به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری برنا، عملکرد دولت یازدهم در حوزه کشاورزی و منابع طبیعی به شرح زیر است:
وضعیت در زمان تحویل دولت
به‌رغم وجود ظرفیتهای بالقوه و قابل اتکا برای تامین نیازهای کشور، به دلیل محدودیت منابع آب ناشی از وضعیت اقلیمی کشور، تداوم خشکسالی و بهره‌وری نسبتا پایین آب مصرفی در این بخش، کمبود زیرساخت‌ها و سرمایه‌گذاری در بخش های پیشین و پسین و به‌ویژه سرمایه‌گذاری اندک در بخش، اتکا به واردات بخشی از نهاده‌ها و محصولات اساسی از خارج از کشور، تامین امنیت غذایی بر پایه تولید داخلی را با مخاطره روبرو ساخته است. این موضوع به همراه ضعف در مدیریت و راهبری بخش کشاورزی در سالهای 1385 تا 1392 عملا رکود نسبی بخش را دامن زد.
اهم اقدامات دولت
در چنین شرایطی و با توجه به تصویر ارائه شده از مشکلات عمده این بخش، ضرورت تحول جدی در رویکردها و مدیریت کلان بخش و فعال نمودن ظرفیتهای برجا مانده اجتناب‌ناپذیر بود. به همین منظور طی سه سال گذشته اقداماتی برای بخش کشاورزی در دولت یازدهم انجام شده است.
میزان تولیدات کشاورزی طی سال های 1392 الی 1394 (واحد: میلیون تن)
|
شرح
|
1392
|
1393
|
1394
|
رشد 94 نسبت به 92 (درصد)
|
|
تولیدات زراعی
|
7/68
|
74
|
81
|
18
|
|
تولیدات باغی
|
16
|
5/16
|
17
|
6
|
|
تولیدات دام و طیور
|
12
|
5/12
|
13
|
8
|
|
تولیدات شیلات
|
9/0
|
95/0
|
1
|
11
|
|
کل تولیدات کشاورزی
|
97
|
104
|
112
|
5/15
|
اهم اقدامات به شرح زیر قابل ذکر است:
- کاهش تراز منفی تجاری غذایی کشور از منفی8.1 میلیارد دلار در سال 1392 به منفی 5.4 میلیارد دلار در پایان سال 1393 و منفی3.44 میلیارد دلار درسال 1394
- تصویب قیمت‌های خرید تضمینی محصولات زراعی در شهریورماه هر سال مطابق زمان‌بندی قانون خرید تضمینی محصولات کشاورزی و ایجاد اطمینان خاطر برای تولیدکنندگان بخش کشاورزی
- توجه جدی به افزایش ضریب مکانیزاسیون کشاورزی از طریق اختصاص خط اعتباری ویژه برای خرید تراکتور و کمباین
- توجه ویژه به موضوع افزایش بهره‌وری آب مصرفی بخش کشاورزی از طریق :
- فراهم آوردن امکان استفاده از تسهیلات صندوق توسعه ملی به میزان 1.5 میلیارد دلار طی مدت سه سال برای طرح 550 هزار هکتاری احیاء اراضی کشاورزی خوزستان و ایلام(تجهیز و نوسازی اراضی، احداث شبکه های نوین آبیاری و زهکشی)
- فراهم آوردن امکان استفاده از 500 میلیون دلار تسهیلات صندوق توسعه ملی برای انتقال آب با لوله به 46 هزار هکتار از اراضی کشاورزی دشت سیستان ظرف مدت سه سال (1393-1395)
- فراهم آوردن امکان استفاده از تسهیلات صندوق توسعه ملی برای احداث شبکه‌های فرعی آبیاری و زهکشی در اراضی پایاب سدهایی که در برنامه مهار آبهای مرزی قرار دارند.(ظرف مدت 4 سال و طی سالهای 1393تا 1396)
- توجه ویژه به روشهای نوین آبیاری (آبیاری تحت فشار، کم فشار، انتقال آب با لوله و تجهیز و نوسازی اراضی) با پیش‌بینی و تامین اعتبارات مناسب
- برنامه‌ریزی و تامین منابع مالی برای ذخیره‌سازی کالاهای اساسی و بهبود ذخایر استراتژیک
- تقویت اعتبارات مربوط به حفاظت از جنگلهای کشور به ویژه جنگلهای زاگرس و تقویت اعتبارات مربوط به یگان حفاظت از جنگل ها و مراتع کشور
- رشد 6 درصد کل تولیدات بخش کشاورزی، شامل6.6 درصد در بخش زراعت،6.5 درصد بخش باغبانی،8.2 درصد در بخش شیلات و آبزیان،3.6درصد در بخش دام و طیور. در این بین تولید محصول استراتژیک گندم در سال 1393-1394 با رشد 9 درصد روبرو شده است.
- حمایت از توسعه و احداث گلخانه ها و پرورش ماهی در قفس
- انتظام بخشیدن به اجرای قوانین و مقررات ناظر بر اراضی کشاورزی و حفظ بیت المال (در اراضی ملی، دولتی و کشاورزی)، تثبیت مالکیت‌های شرعی و قانونی و حفظ یکپارچگی اراضی و جلوگیری از خرد شدن و تقطیع عرصه‌های تولید زراعی و باغی و حفظ کاربری اراضی کشاورزی
- پرداخت به موقع مطالبات چایکاران و ساماندهی وضعیت چای کشور
- پیش بینی اختصاص مبلغ پانصد میلیون دلار از محل صندوق توسعه ملی برای طرحهای آبیاری تحت فشار در قانون بودجه سال 1395
- ابلاغ14عنوان پروژه های اولویت دار اقتصاد مقاومتی در بخش کشاورزی توسط ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی
طرح های ویژه:
- در راستای اجرای سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری در استان خوزستان، در فاز اول، اجرای طرح 550 هزار هکتاری، شامل 312 هزار هکتار احداث شبکه های فرعی آبیاری و 224 هزار هکتار احداث شبکه های فرعی زهکشی و 244 هزار هکتار تجهیز و نوسازی اراضی در دست اقدام می باشد.
- اجرای طرح فوق از طریق 70 شرکت پیمانکار و 21 شرکت مشاور با فعالیت حدود 9 هزار نفر و بکارگیری تعداد 3600 دستگاه انواع ماشین آلات سبک و سنگین در دست اجرا می باشد.
- به منظور بهره برداری از منابع آب رودخانه های مرزی کشور، فعالیت های احداث شبکه های فرعی آبیاری و زهکشی در سطحی معادل 120 هزار هکتار در حال اجرا بوده و حدود 12 هزار هکتار آماده بهره برداری می باشد.
- علاوه بر آن فعالیت تامین، انتقال و توزیع آب برای توسعه فعایت های کشاورزی در منطقه سیستان در سطح 46 هزار هکتار در حال اجرا می باشد.
موجودی اول سال ذخایر راهبردی سال های 1392 و 1395 (هزار تن)
|
عنوان
|
1392
|
1395
|
|
گندم
|
1700
|
5960
|
|
برنج
|
66
|
210
|
|
روغن
|
242
|
170
|
|
شکر
|
440
|
240
|
|
مرغ
|
42
|
78
|