به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری برنا، روابط تهران-ریاض طی سالهای گذشته بدلیل رقابت های منطقه ای با چالش مواجه بود تا اینکه با روی کار آمدن دولت آیت الله هاشمی رفسنجانی برخی تنش زدایی ها میان دو کشور عادی سازی شد اما سپس این روابط به سمت اختلاف نظر حرکت کرد و در دولت قبل به اوج رسید. اما با روی کار آمدن دولت روحانی و تعامل سازنده با دنیا و سکانداری محمدجواد ظریف در وزارت امور خارجه عزم جدی برای حل مناقشات با کشورهای منطقه و به ویژه عربستان در دستور کار قرار گرفت. اما از همان ابتدا، دولت یازدهم با عربستان سعودی بر سر موضوع عراق، سوریه و به ویژه یمن با اختلاف نظر مواجه بود البته موضوع برجام را نیز نباید نادیده گرفت، زیرا عربستان می داند با اجرایی شدن برجام جایگاه جمهوری اسلامی ایران در منطقه و جهان به سرعت تغییر خواهد کرد و در صورت رفع تحریم ها تلاش های عربستان برای ناکامی ایران در منطقه و جهان زنگ خطر جدی را برای ریاض به صدا در خواهد آورد.
در جایی که به نظر می رسید با معرفی سفیر این کشور برای استقرار در تهران، امیدها برای بهبود روابط ایران و عربستان بیش از پیش شده است، سناریوی تشدید اختلافات از سوی عربستان کلید خورد. از مهم‌ترین دلایل قطع روابط با تهران این است که ریاض در بسیاری از پرونده‌های منطقه‌ای مانند سوریه، یمن و عراق شکست خورده و به هیچ یک از اهداف خود نرسیده است. عربستان در سوریه به دنبال سقوط نظام سیاسی این کشور، در یمن به دنبال روی کار آوردن یک دولت دست نشانده و در عراق نیز به دنبال شکست دولت عراق بودند. آنها فکر می‌کردند با ورود به این پرونده‌ها و انجام اقدامات گسترده علیه دولت و ملت‌های آن کشورها، محور مقاومت را تضعیف یا حتی شکست می‌دهند. به دلیل شکست در این پرونده‌ها و همچنین مشکلات گسترده داخلی، دولت این کشور شرایط بسیار سختی را پشت سر می‌گذراند و حتی درون خاندان آل سعود نیز اختلافاتی شدید در این باره ایجاد شده است. تمامی این شرایط موجب شده تا عربستان برای دور کردن شرایط سخت از خود، دست به اقداماتی نسجیده، نابخردانه و ناشی از بی‌تجربگی بزند و با اعدام ٤٧ نفر در یک روز در حقیقت رکورد اعدام‌های روزانه خود در سه سال و نیم گذشته را بشکند و البته شاید بتوان گفت که آل‌سعود با این اقدام رکورد تلاش سیاسی برای تنش‌آفرینی در جهان اسلام را هم به نام خود ثبت کرد.
آیت‌الله شیخ نمر باقرالنمر روحانی آزادیخواه عربستانی توسط دولت این کشور به اتهاماتی واهی و دروغین اعدام شد، این اقدام بی تدبیرانه زمانی انجام شد که خاورمیانه بیش از هر زمان دیگری به ثبات و امنیت نیاز دارد. با این حال تبعات و اثرات این اقدامات در مرزهای این کشور نمانده است و سراسر خاورمیانه و فراتر از آن، جهان اسلام را تحت تاثیر خویش قرار داده است. عربستان که بقای خود را در جنجال آفرینی و هم پیمانی با رژیم صهیونیستی می داند با اعدام شیخ نمر خواستار تثبیت جایگاه خود بود اما این بار سناریوی ترتیب داده شده نتیجه عکس داد و جامعه بین الملل این اقدام را محکوم کردند.
جمهوری اسلامی ایران نیز از این قاعده مسثنا نبود و ساعاتی پس از اعدام این روحانی برجسته شاهد واکنش مردم به ویژه در تهران و مشهد بود. مردم تهران با تعرض به سفارت عربستان در ایران بهانه لازم را به دولت عربستان دادند. عربستان نیز بلافاصله دور جدیدی از برنامه‌های تخریبی علیه ایران را کلید زد و وزیر امور خارجه عربستان در اقدامی نابخردانه خواستار قطع روابط با ایران شد و از سفرای ایران خواست تا ظرف 48 ساعت خاک عربستان را ترک کنند. فشارهای ریاض بر کشورهای عربی باعث شد تا سودان با ایران قطع رابطه کند و کویت و امارات نیز با فشارهای فراوان سطح همکاری خود را با ایران کاهش دهند و اقدام دولت جیبوتی که امروز به خنده بازاری در کشور بدل شده علی رغم انعکاس نادرست رسانه ای فقط این اقدام از سوی این کشور محکوم شد و تصمیمی برای قطع رابطه با ایران اعلام نشده است.
جنگ روانی یکی پس از دیگری در هفته جاری در کشور شدت گرفت تا جایی که با این اقدام عربستان، برخی در داخل از انفعال وزارت امور خارجه انتقاد کردند، اما آنچه که مسلم است ایران خودش را در وضعیت اضطرار نمی بیند و هیچ گاه بدنبال تنش با همسایگان نبوده و نخواهد بود و باید به این نکته توجه داشت که این اقدام انفعال نیست بلکه تصمیمی از سر تدبیر است.
ظاهرا انتفاضه عربی از سوی عربستان برای جنگ روانی علیه ایران که از هفته های قبل شکل گرفته بود با شکست مواجه شده است اما آنها همچنان در تلاش هستند تا بتواند اجماعی عربی علیه ایران شکل دهند و چشم امید به اجلاس شورای همکاری خلیج فارس که به درخواست آنها هفته آینده تشکیل خواهد شد، بسته شود.
خوشبختانه علیرغم فشارها در روزهای نخست و انتشار بیانیه شورای امنیت، ریاض نتوانست نگاه‌ها را از جنایت ها و بی تدبیری هایش در منطقه منحرف کند و دولت ایران بلافاصله و اقدامی صحیح حمله به کنسولگری عربستان را محکوم کرد. روحانی نیز با ارسال نامه ای به رییس قوه قضاییه خواستار رسیدگی سریع به پرونده حمله کنندگان به سفارت شد.
حسن روحانی و محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه اراده و قاطعیت لازم را برای تحقق ایجاد ثبات و امنیت در منطقه را دارند و این اراده و عزم نیز در چندین مقطع و به ویژه در موضوع برجام نشان داده شده است، اما متاسفانه این عربستان است که هنوز اراده لازم برای دستیابی آرامش درمنطقه را ندارد و با اقداماتش دست به ملتهب شدن منطقه می‌زند.