به گزارش برنا از اصفهان، افسانه بایگان که همراه با قطب‌الدین صادقی، لوکاس هندریک دبیک و پروفسور کمار داوران چهارمین جشنواره بین‌المللی تئاتر معلولان در بخش صحنه‌ای و خیابانی هستند در مورد ویژگی‌های تئاتر معلولین گفت: «چند سال قبل که اولین بار با تئاتر معلولین مواجه شدم، نمی‌دانستم شاهد چه اتفاقی خواهم بود یا با چه سطحی از نمایش روبرو می‌شوم. جالب این که با نمایش‌هایی با ارزش و جذاب مواجه شدم که قابلیت مقایسه با بسیاری آثار دیگر را داشتند. »
آنچه در ادامه می آید گفتگوی پایگاه اطلاع رسانی جشنواره بین المللی تاتر معلولین با افسانه بایگان است که می خوانید.
خانم بایگان از اولین تجربه داوری تان در جشنواره تئاتر معلولین بگویید؟
اولین بار که قرار شد برای داوری جشنواره تئاتر معلولین بیایم هیچ تصوری از تئاتر معلولین نداشتم و نمی دانستم قرارست با چه نوع کارهایی روبرو شوم. راستش تصورم این بود که با کارهای در حد متوسط و دبیرستانی مواجه شوم و برخلاف تصورم نمایش هایی را در این جشنواره دیدم که نمونه اش را در تئاتر شهر و تئاتر حرفه ای ایران ندیده بودم. خیلی خیلی متحیر شدم و دیدن این نمایش ها برایم جذاب بود. و به نظرم توانایی وجودی این عزیزان وقتی دچار معلولیت هستند باعث شده که در زمینه های دیگر توانایی شان بالا برود.
یادم می آید در یکی از دوره های جشنواره گروهی تحت عنوان تئاتر سایه ، یک گروه موسیقی نابینا جلو و یگ گروه موسیقی ناشنوا و کم شنوا پشت سرشان بودند و با یک نور کم با هم ارتباط داشتند و این موسیقی آنقدر روی نت و حرفه ای اجرا شد که هنوز هم بعد از چند سال در ذهنم مانده و مرا به تحسین واداشت و این همان جادوی هنر تئاتر است.
با توجه به سابقه چندین دوره جشنواره تئاتر معلولین؛ تا چه میزان برگزاری این جشنواره را مهم می دانید؟
جشنواره ها تئاتر، بسیار تاثیر سازنده و ارتقای دهنده ای در روحیه معلولان است.عزیزان معلول که هر کدام شان به نوعی دچار معلولیت هستند و این نوع برنامه ها باعث می شود که اگر این عزیزان در حاشیه جامعه قرار دارند، برگردند و در صحنه اصلی جامعه نقش سازنده و خود را ایفا کنند.این جشنواره نگاه به معلولیت را در جامعه های لایت و برجسته می کند و با شعار"جشن دوستی ها با احترام به تفاوت ها"که به نظرم انتخاب واژه تفاوت، تعبیر جدید و زیبایی است که امیدوارم از شعار به عمل تبدیل شود و استفاده از قابلیت ها و ظرفیت های وجودی این هنرمندان جای خودش را در جامعه ما باز کند.
سالهاست که به تئاتر درمانی در سمینارها و پژوهش های مختلف پرداخته شده است. به زعم شما در تئاتر معلولین چقدر نقش"تئاتر درمانی"پررنگ خواهد شد؟
طبیعتا در مقوله تئاتر درمانی تاثیر و مهم و اصلی که می شود گفت این است که می شود که این عزیزان، نیروی توانمندی خودشان را به محک می گذارند و بیشتر این عزیزان موفق شوند که در صحنه اصلی زندگی وارد شوند. کار هنری جمعی و گروهی است و روی صحنه بردن یک نمایش سبب می شود که هنرمندان معلول با دور هم جمع شدن و فعالیت اجتماعی بشاش تر و به روزتر باشند و این یکی از مهم ترین اهداف این جشنواره است.
از تجربه چند سالخه حضورتان در جمع هیات داوران جشنواره بگویید.
در این جشنواره و در چنین شرایطی به جز زیبایی نمی توان دید. با چشم خود دیدم که طی این سالها، همه در تلاش هستندد تا جشنواره به بهترین نحو انجام شود اما طبیعتا اگر مسائل بروکراتیک برای این عزیزان معلول، تسهیل شود اتفاقات خیلی بهتری می تواند برای آنها بیافتد. در اینجا وضعیتی جریان دارد که گفتنی نیست و احساسات انسانی به کمال، صافی، نجابت، مهر و عشق در حال تبلور است. از صافی دل این انسان‌ها می شود به این نکته پی برد که این قانون خداوند و سنت اوست که بهترین موهبتش را در درد به انسان عطا می کند. از برگزاری این جشنواره بسیار خوشحالم چرا که سطح آن از چیزی که من تصور می کردم خیلی بیشتر است.
برگزاری جشنواره تئاتر معلولین چگونه می تواند گام های بلندتری بردارد؟
موضوعات مختلفی برای معلولان وجود دارد که برپایی این گردهمایی ها، باهم بودن ها و اکتیو بودن ها خیلی به لحاظ روحی و حتی جسمی به آنان کمک خواهد کرد این گونه جشنواره‌ها باعث می شود نگاه بسیاری از مسئولان نسبت به این موضوع جلب شود و برای راحتی هرچه بیشتر این عزیزانی که به ناحق به حاشیه جامعه رانده شده‌اند و به جز معلولیتی که دارند، به معلولیت دردناک اجتماعی هم دچار شده‌اند، مدام پی راهکار باشند. دولت دکتر روحانی تمام تلاشش را برای ارزش گذاری به هنرمندان به کار گرفته است و به دلیل نگرش عمیق و اشرافی که رئیس جمهور نسبت به حوزه ادبیات و هنرهای دیگر دارند، فکر می کنم این موضوع برایشان مقوله بسیار مهمی است.
و در پایان آیا داوری جشنواره تئاتر معلولین با داوری سایر جشنواره ها متفاوت است؟
خیر؛ همانطور که قبل هم گفتم کیفیت آثار جشنواره در سطح بالایی قرار دارد و قابل قیاس با تئاتر حرفه ای تهران است. قرار نیست ما نگاه ترحمآمیزی به این هنرمندان خلاق داشته باشیم. با توجه به داوری آثار در منطقه و سراسری می دانم که داوری این آثار کاملا حرفه ای خواهد بود . یک موضوع خیلی جالب هم وجود دارد و آن اینکه بسیاری از بچه هایی که دچار معلولیت هستند؛ این معلولیت، در ایفای نقششان، تاثیر مثبت و درخشانی گذاشته و نشان می دهد که معلولیت به بازی و اجرای آنها کمک بسیاری کرده است. در این جشنواره با موضوعاتی روبرو شدم و صحنه های زیبا و تاثیرگذاری دیدم که پیش از این واقعا فکرش را نمی کردم.