به گزارش گروه ورزشی خبرگزاری برنا، روزگاری فوتبال ایران، قطب سومی داشت به نام آرارات. این باشگاه مخصوص ارامنه تهران بود و با معرفی استعدادهای زیاد، یکی ازمنابع مهم فوتبال کشورمان به شمار می رفت. به مناسبت فرارسیدن سال نوی میلادی، خبرنگار برنا با مدافع خوش اخلاق و محجوب سالهای نه چندان دور فوتبال کشورمان که این روزها دستیار و مشاور کارلوس کی‌روش در تیم ملی فوتبال ایران است گفتگوی متفاوتی را ترتیب داد که خواندنش جالب و جذاب خواهد بود. این گفتگوی کریسمسی را از دست ندهید:
کریسمس شما را به یاد دوران کودکی می اندازد یا زمان حال و یا آینده؟
(باخنده) به نوعی هر سه موضوع اما بیشتر یاد کودکی می افتم و سپس به این روزهایم فکر می کنم.
کریسمسهای زمان کودکی شیرین‌تر بود یا الان؟
آن زمان آدم دیگری بودم. با واقعیتهای زندگی آشنا نبودم و در رویاهایم به سر می بردم. خوب با این حساب کریسمس آن روزها شیرین تر است. آن زمان کادویمان را زیر درخت می گذاشتند و صبح با شوق و ذوق بیدار می شدیم و سراغ درخت می رفتیم تا کادویی که بابانوئل برایمان آورده بود را باز کنیم. فکر کنم به همین دلیل آن زمان جذابتر بود.
و امروز خودتان باید بابانوئل بشوید...!
بابانوئل به من نمی خورد! چون باید گنده باشد و شکم داشته باشد.(باخنده) به فوتبالیستهای قدیمی بیشتر می خورد تا من!
بچه بودید بابانوئل را از نزدیک دیدید؟
بله، خانواده در شب سال نو دور هم جمع می شد و یکی از بزرگترهای فامیل بابانوئل می شد. کادوها را می آورد و علاوه بر آن آجیلهایی که بسته بندی شده بود را در کفشهای مخصوص به ما می داد.
بابانوئل چه شخصی بوده است؟
بابا نوئل اشاره به نام یکی از کشیشان مسیحی به نام سنت نیکولاس دارد که در قرن چهارم میلادی می‌زیست و از اهالی بیزانس و منطقه آناتولی در ترکیه فعلی بوده‌است. وی به خاطر کمک و دادن هدیه به فقرا شهرت داشت. پیکر سنت نیکلاس اکنون در کشور ترکیه در منطقه دمره مدفون است و به علت مومیایی شدن طبیعی (به علت سرما) هنوز قسمتهایی از آن سالم مانده‌است.
بهترین کادویی که در کریسمس گرفتید، چه بود؟
(فکر می کند) در زمان کودکی ماشین اسباب بازی. البته شرایط آن زمان متفاوت بود. دست و بال مردم خیلی باز نبود و توقع کادوی آنچنانی هم نداشتیم. جوانتر که شدم کادوها بهتر شد. مثلا ساعت یا عطر کادو می گرفتم.
سال گذشته کادو چه گرفتید؟
عطر.
و چه کادویی دادید؟
پول!(باخنده) به نظرم امروزه بهترین کادو کریسمس و کلا هر عید و جشنی پول است چون با آن پول هرفردی هر چیزی که می خواهد خرید می کند.
کادوهای دوران کودکیتان همان چیزی بود که می خواستید؟
خوب آن زمان شرایط سخت بود و توقعمان نیز از آنها کمتر بود. ما هم چیز زیادی نمی خواستیم و به اسباب بازیهای معمولی راضی بودیم.
شما ازدواج کرده اید؟
بله. دو فرزند هم دارم. یک پسر و یک دختر.
برای بچه هایتان آن چیزی که دوست داشتید را می خریدید؟
آن زمان که کودک بودند تا آنجا که امکان داشت بله اما این روزها خودم را راحت کرده و پول به آنها می دهم.
بهترین کادویی که این روزها گرفته اید، چه بوده است؟
راستش را بخواهید کمتر به من کادو می دهند و بیشتر من برای بقیه کادو می خرم.(کمی فکر می کند) فکر کنم عطر مورد علاقه ام بهترین کادویی بوده که گرفته ام.
و بهترین کادویی که داده اید؟
(باخنده) به جز پول؟! همان عطر چون خریدش راحت تر است.
تصویر کریسمس برای ما برف است. برای شما چطور؟
بله، یکی از زیبایی های کریسمس برف است. البته این چند ساله با توجه به آلودگی هوا کمتر برف آمده اما سه سال پیش شب ژانویه برف زیبایی آمد و واقعا زیبا بود. البته در گذشته برف بیشتر بود و این روزها برای ما دلنشین تر می شد.
شما کاج کریسمس می خرید؟
تا چند سال پیش طبیعی اش را می خریدیم اما این روزها اکثرا درخت مصنوعی می خریم. کاج طبیعی کم شده است.
و خودتان آنرا تزئین می کردید؟
به تزئین آن کمی کمک می کردم. البته اگر ایران بودم و وقت داشتم.
چرا درخت کاج؟ اصلا چرا درخت؟
درخت کریسمس نمادی از اهمیت درخت نزد مسیحیان است. براساس برخی روایات، "بانی فیس" (یکی از قدیسان مسیحیت) برای تبلیغ دین مسیحی در میان بدویان از شکل مخروطی درخت کاج برای تبیین تثلیث استفاده می کرده است. برخی منابع، کشور آلمان را اولین کشور شناخته شده ای می دانند که در آن از درختان همیشه سبزی چون کاج ، صنوبر و سرو به عنوان نماد کریسمس استفاده شده است و البته برخی منابع نیز استفاده از درخت کریسمس را در شهر بازل سوییس مقدم می دانند . درمیدان اصلی شهر ریگا در جمهوری لتونی تابلوی نصب شده که روی آن با هشت زبان نوشته شده که اولین باراستفاده از درخت کریسمس در سال 1510 در این شهر صورت گرفته است . به هر سوای اینکه چنین رسمی اولین بار در کدام کشور اجرا شده، باید توجه داشت که ظاهراً این آیین به شکل کنونی چندان کهن نیست و سابقه آن به قرن پانزدهم می رسد . اما رومیان باستان نیز درخت کاج را نماد غلبه میترا یا مهر بر زمستان و سرما می دانستند . در آیین مهر یا میتراییسم ، چه در ایران و چه در روم نقوشی از بته جقه شبیه به درخت کاج یا سرو در کنار آناهیتا(درایران) ومیترا(در روم) دیده شده است . در رابطه با درخت کریسمس بد نیست که بدانید بلژیکی ها بیش از سایر کشورهای اروپایی برای خرید درخت کریسمس هزینه می کنند. در سال 2004، پنج میلیون یورو برای خرید این درخت هزینه کردند. دانمارک سالانه چهل و چهار میلیون یورو درخت کریسمس به نقاط مختلف صادر می کند و از این حیث رکورددار است. سابقه تزئین درخت کریسمس به قرن شانزدهم میلادی برمی گردد. آلمانی ها نخستین کسانی بودند که سنت تهیه و تزئین درخت کریسمس را بنیان نهادند. پرنس آلبرت، همسر ملکه ویکتوریا در سال 1841 میلادی درخت کریسمسی را به کاخ ویندسور آورد و به این ترتیب موجب محبوبیت بیشتر آن شد .
شما کریسمس را عید می دانید یا عید نوروز را؟
خوب عید ما الان است. عید کریسمس و بعد از آن هم که آغاز سال نوی میلادی. البته چون ما ایران به دنیا آمده و در اینجا زندگی می کنیم، عید نوروز هم جایگاه خاصی برای ما دارد. همه در حال و هوای خرید و رفت و آمد هستند و برای ما نیز جذاب است.
در ایام کریسمس تعطیل هستید؟
معمولا مدارس و افرادی که شغل آزاد دارند، چند روز تعطیل هستند اما من اکثرا سر تمرین بودم.
شما خرید سال نو هم دارید؟
بله، ما هم مثل شما پبش از آغاز سال نو به خرید می رویم. البته امسال این اتفاق برای من نیفتاد چراکه تازه از مسابقات غرب آسیا به تهران بازگشتم و فرصت خرید سال نو را نداشتم. البته کادوی سال نو را از کویت برای خانواده خریده ام.
شما به جز کریسمس، چند جشن دیگر دارید؟
مهمترینش عید پاک است و بعد از آن سال نو. جشنهای دیگری هم داریم مانند روزشکرگزاری که در آن بوقلمون می آوریم، البته اگر گیرمان بیاید!
تفاوت سال نو و کریسمس در چیست؟
کریسمس جشن تولد حضرت مسیح در 25 دسامبر است و سال نو که اول ژانویه است، جشن آغاز سال نوی میلادی. البته کریسمس در ایران زمانش متفاوت است. یعنی پنج روز پس از آغاز سال نو میلادی. دلیلش را هم نمی دانم. مثل اینکه اختلافاتی از قبل بوده است. از سوی دیگر شب کریسمس خانواده ها در خانه بزرگترها جمع می شوند و در شب سال نو بیرون از خانه هستیم و به مهمانیهای مختلف می رویم.
برای کریسمس مانند ما غذای خاصی هم سرو می کنید؟
بله، سبزی پلو با ماهی حتما باید سرو شود. درست مثل شب عید شما.
عید پاک را برای چه جشن می گیرید؟
عید پاک جشن به دنیا آمدن حضرت مسیح است. پیش از نیز روزه می‌گیریم. پنجاه روز که در آن فرآورده حیوانی مثل گوشت و لبنیات را نمی خوریم.
کمی از حال و هوای کریسمس خارج شویم. پدرتان مخالف فوتبال بازی کردن شما بود و مادرتان موافق. درست است؟
بله. شرایط فوتبال آن زمان فرق داشت. نه درآمدی بود و نه آینده خاصی داشت. به همین دلیل پدرم خیلی اصرار داشت که درسم را ادامه دهم و سراغ فوتبال نروم اما به هرحال قسمت این بود که جذب فوتبال شوم. امروز پدر و مادرها دنبال این هستند که فرزندشان فوتبالیست شود!
فکر نمی کنید پدرتان حق داشت؟
از لحاظ منطقی حرفش درست بود اما علاقه فراوانی به فوتبال داشتم و نمی توانستم از این علاقه دل بکنم. البته در کنار ورزش تربیت بدنی هم خواندم.
در خانواده به جز شما فرد دیگری هم فوتبالی بود؟
بله، برادرم فوتبال بازی می کرد اما بعد از سربازی دیگر به ورزش ادامه نداد.
فوتبال را از کجا شروع کردید؟
از باشگاه آرارات. نوجوانان و جوانان آرارات بودم. یکسال در استقلال بودم. دوباره به آرارات بازگشتم و بعدهم نزدیک دوازده سال در پاس بودم که قهرمان ایران و آسیا شدیم. دو سال هم بهمن بودم و سالهای آخر هم شهاب زنجان و برق تهران بودم.
و وارد دنیای مربیگری شدید...
بله. سال آخری که فوتبال بازی می کردم مدرکC را گرفتم و بعدهم مدارک بالاتر که تا A ادامه دادم. مدتی هم در کنار تیم فولهام حضور داشتم و برای یادگیری بیشتر هم در تمرینات هامبورگ و رئال مادرید حاضر شدم. چند روزی هم در تمرینات سائوپائولو شرکت کردم. تمام سعی ام این است که با دانش روز جلو بروم.
و سابقه مربیگری؟
در تیم های عقاب تهران، داماش تهران و درود و گیلان هم مربی بودم.
چه شد سمت دستیاری رفتید؟ آنالیزور قلعه نویی در تیم ملی، دستیار مظلومی در تیم ب و امروز هم دستیار کی‌روش.
البته دستیار نناد نیکولیچ در تیم ملی جوانان هم بودم. به این دلیل سمت دستیاری رفتم که کلاس آموزشی خیلی خوبی برای من است. نزدیک یک سال و نیم است با کی‌روش کار می کنم و در این مدت اندازه چند سال تجربه کسب کردم. در این مدت پیشنهاد سرمربیگری هم داشتم اما خودم نرفتم.
امروز اگر مارکار فوتبال بازی می کرد، چند میلیارد دستمزدش بود؟
(کمی فکر می کند و با خنده) نمی دانم! شما باید بگویید. در کل بازیکنان امروزه قدر شرایط را نمی دانند. مربی خوب، پول خوب و امکانات مناسبی برای فوتبالیست‌ها مهیا شده که زمان ما به هیچ وجه چنین شرایطی وجود نداشت. بازیکنان ما اگر قدر خود را بدانند می توانند در لیگهای اروپایی بازی کنند.
بیشترین حقوق شما چقدر بود؟
درباره این چیزی نگویم بهتر است اما دستمزد خوبی می گرفتم. مثلا با آن حقوق می شد یک آپارتمان 70-80 متری در مرکز تهران خرید. دستمزد زیاد اشتباه نیست اما باید در چهارچوب درستی باشد و بازیکنان در قبال بازی که می کنند حقوق دریافت کنند.
و حرف پایانی...
سال نو میلادی را به هموطنان مسیحی ام تبریک می گویم و از شما هم به خاطر وقت و زمانی که برای من گذاشتید، تشکر می کنم.