به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری برنا، گندم یکی از قدیمی ترین گیاهان کره زمین است که انسان آن را کشت کرده و مورد استفاده قرار داده است. منشأ اولیه گندم حوزه مدیترانه، کشور فلسطین و سوریه بوده و از این مکان ها به ایران بزرگ قدیم و ترکیه کنونی منتقل شده است. گندم با بیشترین سطح کشت در دنیا، غذای اصلی مردم را تشکیل می دهد.
سطح زیر کشت گندم در دنیا بیش از ۲۵۰ میلیون هکتار و تولید کل آن در جهان بیش از ۵۰۰ میلیون تن گزارش شده و متوسط عملکرد آن در جهان در هر هکتار بیشتر از ۲۰۰۰ کیلوگرم گزارش شده است.
کشورهای عمده تولید کننده گندم در جهان دانمارک، هلند، فرانسه، بلژیک، آلمان و کشورهای عمده صادرکننده آن دانمارک، هلند، فرانسه، بلژیک، آمریکا، استرالیا، کانادا، آرژانتین و عربستان هستند.
متوسط مصرف سرانه گندم در جهان ۱۳۰ کیلوگرم و در ایران ۲۲۰ کیلوگرم گزارش شده است. سطح زیر کشت این گیاه در ایران ۶۱۵ میلیون هکتار است که ۲/۴ میلیون هکتار آن کشت دیم و ۳/۲ میلیون هکتار آن کشت آبی است.
غافل نشدن از بحث کشاورزی
کشاورزی موضوع مهمی است و نباید از آن غافل شد. هر کشوری که در این بخش، خوب کار کند بدون شک از اقصاد پویایی برخوردار است. متاسفانه در دولت قبل چندان به بخش کشاورزی توجه نشد و همین مساله باعث ضربه زدن به کشاورزان شد. بسیاری از جمعیت روستایی کشور به شهرها مهاجرت کردند که در نهایت معضلات اجتماعی بسیاری در پی داشت.
گندم که از آن بعنوان اصلی ترین ماده خوراکی کشور یاد می شود در دولت قبل در تهیه و تامین آن، برای نیاز مصرفی جامعه با مشکل روبرو بودیم و به همین منظور میزان قابل توجهی واردات داشتیم. در زمان روی کار آمدن دولت تدبیر و امید کشور به شدت با مشکل کمبود گندم مواجه بود اما خوشبختانه با تدابیر و نگاه ویژه رییس جمهوری به بخش کشاورزی و کارآیی و پیگیری وزیر جهاد کشاورزی، شرایط کشاورزان بهتر شد و تا جایی پیش رفتیم که در سال جاری به خودکفایی در گندم رسیدیم. موضوعی که هم برای دولت و هم برای کشاورزان خوشحال کننده است.
البته این را نباید فراموش کرد که با شرایط بدی که کشور در خصوص آب دارد؛ بخش کشاورزی بیشترین میزان آب مصرفی را دارد و طبق گفته مسوولان حدود 80 درصد از میزان هدر رفت آب به بخش کشاورزی تعلق دارد. بنابراین لازم است کشاورزان به صرفه جویی و استفاده بهینه از آب، یعنی همان "آبیاری قطره ای" توجه کنند.
افزایش 20 میلیون تن گندم طی سال حاصل تلاش کشاورزان
روز دوشنبه (22 آذرماه) در سالن اجلاس مراسم ملی جشن شکرگزاری برداشت محصولات برگزار شد. رییس جمهوری در حاشیه این مراسم گفت: یکی از اهداف اولیه دولت یازدهم پیش از آغاز بکار رسمی دولت در تیرماه سال 92، ساماندهی بخش کشاورزی بود و اولین جلسات ما با صاحب‌نظران در این بخش، راجع به اقداماتی بود که باید در بخش کشاورزی با توجه به گزارش‌هایی که مبنی بر کمبود ذخایر گندم در کشور و مشکلاتی که برای خرید گندم داشتیم، انجام شود. افزایش 20 میلیون تن محصول طی 3 سال، حاصل تلاش کشاورزان و برنامه ریزی دقیق مسوولان است.
روحانی افزود: کشاورزی علاوه بر تأثیر بسزایی که در میزان اشتغال، افزایش رشد اقتصادی و تولید ناخالص ملی دارد در قدرت و پایداری ملی و استقلال یک کشور نیز حائز اهمیت بوده و می‌تواند قدرت چانه‌زنی یک کشور را در دنیا افزایش دهد.
روحانی یادآور شد: محصولات مواد غذایی و کشاورزی در سال 92 به میزان 97 میلیون تن بوده که این میزان امسال به 117 میلیون تن رسیده و این به معنای آن است که در طول 3 سال 20 میلیون تن افزایش در زمینه تولید محصولات مواد غذایی و کشاورزی داشتیم.
گندم در دولت اصلاحات هم به خودکفایی رسید
رییس جمهوری با اشاره به اینکه در سال 83 کشور به خودکفایی گندم رسید و جشن خودکفایی گندم در آبان آن سال در دولت اصلاحات برگزار شد، افزود: در آن جلسه آقای خاتمی، رییس جمهوری وقت، اعلام کرد که بعد از 40 سال ایران به خودکفایی گندم رسیده است اما در ادامه وضعیت به چه شکل در آمد؟
روحانی ادامه داد: در سال 80 به حدود 6.77 میلیون تن واردات گندم به کشور نیاز داشتیم که این میزان در سال 83 با خودکفایی در تولید گندم، برطرف شد اما، مجدداً در سال 88 نیاز کشور به واردات گندم به رقم 6.77 میلیون تن، رسید.
روحانی با بیان اینکه امسال میزان رشد اقتصادی کشور را بالای 5 درصد، پیش‌بینی می‌کنیم و امیدواریم در بخش کشاورزی نیز به این میزان رشد برسیم، اظهار داشت: گام‌های خوبی که در بخش کشاورزی شروع شده بسیار ارزشمند است و استمرار رشد به معنای آن است که مسیر درستی را انتخاب کردیم و دولت مسیر درست انتخاب شده برای بخش کشاورزی را با جدیت ادامه خواهد داد.
رییس جمهوری با بیان اینکه براساس پیش‌بینی‌ها، قرار بود در سال جاری حدود 10 میلیون تن گندم از کشاورزان خریداری شود، اما رقمی بیش از آن در حدود 11.5 میلیون تن گندم خریداری شده است، گفت: افزایش تولید محصولات کشاورزی در شرایط بارش کم و کاهش سطح زمین‌های زیر کشت برای تولید گندم، نشانه ارتقاء بهره‌وری در بخش کشاورزی است.
روحانی با تأکید بر ضرورت استفاده از تجربه‌های جهانی، فناوری‌های نوین و بهره‌وری آب برای ایجاد تحول در بخش کشاورزی، گفت: کشاورزی سنتی امروز دیگر جوابگوی نیاز کشور نیست و باید با استفاده از فناوری‌های نوین و تغییر در شیوه‌های آبیاری و کشاورزی بتوانیم محصولاتی بیشتر و با کیفیت بهتر تولید کنیم.
دولت حامی کشاورزان است
رییس جمهوری با تأکید بر اینکه دولت حامی کشاورزان بوده و بخش کشاورزی برای دولت حائز اهمیت است، گفت: خشنودی خدا و امید و رضایت کشاورزان برای ما اصل است، چرا که اگر کشاورز خوشحال و امیدوار باشد، فرزندان خود را تشویق به این کار خواهد کرد و دولت علیرغم تنگناها از بخش کشاورزی و کشاورزان حمایت خواهد کرد. روحانی حفظ آب، خاک و محیط زیست را موضوعی بسیار مهم برشمرد و تصریح کرد: اگر این پایه‌های اصلی کشاورزی را حفظ نکنیم، در بلندمدت دچار مشکل خواهیم بود و اگر توسعه پایدار در کشاورزی را می‌خواهیم باید در حفظ خاک، ذخایر آب و محیط زیست به عنوان سرمایه‌های عظیم و بزرگترین نعمات خداوند، تلاش کنیم.
رییس جمهوری خوداتکایی در تولید مواد و محصولات غذایی را راهبرد دولت در بخش کشاورزی عنوان کرد و افزود: دولت با همه توان تلاش خواهد کرد که از بخش کشاورزی به طور کامل حمایت کند چرا که زندگی چندین میلیون نفر که در این بخش فعالیت می‌کنند، برای ما مهم است.
روحانی با اشاره به ضرورت برنامهریزی برای رسیدن به خودکفایی در بخش کشاورزی و تداوم آن، گفت: دولت در دو مرحله خرید گندم از کشاورزان و تحویل آن به مردم در قالب آرد، به نانوایی‌ها یارانه پرداخت می‌کند که این از جمله موارد حمایتی دولت از این بخش است.
رییس جمهوری با بیان اینکه دولت قیمت تضمینی خرید گندم را کاهش نمی‌دهد، گفت: باید برنامهریزی دقیقی برای آینده داشته باشیم و قدرت رقابت را در این بخش حفظ کنیم و امیدوارم بتوانیم راه و مسیر خوداتکایی و خودکفایی را به برکت احکام نورانی اسلام، راه پیامبر و تلاش و کوشش و جهاد ادامه دهیم.
خودکفایی در گندم علاوه بر تاثیرات داخلی از نظر بین المللی نیز کشور را از وابستگی به دیگر کشورها بی نیاز می کند و اکنون با تدبیر دولت یازدهم به این مهم دست پیدا کرده ایم.