بازی های محلی آذربایجان/هیجان،ورزش،همدلی

به گزارش برنا،بازی های محلی آذربایجان آمیزه ای از شور، هیجان، تفریح و سرگرمی و یکدستگی و انسجام با رویکرد گردشگرپذیری است. مردم آذربایجان در روزگاران گذشته به دور از زندگی ماشینی برای حفظ قوای جسمی و روحیه خود با انجام بازی های محلی در کنار انجام تفریح و سرگرمی وحدت و انسجام خود را برای رویارویی با مشکلات و مهاجمان حفظ می کردند. وسایل مورد استفاده در بازی ها همه از محیط طبیعی بدست می آمد و از وسایل مدرن و تکنولوژی های جدید خبری نبود. بازی در فضای آزاد برگزار می شد و بجای کسالت منجر به شارژ روحی بازیکنان می شد.
بازی های بومی علاوه بر جاذبه های ورزشی و تفریحی از قابلیت جذب گردشگر و کمک به رونق صنعت گردشگری نیز برخوردارند. بازی های بومی و محلی آذربایجان زیاد بود و برخی از آنها در شکل های مختلف در مناطق مختلف برگزار می شد که برخی از این بازی های معرفی می شود.

** تولاما
در این بازی بازیکنان دایره بزرگی روی زمین می‌کشند و آن را به هشت قسمت تقسیم می‌کنند. در سمت چپ و در خارج دایره مربع مستطیلی رسم می‌کنند که خانه اول بازی است و خانه‌های داخل دایره را هم از 2 تا 9 شماره‌گذاری می‌کنند. در نقطه مقابل خانه یک و آن سوی دایره و در بیرون آن نیم‌دایره‌ای رسم می‌کنند که جهنم خوانده می‌شود. بازیکن اول، سنگ را در خانه اول می‌اندازد و خود از روی خانه اول می‌پرد و یک پای خود را در خانه 2 و پای دیگرش را در خانه سه می‌گذارد. بعد به خانه 9 می‌پرد و پای راست خود را بالا نگه می‌دارد، خم می‌شود و سنگ را از خانه اول برمی‌دارد و از روی خانه یک به بیرون بازی می‌پرد. پشت به شکل بازی می‌ایستد و سنگ را می‌اندازد، سنگ در هر خانه‌ای افتاد، آن خانه متعلق به بازیکن خواهد بود. اگر سنگ بازیکن به جهنم بیافتد، او سوخته است و دیگری بازی را شروع می‌کند. در این بازی افتادن سنگ و یا رفتن پا روی خط و اشتباه گذاشتن پا در خانه دیگری موجب باخت بازیکن می شود.

** بش‌داش (پنج سنگ)
در این بازی نیاز به 10 سنگ برای هر نفر است و بازیکنان سنگ‌های خود را روی هم می‌ ریزند. یکی از همه سنگ‌ها را در مشت خود می گیرد و به هوا پرتاب می‌کند. در این فاصله پشت دست خود را زیر سنگ‌ها نگاه داشته است و هنگامی که سنگ‌ها روی دست او قرار گرفتند، دوباره آن ها را به هوا می‌اندازد. این‌بار هنگام فرود آمدن سنگ‌ها را در مشت خود می‌گیرد و سعی می‌کند تا جایی که ممکن است تعداد کمتری سنگ بر زمین بریزد. سپس سنگ‌های مشت خود را می‌شمارد اگر تعداد آنها فرد باشد، بازنده و در غیر این‌صورت برنده می‌شود و به‌عنوان جایزه، نصف سنگ‌های مشت خود را برای خود کنار گذاشته و بقیه را برای دور بعدی بازی می‌گذارد.

** پولونج آغاج (الک دولک)
ابزار این بازی یک چوب بلند و یک چوب کوتاه است ابتدا چوب کوتاه را روی 2 سنگ قرار می دهند. یکی از بازیکنان با چوب بلند به زیر آن می‌زند و بازیکن دیگر باید سعی کند آن را در هوا بگیرد. اگر موفق شد جای 2 بازیکن عوض می‌شود اما اگر موفق نشد چوب کوتاه را برمی‌دارد و شعری می‌خواند که کلمه آخر آن به هو ختم می‌شود. بازیکن باید هو بکشد و به ‌طرف محل چوب بزرگ و سنگ‌ها بدود، بدون آنکه نفس تازه کند. اگر بدون قطع کردن نفس خود موفق شد به محل چوب بزرگ برسد خودش پرتاب بعدی را انجام می‌دهد، اگر نتوانست از بازی کنار می‌رود.

** آرادا وردو
برای انجام این بازی به بیش از چهار نفر بازیکن نیاز است و افراد به 2 گروه تقسیم می‌شوند. آن دسته که بازی را می‌خواهد شروع کند وسط می‌ایستد و افراد دیگر در 2 جهت مخالف فاصله‌ای معین می‌ایستند. وسیله لازم این بازی توپ است، افراد خارج از بازی سعی می‌کنند بازیکنانی که در وسط هستند را با توپی که در دست دارند بزنند. هر بازیکنی که توپ با وی برخورد کند از بازی خارج می‌شود و بر عکس هر بازیکنی که بتواند توپ را در هوا بگیرد یک جان دیگر می گیرد و باید 2 بار توپ به او بخورد تا از دور بازی خارج شود. گاهی اوقات بازیکنی که توپ را گرفته است می‌تواند یک 'جان' خود را به یکی از بازیکنان هم تیمی خودش که سوخته و از بازی اخراج شده است بدهد. زمانی که تنها یک بازیکن در وسط زمین مانده است باید طرفین توپ را به صورت پاس هوایی بیندازند و اگر پنج بار آن را از زمین پاس دادند و به حریف نخورد سایر بازیکنان تیم نیز دوباره به زمین برمی گردند و بازی ادامه می یابد.
منبع: هفته نامه عصر آذربایجان