منافع جناحی عامل مخالفت با برجام است/ دیپلماسی دولت یازدهم، عربستان را با چالش جدی روبرو کرده است

مهدی مطهر نیا تحلیل گر مسائل  سیاسی و بین الملل در گفت و گو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری برنا، درباره نقش عربستان در تحرکات اخیر منطقه گفت: عربستان در تلاش است  شکاف موجود در خاورمیانه را به یک رودررویی دو قطبی تبدیل کند و بر مبنای استمرار جنگ نامتعادل زمینه های ایران هراسی را در منطقه گسترش دهد. سعودی ها سال هاست با استفاده از  سرمایه گذاری دیپلماتیک در وابستگی به کشورهای فرا منطقه  در تلاش است تا ایران را در انزوا قرار دهد.

وی یادآرو شد: عربستان زمانی حاضر شد به طور رسمی و علنی هزینه های حمله احتمالی آمریکا بر علیه ایران در پرونده هسته ای را پذیرا باشد امروز قافیه را باخته است.

وی افزود: امروز بخشی از ساختار حکومتی در عربستان که  با ایران مخالفت است در زمان بن  سلمان  قدرت را بدست آورده است، اما همچنان قسمتی از خاندان سعودی چندان با حرکات وی موافق نیستند، به خاطر دارم وزیر امور خارجه سابق عربستان قبل از فوت خودش از رهبری نظام جمهوری اسلامی ایران به نیکی یاد کرد  که همین امر باید در ساختار حکومتی عربستان مورد توجه قرار بگیرد.

مطهر نیا با بیان اینکه هدف عربستان ایران هراسی است ، عنوان کرد: امروز ساختار حکومتی این کشور  به رهبری بن  سلمان و عناصر تندرو وهابیت عناصر حکومتی را تحت نفوذ قرار داده و هدایت می کنند. همین جریان  یک سناریو  برای دو قطبی کردن ایران و عربستان در منطقه نوشته است تا بتواند با گسترش ایران هراسی زمینه ساز یک فضای منفی بر ضد کشور ما باشد تا به یک اجماع بر علیه ایران برسد.

چالش های پیش روی عربستان

این کارشناس علوم سیاسی  به چالش های پیش روی عربستان اشاره کرد و اظهار داشت: امروز عربستان با چالشی جدی در حوزه فرامنطقه ای روبروست چرا که ایران هراسی به عنوان بعد اصلی جنگ شکست خورد، همگان به خاطر دارند که  اوباما به عنوان رهبر و رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا اعلام کرد، ایران دشمن استراتژیک آمریکا  نیست و داعش را  به عنوان یک  نیروی تندرو و رادیکالیست که مورد حمایت بعضی از پایتخت های کشور های عربی است دشمن و مخل آسایش جهان معرفی می کند و به طور علنی خواستار  ائتلاف جهانی بر ضد داعش است.

وی خاطر نشان کرد: هنگامی که ردپای داعش را پی می گیریم به نقش آشکار و پنهان  ریاض  برمی خوریم، عربستان با مشکلات بسیاری  رنج می برد، می بینیم سرمایه گذاری 30 ساله این کشور با شکست مواجه شد و  از سوی  دیگر سرمایه گذاری عملیاتی در کشورهای مانند بحرین، یمن و  سوریه این کشور را با چالش های جدی رو به ور کرده است و همچنین در عرصه دیپلماسی حسن روحانی و محمدجواد ظریف بعضی از عناصر موجود در ساختار این حکومت  را با چالش جدی روبرو کرده است.

رفتار دستگاه دیپلماتیک در ترکیه بهترین نوع برخورد  بود

مطهرنیا در پاسخ به این سوال که رفتار ایران در نشست آنکارا چگونه مورد ارزیابی قرار می دهد گفت :ایران بهترین رفتار را در این دوره از نشست ها داشت،  حسن روحانی و وزیر امور خارجه  با شرکت در این کنفرانس و اعلام مواضع اصولی ایران که نام آن را گفتمان صلح و سلام نهاده ام فضای مثبتی را برای کشورمان رقم زدند.

وی افزود: از طرف دیگر رفتار  قاطعانه  ایران با عدم شرکت در مراسم اختتامیه ودر برخورد با رییس کنفرانس اسلامی (اردوغان) هم اکنون بیش از گذشته این مطلب رابه جهانیان نشان می دهد که  جمهوری اسلامی ایران جهتگیری تعامل سازنده خود را داراست اما قاطعانه از  اصول و مواضع اصولی خود محافظت می کند.

ترکیه باید در مسائل منطقه بی طرف باشد

وی همچنین درباره  نقش ترکیه در منطقه اظهار داشت: این کشور در تلاش است تا خود را به عنوان یک کشور حد وسط در حوزه سیاست های داخلی منطقه ای و یک کشور موثر در معادلات بین المللی برای حل بحران ها به نمایش بگذارند. از طرفی هم در درون خود با چالش های جدی روبروست و تلاش دارد بار دیگر چهره مخدوش شده خود را ناشی از مسایل سوریه بازآفرینی کند وبه عنوان یک چهره متعادل منطقی در نظم منطقه ای فعالیت خود را افزایش دهد.

وی تصریح کرد: اگر ترکیه بخواهد در تعارض میان تهران و ریاض طرف هر کدام از این پایتخت ها را بدون توجه به منافع همه جانبه منطقه،جایگاهی که هریک از این کشورها در نظم منطقه ای و نظام بین المللی دارند را بگیرد چهره آنکارا مخدوش خواهد شد ، ولی برعکس اگر ترکیه بتواند زمینه ساز حل و فصل مسائل و مشکلات  میان ایران و عربستان در منطقه شود می تواند چهره خود را بازآفرینی کند.

ترکیه که هم اکنون در سازمان کنفرانس سران کشورهای اسلامی مسوولیت پذیرفته است این معنا را باید به خوبی مورد نظر قرار بدهد و تلاش داشته باشد که با عملکردی صحیح در چارچوب ایجاد همگرایی منطقه ای و دینی زمینه ساز حل و فصل اختلافات موجود و رفع کدورت های پیش آمده در روابط ایران در مرحله نخست با ترکیه و سپس با عربستان شود. در غیر اینصورت ترکیه نقشی را که خواهان آن است نتواند ایفا کند، دولت اسلام گرای ترک علیرغم بسیاری از موفقیت های خود در دهه گذشته با چالش های جدی در  دهه آینده روبرو خواهد شد.

مردم هرگاه احساس کنند برجام بر ضررشان است اعلام می کنند

این استاد علوم سیاسی درباره تذکر برخی از نمایندگان مجلس مبنی بر توقف برجام  گفت : برجام هم اکنون به عنوان یک سند ملی پذیرفته شده  و باید به یاد داشت که با رهنمود مقام معظم رهبری و فرمایشات ایشان به فرجام رسید.

وی ادامه داد: باید این نکته را مورد توجه قرار بدهیم که مقابل برجام ایستادن مخالفت با نفس تصمیم گیری در نظام جمهوری اسلامی است. تمام کسانی که امروز این موضوع را مطرح می‌کنند باید پاسخگوی مستندات عینی و عملیاتی بر ضد آن باشند.

وی خاطرنشان  کرد: چنین نکاتی تنها به منافع جناحی و حزبی باز می گردد و در آن نوعی سو استفاده از فرمایشات مقام معظم رهبری نهفته است.

وی همچنین با بیان اینکه برخی از افراد سخنان رهبری به نفع خودشان تعبیر می کنند گفت: آنچه مقام معظم رهبری می گوید مخالفت با برجام نیست بلکه عدم خوشبینی برعملکرد طرف های موجود در برجام یعنی 1+5 را مورد توجه قرار می دهد. ایشان خواهان  انجام تعهدات هستند، در حالی است که از همین معنا و گفته مقام معظم رهبری سو استفاده می شود و ناگهان ضدیت با برجام مطرح می شود. اگر برجام پذیرفته شده نیست رهبری به صراحت آن را بیان  خواهند کرد و با قاطعیت کامل پایان آن را اعلام می کردند .

مطهرنیا افزود: برجام که در معنای لغوی می شود  برنامه جامع اقدام مشترک،مردم هرگاه احساس کنند که در باره حقی از آنها ضایع شده است شجاعانه اعلام خواهند کرد.به یاد داشته باشید  یک فضای مسموم در نظام تصمیم گیری ایران، ایجاد شک و شبهه  می تواند در طرف مقابل ایجاد تردید کند.

این پژوهشگر مسائل سیاسی با بیان  اینکه نبود یک نظر واحد  در جریان برجام می تواند به ضرر کشور و اقتصاد باشد اظهار کرد:می بینیم که سوئیفت تلاش خود را برای باز کردن حساب های بانکی و گلوگاه های گذر مالی و پولی در جهان به عهده گرفته است اما به واسطه فقدان یک سیاست واحد در تهران نگران آینده است. با وجود این مخالفت ها تحرکات اقتصادی برای عبور از شاهرگ های اقتصادی یعنی جریان مالی و پولی با مشکل روبه رو خواهد شد.

 وی در خاتمه تاکید کرد:اکنون همگی باید در ایجاد فضای اجرای برجام و افزایش توقعات از طرف های مقابل برای انجام تعهدات خود نسبت به آن با هم همگرا شوند، نه آنکه مورد پذیرش برخی ها نیست مانند  انتخابات 7 اسفند آن را  نفی کنند، ملت ما باهوش هستند و می دانند که این برخوردها جناحی و حزبی هستند و  در جهت مخالفت با آن گام خواهند برداشت.