به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا ، افتخار عارف» از چهرههای سرشناس و از فرهیختگان ادب و علم پاکستان است. وی عهدهدار سمتهای مهمی در پاکستان ازجمله استاد زبانهای اردو، هندی،رئیس کابینه زبان ملی پاکستان،رئیس آکادمی پاکستان، مدیرعامل کتاب ملی پاکستان و در حال حاضر ریاست موسسه فرهنگی اکو را بر عهدهدارند.اشعار او به زبانهای انگلیسی فرانسوی ایتالیایی و…ترجمهشده است.
در ابتدای جلسه اشعاری از این مجموعهی «پنجرهای به مست باغ گمشده» اثر «افتخار حسین عارف» خوانده شد. پسازآن «علی بیات»ضمن سلام و خیرمقدم گفت: توضیح در خصوص چگونگی ترجمه، در مقدمهی این کتاب آمده است. این ترجمه به خاطر این انجام شد بتوانم پل ارتباطی خوبی برای ارتباط بین فرهنگها باشم.از سالها پیش افتخار خواندن اشعار جناب «عارف» را داشتهام و معتقدم شعرهای ایشان بازگوکنندهی وضعیت معاصر _مخصوصاً وضعیت پاکستان_هستند و در نکتهی دیگر اینکه بسامد اشعار آیینی ایشان بالا است.
«حجتالله ایوبی»بیان داشت:خوشحالم که در چنین جمعی حضور دارم.حدود دو سال و نیم است که افتخار آشنایی با ایشان را داشتهام . «اقبال لاهوری» شاعر بزرگی است که با قلم خود از معمایی رمزگشایی کرد و آن عدم تسلط به زبان فارسی در عین نوشتن شعر خوب فارسی است. همین امر در مورد ایشان هم صدق میکند. زیرا علاوه بر اشعار بسیار زیبا به زبان اردو که در این مجموعه قرار دارند، ایشان شعرهایی بسیار زیبایی به زبان فارسی دارند این امر نشان میدهد که عجین بودن با ادبیات فارسی نقطهی مشترک برخی کشورهای چنینی است.
نکتهی دیگر ارادت او به اهلبیت است که اکثر مردم پاکستان به اهلبیت ارادت خاصی دارند.واقعاً پاکستان هیچ ربطی به طالبان ندارد و اکثر مردم بسیار مهربان و معتقد به اهلبیت هستند.در خصوص ترجمهها هم باید عرض کنم به نظر من مخاطب ترجمهها دلنشین و روان هستند و وزن و قافیه هم در آنها رعایت شده است!!!(احتمالاً منظور ایشان وزن عروضی نبوده است گرچه بنده قافیههای زیادی هم در آثار ندیدم)
پسازآن نوبت به سفیر پاکستان ، «نور محمد جادمانی» رسید نکته قابلتوجه یا حتی قابل تعجب عدم حضور مترجم در حین صحبتهای ایشان بود.بدین ترتیب ایشان به زبان انگلیسی گفتند:به خاطر اینکه بعضی از حاضرین متوجه سخنان من بشوند به زبان انگلیسی صحبت میکنم که شاید فهم زبان اردو سختتر باشد اما فکر کنم اکثراً نه اردو بداند نه انگلیسی{خندهی برخی حضار}وی در ادامه گفت:در حقیقت این اثر پلی است برای ارتباط ادبیات ایران و پاکستان گرچه پیشتر از این نیز پلی به نام «اقبال لاهوری»آن شاعر بزرگ با آن سطح از واژگان و ادبیت وجود داشته است.گرچه صحبتها بیشتر بود اما ….بگذریم،درنهایت «جادمانی » گفت از نشر ثالث به خاطر برگزاری چنین جلسهای تشکر میکنم.
دکتر«عبدالسمیع» به زبان اردو مطالبی را بیان کرد،اما همچنان ترجمهای بر سخنان ایشان صورت نگرفت .افسوس که دیگر خبری از زبان انگلیسی هم نبود که خبرنگار این سطور با گذشتن از بیشتر سخنان(شاید هفتاد درصد) ،آنهایی را که فهمیده بود،بنویسد.
«آخوندزاده» اظهار داشت:وقتی فهمیدم قرار است چنین جمعی شکل بگیرد،از این موضوع استقبال کردم.حسی که بنده دارم این است که تمام بزرگان شبهقارهی هند بهنوعی یا با فرهنگ ایرانی یا با امام سوم شیعیان _یا با هردو_زلف گره زدهاند…
ی افزود:شهری که جناب «عارف» از آنجا میآیند شهر عالمان و ادیبان است که شاعر پروری در آنجا به سهولت انجام میگیرد. هنوز هم«سلطان المدارس» تأثیر زیادی بر ادبیات شبهقاره میگذارد.بنده باید بگویم چاپ چنین اثری را به تمام شبهقاره تبریک میگویم چراکه این اثر متعلق به یک ملت نیست.
صحبت از «اقبال لاهوری » شد در وصف او همین بس که انقلاب اسلامی را پیشبینی کردند…
«علیرضا قزوه»:همینکه این شاعر گرانقدر توانسته است چنین جمعی را در کنار هم جمع کند کار بزرگی است زیرا دوستان تأثیرگذار در شبهقارهی هند همه جمع هستند.بنده زمانی که سفیر بودم بیشتر از هر چیز شاعر بودم تا دیپلمات!به این شغل بیاحترامی نمیکنم منظور بند این است تلاش بنده در جهت چیز دیگری بود و م یدانم که این دوستان نیز رویکرد من رادارند.
«اقبال لاهوری» اتفاقاتی چون انقلاب شوروی را پیشبینی کرد.اتفاقاتی که امام هم این اتفاقات را دیدند….
با پایان یافت سخنان«علیرضا قزوه»سرانجام نوبت به «افتخار حسین عارف» رسید.درحالیکه مترجم!صحبتهای او را ترجمه میکرد ،گفت:شاید برای یک شاعر شعر گفتن آسانتر از سخنرانی باشد از «علی بیات» کمال تشکر رادارم که اگر او نبود این اثر هم نبود از «ایوبی »هم به همین نحو
شعرهای من به زبانهایی چون انگلیسی ،فرانسه،عربی،هندی و… ترجمهشدهاند ولی در هیچکدام بهاندازهای خوشحال نشدم که در ترجمه به شعر فارسی خوشحال شدم.
در برخی ترجمه به زبانهای دیگر امانتداری صورت نگرفته است.مثلاً در زبان انگلیسی بهجای کلمهی «فرات» از «نیل» استفاده کردهاند.وقتی علت را جویا شدم گفتند این رود را کسی نمیشناسد…
در پایان این جلسه،چندین شعر با صدای خود شاعر خوانده شد که ذوق و اشتیاق کسانی را که زبان اردو را میدانستند برانگیخت بهگونهای که «بیات»گفت: به ضعف خود در ترجمه اعتراف میکنم.