به گزارش خبرگزاری برنا، ایران نوشت: می‌گویند ایرانیان به طور میانگین، 8 دقیقه یا چیزی در این حدود مطالعه می‌کنند، می‌گویند سرانه مطالعه ما ایرانیان در یکی از بدترین شرایط خود در طول سال‌های گذشته و سال‌های پیش از آن است، می‌گویند ما با کتاب قهر کرده ایم، «آمارها» را می‌گویم، آنها هستند که این‌ها را می‌گویند، اما بگذار آمارها هر چه می‌خواهند بگویند، بگذار آمارها خودشان را بکوبند به دیوار و تقلا کنند، بگذار آمارها خودشان را هر روز توی چشم ما بیاورند. بگذار... اما آمارها خیلی چیزها را هم نمی‌بینند؛ مثلاً نمی‌بینند لرزش دست‌های پیرمرد را توی قفسه کتابفروشی وقتی چشم تیز کرده و دارد کتابی تازه چاپ را ورق می‌زند، یا نمی‌بینند بهترین هدیه برای «عزیز‌ترین ها»، هنوز کتاب است نه هیچ چیز دیگر، نمی‌بینند راسته انقلاب و کریم خان را که هنوز پاتوق کتابخوان‌ها و کتابگردهاست و فست فود و رستوران هنوز هم نتوانسته است جای آنها را بگیرد؛ این‌ها را هم اگر ببینند، این همه شور و شوق برای حضور در کتابفروشی‌ها را که یک ماهی می‌شود در شبکه‌های مجازی و زندگی واقعی جاری شده است دیگر اصلاً نمی‌بینند، یعنی نمی‌توانند ببینند اصلاً؛ مگر می‌توانند این همه شور و شوق و انگیزه را ببینند و باز هم ناامیدانه از گریز ایرانیان از کتاب و کتابخوانی بگویند؟
درست است که یک روز در سال است این شور و شوق و این هم افزایی، اما قد یک سال کش می‌آید و با شدت و ضعفی معنا دار، در طول سال تداوم می‌یابد. اصلاً مگر بد است این یک روز بودن؟ روز تولد هر آدم هم یک روز است و جهان هم در روزی مثل این روزها، به وجود آمده و بتدریج به تکامل رسیده است. مهم همین بلوغ تدریجی و تکامل پلکانی است؛ همین که یک روز بهانه‌ای شود برای حضور در کتابفروشی‌ها، همین کافیست برای جرقه یک «راه» تازه: راهی که بی‌شک غایت و نهایتش فرهیختگی و فرزانگی یک ملت خواهد بود. راه زیادی نیامده‌ایم، این دومین سالی است که اهالی فرهنگ و هنر و مردم به دعوت احمد مسجد جامعی پاسخ مثبت داده‌اند و اعلام کرده‌اند که امروز پنجشنبه 28 اردیبهشت ماه، همزمان با پنجمین روز هفته کتاب، به کتابفروشی‌ها می‌آیند و کتاب می‌خرند.
وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی در فراخوان امسال خود دست روی نکته مهمی می‌گذارد وقتی می‌گوید: «باید همه کمک کنیم که رونق به کتابفروشی‌ها برگردد. سال گذشته در آخرین پنجشنبه هفته کتاب همراه با گروهی از اهل علم و دانش و بزرگان دینی و فرهنگی کشور از مردم دعوت کردیم به کتابفروشی‌ها بروند و خرید کنند. بسیاری از مردم و نخبگان به این دعوت پاسخ دادند. در تهران و برخی دیگر از شهرهای کشور مانند قم، شیراز و... برخی از نخبگان و مقام‌ها نیز به این دعوت پاسخ دادند. این حرکت یک حرکت نمادین بود. با یک حرکت نمادین نمی‌شود انتظار داشت که مشکل ساختاری و ریشه‌ای حل شود، اما کمک می‌کند که این موضوع برای همه اهمیت پیدا کند.»
او درست می‌گوید، همین که این دست حرکات نمادین، کتاب و کتابخوانی را به کانون توجه بیاورد هم کافی است، همین نشان می‌دهد که یک جای کار ما در کتابخوانی می‌لنگد و باید فکری اساسی به حالش بکنیم. این حرکت می‌تواند یک آغاز خوب و تأثیر‌گذار باشد، آغازی برای حل ریشه‌ای یک مشکل بزرگ. مشکلی که بیش از آنکه به کم توجهی برخی از ما به خرید و مطالعه کتاب برگردد، به مؤثر ندانستن و کم اهمیت تلقی کردن نقش کتاب در زندگی هایمان بر می‌گردد. اینکه نمی‌دانیم کتاب، مهم‌ترین وسیله انتقال حقایق و کارنامه و میراث فرهنگ و معرفت بشر است. اهمیت و نقش کتاب در توسعه فرهنگی تا بدان جاست که امروزه میزان زمانی را که هر ملتی به خواندن کتاب اختصاص می‌دهد با میزان توسعه آن کشور مقایسه می‌کنند. دستیابی به اهداف توسعه اجتماعی و فرهنگی ممکن نیست مگر به تحقق و لوازم آن؛ و کتاب و کتابخوانی یکی از مهم‌ترین لوازم هر توسعه پایداری است. امروزمان را به کتابگردی و حضور در کتابفروشی‌ها برای خرید و تورق کتاب این یار دیرین اختصاص دهیم، ضرر نمی‌کنیم...
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
جشن «یک میلیون کتاب» با حضور چهره‌ها و مسئولان فرهنگی کشور برگزار شد
صنعت نشر با نقش‌آفرینی بخش خصوصی شکوفا می‌شود
مریم شهبازی
جشن «یک میلیون کتاب» با حضور جمعی از پیشکسوتان عرصه نشر و متولیان عرصه فرهنگ و هنر به همراه رونمایی از کتاب «آمار نشر کتاب در ایران» برگزار شد.
به گزارش «ایران»، با رونمایی از این کتاب در مراسمی که شب گذشته در سالن پژوهشگاه فرهنگ و هنر برگزار شد، برای نخستین بار داده‌های طبقه‌بندی شده از آمار نشر در فاصله سال‌های 1358 تا 1393 در اختیار پژوهشگران و علاقه‌مندان قرار گرفت.
سید رضا صالحی امیری، رئیس مرکز اسناد و کتابخانه ملی در این مراسم با اشاره به کتابی که از آن رونمایی شد، گفت: «قبل از ارائه هر آمار و اطلاعاتی باید از خودمان بپرسیم که به دنبال چه چیزی هستیم؛ در غیر این صورت حتی اگر این آمار دو یا سه برابر هم شود فایده چندانی برایمان نخواهد داشت.»
وی در سخنانش به این نکته اشاره کرد که گاهی انسان هدف خود را فراموش می‌کند و نیاز به یادآوری مجدد دارد. شرایطی که به گفته مشاور فرهنگی رئیس جمهوری، باید متوجه آن شویم چراکه اگر هدف، شمارگان و تعداد عنوان‌های منتشر شده یا تعداد کتابخانه‌ها باشد ما را به جایی نخواهد رساند.
صالحی امیری با نگاهی گذرا به برخی ناهنجاری‌هایی که ما در جامعه امروز گرفتار آنها شده‌ایم، تصریح کرد: «آمار تکان دهنده‌ای که در کشور از طلاق، ایدز، اعتیاد و... منتشر می‌شود گویای این است که تنها با رشد کمی نمی‌توان به فضیلت انسانی دست پیدا کرد.»
وی به وضعیت نه چندان مطلوب برنامه‌سازی در رسانه ملی نیز اشاره کرد و گفت: «آن طور که وضعیت برنامه‌سازی در رسانه ملی نشان می‌دهد مدیران این سازمان قبل از نیازسنجی مخاطبان، به نیازسنجی خود فکر می‌کنند. برنامه‌سازی آنان مانند یک نوع تجویز داروی بدون تشخیص است. از همین رو باز هم تأکید می‌کنم که نباید گرفتار کمیت شویم و باید هدفمان به جای اشتغال زایی، اثر بخشی باشد.»
احمد مسجد جامعی، عضو شورای شهر تهران نیز در این مراسم گفت: «باید تلاش شود تا نقطه اتکایمان را در مدیریت به سمت نشر خصوصی ببریم، اگر خانه کتاب در این سال‌ها توانسته به سمت موفقیت گام بردارد به خاطر این نکته است که در اساسنامه آن بخش خصوصی پیش‌بینی شده است.»
وی تصریح کرد: «پیشنهاد من به مسئولان و اهالی فرهنگ این است که از این آمار تنها به عنوان نگاهی به گذشته استفاده نکنند؛ از مسئولان می‌خواهم که با استفاده از این آمار و ارقام با ارزشی که با کوشش دوستان در خانه کتاب در اختیار ما قرار گرفته فراتر از بحث کمی، دست به بررسی کیفی آثار منتشر شده بزنند. باید تلاش شود از این قبیل اطلاعات در جهت آینده نگری و برنامه‌ریزی برای روزها و سال‌های آینده نشر استفاده شود.»
مجید غلامی جلیسه، دبیر بیست و سومین دوره از هفته کتاب نیز در این مراسم گفت: «این عدد یک میلیونی که به خاطر آن گرد هم آمده‌ایم تنها بهانه‌ای است برای بازگشت به اتفاقاتی که نشر ایران از 200 سال قبل تا به امروز طی کرده است. با وجود این امروز با افتخار اعلام می‌کنیم که طی 37 سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی موفق به انتشار بیش از یک میلیون عنوان کتاب در سراسر کشور شده‌ایم.»
وی در ادامه تصریح کرد: «تا قبل از تشکیل خانه کتاب، آماری از کتاب‌های منتشر شده در دست نداشتیم اما خوشبختانه هم‌اکنون اغلب سازمان‌ها و مراکز فرهنگی آمار مورد نیاز را خود در این رابطه از خانه کتاب می‌گیرند.»
از جمله برنامه‌هایی که در این مراسم اجرا شد می‌توان به نقالی گروهی هنرمند اشاره کرد که با تشویق قابل توجه حاضران روبه‌رو شد. گروه نمایشی «قبیله» نیز در زمان سخنرانی میهمانان، با اجرای نمایش‌هایی شرکت‌کنندگان را به طور نمادین متوجه کتاب و کتابخوانی کردند.
در جشن «یک میلیون کتاب» اسامی مؤسسات نشری که بیشترین تعداد عنوان کتاب را منتشر کرده‌اند به این شرح اعلام شد:
انتشارات امیرکبیر، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، پیام آزادی، سروش، صدرا، ققنوس، دارالکتب اسلامیه، نگاه، اقبال، شرکت سهامی انتشار، نوید شیراز، روزبهان، چهر، بعثت، عطایی، حکمت، قلم، تلاش، اسلامی، چاپخش، طهوری، مفید.
همچنین اعلام شد که از میان 25 نشر برگزیده 20 مؤسسه نشر از بخش خصوصی و تنها 5 مؤسسه به بخش دولتی تعلق دارد.
به دلیل زمان کم برنامه، برخی از میهمانان از جمله سید عباس صالحی، معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از سخنرانی صرف نظر کرد. در پایان مراسم، جوایز برگزیدگان نشر کشور با حضور صالحی امیری، مسجد جامعی، صلاحی، آموزگار و غلامی جلیسه به آنها اهدا شد. در این مراسم علی مطهری نماینده مجلس شورای اسلامی، محمود دعایی سرپرست روزنامه اطلاعات و زلفی تومان رئیس کتابخانه ملی ترکیه حضور داشتند.
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
«نشان دهخدا» برگزیدگانش را شناخت
آزادیخواهان مسلمان نسلی را تربیت کردند که انقلاب اسلامی ثمره آن بود
نرگس عاشوری
در سه‌شنبه عصر دود آلود تهران، آسمان دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران پر ستاره بود. در حالی که دمای هوای تهران افت زیادی داشت هوای سالن ابن‌خلدون گرم گرم بود از حضور فرهیختگان و استادان علم و ادب و اخلاق؛ نخبگانی که در هفته گوشزد کردن خطر بی‌برگی باغ نشر و کتاب، در حال و هوای بالندگی و اعتلای فرهنگ تألیفی و تولید علم بودند. در شبی که به افتخار پاسداشت خدمتگزاری دانش و فرهنگ برگزار شد وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، مشاور فرهنگی رئیس جمهوری، معاونت فرهنگی وزارت ارشاد، مدیر عامل سازمان تأمین اجتماعی و اهالی نشر و فرهنگ و علم گرد هم آمده بودند تا در تعامل با یکدیگر و در کنار همدیگر، خجستگی این حق‌شناسی را پاس بدارند. به گزارش «ایران»، 26 آبان‌ماه و همزمان با هفته کتاب مراسم پایانی نخستین دوره کتاب سال اعضای علمی دانشگاه‌های سراسر کشور ویژه علوم انسانی با معرفی برگزیدگان انجام شد؛ جشنواره‌ای که با خوش‌ذوقی برگزارکنندگان آن به اعتبار و افتخار یک نام مزین شده است: «نشان دهخدا».
در این مراسم مسعود کوثری مدیر انتشارات علمی فرهنگی و دبیر نخستین دوره جشنواره نشان دهخدا درباره این جشنواره توضیحاتی ارائه کرد. او با اشاره به زمان تولد اندیشه برگزاری نشان دهخدا که از سال گذشته متولد شد و تشکیل دبیرخانه آن در دی‌ماه سال گذشته، افزود: این جشنواره ویژه علوم انسانی است و هدف آن تکریم دانشگاه به عنوان مکان پرورش نیروهای علمی، کمک به جهانی شدن تولیدات علمی و... است.
به گفته کوثری کتاب‌هایی که در این جشنواره مورد ارزیابی قرار گرفتند آثار منتشر شده در حوزه علوم انسانی در سال‌های 91 تا 93 هستند.
آزادی و امنیت مهم‌ترین اصل برای نویسندگان
در بخش دیگر این مراسم وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی درباره آزادی و امنیت نویسندگان سخنانی بیان کرد و با اشاره به اینکه مهم‌ترین اصل در جامعه برای نویسندگان آزادی و امنیت است، گفت: در همه کشورها چارچوب وجود دارد اما این چارچوب‌ها نباید جریان فکری را مسدود کند. علی ربیعی در بخش دیگری از صحبت‌هایش از تأکید آیت‌الله مطهری بر آزادی و رعایت اصول در برخورد با اهالی فرهنگ صحبت کرد و در ادامه از ثبات نسل‌ها به واسطه آزادی اندیشه سخن گفت: آزادی اندیشه نسلی را تربیت کرد که انقلاب اسلامی ثمره آن بود. آن نسلی شد که تا همین امروز پای انقلاب ایستاد، به جنگ رفت و همه سختی‌های انقلاب را هم تحمل کرد. آزادی اندیشه و نوشتن نسل‌هایی را تربیت می‌کند که در مواقع جدی و دینی خود استوار هستند.
کتابخوانی، ریل توسعه فرهنگی
دکتر رضا صالحی امیری، رئیس مرکز اسناد و کتابخانه ملی ایران نیز در بخشی از صحبت‌هایش در این برنامه انزوای فرهیختگان و اصحاب قلم را یکی از عوامل رکود صنعت نشر عنوان کرد. او گفت: وقتی در شرایطی قرار گرفتیم که به دلیل نابخردی‌های گذشته، جهل و ناآگاهی و انزوای فرهیختگان و اصحاب قلم، وضعیت نشر ما به شمارگان 700 و 300 رسیده فقط جای تأسف است و جای بحث جدی وجود دارد و ما با مسأله بنیادی روبه‌روییم.
صالحی امیری از کتابخوانی به عنوان ریل توسعه فرهنگی نام برد و افزود: مگر می‌توان تصور کرد که قطاری بدون ریل به مقصد و مقصود برسد؟ مگر می‌توانیم از فرهنگ و توسعه فرهنگی، فضیلت، اخلاق، معرفت، همدلی، همنوایی و همدردی سخن بگوییم، اما از مقوله‌ای به نام کتاب، کتابخوان، کتابخانه و کتابفروشی و ناشر و مؤلف سخن نگوییم؟
صالحی در بخش پایانی صحبت‌هایش کتابفروشی‌ها را تابلو و پاتوق فرهنگی عنوان کرد و از مسئولان خواست که در روز پایانی هفته به کتابفروشی‌ها سری بزنند و دست کم آنها را با لبخندی تکریم کنند.
احیای معاونت فرهنگی سازمان
تأمین اجتماعی
در ادامه این مراسم سیدمحمدتقی نوربخش مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی با یادآوری حذف معاونت فرهنگی واجتماعی سازمان تأمین‌اجتماعی و نیز حذف مؤسسه‌عالی پژوهشی سازمان تأمین‌اجتماعی در گذشته گفت: شرایطی به وجود آمد که یک سازمان اقتصادی و اجتماعی که تولید‌کننده امنیت اجتماعی نیز بود نیازی به فعالیت فرهنگی و پژوهشی نداشت که خوشبختانه در نخستین اقدام دولت تدبیر و امید معاونت فرهنگی و اجتماعی و مؤسسه عالی پژوهشی سازمان تأمین اجتماعی احیا شد. مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی از خرید کل سهام مؤسسه انتشارات علمی و فرهنگی توسط سازمان تأمین اجتماعی به عنوان یکی دیگر از اقدامات مثبت این سازمان در حوزه فرهنگ یاد کرد؛ مؤسسه‌ای که یکی از بانیان اصلی جشنواره دهخدا است.
معرفی برگزیدگان
برگزیدگان بخش‌های مختلف «نشان دهخدا» به این شرح است:
بخش جغرافیا: کتاب «اقلیم شناسی مناطق خشک» نوشته دکتر هوشنگ قائمی، آذر زرین و فرامرز خوش اخلاق
بخش الهیات: کتاب «مُرجئه (پیدایش و اندیشه‌ها)» نوشته دکتر شهاب‌الدین وحیدی مهرجردی
بخش زبان و ادبیات: کتاب «کلک خیال انگیز» نوشته دکتر ابوالفضل حری
بخش تاریخ: کتاب «نقد و بررسی منابع تاریخی فتوح در سه قرن اول هجری» نوشته دکتر حسین عزیزی
بخش فلسفه: کتاب «زایش و مرگ تراژدی» نوشته حمیدرضا محبوبی آرانی
حوزه کارآفرینی: کتاب «کارآفرینی بین‌المللی» نوشته مهران رضوانی و سید مهدی موسوی راد