به گزارش خبرگزاری برنا، بر اساس آمارهای علمی، رابطه مستقیمی بین آلودگی هوای تهران و میزان ترافیک وجود دارد. بیش از ۸۰ درصد آلودگی هوای تهران از منابع متحرک نظیر خودروها و موتورسیلکت‌ها ناشی می‌شود و بخش کمی شامل هواپیما و راه‌آهن است. بطوریکه میزان خودروهای ساکن در ترافیک یا خودروهایی که با سرعت کند حرکت می‌کنند چندین برابر بیشتر از خودروهای با حرکت تند آلودگی تولید می‌کنند.
به گفته «محمد رستگاری» معاون پایش و نظارت محیط زیست استان تهران، بجز موتورسیکلت‌ها روزانه بیش از 3میلیون و نیم خودرو در تهران تردد می‌کند که بیش از گنجایش زیستی این شهر است. ایجاد ترافیک شدید، تولید سوخت و آلودگی هوا از مهمترین پیامدهای این خودروها است.
این در حالی است که بیش از 300 هزار خودروی فرسوده در تهران تردد می‌کنند که این خودروها استاندارهای لازم را ندارند با توجه به وضعیت نامناسب ترافیک هر یک از این خودورها چندین برابر آلودگی تولید می‌کنند، بنابراین در کنار تلاش‌ها برای از رده خارج کردن این خودروها باید راهکارهای جدی برای رفع ترافیک پایتخت اندیشید.
مشکل آلودگی هوا فقط مختص شهر تهران نیست بلکه شهرها و کشورهای مختلف جهان با مشکل آلودگی هوا مواجه هستند؛ اما هر کدام به شیوه‌ای با آن مقابله می‌کنند.
طبق گزارشی از روزنامه گاردین، شهرهای مختلف جهان از دهلیِ نو در هند گرفته تا زوریخ در سوئیس به شیوه‌های مختلف سعی دارند مشکل آلودگی هوا را حل کنند. در زیر تعدادی از این شهرها و راهکار آنها برای کاهش آلودگی هوا آورده شده‌است.
پاریس: این شهر آخر هفته‌ها استفاده از وسایل نقلیه را در بیشتر مناطق مرکزی تاریخی ممنوع کرده‌است. در زمان‌هایی که هوا آلوده است، استفاده از وسایل نقلیه عمومی برای همگان رایگان است. این شهر همچنین برنامه‌هایی برای تشویق استفاده از دوچرخه دارد. در حال حاضر مسافتی طولانی در ساحل راست رودخانه سن ممنوعیت تردد اتومبیل دارد.
دهلی نو: گزارش‌های منتشر شده در خصوص مقایسه سطح آلودگی در این شهر با پکن باعث شد استفاده از همه وسایل نقلیه دیزلی و خودروهای اس یو وی (شاسی بلند) که موتوری با حجم بیش از 2 هزار سی سی دارند، ممنوع شود. همچنین حدود ده‌ها هزار تاکسی دیزلی از رده خارج شد. در دهلی نو همچنین طرح زوج و فرد برای خودروها اعمال می شود.
هلند: سیاستمداران سعی دارند فروش همه خودروها با موتور بنزینی و دیزلی را از سال 2025 به بعد ممنوع و در واقع تنها از وسایل نقلیه الکتریکی و هیدروژنی استفاده کنند. بر اساس این قانون، همه افرادی که پیش از سال 2025 این خودروها را خریداری کرده اند، می‌توانند همچنان از آنها استفاده کنند.
فرایبورگ: این شهر آلمان، 500 کیلومتر مسیر دوچرخه‌سواری دارد. این شهر همچنین تراموا و سامانه حمل و نقل عمومی ارزان قیمتی دارد. در یکی از حومه های شهر، مردم اجازه ندارند خودروهای خود را نزدیک خانه ها پارک کنند و باید 18 هزار یورو برای اشغال خیابان بپردازند.
کپنهاگ: این شهر دانمارک به استفاده از دوچرخه بیش از خودروها ارجحیت می دهد و در حال حاضر تعداد دوچرخه های این شهر از جمعیت آن بیشتر است. چند دهه است که بخش‌های بزرگ این شهر روی وسایل نقلیه بسته شده است. قرار است کپنهاگ تا سال 2025 به شهری بدون کربن دی اکسید تبدیل شود.
اسلو، پایتخت نروژ: این شهر قصد دارد تولید گازهای گلخانه ای را تا سال 2020 نصف کند و پیشنهاد منطقه‌ای بزرگ عاری از هرگونه خودرو را ارایه کرده‌است تا در این مناطق مسیرهای دوچرخه سواری ایجاد شود.
هلسینکی، پایتخت فنلاند: این شهر قصد دارد تعداد خودروهای خود را با بهبود وسایل نقلیه عمومی، افزایش جریمه‌های پارکینگ و تشویق استفاده از دوچرخه و پیاده‌روی کاهش دهد. ایده این است که حمل و نقل عمومی شهر به اندازه‌ای مطلوب شود که تا سال 2025 هیچ کس علاقه ای به استفاده از خودروی شخصی خود نداشته باشد.
زوریخ: این شهر سوئیس تعدادی از فضاهای پارکینگ را حذف کرده است و تنها تعداد معدودی از خودروها اجازه حرکت در شهر را دارند. این شهر همچنین در حال ایجاد مناطقی عاری از هرگونه خودرو است. در نتیجه آلودگی کاهش خواهد یافت.
کوریتیبا: این شهر با 2 میلیون جمعیت در برزیل قرار دارد و یکی از ارزان‌ترین سامانه‌های اتوبوسرانی جهان را دارد. حدود 70 درصد از جمعیت کشور با وسایل نقلیه به محل کار می روند و در نتیجه خیابان‌ها بدون ترافیک و آلودگی است.
بنگلور: یکی دیگر از شهرهای هند 6 هزار اتوبوس خود را به موتورهای ویژه گاز طبیعی مجهز کرده است. با این اقدام، تاکنون 20 درصد از آلودگی این شهر کاسته شده‌است و از هر 4 نفری که قبلا با خودروی خود در شهر حرکت می کردند، یک نفر از آنها اکنون از وسیله نقلیه استفاده می‌کند.
حال مسئولان شهری ما در شهر بزرگ و پرترافیکی همچون تهران در روزهایی که آلودگی هوا به اوج خود می‌رسد چه تدابیری اتخاذ می‌کنند. یکی از کمترین و آسان‌ترین کارهایی که در این راه می‌توان انجام داد، رایگان کردن وسایل نقلیه عمومی همچون مترو و اتوبوس در روزهای آلوده است. شهردار تهران اخیرا در یک پست اینستاگرامی با انتشار عکسش در کنار یک سرباز خبر از بررسی طرح نیم بها شدن بلیت اتوبوس و مترو را برای سربازان داد.
در حالی که برابر ماده 80 قانون خدمت وظیفه عمومی ارایه تسهیلاتی برای استفاده رایگان سربازها از قطار، اتوبوس، ورزشگاه‌ها، گردشگاه‌ها، موزه‌ها، سینماها و... پیش‌بینی شده است. قانونی که با توجه به حقوق ناچیز سربازان تا کنون نادیده گرفته شده و حال شهردار تهران قصد دارد طرح نیم بها شدن بلیت اتوبوس و مترو را برای سربازان بررسی کند.
در این میان بد نیست به دکتر قالیباف شهردار تهران یادآوری کنیم، اکنون که بعد از مدتها و با نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری، تصمیم گرفته فکری به حال سربازان این مرزو بوم بکند، بد نیست فکری هم برای شهروندان بی‌گناه تهران در روزهای آلوده هوا بکند که چاره‌ای جز استفاده از وسایل نقلیه عمومی شهر ندارند و مجبورند هزینه اتوبوس و مترویی که از شدت شلوغی به سختی می‌توان در آن نفس کشید را تمام و کمال پرداخت کنند. رایگان کردن وسایل نقلیه عمومی در روزهای آلوده شهر تدبیری است که در بسیاری از شهرهای بزرگ و آلوده دنیا، اجرایی می‌شود و متاسفانه از دید مدیران شهری ما تاکنون به دلایل مختلف مغفول مانده‌است.
تجربه نشان داده، تمهیداتی مانند تعطیلی مدارس که در روزهای آلودگی هوا در نظر گرفته می‌شود، کارآیی چندانی ندارند و نتوانسته وضعیت آشفته هوای تهران در روزهای آلوده را بهبود بخشد. در این میان هم هر کسی گروه دیگری را به عنوان متهم اصلی ماجرای آلودگی هوا معرفی می‌کند. مخالفان دولت، دولت و مشخصا سازمان محیط زیست و معصومه ابتکار را به ناتوانی در حل مشکل آلودگی هوای متهم می‌کنند، دولتی‌ها شهرداری را به کم‌کاری در این مسأله متهم می‌کنند و مجلسی‌ها هم کیفیت بنزین را عامل اصلی این ماجرا می‌دانند؛ اما در میان همه این دعواهای سیاسی چیزی که ثابت است و کسی در آن شک ندارد بحران آلودگی هوای تهران و دیگر کلان شهرهاست که باید همچون شهرهای دیگر دنیا، فکری اساسی از سوی مسئولان شهری برای شهروندان اندیشیده شود.