تولید روزانه ۳۰ هزار بشکه نفت از میدان آذر تا پایان سال جاری

به گزارش برنا همه‌ی پیمانکاران خارجی رفته‌اند اما جوانانی مانده‌اند امیدوار به پیشرفت ایران.

می‌گوید هر چند به دلیل شرایط تحریم و ویژگی‌های خاص منطقه از برنامه عقب هستیم اما تجربه‌هایی کسب شده که نویدبخش فردایی بهتر با نیروهای متخصص و بومی است.

در جای‌جای این میدان نفتی تابلوهایی موقعیت‌ شهدایی مانند «غصبان مزید» را نشان می‌دهد، شهدایی که باید از آنان دفاع را آموخت؛ امروز در جای آنها مهندسان و متخصصانی مشغول انجام وظیفه هستند تا اقتصاد کشور رونق بگیرد.

مهندس «کیوان یاراحمدی» اظهار کرد: توسعه‌ی بلوک اناران به حدود بیشتر از 10 سال پیش برمی‌گردد که در قالب یک بیع متقابل اکتشافی به شرکت (نورث هیدرو) نروژ واگذار و از طرف شرکت ملی نفت ایران این مسئولیت را بر عهده گرفت و در میدان آذر اقدام به حفر دو حلقه چاه کرد که چاه آذر شماره 1 به دلیل مشکلات مکانیکی قبل از اینکه به عمق نهایی برسد متوقف شد.

وی ادامه داد: چاه آذر 2 با موفقیت حفاری و به عمق نهایی رسید و تحت تست قرار گرفت و نتایجی مثبت و امیدوارکننده از آن به دست آمد و ترکیب نتایج لرزه‌نگاری دوبعدی و تست چاه به صدور گزارش اقتصادی بودن تولید از این میدان در سال 86-85 منجر و توسط شرکت ملی نفت تایید شد.

مجری طرح توسعه میدان مشترک آذر   با بیان اینکه مذاکرات با آن شرکت انجام و تقریبا تمام موارد جمع‌بندی شد اما آن شرکت به واسطه‌ی تحریم‌ها حاضر به امضای قرارداد نشد، ادامه داد: متعاقبا از سال 1387 به موازات فعالیت‌های زیرساختی از محل منابع داخلی شرکت نفت ایران، مذاکره با سرمایه‌گذاران پیگیری شد و در سال 1387 شرکت ملی نفت از محل منابع داخلی اقدام به تحصیل اراضی، احداث زیرساخت‌ها  و انجام مطالعات آمایشی و زیست محیطی کرد و ضمن دریافت مجوز زیست محیطی از دو استان ایلام و خوزستان، با توجه به عملیاتی بودن منطقه در دوران جنگ، پاکسازی این منطقه از مین و مهمات عمل نکرده را در دستور کار قرار داد.

یاراحمدی گفت: بعد از این اقدامات 17 کیلومتر جاده‌ی اصلی و 22 کیلومتر جاده‌ی دسترسی به موقعیت چاه‌ها احداث و نیز تسطیح و محوطه سازی 14 موقعیت حفاری انجام و از اردیبهشت  1388 مذاکرات جهت توسعه میدان با شرکت پتروناس مالزی آغاز شد و بعد از انعقاد قرارداد محرمانگی و برگزاری جلسات فنی، این شرکت اطلاعات لازم را دریافت و مطالعات اولیه را انجام داد و در نیمه‌ی دوم سال 1388 با مشارکت گازپروم روسیه مذاکرات به صورت جدی‌تر دنبال شد، به طوری که در خرداد 1389 عمده موارد قراردادی با این کنسرسیوم نهایی شد، اما به دلیل محدودیت‌های بین‌المللی حاضر به عقد قرارداد توسعه میدان نشدند و لذا از اواخر سال 1389 از حضور پیمانکار خارجی قطع امید شد و چون حوزه مشترک بود و نمی‌توانست بلاتکلیف بماند، از این رو شرکت ملی نفت ایران تصمیم گرفت کاررا از طریق پیمانکاران و سرمایه داخلی پیگیری نماید.

وی با بیان اینکه قرارداد بیع متقابل بر 2 اصل جذب سرمایه و انتقال تکنولوژی استوار است و شرکت‌های محدودی در حوزه نفت و گاز دنیا صاحب این صلاحیت‌ها به صورت توامان هستند، تصریح کرد: از اواخر سال 1389 مذاکرات توسعه میدان با شرکت مهندسی و ساختمان صنایع نفت با سرمایه گذاری شرکت سپهر انرژی(متعلق به بانک صادرات) آغاز شد تا اینکه در 19 مهر 1390 این قرارداد امضا شد که البته بعد از انصراف شرکت سپهر انرژی از سرمایه گذاری در این میدان، صندوق سرمایه‌گذاری بازنشستگان کارکنان صنعت نفت جایگزین آن شد و در 28 اسفند سال 1390 متعاقب طی مسیرتصویب‌خواهی مربوطه قرارداد موثر گردید.

مجری طرح توسعه میدان مشترک آذر تصریح کرد: در این قرارداد 36 ماه برای توسعه و تولید زودهنگام به میزان 30 هزار بشکه و 55 ماه برای توسعه و تولید نهایی از این میدان به مقدار 65 هزار بشکه  در نظر گرفته شد، اما چون میدان آذر جزء پرچالش‌ترین و سخت‌ترین میادین ایران و حتی جهان از نظر ساختار زمین شناسی است، لذا این موضوع بعلاوه مشکلات تامین سرمایه توسط سرمایه گذار موجب شد کار در زمان تعیین شده عملیاتی نگردد.

یاراحمدی صعوبت عملیات حفاری و ترکیب سیال میدان آذر را از جمله سختی‌های کار در این منطقه عنوان کرد و گفت: صعوبت حفاری عمدتاً به ساختار زمین شناسی خاص وتوالی لایه‌های پرفشار و کم فشار برمی‌گردد و لازم است به طور مستمر وزن گل حفاری را جهت غلبه بر مشکلات تغییر داد که به همین دلیل درطراحی چاه‌ها از لوله‌های جداری و آستری که بعضاً سایز غیر استاندارد دارند استفاده می‌شود، که این موضوعات طول دوره حفاری چاههای این میدان را چند برابر حفاری در سایر مناطق خشکی ایران نموده است.

وی درباره‌ی ترکیب سیال میدان آذر تصریح کرد: سیال این میدان بشدت خورنده است و لذا در ساخت تاسیسات و خطوط لوله این میدان  باید از آلیاژهای مقاوم در برابرخوردگی استفاده کرد که با توجه انحصار تولید چنین کالایی که صرفاً در اختیار چند شرکت محدود غربی و ژاپنی آن هم با قیمت‌های بالاست، لذا از جمله دیگر مواردی که توسعه این میدان مشترک را با توجه به محدودیتها و فضای موجود بین المللی مواجه با تاخیر و چالش نموده است به همین موضوع بر می‌گردد.

مجری طرح توسعه میدان مشترک آذر تاکید کرد: یکی از مسائل دیگر که در میدان آذر وجود دارد و هم جزء سختی‌های کار و هم از افتخارات این پروژه است شکافت اسیدی است، چون میدان آذر به واسطه‌ی نوع سازند و خواص سنگ مخزن به صورتی‌است که به طور عادی نمی‌توان پس از حفاری میزان نفت مورد نظر را از هر چاه استخراج کرد و باید در چاه های این میدان شکافت هیدرولیکی انجام شود؛ به این معنا که فشاری بالاتر از فشار شکست سنگ را اعمال کنیم تا نفت از فواصل دور دست به حفره تولیدی جریان پیدا کند و میزان بهره‌ دهی از هر چاه افزایش یابد که آذر در این زمینه نمونه‌ای موفق در سطح کشور است.

یاراحمدی  تصریح کرد: در این شرایط پای پیمانکار داخلی به پروژه باز شد و طبیعتا پیمانکار داخلی تجربه و تخصص پیمانکار صاحب صلاحیت خارجی در حوزه‌ی توسعه بالادستی را ندارد اما انتظار می‌رود تا قبل از پایان سال جاری تولید زودهنگام میدان به نتیجه برسد و امیدواریم در دو سال آینده شاهد توسعه و بهره‌برداری نهایی از میدان آذر باشیم.

وی ادامه داد: شرایط کنونی میدان آذر شبیه شرایط جنگ تحمیلی است، به این مفهوم که در آن قسمت مرز کنسرسیومی بین‌المللی متشکل از شرکت های گازپروم نفت روسیه، پتروناس مالزی،  شرکت گازکره و شرکت نفت ترکیه‌ با همکاری شرکت‌های سرویس دهنده‌ی آمریکایی مشغول کار هستند و برداشت از آن را آغاز کرده‌اند، اما هر چند به ظاهر ما در انجام پروژه عقب هستیم اما در شرایط تحریم ظالمانه که حتی در تامین کالاهایی که نمی‌توان آنها را استراتژیک هم نامید با محدودیت مواجه هستیم اما ثابت شد در این شرایط می‌توانیم و روی پای خود ایستاده‌ایم.

یاراحمدی ادامه داد: در قراردادهای بیع متقابل موضوعی به نام سهم ایرانی وجود دارد به این مفهوم که حداقل 51 درصد سهم ایرانی باید محقق شود که در میدان آذر این سهم به مراتب بیشتر است که این امر توانمندی سازندگان داخلی و تربیت نیروی کارآزموده برای نقش‌آفرینی در عرصه‌های بین‌المللی را بدنبال دارد، و در مجموع آورده‌هایی داشته‌ایم که می‌تواند عقب‌ افتادگی ظاهری از برنامه‌ی اصلی را جبران کند.

وی تصریح کرد: کلیت کار حدود 55 درصد پیشرفت فیزیکی دارد و در بخش تولید زودهنگام نیز پروژه 78 درصد پیشرفت فیزیکی دارد و این پیشرفت در بخش زودهنگام ظرف چند ماه آینده به 100 درصد خواهد رسید و وارد مدار تولید خواهیم شد.

مجری طرح توسعه میدان مشترک آذر ادامه داد: برآورد حجم نفت در جای اولیه میدان آذر 5/2 میلیارد بشکه می باشد و نفت تولیدی زودهنگام این میدان به دهلران و نفت تولیدی مرحله نهایی به چشمه خوش ارسال خواهد گردید.

یاراحمدی درباره‌ی وضعیت نیروهای شاغل در این پروژه گفت: یکی از دغدغه‌ها و توصیه‌های کلی مسئولان در سطح وزارت‌خانه در تمام طرح‌های توسعه نفت و گاز، حداکثر سازی جذب نیروهای بومی است و هم‌اکنون از 3900 نیروی انسانی فعال در آذر 1700 نفر یعنی بیش از 40 درصد بومی هستند و اگر نیروهای باتجربه در این عرصه در استان بیشتر می‌بود، قطعاً این درصد قابلیت افزایش داشت اما متاسفانه با وجود پتانسیل‌های غنی نفت و گاز استان، نیروی انسانی باتجربه در این زمینه در استان نسبت به استان‌های دیگر مانند خوزستان کمتر است اما امیدواریم با کارآزموده شدن نیروهای بومی در آذر شاهد جذب بیشتر آنان در میدان چنگوله و سایر میادین نفت و گاز استان باشیم.

وی با بیان اینکه باید با ظرافت به این موضوع نگاه کرد چون سرعت و کیفیت کار را نیز باید در نظر داشت و این موضوع مستلزم نیروی فنی و با تجربه است ، تصریح کرد: شرکت نفت معتقد است زکات این پروژه‌ها تربیت نیروی بومی کارآزموده است که بحمدالله در این عرصه با در نظر گرفتن شرایط همه جانبه کارنامه‌ای قابل دفاع داریم.

مجری طرح توسعه میدان مشترک آذر درباره‌ی بهره‌مندی شرکت‌های خدماتی استان از  این پروژه  گفت: هدف ما استفاده‌ی حداکثری از شرکت‌های بومی است و این موضوع برای پیمانکار بیع متقابل و پیمانکاران فرعی مربوطه هم تشریح شده است و هرچند برای انجام پروژه‌های بزرگ این چنینی باید از شرکت‌های مجرب و توانمند رتبه 1 استفاده کرد اما حداکثر تلاش گردیده است تا استفاده‌ از توان و ظرفیتهای جامعه پیمانکاری موجود در استان نیز محقق گردد.

یاراحمدی با بیان اینکه در این پروژه بالغ بر 40 بسته‌ی کاری کوچک و بزرگ تعریف و واگذار شده است، تصریح کرد: 3 پیمانکار حفاری 8 دستگاه حفاری رادر میدان آذر مستقر نموده اند که شرکت ملی حفاری ایران وگلوبال پتروتک کیش از جمله ی آنها ست و ضمناً مشاورین قوی و رتبه 1 در حوزه مطالعات بالا دستی نیز در این مجموعه فعالیت می کنند که رهاورد آن کم شدن طول دوره حفاری و به تبع آن کاهش هزینه‌ های حفاری است.

یاراحمدی با تاکید بر اینکه مطالعات جامع مخزن و شکاف اسیدی توسط یک شرکت واحد انجام می شود، تصریح نمود در بخش حفاری 3 پیمانکار مشغول فعالیت می باشند، ضمن آنکه احداث تاسیسات فرآورشی میدان، احداث خطوط انتقال به مقاصد مورد نظر، اجرای تاسیسات سرچاهی و خطوط لوله‌ جریانی، ساخت پست برق، آبرسانی از رودخانه چنگوله، احداث کمپ دائم بهره‌دار و سایر فعالیتها نیز هر کدام به وسیله‌ی پیمانکاران مجزا در حال انجام می باشد.

وی تصریح کرد: با استفاده ازتسهیلات صندوق توسعه‌ی ملی، در حال حاضر این پروژه مشکل مالی ندارد.

یاراحمدی درباره‌ی ملاحظات زیست‌محیطی این پروژه گفت: ملاحظات زیست محیطی در قالب 2 مطالعه  EIAو EBS انجام شده است که با توجه به الزام آور بودن مفاد مجوزهای زیست محیطی صادره، این پروژه به صورت ماهانه و  مستمر تحت پایش می‌باشد و به نوعی زیر ذره‌بین قرار دارد.

وی گفت: در این پروژه به ایجاد فضای سبز و حفظ گونه‌های حیوانی و جانوری منطقه توجه خاصی می‌شود و پیمانکاران هم در این زمینه آموزش‌های لازم را دیده‌اند و حتی در فصول گرم وخشک سال، جهت امکان بقای گونه های جانوری اطراف آبگیرها، تانکرهای آب جهت جلوگیری از خشک شدن این برکه ها، به حمل و تخلیه آب اعزام می‌شوند و نکته‌ی مهم اینکه هر چند آب پروژه از نقطه‌ی صفر مرزی تامین می‌شود اما تابع ملاحظات زیست محیطی است و در تلاش هستیم تا تبعات زیست محیطی ناشی از صنعتی شدن منطقه به حداقل برسد.