حضرت عباس، مصداق آیه شریفه “أَشِدّاءُ عَلَى الکُفّارِ رُحَماءُ بَینَهُم ” بودند

به گزارش خبرگزاری برنا، برنامه "گفت‌وگوی فرهنگی" با موضوع ولادت قمر بنی هاشم و با حضور حجت الاسلام والمسلمین بهرام نسب استاد حوزه و دانشگاه و حجت الاسلام والمسلمین حسن عرب پور کارشناس مسائل کلامی و استاد حوزه روانه آنتن شد.

حجت الاسلام والمسلمین بهرام نسب در خصوص القاب و کنیه حضرت عباس گفت: همانطور که می دانید نام شریف حضرت، عباس است که در اصطلاح عربی صیغه مبالغه و به معنی صورت در هم کشیده و با ابهت است.

وی افزود: با عنایت به اینکه نامگذاری اعراب با توجه به اوضاع و احوال آنها صورت می گیرد و همچنین با توجه به اینکه ایشان مصداق آیه شریفه "أَشِدّاءُ عَلَى الکُفّارِ رُحَماءُ بَینَهُم "بودند، حضرت امیر، نام عباس را برای ایشان انتخاب کردند که نشان دهنده شهامت و شجاعت ایشان در ستاندن حق و احیای دین است.

وی درباره کنیه آن حضرت نیز اظهار داشت: آنچه که به عنوان کنیه معروف است، کنیه "ابوالفضل" یا "ابوفاضل" است. در برخی کتاب ها گفته اند چون از فرزندان آن حضرت کسی به نام فضل بوده است، لذا حضرت را به این نام نهادند. برخی دیگر نیز معتقدند که زندگی قمر بنی هاشم، سراسر برتری و فضیلت بوده است و "ابوالفضل" پدر فضیلت معنی می شود. احتمال دوم قوی تر به نظر می رسد زیرا آنچه که از فرزندان حضرت در تاریخ یاد شده است، به نام "فضل الله" بوده است.

این استاد دانشگاه و حوزه در مورد القاب حضرت عباس نیز خاطرنشان کرد: ایشان القاب زیادی دارند که برخی تا 20 لقب را شمرده اند. معروفترین آنها "قمر بنی هاشم" است که به جهت زیبایی و جمال ویژه ای بوده است که حضرت داشته اند به طوری که چهره زیبای ایشان همیشه جلب توجه می کرده است. لقب دوم "باب الحوائج" است؛ گفته شده است آن حضرت در دوران زندگی امام مجتبی (ع) همواره در کنارشان به کمک و برآوردن نیازهای مردم می پرداخته است و این رویه ایشان در زمان امامت امام حسین (ع) نیز ادامه پیدا می کند تا جایی که هر زمان نیازمندی برای کمک به خدمت ایشان می رسیده است، حضرت ابوالفضل مامور اجرای دستور امام بوده است.

وی از "باب الحسین" به عنوان لقب سوم یاد کرد و اظهار داشت: از علامه فقید طباطبایی صاحب تفسیر المیزان نقل شده است، مرحوم سید علی قاضی فرموده بودند، در یک مکاشفه ای بر من آشکار شد که وجود مقدس امام حسین (ع) مظهر رحمت کلیه الهیه هستند و باب و پیشکار آن حضرت سقای کربلا حضرت عباس هستند.

حجت الاسلام والمسلمین بهرام نسب ادامه داد: "سقا یا ساقی" از مشهورترین لقب های آن حضرت است. آن حضرت بعد از واقعه کربلا به این لقب منسوب شدند. البته این لقب را از پدران خودشان به ارث بردند.

در ادامه حجت الاسلام والمسلمین حسن عرب پور درباره القاب حضرت، گفت: از جمله القابی که برای حضرت بیان کرده اند، لفظ شهید است و همچنین عبد صالح که در روایات نیز آمده است. پشت و پناه، فداکاری، شجاعت، ایثارگری، طیار، اکبر، پاسدار، ساعی، صدیق، پهلوان، چابک، پرچم دار، صابر، مجاهد و ناصر از جمله دیگر القاب این حضرت هستند.

وی در خصوص لقب "عبد صالح" اظهار داشت: در کلام امام صادق (ع) آمده است؛ السلام علیک ایها العبد الصالح، المطیع الی الله. مسئله بندگی و اطاعت حضرت جای بحث زیادی دارد. برخی از این شخصیت فقط شجاعت و روحیه قوی ایشان را ذکر می کنند و همانطور که در میان مردم نیز تصور شده است حضرت ابوالفضل العباس(ع)، سمبلی برای شجاعت ظاهری است در حالی که به لحاظ بندگی و اطاعت دارای صفات بارزی هستند.

وی اضافه کرد: در روایات آمده است، آن حضرت بر پیشانی خود، آثار سجده داشتند که یکی از نشانه های بندگان مخلص خداوند همین است یعنی بین چشمان آن حضرت اثر سجده فراوانی بود.

این کارشناس مسائل کلامی به نقل روایتی از قاتل حضرت ابوالفضل(ع) اشاره کرد و اظهار داشت: نقل شده است قاتل حضرت ابوالفضل(ع) که از طایفه بنی دارم بود، سیاه شده بود. پرسیدند که چرا به چنین وضعی افتادید؟ پاسخ داد، مردی را که در وسط پیشانی اش جای سجده بود کشتم که نامش عباس بود.

وی با بیان اینکه حضرت ابوالفضل(ع) از بزرگان اهل بیت بود، گفت: ایشان اهل دانش، پارسایی، نیایش و عبادت بود. نمی شود انسان به مقام های والای عرفانی برسد، بدون اینکه پشتیبانی معرفتی داشته باشد.

این استاد حوزه به خلاصه ای از زندگی حضرت ابوالفضل(ع) اشاره کرد و بیان داشت: 14 سال و 47 روز از عمر ایشان با پدر بزرگوارشان حضرت امیرالمومنین(ع) طی شد و 14 ماه و 17 روز امامت، امام حسن(ع) را پذیرفت. 24 سال از حیات پر فروغ حضرت می گذشت که امام حسین(ع) به امامت رسید و تا پایان عمر خود که 34 سال بود، به ولایت پذیری امام حسین(ع) ادامه دادند.

حجت الاسلام والمسلمین عرب پور ادامه داد: هنگام ازدواج، حضرت 20 سال داشتند و با دختر عبدالله ابن عباس که پسرعموی پیامبر بود، ازدواج می کند. ثمره این ازدواج دو فرزند به نام "فضل الله" و "عبیدالله" است. برادران تنی حضرت عباس(ع) ، عبدالله که در 25 سالگی شهید شدند و دیگری جعفر در 19 سالگی و عثمان که در سن 21 سالگی شهید شدند و همگی نیز در کربلا به شهادت رسیدند.

در ادامه حجت الاسلام والمسلمین بهرام نسب مجددا به موضوع کنیه حضرت اشاره کرد و گفت: از القاب دیگر آن حضرت "پشتیبان ولایت" بیان شده است و همچنین لقب "صدیق" به معنای راست گفتار و درست کردار است.

وی به بیان ویژگی های آن حضرت پرداخت و عنوان داشت: اولین ویژگی که در مورد حضرت مشهور است، جنگ آوری است. در تاریخ نقل شده است که حضرت ابوالفضل العباس(ع) مردی تنومند بودند و از همان کودکی با ورزش و کارهای سخت انس داشتند و از همان کودکی با کودکان بزرگتر از خود کشتی می گرفتند و آنها را شکست می دادند.

قابل ذکر است؛ برنامه "گفت‌وگوی فرهنگی" از شنبه تا چهارشنبه ساعت 20 از شبکه رادیویی گفت‌وگو پخش می شود و علاقه مندان می توانند برای دریافت فایل صوتی برنامه به سایت رادیو گفت‌وگو مراجعه کنند.