، از مهم ترین اولویت ها است، تاکید کرد: بنابراین سازمان محیط زیست باز هم درخواست اصلاح ساخت این سد را داد تا جایی که در حال حاضر با اصلاح نهایی میزان تخریب در جنگل های هیرکانی اطراف این سد از ۲۰۰ هکتار به ۹۳ هکتار رسیده است اما همچنان سازمان محیط زیست نظر قطعی خود را اعلام نکرده است.
معاون سازمان محیط زیست گفت: سازمان محیط زیست به خاطر ارزیابی ها و اشتباهات گذشته از یک سو و از سوی دیگر به دلیل نیاز مردم منطقه به آب شرب، به ساخت این سد تن داد، اما اگر نظر شخصی بنده را بپرسند و تصمیم گیر نهایی باشم هرگز به ساخت این سد رای مثبت نخواهم داد اما در حال حاضر با صرف هزینه ای معادل ۱۴۰ میلیارد و ساخت تمام تونل ها و جاده های مورد نیاز در اطراف این سد، چاره ای به جز تایید این سد با کمترین تخریب ممکن نداریم.
حلقه گم شده در ارزیابی زیست محیطی
متصدی یادآور شد: در گذشته کمیته ای به نام کمیته فنی ماده ۲ در سازمان محیط زیست تنها مسئول تایید یا رد پروژه ها بود اما در دوره جدید با تشکیل کمیته های تخصصی در ادارات کل استانها مشتمل بر اساتید دانشگاه، متخصصان، NGOها، نمایندگان مجلس، نمایندگان شورای شهرستانها و دستگاه های اجرایی، پروژه ها با دقت و وسواس بیشتری ارزیابی می شود.
به گفته وی: پس از ارزیابی نهایی پروژه ها توسط این کمیته های تخصصی در استانها، نتیجه نهایی به کمیته ماده ۲ در سازمان محیط زیست ارسال می شود و تصمیم گیری نهایی بر عهده این کمیته مشتمل از یک نماینده در سازمان محیط زیست، یک نماینده از سازمان مدیریت و یک نماینده از دستگاه اجرایی است.
معاون سازمان محیط زیست تصریح کرد: از سال ۹۲ تعداد جلساتی که در کمیته های تخصصی تشکیل شده ۱۳۳ جلسه بوده، تعداد کارگروه های استانی ۲۵۰ جلسه و کمیته ماده ۲، 245 پروژه را در این مدت بررسی کرده که تنها به ۲۳ تای آنها مجوز داده است.
متصدی یادآور شد: حلقه گم شده در ارزیابی زیست محیطی پروژه ها در گذشته، عدم نظارت بر فرآیند اجرا بود که خوشبختانه امروز توسط واحدهای HSE در تمام ادارات بر اجرای پروژه ها نظارت می شود تا دقیقا و مو به مو مطابق گزارش ارزیابی اجرا شود.
وی در پاسخ به اینکه چگونه است که پروژه ای مانند سد شفا رود علی رغم اینکه از اساس مورد تایید سازمان محیط زیست نیست با اینکه گفته می شود پروژه ها در صورت عدم رعایت مبانی زیست محیطی در هر مرحله ای که باشند متوقف می شود اما چنین اتفاقی در مورد این سد نمی افتد، اظهار داشت: در مورد سد شفارود اولاً که تائید قطعی انجام نشده در ثانی از ۳۵۰ هکتار تخریبی که ساخت این سد به دنبال داشت به ۹۳ هکتار کاهش یافته است. بنابراین به دلیل هزینه های انجام شده و نیاز منطقه چاره ای به جز تایید آن برای مسئولان محیط زیست باقی نمی ماند.
به گفته وی: بر اساس همین فرآیندهای ارزیابی، وزارت نیرو هفته گذشته در نامه ای به سازمان محیط زیست اعلام کرد حدود ۱۰ سدی که مجوز داشته اند در گذشته به دلیل ارزیابی های مجدد زیست محیطی از چرخه اجرا خارج شده اند.
وی افزود: از ۲۳ پروژه ای که در طی سه سال گذشته از سازمان محیط زیست ارزیابی گرفته اند، تنها دو سد گولک در گیلان و دالکی در بوشهر مجوز ارزیابی گرفته اند.
وی تصریح کرد: متاسفانه در کشور هنوز قانون اختصاصی ارزیابی زیست محیطی وجود ندارد و به همین دلیل در بسیاری از پروژه ها دست سازمان محیط زیست برای رد کردن آن کوتاه است. اما بر این اساس لایحه ای به مجلس شورای اسلامی تقدیم شده است تا بتوانیم بعد از این نیز بر مبنای قانونی و نه تنها بر اساس تصمیمات شورای عالی محیط زیست با پروژه های مخرب محیط زیست مخالفت کنیم.
سد مراش در زنجان
وی در خصوص ارزیابی سد مراش در زنجان اظهار بی اطلاعی کرد و افزود: به نظر می رسد این سد نیز در گذشته مجوز ارزیابی محیط زیست را دریافت کرده اما با این حال مسئولان محیط انسانی سازمان برای ارزیابی بند یارلو در زنجان که اخیراً مطرح شده است هفته آینده به این منطقه سفر خواهند کرد.
متصدی یادآور شد: از سال ۸۲ تا سال ۹۲، ۱۵۰۰ پروژه تاییدیه سازمان محیط زیست را گرفته که ۲۵۰ تا از این پروژه ها مربوط به قبل از سال ۸۴ بوده و مابقی آن در طول ۸ سال گذشته اتفاق افتاده است که تقریبا تمام آنها دارای نقایص علمی و فنی بوده و فرآیند ارزیابی بسیار ناقصی در مورد آنها انجام شده است.
وی با اشاره به نقش جوامع محلی افزود: در حال حاضر در ارزیابی پروژه ها هم نظر جوامع محلی و هم متخصصین استانی به طور کامل منظور می شود.
متصدی اظهارداشت: به طور کلی در حال حاضر رویکرد سازمان محیط زیست در مورد پروژه ها، رویکرد پیشگیرانه است و گزارش های ارزیابی سوری که در گذشته تهیه شده و نتایج آنها امروز در آلودگی ها و تخریب منابع به چشم می خورد، دیگر در سازمان محیط زیست تکرار نمی شود.
معاون سازمان محیط زیست تاکید کرد: در سالهای گذشته ۱۲۵۰ منطقه گردشگری مصوبه دولت را داشته اند و مردم نباید انتظار داشته باشند که سازمان محیط زیست یک شبه تمام این مصوبات را لغو کند. اما تمام تلاش خود را برای برنامه ریزی اصولی در جلوگیری از پروژه های مخرب محیط زیست انجام می دهیم.
آلودگی هوای تهران و کلانشهرها
وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه در مورد آلودگی هوا اظهار داشت: سال ۹۳ نسبت به سال ۹۲، ۴۴ روز هوای پایتخت شرایط بهتری را داشت و امسال نیز نسبت به سال گذشته حتی با توجه به توفان های گرد و غباری که پیش آمدند، هوای پایتخت ۱۰ تا ۱۱ روز بهتر شد. به طوری که در سال ۹۳ ما ۷ روز هوای پاک در تهران ثبت شد در حالی که امسال تعداد روزهای با هوای پاک تاکنون ۱۰ روز بوده و تعداد روزهای با هوای سالم نیز ۱۰ روز افزایش یافته است.
وی با بیان اینکه بدترین شرایط وارونگی هوا در فصول سرد معمولاً در مهرماه رخ می دهد، تصریح کرد: خوشبختانه امسال تا امروز هوای پایتخت در شرایط ناسالم قرار نگرفته است.
وی در خصوص وضعیت آلودگی هوا در استان خوزستان و بیماری های تنفسی که در دو سال گذشته در این استان تعداد زیادی از افراد را راهی بیمارستان ها می کرد، اظهار داشت: امسال ورود ۳۰ میلیون لیتر روزانه نفت ترش از آزادگان متوقف شده و تاکنون خبری از بیماریهای تنفسی در این استان نداشته ایم. همچنین مهار ۷ هزار هکتار کانون ریزگرد در این استان که اسفندماه سال ۹۳ توسط دولت تصویب شد در سال جاری همزمان با آغاز فصل کاشت انجام می شود.
طرح ترافیکی LEZ شهرداری تهران
وی در خصوص طرح LEZ به جای طرح زوج و فرد که در شورای عالی ترافیک مطرح شده است، اظهار داشت: شرکت کنترل کیفیت هوای تهران طراح این طرح است، البته سازمان محیط زیست نیز با آن موافق است. هرچند ممکن است در اجرای آن مشکلاتی پیش آید.
معاون محیط زیست تصریح کرد: در طرح LEZ در مناطقی که آلودگی هوا بالاست از ورود خودروهای با آلایندگی بالا جلوگیری می شود چجرا که هر یک خودروی آلاینده حدود ۳۰ برابر یک خودروی استاندارد آلودگی تولید می کند. بنابراین اجرای این طرح به جای طرح زوج و فرد که از یک سو موجب افزایش تعداد خودروها می شود و از سوی دیگر ممانعتی برای خودروهای آلاینده با پلاک مورد نظر در آن روز را ندارند، بهتر است.
وی افزود: تنها نکته ای که در اجرای طرح LEZ بایستی مد نظر قرار گیرد این است که محدوده ها منطق بر میزان آلودگی و نه بر اساس میزان تردد تعیین شوند.
متصدی اظهارداشت: خوشبختانه در بحث کاهش آلودگی هوا، سازمان محیط زیست در دو سال گذشته توانسته است راه چندین ساله را طی کند و در مباحث سوخت و کیفیت خودروها به استانداردهای نسبتاً مناسبی دست یافته ایم اما همچنان نیازمند اقدامات دیگری هستیم.
وی افزود: همچنین بحث معاینه فنی یکپارچه خودروها مرحله تست را می گذراند و حدود مجاز جدید معاینه فنی توسط شورای عالی محیط زیست تصویب و ابلاغ شده است.
به گفته وی: در معاینه فنی یکپارچه خودروها، سیستم غالباً مکانیزه است که همین امر احتمال تقلب را بسیار کاهش می دهد.
متصدی یادآور شد: همچنین تمام مراکز معاینه فنی به سیستم پلاک خوان مجهز می شوند که این سیستم به طور مستقیم به مراکز نیروی انتظامی متصل بوده و باز هم احتمال تقلب را کاهش می دهد.
وی افزود: همچنین در مجلس هنوز نوبت به لایحه کاهش سالهای مورد نیاز معاینه فنی خودروها نرسیده اما سازمان محیط زیست با جدیت آن را پیگیری می کند.
متصدی در مورد سوخت نیروگاه ها اظهارداشت: در سال ۹۴ میزان مصرف مازوت در نیروگاه های کشور به حدود ۵ تا ۱۰ درصد خواهد رسید.
طرح انتقال آب از رودخانه زاب به دریاچه ارومیه
وی در پاسخ به اینکه چگونه دو معاونت سازمان محیط زیست نظرات مختلفی در مورد طرح انتقال آب از رودخانه زاب به دریاچه ارومیه را دارند، اظهار داشت: معاونت طبیعی نیز موافقت سازمان محیط زیست را اعلام نکرده چرا که هنوز این طرح در کمیته ماده دو سازمان بررسی نهایی نشده است و به طور طبیعی تنها جمع بندی و موافقت ستاد احیای دریاچه ارومیه را اعلام کرده اند.
وی افزود: همچنین گزینه های انتقال آب در مورد سبز کوه نیز هنوز تایید نهایی نگرفته است.
سد لاسک
وی در خصوص سد لاسک که گفته می شود قرار است بر روی تالاب انزلی احداث شود، اظهارداشت: تنها پیشنهاد اجرای این سد به سازمان محیط زیست ارائه شده و هنوز نه ارزیابی انجام شده و نه مجوزی برای آن داده شده است.
وی در خصوص آلودگی رودخانه ارس تصریح کرد: از سال ۱۳۸۰ نشست های مشترک بین ایران و ارمنستان در این خصوص برگزار شده و ۱۲ تفاهم نامه و ۲۰ جلسه کارشناسی برای کنترل آلودگی معدن مس و مولیبدن که موجب آلودگی رودخانه ارس می شود، بین ایران و ارمنستان انجام شده است.
به گفته وی: بر اساس مذاکرات انجام شده تا پایان سال ۲۰۱۶ آلودگی ارس بایستی به طور کامل منتفی شود.
گوگرد در بنزین یورو ۴
وی در پاسخ به اینکه شرکت کنترل کیفیت هوا روز گذشته اعلام کرده است که میزان گوگرد در بنزین یورو ۴ دو برابر استاندارد است، اظهارداشت: سازمان محیط زیست تنها ترکیبات آروماتیک، اولفین و بنزن را ارزیابی می کند و گوگرد را در بنزین اندازه گیری نکرده چرا که معتقدیم سه پارامتر مذکور که سرطان زا هستند از اهمیت بیشتری برای ارزیابی برخوردارند.
متصدی تصریح کرد: اما از شرکت کنترل کیفیت هوا به خاطر پایش بنزین قدردانی می کنیم و نتایج آنها را پیگیری و بررسی خواهیم کرد.
پارازیت
وی در خصوص مباحث مربوط به پارازیت افزود: از آنجائیکه پارازیت ها در گروه B۲ با احتمال سرطان زایی هستند و قوانینی در کشور داریم که چیزی که برای سلامت انسان خطر دارد باید حذف شود، سازمان محیط زیست با همکاری وزارت ارتباطات برای کنترل و اندازه گیری امواج، اقداماتی را انجام می دهد.
به گفته وی: البته هنوز پارازیت ها در کشور اندازه گیری نشده اند اما در لایحه ای که به مجلس داده شده، این مبحث آورده شده و چنانچه مصوبه قانونی آن را داشته باشیم ایستگاه هایی برای پایش امواج و پارازیت ها راه اندازی خواهیم کرد.