به گزارش خبرگزاری برنا از قم، آیت‌الله محسن اراکی در نشست موضوع شناسی فقه فضای مجازی در سالن همایش‌های جامعه مدرسین قم برگزار شد با اشاره به نقش فقه در عرصه کلان و خرد اظهار کرد: احکام فقهی در عرصه کلان و خرد با یکدیگر متفاوت است، در عرصه فقه خرد شاید استفاده از ابزاری با نیت حلال، اشکال نداشته باشد، اما در عرصه فقه کلان، شکل و ماهیت مسئله فرق می‌کند و ممکن استفاده از آن ابزار از دیدگاه فقه کلان حرام باشد.
دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی ارائه ساختار برای فقه فضای مجازی را ضروری دانست و افزود: مباحث این حوزه براساس ارکان فقه مجازی به پنج بخش تقسیم می‌شود و هر کدام از این حوزه‌های فقه، بحث دامنه‌داری می طلبد. فقه فضای مجازی به فقه ارتباطات مرتبط است و کلیات بحث‌های فقهی این دو عرصه با یکدیگر در ارتباط هستند.
وی ادامه داد: نخستین حوزه فقه فضای مجازی در خصوص نوع فضا است، فضای مجازی از نظر نوع فضا انواع مختلفی دارد که هر کدام دارای احکام خاص خودش است. مثلاً برخی فضاهای مجازی، خصوصی است و قابل دسترسی برای دیگران نیست، اما برخی دیگر از فضاها در عین خصوصی بودن، در دسترس دیگران است، دسته آخر از فضاها هم فضاهای عمومی است که همه می‌توانند آن را ببینند.
آیت‌الله اراکی با اشاره به به محتوای ارتباطات گفت: دومین حوزه از فقه فضای مجازی، محتوای ارتباطات بوده که بحث محتوا هم مورد تاثیر نوع فضا است. سومین حوزه در این عرصه هم هدف از ایجاد ارتباطات است و اهدافی همچون اطلاع‌رسانی، تعلیم، فضاسازی، ترویج و وعظ از جمله اهداف ارتباطات در فضای مجازی است.
دبیرکل مجمع تقریب مذاهب اسلامی مهم‌ترین ادبیات ائمه معصومین(ع) را وعظ دانست و افزود: باید گفتمان وعظ را در جامعه ترویج کرد، شخصیت‌های همچون مرحوم آیت‌الله مشکینی در وعظ تأثیرگذار بودند، فضای جامعه کنونی هم تشنه وعظ و به یاد آوردن مرگ و آخرت است.
آیت‌الله اراکی با اشاره به فقه فضای مجازی اظهار کرد: چهارمین حوزه در این فقه، مربوط به شیوه برقراری ارتباط است. آخرین حوزه هم در فقه فضای مجازی، ابزار بوده که بحث مهمی است. در حوزه ابزار ارتباطات می‌توان به بحث‌های تولید، عرضه و بهره‌برداری از نرم‌افزارها و سخت‌افزارها اشاره کرد.
وی ادامه داد: باید اساتید حوزه علمیه را برای بحث و پژوهش در عرصه فقه فضای مجازی حمایت کرد. انتظار می‌رود که وزارتخانه‌های ثروتمند کشور از پروژه‌های تحقیقاتی در عرصه دین حمایت کنند، اما متأسفانه این طرح‌ها در بودجه کشور جایی ندارد. این در حالی است که باید با تخصیص بودجه‌های مناسب برای طرح‌های حوزوی، زمینه کار تحقیقاتی را برای اساتید حوزه علمیه فراهم کرد.
دبیرکل مجمع تقریب مذاهب اسلامی در خصوص عملکرد حوزه علمیه قم اظهار کرد: حوزه قم در طول 37 سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی، بیشترین تولید محتوای علوم دینی را در سطح جهان داشته است، محتوایی که از لحاظ کمی و کیفی در جهان بی‌نظیر بوده و حوزه قم توانسته با کمترین هزینه و بیشترین تلاش، علوم دینی تولید کرده است.