به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری برنا، نگاهی به آمار مصرف انواع فرآورده‌های نفتی از ابتدای امسال تاکنون نشان میدهد که مصرف چهار فرآورده نفتی اصلی شامل نفت گاز، گاز مایع، نفت سفید و نفت کوره در کشور روندی کاهشی داشته، به طوری‌که متوسط مصرف گاز مایع با ثبت ١,٥ درصد کاهش به حدود پنج هزار و ٢٩٠ تن در روز رسیده است.
بر این اساس متوسط مصرف روزانه نفت گاز هم با ثبت بیش از ٩ درصد کاهش به ۷۲ میلیون و ۵۰۰ هزار لیتر رسیده که در مقایسه با مدت مشابه پارسال مصرف این فرآورده استراتژیک نفتی کاهشی حدود هفت میلیون لیتری در روز را داشته است.
میانگین مصرف نفت سفید در این بازه زمانی با ثبت کاهشی حدود ٧,٥ درصدی به سه میلیون و ۵۰۰ هزار لیتر و در نهایت نفت کوره با ثبت بیشترین کاهش مصرف از ابتدای امسال تاکنون با ثبت کاهشی ٦٥.٤ درصدی به حدود ۹ میلیون و ۱۰۰ هزار لیتر در روز رسیده است.
همچنین میانگین مصرف روزانه نفت کوره در حدود پنج ماه امسال در کشور به ٩ میلیون لیتر رسیده که این میزان در مدت مشابه پارسال حدود ۲۶ میلیون و۴۰۰ هزار لیتر بوده و در مجموع مصرف این فرآورده روزانه حدود ١٧ میلیون لیتر کاهش یافته است.
این در حالی است که ایران تا پیش از این واردکننده فرآورده نفت گاز به کشور بوده که با سیاست منطقی وزارت نفت و تغییر چهره سوخت رسانی در کشور و جایگزینی گاز طبیعی با سوخت مایع این دستاورد مهم در دولت یازدهم برای ایران ثبت شد و ایران را از واردکننده فرآورده‌های نفتی به صادرکننده پایدار تبدیل کرد.
ایران پس از ۱۱۰ سال صادرکننده فرآورده های نفتی شد
با افزایش ظرفیت مازاد تولید نفت کوره، گاز مایع و نفت گاز، از ابتدای امسال حجم صادرات این فرآورده‌های نفتی با جهش قابل توجهی همراه شده به طوری‌که روزانه میانگین ٤٠٠ هزار بشکه فرآورده نفتی شامل نفت گاز، نفت کوره، گاز مایع و انواع سوخت مایع به بازارهای جهانی صادر شده است.
از این رو از ابتدای امسال تاکنون حجم صادرات نفت گاز ایران با ثبت رشدی بیش از ٤٣٠ درصدی از حدود ٣,٥ میلیون لیتر در مدت مشابه پارسال به حدود ١٣ میلیون لیتر افزایش یافته است.
افزون بر این پیش بینی می‌شود با توجه به برنامه‌های مدیریت مصرف این فرآورده نفتی در داخل کشور و اجرای طرحهایی همچون تخصیص نفت گاز بر اساس میزان پیمایش، روند کاهشی مصرف این فرآورده ادامه یابد که در صورت تحقق برنامه‌های در دست اجرا ظرفیتی برای صادرات روزانه ٢٠ میلیون لیتر نفت گاز در کشور وجود دارد.
در کنار صادرات نفت گاز، ایران به یکی از بزرگترین صادرکنندگان نفت کوره هم تبدیل شده است و آمارها از صادرات روزانه حدود ٥٠ میلیون لیتر از این فرآورده نفتی به بازارهای منطقه‌ای و جهانی حکایت دارد.
از سوی دیگر افزایش ظرفیت مازاد تولید نفت کوره و تخصیص بخش عمده ای از این سوخت به مراکز بانکرینگ ایران در منطقه خلیج فارس افزون بر ارزآوری می‌تواند سبب توسعه بازار عرضه سوخت به کشتیها و شناورهای عبوری در منطقه استراتژیک خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عمان شود که در کنار دستاوردهای اقتصادی، مزیتهای متعدد بین‌المللی و حاکمیتی برای جمهوری اسلامی ایران بهمراه دارد.
گاز مایع نیز از دیگر محصولات صادراتی پالایشگاههای نفت کشور از ابتدای امسال تاکنون بوده و با توسعه شبکه گاز شهری و روستایی، ظرفیت جدیدی برای صادرات این فرآورده بعنوان یک محصول با تقاضای بالا در بازار ایجاد شده است.
از ابتدای امسال تاکنون روزانه به طور متوسط حدود ٦٤٠ تن گاز مایع از دو مسیر خشکی و دریایی به کشورهای همسایه و بازارهای جهانی از سوی ایران صادر شده است.
در مجموع در کنار این سه فرآورده نفتی، ایران برنامه های دیگری برای صادرات دیگر سوختهای مایع از جمله سوخت هواپیماهای مسافربری، باری و آموزشی دارد که پیش بینی می‌شود با بهره برداری از طرحهای جدید پالایشگاهی همچون پالایشگاه ستاره خلیج فارس، حجم صادرات انواع فرآورده‌های نفتی کشور هم با افزایش بیشتری همراه شود.
این دستاورد بزرگ در دولت یازدهم و در سایه سیاستهای منطقی وزارت نفت سبب شد ایران بعد از ۱۱۰ سال برای نخستین بار از پارسال تاکنون به صادرکننده فرآورده های نفتی تبدیل شود در حالی که سال ۹۳ ما واردکننده فرآورده های نفتی بودیم.
سقوط آزاد مصرف سوخت مایع در نیروگاهها
همزمان با اجرای طرحهای بهینه‌سازی مصرف، افزایش تولید گاز طبیعی و توسعه حجم گازرسانی به نیروگاههای برق و دیگر بخشهای مصرف، ایران با یک ظرفیت مازاد تولید انواع فرآورده‌های نفتی بویژه نفت گاز و نفت کوره روبرو شده است.
آمارهای رسمی نشان میدهد که از ابتدای امسال تاکنون با وجود افزایش پیک مصرف برق در کشور و حتی ثبت رکوردهای جدید پیک مصرف برق در فصل تابستان، در مجموع مصرف دو فرآورده نفتی در نیروگاههای برق کشور نه تنها افزایش نیافته که یک سقوط تاریخی را تجربه کرده است.
در مجموع در حدود پنج ماه امسال حدود سه میلیارد و ٧٠٠ میلیون لیتر نفت کوره و نفت گاز کمتری در کشور مصرف شده است که سهم نیروگاهها حدود دو میلیارد لیتر بوده است. کاهش مصرف این دو فرآورده نفتی افزون بر ایجاد یک ظرفیت مازاد برای صادرات و ارزآوری برای اقتصاد کشور زمینه کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای را بهمراه داشته که یک دستاورد زیست محیطی برای کشور بشمار می رود.