به گزارش گروه خبر خبرگزاری برنا، "سامی کلیب" در مقاله ای در روزنامه السفیر نوشت: کافی است که نوشته های روزِ گذشتۀ دو تن از نویسندگان بزرگ سعودی به نام های خالد الدخیل در روزنامه الحیات و عبدالرحمان الراشد در الشرق الاوسط را بخوانیم تا متوجه شویم که سفر باراک اوباما به ریاض، بر خصومت او با عربستان افزود و نگرانی سعودی ها از سیاست های او در قبال ضرورت آشتی با ایران و محکومیت نقض حوق بشر در عربستان؛ دوچندان کرد.
الدخیل، در عنوان مقاله اش، پا را از همه پیش بینی ها فراتر گذاشت و نوشت: خطرِ سیاستِ اوباما، کمتر از داعش نیست".
الراشد نیز تاکید کرد که در سفر اوباما به ریاض، بهبودی در روابط عربستان و کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس با آمریکا حاصل نشد و تغییری در موضوعات مرتبط به ایران، اعم از سوریه و عراق و یمن به وجود نیامد. اوباما، علاقه ای به اتخاذ موضع گیری های جدید ندارد، زیرا شاید دیگر دلیلِ مهمی برای ائتلاف با گروه کشورهای عربِ حاشیه خلیج فارس نمی بیند و دیگر برای او مهم نیست که در منطقه خاورمیانه، کشورهایی وفادارتر و نزدیک تر از سایر کشورهای منطقه داشته باشد.
نیازی نیست یادآوری کنیم که اوباما در فرودگاه ریاض با چه استقبال سردی مواجه شد و ملک سلمان از رفتن برای استقبال او، خودداری کرد و همچنین نیازی به یادآوری سیل انتقادات مستقیم و غیرمستقیمِ رسانه های سعودی از اوباما نیست و همچنین نیازی به یادآوریِ خودداری تلویزیون رسمی عربستان از پوشش خبریِ رسیدنِ اوباما به اجلاس سران نیست.. آن چه در این میان، قطعی به نظر می رسد، آن است که شکافِ ایجاد شده میان ملک سلمان و باراک اوباما، تا آخرین زمانِ باقی مانده از ریاست جمهوری اوباما، قابل ترمیم نخواهد بود.
اوباما پیش از سفر به ریاض، اظهاراتی در پیش گرفت که سعودی ها را ناچار کرد به جای فرش قرمز برای او فرشِ خار بگسترانند.
- او در گفت وگو با مجلۀ آتلانتیک در نقشی که هم پیمانانِ عربِ سنیِ آمریکا در مبارزه با تروریسمِ ضد آمریکایی ایفا می کنند، ابراز تردید کرد، از این که به حکمِ سیاست خارجی آمریکا ناچار است با عربستان به عنوان هم پیمان رفتار کند، ابراز ناخرسندی کرد.
- همچنین، پیش از رسیدنِ اوباما به ریاض، کشمکش بزرگی میان احزاب جمهوری خواه و دموکرات آمریکا برپا شد که موضوع آن، پیش نویسِ قانون خارج کردن "پرونده های حملات تروریستی به آمریکا در سال 2001" از حالت محرمانه بود تا به این وسیله، زمینه محاکمه مسئولانی سعودی، به اتهام حمایت مالی از القاعده و اسامه بن لادن، فراهم شود.
هرچند اوباما این پیش نویس را رد کرد و عربستان هشدار داد که سپرده های خود در خزانه آمریکا را می فروشد (سپرده هایی بالغ بر 750 میلیارد دلار که به تنهایی بیش از بودجۀ وزارت دفاع آمریکاست)، اما در هر صورت، بابِ این موضوع باز شد و دیگر مشخص نیست که چگونه می توان این پرونده را بست.
به عنوان مثال، سایمون اندرسون نویسندۀ آمریکایی، چند روز پیش در مجله فارین پالیسی نوشت: مسئولان آمریکایی و انگلیسی، نام دو شاهزادۀ سعودی را به من اطلاع دادند که از صندوق حکومت سعودی، مبالغی هنگفت به بن لادن می دادند، تا در اماکن مختلف بلوا به پا کنند.
- در اوایل سال جاری میلادی نیز در کنگرۀ آمریکا سئوالی دربارۀ خاندان حاکم سعودی و وهابیت و تروریسم مطرح شد. یکی از اعضای کنگره سئوال کرد: آیا این موضوع، حقیقت مسلم نیست که بزرگ ترین گروه های جهادی جهان یعنی داعش و القاعده، وهابیت را منشأ تفکرات خود می دانند؟
- چندی پیش نیز شماری از دانشجویان سعودی در اوهایو، در معرض فحش و ناسزاگویی قرار گرفتند و بر شیشه های خودروهای آنان نوشته شد که "به کشورت برگرد، اینجا چه می خواهی؟" محمد العیسی رایزن فرهنگی سعودی نیز تاکید کرد که برای انتقال این دانشجویان به دیگر دانشگاه های آمریکا تلاش هایی صورت گرفت.
- چند روز پیش، شیخ حمد بن جاسم آل ثانی، اطلاعات بسیار مهمی از عربستان، سوریه و قطر افشا کرد و اظهاراتِ شخصی در این سطح، می تواند حامل پیامی از سوی طرف های دیگری جز خود قطر برای عربستان باشد.
از سوی دیگر، در هفتۀ گذشته، در ریاض، اتفاقی مهم و خطرناک افتاد، در اختتامیه اجلاس سران کشورهای عربِ حاشیه خلیج فارس با ملک محمد ششم پادشاه مغرب، عربستان، سطح خصومتِ خود را با الجزایر، تا بالاترین حد، بالا برد. در بیانیۀ پایانی اجلاس سران عرب حاشیه خلیج فارس و مغرب نوشته شد که سران این کشورها، از مغربی خواندنِ صحرا حمایت می کنند و از طرح خودگردانیِ صحرا که مغرب آن را ارائه کرده است، شتیبانی می کنند و آن را به عنوان پایۀ هرگونه راه حل برای برون رفت از بحران منطقه ای در این زمینه به رسمیت می شناسند.
این موضع گیری کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس به معنی جانبداری کامل از مغرب، ضد الجزایر، در پیچیده ترین موضوع میان رباط و الجزایر، یعنی موضوع سرنوشت صحرای غربی است. سرنوشتی که هنوز موضوع کشمکش میان دو کشور است و در سازمان ملل، به عنوان پرونده ای بسیار پیچیده شناخته می شود.
اشکال عربستان به الجزایر چیست؟
- الجزایر، بارها با موضع گیری های عربستان و قطر ضد سوریه مخالفت کرده است و در این خصوص بارها میان وزرای خارجه این کشورها کشمکش شد که مهم ترینِ این کشمکش ها، هنگام اخراج دولت سوریه از اتحادیه عرب بود.
- الجزایر، از همراهی با ائتلاف عربی به سرکردگی عربستان ضد یمن سر باز زد و پیش از آن نیز حاضر نشد با هرگونه ائتلاف عربی یا اسلامی به سرکردگی ریاض برای مبارزه با تروریسم همراه شود. الجزایر در توجیه خودداری از همراهی با این ائتلاف ها، تاکید کرد که قوانین الجزایر، مشارکت ارتش الجزایر در جنگ های خارجی را منع کرده است.
- الجزایر با تروریست خواندن حزب الله لبنان توسط شورای همکاری خلیج فارس و شورای وزرای کشور عرب و اتحادیه عرب، مخالفت کرد.
- چند ساعت بیشتر از مصوبه های اجلاس سران کشورهای عربِ حاشیه خلیج فارس و مغرب درباره حمایت از مغرب در خصوص موضوع صحرا نگذشته بود که الجزایر، هیئتی به ریاست عبدالقادر مساهل وزیر امور مغربی و اتحادیه آفریقا و اتحادیه عرب را به دمشق فرستاد.