به گزارش گروه خبر خبرگزاری برنا، چندی است صندوق احیای بناهای تاریخی در صدد برگزاری مزایده و در نهایت اجازه ابنیه تاریخی به بخش خصوصی جهت مرمت و بهره برداری برآمده است.
در این میان کانون اتومبیل رانی و جهانگردی به عنوان بازوی اجرایی سازمان میراث وگردشگری نیز در این مزایده ها که گاه عمومی و گاهی هم اختصاصی بوده است شرکت کرده و موفق شده است در این مزایده ها چندین بنای تاریخی از کرج گرفته تا زنجان و یزد را برنده شود.
به گفته مسئولان کانون اتومبیل رانی و جهانگردی، کاروانسرای ماهی دشت، در حال مرمت و بازسازی است و با همکاری استانداری کرمانشاه تا چند ماه آینده آماده واگذاری و بهره برداری خواهد شد. از دیگر سو حمام سالار در زنجان نیز به زودی به بهره بردار واگذار خواهد شد. قرارداد پروژه حجت آباد وزیر یزد نیز با صندوق احیا به امضا رسیده و به زودی کارهای محوطه سازی و تجهیز آن آغاز خواهد شد. کاروانسرای شتر گلوماهان کرمان و کاروان مهر سبزوار نیز در مراحل مطالعه و مقدمات عقد قرارداد هستند.
در این میان با وجود آنکه مسئولان کانون جهانگردی و اتومبیلرانی تاکید دارند که در صدد آن هستند تا برخی از کاروانسراهای تاریخی را به مجموعه گردشگری، پذیرایی و اقامتی تبدیل کنند و قصد دارند این فضا را به مرور در اختیار بخش خصوصی قرار دهند این سوال مطرح می شود که اگر قرار است مستاجر بنا را به مستاجر دیگری اجاره دهد چرا صندوق احیا باید بناهای تاریخی را به طور کامل در اختیار کانون اتومبیل رانی و جهانگردی قرار دهد تا کانون نیز آنرا به بخش دیگری اجاره دهد؟
از یک سو صندوق احیا تاکید دارد برای فعال سازی بخش خصوصی این اقدامات انجام می شود و از دیگر سو ماهیت خصوصی یا دولتی بودن کانون مشخص نیست. البته «ابراهیم رضایی بابادی» مدیرعامل کانون جهانگردی و اتومبیلرانی در پاسخ به انتقادها نسبت به عملکرد کانون و بلاتکلیفی این نهاد غیردولتی در انجام ماموریت‌ها می گوید: «درست است که مجموعه کانون با ریاست سازمان میراث و گردشگری اداره می شود و کانون به عنوان بازوی اجرایی و فکری به کمک سازمان می آید اما به عنوان یک تشکیلات، کانون یک سازمان مردم نهاد است.»
او همچنین تاکید می کند: «ما نه هتل داریم و نه آژانس، حتی در برگزاری نمایشگاه سیاست در کمک به گردش بهتر چرخه توسط دست‌اندکاران است. نه رقیب بخش خصوصی هستیم و نه می‌خواهیم از این راه‌ها منبع درآمد داشته باشیم.»
با این وجود کانون جهانگردی و اتومبیلرانی در صدد شرکت در مزایده های صندوق احیا برآمده است و حتا برخی از واحدها را به صورت اختصاصی از صندوق دریافت کرده است. به طور مثال می توان به کاروانسرای دیرگچین اشاره کرد که در نزدیکی فرودگاه امام خمینی قرار دارد.
اصحاب رسانه در نشستی که یک روز قبل از تودیع «ابوالقاسم ایرجی» رییس سابق کانون جهانگردی و اتومبیل رانی برگزار شد، با او به گفت و گو در این باره پرداختند. ایرجی تاکید داشت: «این کاروانسرا با نیم ساعت فاصله از فرودگاه امام خمینی می‌تواند محل خوبی برای پذیرایی از گردشگران خارجی باشد اما از آنجا که مرمت و احیای آن هزینه هنگفتی نیاز دارد و هیچیک از بخش های خصوصی فعال در ایران چنین مبلغی را ندارند که پرداخت کنند از این رو، صندوق احیا این کاروانسرا را به کانون جهانگردی و اتومبیلرانی واگذار کرد تا این کانون در صدد احیا و بهره برداری از این کاروانسرا بر آید و به جذب سرمایه گذاران خارجی مبادرت ورزد.»
ایرجی همچنین از به بهره‌برداری رسیدن کاروانسرای شاه‌عباسی کرج که بیش از 3میلیارد تومان برای مرمت و احیای آن هزینه شده است خبر داده بود و عنوان کرده بود: «کاروانسرای شاه عباسی در کرج که در میدان قدس این شهر قرار دارد تا کمتر از یک ماه دیگر افتتاح میشود. وسعت این کاروانسرا 6 هزار مترمربع است که نگاهی به پذیرایی ایرانی دارد و چون این کاروانسرا از دوران صفویه باقی مانده٬ قرار است منویی جدید با در نظر گرفتن غذاهای صفوی و قاجاری در آن ارائه شود. همچنین لباس ها و پوشش کارکنان نیز خاص خواهد بود و گردشگران با حضور در این مکان تجربه ای منحصربه فرد را به همراه خواهند برد.تمام این فعالیت ها توسط کانون که مجری امر است محقق خواهد شد.»
با وجود چنین تصمیماتی که توسط مدیرعامل سابق کانون جهانگردی و اتومبیل رانی به اصحاب رسانه منتقل شد، امروز بعد از گذشت حدود 5 ماه از حضور مدیرعامل جدید در کانون، شاهد خبرهایی متفاوت از آنچه عنوان شده بود هستیم.
«عبادرضا اسلامی» مدیر امور گردشگری و صنایع دستی کانون جهانگردی و اتومبیل رانی از اجاره کاروانسرای شاه عباسی کرج به بخش خصوصی دیگری خبر داد. این درحالی است که این کاروانسرا از سوی صندوق احیا و بهره برداری از بناها و آثار تاریخی با قراردادی 10 ساله به کانون جهانگردی و اتومبیلرانی واگذار شده است.
به گفته او، با توجه به آنکه فازهای مرمت و بهره برداری از هم مجزا هستند، کانون طی درخواستی از صندوق احیا خواسته است تا این اجازه را داشته باشد که بتواند کاروانسرای شاه عباسی کرج را که مراحل مرمت و احیای آن به پایان رسیده است به بخش خصوصی دیگری اجاره دهد.
اسلامی تاکید دارد: «در آن زمان، مطالعاتی نیز در خصوص غذاهایی که باید در این کاروانسرا سرو شود انجام شده بود و به 15نوع غذای قجری رسیده بودیم. در آن زمان سیاست آن بود که کانون اداره کننده مجموعه شود اما در سیاست جدیدی که مجمع در پیش گرفته در این راستاست که کانون مرمت کند و بهره برداری را به سایر بخش های خصوصی بسپارد. در صورتی که بهره برداری نبود خودمان وارد کار می شویم.»
مدیر امور گردشگری و صنایع دستی کانون جهانگردی و اتومبیل رانی دلیل اتخاذ چنین تصمیمی را تعدد بناها و فعالیت های کانون در این حوزه عنوان کرد و گفت: «در آن زمان ما دو تا سه کاروانسرا و چند مجموعه جنگلی طبیعی داشتیم درحال که در حال حاضر با مطالعاتی که انجام شده به این نقطه رسیدیم که به جای پراکنده کاری، سالی 10 بنا یا کاروانسرا را مرمت و آماده سازی کنیم و سپس واگذار کنیم.»
اسلامی همچنین درخصوص مرمت این بناها گفت: «کانون جهانگردی و اتومبیل رانی منحصرا وارد کار مرمت ابنیه نمی شود بلکه این کار را به مرمتگرانی مسپارد که شناسنامه دار و مورد تایید سازمان میراث گردشگری هستند. درواقع کانون به عنوان یک واسطه عمل می کند و امور را به پیمانکارانی می سپارد که از طرف سازمان مورد تایید است. در عین حال تاکید دارد که از ویژگی هایی برای بهره برداری این بناها استفاده شود که با سایر بخش ها متفاوت باشد و گردشگر با وجود به این مجموعه ها این تفاوت را اعم از پوشش، غذا و خدمات احساس کند.»
البته او تاکید دارد: «درخصوص طرح و اجرا و نحوه برخورد با گردشگران نیز به بهره برداران تاکید می شود از این رو کاروانسرای شاه عباسی کرج به مزایده محدود برای بهره بردار گذاشته شده اشت چراکه این کاروانسرا شرایط ویژه خود را دارد و ضرورت دارد که مجری، نسبت به منطقه و مردمان کرج اشراف و شناخت داشته باشد. از دیگر سو سعی داریم به کمک بخش خصوصی بیاییم. از یک سو بازسازی و نگهداری یک بنای تاریخی را مد نظر قرار دادیم و از دیگر سو با فعال شدن یک بنا، از تخریب آن جلوگیری می شود چراکه اگر ابنیه مورد استفاده قرار نگیرند تخریب آنها نیز سریع تر خواهد بود در حالی که اگر زندگی در آن جریان داشته باشد این اتفاق کندتر می شود.»
اسلامی همچنین درخصوص از این جیب به آن جیب شدن امور با برگزاری مزایده های محدود و انتخاب های خاص گفت: «به دنبال شرکت های شناسنامه دار هستیم و افرادی که نسبت به امور اشراف داشته باشند و مورد تایید سازمان میراث و گردشگری هم باشند. هرچند قبول داریم که در هر کاری اگر اخلاق حرفه ای رعایت نشود مشکلات و حرف و حدیث هایی بوجود می آید اما این تجربه جدید است و امید است مانند سایر تجربه های گذشته که سبب بوجود آمدن بدگمانی ها شده است نشود. این یک تجربه جدید است و با وجود آنکه کانون جهانگردی و اتومبیل رانی تاکنون در بسیاری از زمینه ها اعم از شرکت های نمایشگاهی، هتلداری و ... فعال بوده اما در حوزه احیای کاروانسراها و ابنیه تاریخی تازه ورود پیدا کرده و در صدد کسب تجربه است.»