یک آسیب شناس و کارشناس مدیریت برنامه ریزی در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری برنا اولین و مهمترین عامل رشد فرهنگ کار در جامعه را رضایت شغلی دانست و افزود: زمانی که فرهنگ کار در جامعه ای ضعیف و بهره وری پایین است، موضوع به عدم تناسب ها و توازن ها بین کار و علایق شخص بر می گردد. یعنی فرد علاقه ای به کاری که انجام می دهد ندارد.
"مهدی حمزه پور" ادامه داد: بنابراین اگر بتوانیم در کشورمان الگوی شناسایی و هدایت استعداد حرفه ای را عملیاتی کنیم تا افراد در جای خود قرار گیرند و شغلی متناسب با تخصص و علایق و انگیزه هایشان داشته باشند، می توانیم بهره وری کاری را بالا ببریم.
رابطه رضایت شغلی با فرسودگی
وی افزود: افراد باید از توانمندی ها و قابلیت های خود استفاده کنند تا شاهد افزایش بهره وری کاری باشیم. زمانی که افراد به کار مورد علاقه خود مشغول باشند ، معمولا رضایت شغلی بالایی دارند و دیرتر فرسوده می شوند. در نتیجه بهره وری بالا می رود .همه به خوبی می دانیم که اگر فردی از گذران لحظات در محیط کار لذت نبرد ،انگیزه پایین می آید و بهره وری کاهش می یابد و رفته رفته فاصله ی پیشرفت و رشد اقتصادی در کشور بیشتر می شود. بنابراین پایین بودن فرهنگ کار و آموزش نیروی انسانی به بهره وری و به اقتصاد یک کشور لطمه وارد خواهد کرد.
به گفته این آسیب شناس در کشور ما فرهنگ کار نهادینه نشده است. این در حالی است که جوامعی که قصد تغییرات رفتاری دارند، باید دانش و نگرش فکری فردی و اجتماعی در آنها تغییر کند تا شاهد تغییر رفتار جمعی آن جامعه باشیم.
حمزه پور علت نهادینه نشدن فرهنگ کار در کشور ما را نظام پرداخت بر مبنای وقت دانست و گفت: در کشور ما مبنای کار ، نظام برنامه زمان پر کردن است. به همین علت به نظر می رسد باید بیش از پیش فرهنگ سازی کار را مد نظر قرار داد. همچنین با توجه به نرخ پایین بهره وری در کشور به بعد ساعت کار و عوامل دیگر مانند ارتقای فرهنگ کار باید توجه بیشتری کرد.
بهره وری کاری در ایران یک ساعت و نیم است
وی اضافه کرد: اگر مردم باور داشته باشند که 90 درصد حقایق هستی در یک روزی حلال است شاید اهتمام بیشتری نسبت به قبل داشته باشند .زمان کار مفید در کشورهای پیشرفته بطور متوسط 5 ساعت اعلام شده اما در انگلستان این میزان حدود 4 ساعت و نیم است و در ایران بر اساس آمار سازمان ملی بهره وری آسیایی این عدد حدود 1 ساعت و نیم است .
این کارشناس مدیریت برنامه ریزی یادآور شد: مرکز آمار ایران در تازه ترین گزارش خود اعلام کرده است که بررسی الگوی گذران وقت افراد شاغل نشان می دهد که این افراد به طور متوسط 7 ساعت و 26 دقیقه از شبانه روز خود را به شغل خود اختصاص می دهند. اما بهره وری آنها فقط یک ساعت و نیم است.
حمزه پور گفت: بنابراین ترویج فرهنگ کار مطلوب در کشور باید در میان اقشار مختلف مردم، به صورت ریشه‌ای انجام شود. به خصوص می توان در سنین آغازین ورود به مدرسه که اولین حضورهای اجتماعی کودکان در جامعه محسوب می‌شود، فرهنگ کار را به نحو مطلوبی درکتب دوران مدرسه وارد کرد تا در ذهن آنها شکل بگیرد و با واژه هایی همچون فرهنگ، کار و تولید، فلسفه زندگی، وجدان کاری و ..، آشنا شوند.
لزوم نهادینه سازی فرهنگ کار از کودکی
حمزه پور گفت: فرهنگ کار باید از کودکی در رفتار افراد جامعه نهادینه شود. همچنین در طول سال‌های آموزش تکمیلی هر یک از این موضوعات به صورت تخصصی شکافته و به بحث گذاشته شود تا در سنین جوانی همان کودکان، به صورت نیروی کاری متعهد به توسعه ملی روانه اداره کشور شوند.
وی با بیان اینکه فرهنگ کار یک هنجار فرهنگی است، افزود:فرهنگ کار، هنجاری است که یک ارزش اخلاقی مثبت را برای انجام یک فعالیت درست وضع کرده و بر همین اساس همه ما بر این معتقدیم که کار فی نفسه دارای یک ارزش ذاتی است.
این آسیب شناس تاکید کرد: با این وجود مانند سایر هنجارهای فرهنگی، علاقه مندی و باور یک فرد به اخلاق کار اساساً تحت تاثیر تجارب و تعلیم یافتن فرد در خانواده و جامعه است. هرچند خانواده مهمترین تاثیر را در اشاعه و بارور کردن این هنجار دارد و یکی از عواملی است که در تقویت فرهنگ کار و دوام و اسمترار آن نقشی اساسی ایفا می کند.